Τακτικοί αριθμοί
| Απόλυτοι | ένα | δύο | τρία | τέσσερα |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | |
| Τακτικοί | πρώτο | δεύτερο | τρίτο | τέταρτο |
| 1ο | 2ο | 3ο | 4ο |
Οι τακτικοί, διατακτικοί αριθμοί [1][2] ή τακτικά αριθμητικά στην γλωσσολογία είναι επίθετα τα οποία αντιπροσωπεύουν αριθμητική θέση ή τοποθεσία όπως πρώτο ή δεύτερο.[3] Για τον προσδιορισμό του αριθμού ολογράφως όπως ένα ή δύο χρησιμοποιούνται οι απόλυτοι αριθμοί.
Περιγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι τακτικοί αριθμοί μπορούν να εκφραστούν και ως συνδυασμός αριθμητικών και αλφαβητικών στοιχείων, π.χ. 1ο, 2ο, 3ο κτλ, ως συντόμευση, ενώ η κατάληξη μπορεί να είναι αρσενική, θηλυκή, ή ουδέτερη, σε ενικό ή πληθυντικό, τόσο στην αλφαβητική εκδοχή (πρώτος, πρώτη, πρώτο, πρώτοι, πρώτες, πρώτα) όσο και στην αλφαριθμητική (1ος, 1η, 1ο, 1οι, 1ες, 1α) με τον πληθυντικό να χρησιμοποιείται σπάνια στην αλφαριθμητική μορφή. Η ουδέτερη αλφαβητική μορφή των αριθμών χρησιμοποιείται για την ολογράφως έκφραση των παρονομαστών των κλασμάτων, όπως π.χ. ένα τέταρτο (1/4), ένα τρίτο (1/3) κτλ.
Παραλλαγή των αριθμών αποτελεί η χρήση λέξεων όπως πρωτεύον (όπως πρωτεύον θηλαστικό), ή πρωτεύουσα (όπως πρωτεύουσα πόλη), ή δευτερεύουσα (όπως δευτερεύουσα σημασία), κτλ οι οποίες χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της ταξινόμησης ή τον προσδιορισμό σημαντικότητας.
Στην αγγλική και αρκετές ρομανικές γλώσσες η χρήση προθεμάτων όπως proto-, deutero-, trito- (πρώτο-, δεύτερο-, τρίτο-) συναντάται σε αρκετούς τεχνικούς και φιλολογικούς όρους.[4]
Παράθεση αριθμών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| φυσικοί αριθμοί | τακτικοί αριθμοί
(ουδέτερη ενική μορφή) |
|---|---|
| 1 | πρώτο |
| 2 | δεύτερο |
| 3 | τρίτο |
| 4 | τέταρτο |
| 5 | πέμπτο |
| 6 | έκτο |
| 7 | έβδομο |
| 8 | όγδοο |
| 9 | ένατο |
| 10 | δέκατο |
| 11 | ενδέκατο |
| 12 | δωδέκατο |
| 13-19 | (συνδυασμοί των παραπάνω, π.χ. δέκατο τρίτο) |
| 20 | εικοστό |
| 21-29 | (συνδυασμοί των παραπάνω, π.χ. εικοστό πρώτο) |
| 30 | τριακοστό |
| 40 | τεσσαρακοστό |
| 50 | πεντηκοστό |
| 60 | εξηκοστό |
| 70 | εβδομηκοστό |
| 80 | ογδοηκοστό |
| 90 | ενενηκοστό |
| 100 | εκατοστό |
| 101-999 | (συνδυασμοί των παραπάνω, π.χ. τριακοσιοστό εικοστό πέμπτο για το 325) |
| 1.000 | χιλιοστό |
| 10.000 | δεκαχιλιοστό |
| 100.000 | εκατόν χιλιοστό |
| 1.000.000 | εκατομμυριοστό |
| 1.000.000.000 | δισεκατομυριοστό |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «English - Greek Dictionary of Pure and Applied Mathematics - Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο - Volume 2 - ordinal number, διατακτικός /τακτικός/ αριθμός».
- ↑ «Αγγλοελληνικό Λεξικό Μαθηματικής Ορολογίας - Πανεπιστήμιο Κύπρου - σελίδα 228» (PDF).
- ↑ «Λεξικό της κοινής νεοελληνικής». www.greek-language.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ N. Cloet (1852). De la restauration du Chant Liturgique. Plancy: Société de Saint-Victor pour la propagation des bons livres. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2011.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Τακτικοί και απόλυτοι αριθμοί - Μαθηματικά Α´ δημοτικού / ebooks.edu.gr
