Σύλλη Ικονίου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο πρώην ελληνορθόδοξος ναός του Αρχαγγέλου Μιχαήλ που ιδρύθηκε από την αυτοκράτειρα Αγία Ελένη.
Ο παπάς και οι τρεις λεοντοκεφαλές, μπροστά από την εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ
Η επιγραφή στα καραμανλήδικα στην είσοδο της πρώην ελληνορθόδοξης εκκλησίας του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.

Η Σύλλη (τουρκικά: Sille) είναι ένα μικρό χωριό κοντά στην πόλη Ικόνιο της Τουρκίας.

To 327 μ.Χ. η Αγία Ελένη, μητέρα του Βυζαντινού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, σταμάτησε στη Σύλλη καθοδόν προς την Ιερουσαλήμ για προσκύνημα, είδε τους λαξευμένους ναούς των πρώτων χριστιανικών εποχών και αποφάσισε να χτίσει έναν ναό στη Σύλλη για τους χριστιανούς αφιερωμένο στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Ο Ναός σώζεται μέχρι σήμερα.[1]

Τον 9ο αι. ιδρύθηκε η ορθόδοξη Μονή Αγίου Χαρίτωνος στη Σύλλη κοντά στο Ικόνιο. Είναι λαξευμένη σχεδόν εξ ολοκλήρου στους βράχους μίας χαράδρας του όρους του Αγίου Φιλίππου (σήμερα Τεκελί-Ντάγ).[2][3]

Η Σύλλη ήταν ένα από τα λίγα χωριά όπου ομιλούνταν η ελληνική καππαδοκική διάλεκτος μέχρι το 1922. Κατοικήθηκε από Έλληνες οι οποίοι ζούσαν εκεί σε ειρηνική συνύπαρξη με τους γειτονικούς Τούρκους του Ικονίου για πάνω από 800 χρόνια.

Ο λόγος αυτής της ειρηνικής συνύπαρξης ήταν ο Τζελαλεντίν Μοχάμεντ Ρουμί, ο οποίος ήταν μάρτυρας ενός θαύματος[4] που συνέβη στο κοντινό ορθόδοξο χριστιανικό μοναστήρι του Αγίου Χαρίτωνα. Στην τουρκική γλώσσα το μοναστήρι ονομάζεται πλέον Akmanastir και μεταφράζεται ως «Λευκό μοναστήρι». Ο Τζελαλεντίν Ρουμί έχτισε ένα μικρό τζαμί μέσα στη μονή του Αγίου Χαρίτωνα.[5] Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι ο Τζελαλεντίν Ρουμί έγραφε ελληνικά ποιήματα χρησιμοποιώντας την αραβοτουρκική γραφή,[6][7] ενώ οι Έλληνες χωρικοί της Σύλλης έγραφαν τουρκικά χρησιμοποιώντας το ελληνικό αλφάβητο. Αυτή η μορφή γραφής εξαπλώθηκε σε όλη την περιοχή και ήταν κοινώς γνωστή ως καραμανλήδικα.

Ο Ρουμί ζήτησε από τους Τούρκους να μην κάνουν ποτέ κακό στους Έλληνες του χωριού, και ανέθεσε στους Έλληνες χωρικούς να καθαρίζουν τον δικό του τάφο. Οι Τούρκοι σεβάστηκαν την εντολή του. Σε ταραγμένους καιρούς, πολλά φιρμάνια από τον Σουλτάνο στάλθηκαν στους Τούρκους του Ικονίου, γεγονός που τους υπενθύμιζε την υπόσχεσή τους να μην κάνουν κακό στους κατοίκους της Σύλλης. Η συνύπαρξη των Ελλήνων της Σύλλης με τους γειτονικούς Τούρκους παρέμεινε ειρηνική, γι' αυτό οι κάτοικοι κατάφεραν να διατηρήσουν για πάνω από οκτώ αιώνες τόσο τη μητρική τους ελληνική γλώσσα[8] όσο και την ορθόδοξη χριστιανική τους θρησκεία.

Στις ανταλλαγές πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (1923), η Τουρκία και η Ελλάδα αποφάσισαν να ανταλλάξουν πληθυσμό με βάση τη θρησκεία. Μετά το 1924, όλος ο ελληνικός πληθυσμός είχε εγκαταλείψει το χωριό. Η πλειοψηφία αυτού του πληθυσμού εγκαταστάθηκε στο χωριό Νέα Σίλατα στη Χαλκιδική.

Επί του παρόντος, το χωριό προστατεύεται και έγιναν προσπάθειες ανακαίνισης για λόγους συντήρησης και τουριστικούς σκοπούς.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Aya Elenia Kilisesi
  2. N Bees, Die Inschriftenaufzeichnungen des Codex Sinaiticus graecus 508 (976) und die Maria Spilaeotissa Klosterkirche bei Sille (Lycaonien) , mit Excursen zur Geschichte der Seldschuken Turken – Texte und Forschungen zur Byzantinisch-Neugriechischen Philologie, I, Berlin 1922.
  3. Modern Greek in Asia Minor: A study of dialect of Silly, Cappadocia and Pharasa (Cambridge: Cambridge University Press, 1916), by Richard MacGillivray Dawkins (1871–1955)
  4. "Καθώς ο ίδιος ο γιος του Ρουμί έπεφτε από τον γκρεμό αυτόν, τον έσωσε ο άγιος Χαρίτων." M. SABRİ DOĞAN [1] [2] Αρχειοθετήθηκε 2021-10-30 στο Wayback Machine.
  5. E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam 1913-1936. 1987. ISBN 9004082654. 
  6. «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2014. 
  7. «Untitled Document». 
  8. Modern Greek in Asia Minor: A study of dialect of Silly, Cappadocia and Pharasa (Cambridge: Cambridge University Press, 1916), by Richard MacGillivray Dawkins (1871–1955)