Συζήτηση κατηγορίας:Ψευδοεπιστήμες

Λόγος ύπαρξης

Υπάρχει; Αναρωτιέμαι πραγματικά όταν πλέον, μία από ανώνυμο χρήστη αφαιρέθηκε από το άρθρο ιριδολογίας και δύο φορές, μία για την ομοιοπαθητική και μία για την ρεφλεξολογία από την κύριο Καλογερόπουλο ο οποίος δηλώνει μάλιστα ότι επιθυμεί να εξετάζονται τα θέματα σφαιρικά...! Αναρωτιέμαι επίσης αν ακολουθούμε τα σίγουρα βήματα άλλων (βλέπε αγγλική έκδοση) ή αυτοσχεδιάζουμε σε θέματα που έχουν περάσει από μύρια κύματα και έχουν καταλήξει σε πολύ συγκεκριμένα συμπεράσματα. Και ρωτάω ευθέως τον οποιονδήποτε αμφισβητεί τον όρο για τις κατά τον κόσμο ψευδοεπιστήμες: σ'αυτή την κατηγορία τι νομίζετε ότι θα έπρεπε να μπει, αν όχι η ιριδολογία, η ρεφλεξολογία και η ομοιοπαθητική; Αν νομίζετε ότι η αστρολογία μόνο κατηγοριοποιείται με τέτοιο τρόπο τότε προτιμότερο είναι η κατηγορία να σβηστεί. Φοίβος Παναγόπουλος 01:11, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Καταρχάς, τα κείμενα της Αγγλικής δεν πρέπει να αποτελούν τίποτα περισσότερο παρά μία ακόμη άποψη. Στα αντικείμενα που γνωρίζω καλύτερα από άλλα, έχω βρει στην αγγλική, λάθη απαράδεκτα και μάλιστα σε άρθρα που δεν έχουν την ένδειξη POV και ούτε έχουν υποστεί εκτεταμένη επεξεργασία μέσα από συζητήσεις.

Έχω πρόχειρα διαθέσιμες 5 εγκυκλοπαίδειες:

• ΔΟΜΗ
• Encarta 2006
• ΠΑΠΥΡΟΣ-Larous-Britannica
• Britannica 2005
• The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition, 2004

Σε καμμία δεν υπάρχει το λήμμα Pseudoscience και μάλιστα, σε πολύ λίγες διατυπώσεις τους βρίσκουμε τον όρο pseudoscience -ψευδοεπιστήμη.

Πιστεύω ότι το ίσως αποφεύγουν για 2 πιθανούς λόγους:

1. Για να μην προσβάλουν πιθανούς πελάτες. Όμως μέσα στα κείμενά τους, έστω και με φειδώ χρησιμοποιούν τον όρο ψευδοεπιστήμη.

2. Λόγω της σχετικότητας, μια που θα δυσκολευτούν να ακολουθήσουν συγκεκριμένες αρχές στο θέμα.

Βλέπω για παράδειγμα για τον Πόπερ:

Η αστρολογία, η μεταφυσική, η μαρξιστική θεωρία χαρακτηρίζονται κατά συνέπεια από τον Πόπερ ως ψευδοεπιστήμες εξαιτίας της αδυναμίας τους να δεχθούν την εφαρμογή της αρχής της διαψευσιμότητας.

όπως και:

η διαψευσιμότητα πρέπει να αντικαταστήσει την επαληθευσιμότητα ως κριτήριο της διάκρισης ανάμεσα σε αυτό που είναι επιστημονικό και σε αυτό που δεν είναι.

Εδώ λοιπόν ζητάμε να κάνουμε ένα ξεκαθάρισμα της επιστήμης και να την κρατήσουμε για λίγους. Κι αν επιμείμει όμως κάποιος και απαιτήσει από τις θετικές επιστήμες να αποδείξουν το δόγμα του αδημιούργητου κόσμου στο οποίο επάνω στηρίζονται όλες οι θετικές επιστήμες; Ποιος θα θέσει τις αρχές αυτές;

Μήπως και ο υποχρεωτικός τεμαχισμός της πραγματικότητας, επάνω στην οποία αποδεικνύονται κάποια συμπεράσματα δεν δείχνει έλλειψη καθολικότητας στην αποδεικτική ικανότητα; Αν κάποιος π.χ. είχε τα μάτια που θα έβλεπαν τα πάντα, δεν θα έβλεπε ούτε ανθρώπους, ούτε κτίρια, ούτε δένδρα, αλλά μόνον έναν ρέοντα ωκεανό ύλης. Ούτε καν οι έννοιες του χρόνου και του χώρου για την ιστορία ή την κοινωνιολογία, δεν αντιπροσωπεύουν τη φύση της πραγματικότητας, αλλά απλές παραστάσεις της ανθρώπινης συνείδησης αφού είναι πιθανόν το πριν, το τώρα και το μετά να υπάρχουν ταυτόχρονα.

Άλλωστε, και αυτό που σήμερα ονομάζουμε επιστήμη έχει δώσει την συγκατάθεσή του σε μια πλαστή δημιουργία αραιών κομματιών της δομής του σύμπαντος με την προοπτική να δει κάποτε το ψευδές αρχικό πλαίσιο.

Σε απόλυτα νούμερα, η επιστήμη έχει πολλές πληγές. Ίσως γι αυτό οι περισσότερες καταγραφές εγκυκλοπαιδικού τύπου αποφεύγουν να πάρουν θέση υπέρ συγκεκριμένων επιχειρημάτων ορισμού της ψευδοεπιστήμης και προτιμούν να ορίζουν τι είναι η επιστήμη όπως και να παρουσιάζουν περιφραστικά σε τι διαφέρει π.χ. η τηλεκίνηση από την επιστήμη, αντί να πουν με τίτλο "Η τηλεκίνηση είναι ψευδοεπιστήμη".

Ίσως το όλο θέμα να τίθεται στην ελαστικότητα των ορίων που πρέπει να έχουν οι αρχές επαληθευσιμότητας ή διαψευσιμότητας. Γι αυτό δεν τολμούν οι εγκυκλοπαιδικές καταγραφές να πάρουν θέση. Αν τα όρια ελαστικότητας στενέψουν πολύ, τότε ένα τεράστιο σύνολο από αρχές που διέπουν τον ηθικό, πολιτικό και τον αισθητικό λόγο της καθημερινής μας γλώσσας, μαζί με τον φιλοσοφικό λόγο, ακόμη και αν δεν είναι "μεταφυσικού τύπου", θα πρέπει να εξαφανιστούν δια παντός από το πλαίσιο της επιστήμης. Επίσης προτάσεις επιστημόνων σχετικές με κάποιες θεωρητικές αρχές, επειδή δεν είναι αναμφισβήτητα επαληθεύσιμες ή διαψεύσιμες από οποιαδήποτε σειρά πειραμάτων θα έπρεπε να μπουν σε άλλη κατηγορία. Κι όμως γίνονται αποδεκτές με αίσθημα υπομονής. "Την κρατάμε και βλέπουμε".

Έτσι, στην παρούσα φάση υπάρχει μια ελαστικότητα όπου, παρουσιάζεται γενικά προτιμότερο, η "ψευδοεπιστήμη" να ορίζεται ως το "μη επιδεχόμενο επιστημονικό έλεγχο", ορισμός που μάλλον είναι λιγότερο επισφαλής.

Έχω την αίσθηση ότι κυρίως το ρεύμα των καιρών επιβάλει τον καθορισμό των ψευδοεπιστημών και σχετίζεται πολύ με το στενό "τώρα". Άντε την αριθμολογία και την αστρολογία, το ρεύμα της εποχής μας επιτρέπει να την μειώσουμε κάπως. Αυτά είναι για τις νοικοκυρούλες λένε κάποιοι. Σε μια εποχή όμως που ο όρος επιστήμη, συνδέεται με την έννοια κύρος, ποιος θα αποβάλλει από εκεί όλα τα γνωστικά κομμάτια που ανέφερα πιο πριν;

Μένω λοιπόν στην επιφύλαξη που συναντώ κυρίως στο αποτέλεσμα της αναζήτησής μου σε σημαντικά εγκυκλοπαιδικά έργα, όπως και σε σημαντικά βιβλία όπως το The Borderlands of Science: Where Sense Meets Nonsense, Michael Shermer, Oxford University Press, 2002 όπου στο κεφάλαιο 8 Crossing the Boundary from Science to Pseudoscience αναφέρει:

σελ. 179

It is a tricky balance to maintain, especially when traveling along the borderlands of science where what we might today call pseudoscience, a different age would call science

Papyrus 07:53, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

εγω θα πρότεινα να μετονομαστεί η κατηγορία σε Κατηγορία:Ψευδοεπιστήμη και να ασχολείται γενικότερα με άρθρα σχετικά με το θέμα (ο πληθυντικός εννοεί ότι προσπαθούμε να κατηγοροποιήσουμε τις θεωρίες πράγμα που δημιουργεί σοβαρά προβλήματα πολιτικής ουδετερότητας). Γενικά το πώς θα ενταχθούν τέτοια θέματα σε κατηγορίες πρέπει να είναι θέμα συλλογικής απόφασης καθώς η κατηγορποίηση επιρεάζει την NPOV. --Λύκινος ♘ 08:09, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Σίγουρα το τί αποτελεί επιστήμη και τί όχι είναι μεγάλη κουβέντα. Εχει ενδιαφέρον, όμως δύσκολα θα μπορούσε να καταληξει κάπου όταν γίνεται στα πλαίσια μιας διαδικασίας "ανακοινώσεων", όπως αυτή που κανουμε τώρα. Papyrus, συμφωνώ με αυτά που λες (αν και υπάρχουν σημεία που θα σήκωνα το χέρι μου και θα φώναζα "ένσταση"!! ;-)). Όμως το θέμα που βάζει ο Φοίβος ξεκινάει μεν από την αφορμή "Ψευδοεπιστήμες" αλλά, όπως το κατάλαβα εγώ, αφορά γενικότερα το πόσο εύκολα ή όχι θα πρέπει να γίνονται παρεμβάσεις στις διάφορες κατηγοριοποιήσεις. Στο επίπεδο που είναι τώρα η ελληνική Βικιπαίδεια, νομίζω ότι ειναι πιο δόκιμο να είμαστε πιο ανοικτοί στις κατηγοριοποιήσεις (Στο κάτω κάτω αλλαγές στις κατηγοριοποιήσεις μπορούν να γίνουν και αργότερα, έτσι δεν είναι;). Φτιάχνουμε κατηγορίες κυρίως γιατί θέλουμε η Βίκιπαίδεια να είναι εύχρηστη (κάποιος που δεν θυμάται/γνωρίζει έναν όρο να μπορεί να τον εντοπίσει). Σίγουρα θα ήταν πολύ ωραίο όλες οι κατηγοριοποιήσεις να έχουν και μια "εγκυκλοπαιδικά" αποδεκτή δομή, αλλά ας μη το βάζουμε ως προτεραιότητα. Οι κατηγορίες μπορεί να είναι και λίγο "στο περίπου", ειδικά σε θέματα όπως το συγκεκριμένο που οι "αντικειμενικές" απαντήσεις ακούγονται λίγο επικίνδυνες, και λίγοι τις επιχειρούν..

Κλείνοντας: Προτείνω να επανέλθουν τα λήμματα ιριδολογία, ομοιοπαθητική και ρεφλεξολογία στην κατηγορία. Συμφωνώ και με τη θέση του Λύκινου για αλλαγή του ψευδοεπιστήμες σε ψευδοεπιστήμη.

Καλή συνέχεια Gepsimos 09:46, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Καταρχήν, παρότι σέβομαι τις έντυπες εγκυκλοπαίδειες καθώς και τις εμπορικές ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες, η Βικιπαίδεια έχει ξεκαθαρίσει από νωρίς ότι λόγω του πρακτικα απεριόριστου αριθμού λημμάτων που μπορεί να έχει, έχει το ελεύθερο να περιλαμβάνει κάθε είδους λήμματα που μάλλον είναι απίθανο να συναντήσουμε σε άλλες εγκυκλοπαίδειες. Περιέχει λοιπόν από τρέχοντα γεγονότα μέχρι φαινόμενα του διαδικτύου, νεολογισμούς και πολλά άλλα. Ολόκληρα λήμματα της αγγλικής Βικιπαίδειας είναι αφιερωμένα σε συγκεκριμένες θεωρίες, που πολλές φορές υποστηρίζονται μόνο από μια χούφτα ανθρώπων. Έτσι, το επιχείρημα ότι ένα συγκεκριμένο λήμμα ή κατηγορία δεν υπάρχει σε μια άλλη εγκυκλοπαίδεια, δεν θα έπρεπε να αποτελεί λόγο να αφαιρεθεί από τη Βικιπαίδεια!
Η ύπαρξη της κατηγορίας "Ψευδεπιστήμες" δεν αποτελεί de facto αποδοχή ότι όσα περιέχονται σε αυτήν είναι καθολικά αποδεκτά ως ψευδεπιστήμες. Για τον ίδιο λόγο που η ύπαρξη μιας κατηγορίας "Θεός" δεν αποτελεί απόδειξη ούτε παραδοχή της ύπαρξής του (ή της μη-ύπαρξής του). Είναι απλά μια κατηγοριοποίηση άρθρων που περιστρέφονται γύρω από το θέμα της ψευδεπιστήμης. Καταλαβαίνω ότι εδώ μπορεί να με στριμώξει κάποιος, ρωτώντας με αν θα δεχόμουν να τοποθετηθεί το λήμμα Κβαντομηχανική στην κατηγορία Ψευδεπιστήμη. Όχι, αλλά ουδέποτε εγείρονται σοβαρές κατηγορίες εναντίον της Κβαντομηχανικής ότι είναι ψευδεπιστήμη. Αυτό μπορεί κανείς να το αποδώσει στο κύρος της καθιερωμένης φυσικής. Εγώ προτιμώ να το αποδίδω στην πασιφανή επιτυχία της κβαντομηχανικής, χάρη στην οποία (για τους γνωρίζοντες) μπορώ και πληκτρολογώ αυτές τις γραμμές. Επιτυχία που, χωρίς περιστροφές, δεν έχει να επιδείξει καμία από τις λεγόμενες ψευδεπιστήμες. Και στην τεχνολογική κοινωνία μας, ακόμη και ο κόσμος που χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες των αστρολόγων και των μέντιουμ έχει στην πράξη παραδεχτεί την υπεροχή της επιστημονικής πρόβλεψης. Θα παρακολουθήσει το δελτίο καιρού για να δει τι θα φορέσει όταν βγει να πάει στο μέντιουμ. Και αναφέρομαι σε μια από τις επιστήμες με τη μικρότερη προβλεπτική ισχύ.
Τώρα, πάνω σε αυτό που λες Papyrus, ότι οι θετικές επιστήμες στηρίζονται στο "δογμα του αδημιούργητου κόσμου", δεν μπορώ να συμφωνήσω έτσι απλά. Το μόνο δόγμα πάνω στο οποίο στηρίζονται οι θετικές επιστήμες είναι αυτό που διατύπωσε χαρακτηριστικά ο Αϊνστάιν: "Το πιο ακατανόητο σχετικά με τον κόσμο, είναι ότι είναι κατανοητός". Πράγματι, η θετική επιστήμη όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ, στηρίζεται στην βαθύτερη παραδοχή ότι, ναι, ο κόσμος είναι πραγματικά κατανοητός - σε μας, όχι σε κάποιο ανώτερο ον. Το "δόγμα του αδημιούργητου κόσμου" μπορεί να ερμηνευτεί με πολλούς τρόπους. Αν εννοείς με αυτό ότι ο χρόνος επεκτείνεται απεριόριστα προς τα πίσω, ώστε να αποφύγουμε μια στιγμή της Δημιουργίας, έχουμε εμπειρικές αποδείξεις για το αντίθετο. Αν θέλεις να πεις ότι οι θετικές επιστήμες αποκλείουν την ύπαρξη σκόπιμης δημιουργίας, δηλαδή την ύπαρξη ενός Δημιουργού (δεν λέω Θεού, γιατί Θεός δεν σημαίνει απαραιτήτως Δημιουργός), τότε κάνεις λάθος, δεν την αποκλείουν. Μια από τις προσπάθειες που πράγματι γίνονται είναι να καταδειχθεί αυτή η υπόθεση περιττή. Αλλά κατά βάση οι θετικές επιστήμες αποφεύγουν να μιλήσουν για ένα θέμα για το οποίο δεν διαθέτουν το παραμικρό στοιχείο. Ο σκοπός της επιστήμης δεν είναι να διαβεβαιώσουμε την ύπαρξη οντοτήτων, αλλά να κατανοήσουμε τη φύση και τις σχέσεις των όντων που καταρχήν γνωρίζουμε ότι υπάρχουν. Μελετώ ένα μήλο επειδή το κρατάω στα χέρια μου - το ζήτημα της ύπαρξής του δεν τίθεται καν. Αλλά δεν μπορώ να μιλήσω για έναν Δημιουργό γενικά και αόριστα, πόσο μάλλον να τον συμπεριλάβω στις "εξηγήσεις" μου, όταν δεν γνωρίζω απολύτως τίποτα για τον Δημιουργό, ούτε καν αν υπάρχει Δημιουργός! Πολύς κόσμος, όμως, συγχέει αυτή την άρνηση να μιλήσουμε για ό,τι δεν ξέρουμε με την (υποτιθέμενη) διαβεβαίωση ότι αυτό δεν υπάρχει. Αυτό είναι μύθος, έτσι απλά και καθαρά. Τώρα, εγώ προσωπικά προχωρώ ένα βήμα παραπέρα, αμφισβητώντας επιπρόσθετα ότι εσύ γνωρίζεις αξιόπιστα αυτό που ο επιστήμονας παραδέχεται ότι δεν γνωρίζει - όπου εσύ σημαίνει "εσύ και οποιοσδήποτε άλλος". --Diderot 10:07, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Να προσθέσω κάτι ακόμα πάνω στον "τεμαχισμό της πραγματικότητας" που αναφέρει ο Papyrus. Είναι μια κατηγορία που ακούγεται πολύ συχνά. Και σε ό,τι αφορά τις διάφορες θεωρίες που κυκλοφορούν, είναι μια από τις πιο πολυχρησιμοποιούμενες γραμμές υπεράσπισης, γιατί οδηγεί στο βολικότατο "κι εσύ έχεις δίκιο, κι εγώ έχω δίκιο, ο καθένας στον τομέα του". Ναι, πολύ ωραίο και δημοκρατικό είναι αυτό, αλλά σαν επιχείρημα για την οργάνωση της γραφειοκρατίας, όχι της επιστήμης! Το πιο σημαντικό από τα διδάγματα που αποκόμισα από την ενασχόλησή μου με την επιστήμη είναι η αίσθηση της ενοποίησης - η τάση και η προσπάθεια να κάνεις την κατανόησή σου για τον κόσμο περισσότερο, όχι λιγότερο, συνεκτική. Όποτε δοκίμασα να δω τον εαυτό μου, την κοινωνία ή την εποχή μου από τη σκοπιά ενός ευρύτερου συνόλου, τα αποτελέσματα ήταν τουλάχιστον ενδιαφέροντα! Παρότι τα κενά μας είναι τεράστια σε πολλούς τομείς, αυτή η αίσθηση ότι όλα δένουν είναι ακατανίκητη και, τολμώ να πω, απολαυστική. Αυτός είναι μάλλον ο λόγος που μου σπάνε τα νεύρα όταν συναντάω κάποιον επίδοξο "επιστήμονα" με μια τρελοθεωρία υπό μάλης που ισχυρίζεται ότι όλοι οι άλλοι κάνουνε λάθος σ' αυτό ή εκείνο το σημείο και ότι η θεωρία εδώ πρέπει να αλλάξει (και σου δείχνει το κάτω αριστερά τούβλο του Jenga, αν βγάλεις λέει αυτό και μόνο αυτό, όλα τα άλλα θα είναι υπέροχα). Ναι, πραγματικά με δαιμονίζει ο κύριος που μας λέει ότι η Σχετικότητα είναι λάθος, αγνοώντας ότι, αν είχε δίκιο, οι μάγκες εκεί στο CERN θα είχαν ήδη γίνει στάχτη και μπούρμπερη. Γιατί αν ο κύριος ήταν επιστήμονας, θα είχε καταφέρει να δει τις βαθύτερες συνέπειες της "αναθεώρησής" του και θα τις αναγνώριζε ως παράλογες.
Όλες οι λεγόμενες αναθεωρήσεις, στη φυσική και τη χημεία τουλάχιστον, ήταν στην ουσία τεράστιες ανοικοδομήσεις και επεκτάσεις, έστω και αν ξεκίνησαν με μια απλή ανακαίνιση. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που είχε διασωθεί από το υπάρχον σώμα της επιστήμης ήταν πολύ ευρύτερο και βαθύτερο από ό,τι είχε εγκαταλειφθεί. Αυτό πρέπει να αποτελεί το "Α" στην κατανόηση των φιλοσόφων της επιστήμης. --Diderot 10:31, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Και πάλι κάτι λίγο, συγγνώμη αλλά θυμήθηκα μια ατάκα του Σιμπλίκιου στους Διαλόγους του Γαλιλαίου και μου ήρθαν γέλια:

Αυτές οι νέες θεωρίες αναστατώνουν τα πάντα! Η ουσία βρίσκεται στο να μπορείς να μετακινείς τη Γη χωρίς να δημιουργείς ένα σωρό προβλήματα...

Υποθέτω, λοιπόν, ότι είμαι κι εγώ ένας Σιμπλίκιος ;-) Αλλά, τουλάχιστον, μπορώ να αναγνωρίσω τους Γαλιλαίους όταν τους συναντώ... --Diderot 10:42, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Πρέπει να παρατηρήσουμε ότι αυτό για το οποίο η επιστήμη και ο επιστήμονας παραδέχεται ότι δεν γνωρίζει, δεν σημαίνει απουσία δόγματος! Σημαίνει μόνο απουσία δογματισμού.

Τις παραχωρήσεις που κάνει η επιστήμη τις ανέφερα λίγο πριν. Οι παραχωρήσεις αυτές δείχνουν αυτονόητα την απουσία δογματισμού. Αυτό δηλ. που πολύς κόσμος μπερδεύει με το δόγμα.

Η ύπαρξη του δόγματος είναι δεδομένη στην επιστήμη αλλιώς δεν θα υπήρχε καν επιστήμη, αφού θα υπήρχε μόνο μία αέναη συζήτηση για την αρχή της. Το ότι ξεκινά να συζητά, με άγνοια της φύσης των πραγμάτων και της αντικειμενικής πραγματικότητας, ουσιάστικά πατάει επάνω στο δόγμα και εκεί επάνω κινείται, αλλά χωρίς δογματισμό (ή τουλάχιστον τις περισσότερες φορές).

Το ότι η επιστήμη στηρίζεται μεν σε δόγμα, αλλά δεν είναι δογματική, είναι κατανοητό και οφείλεται στις πολλαπλές φορές που έχει αναγκαστεί να αναθεωρήσει τους δογματισμούς της.

Για να υπήρχε απουσία δόγματος, θα έπρεπε να υπήρχε απόλυτη γνώση της φύσης των όντων με απόδειξη, ώστε η κίνηση προς τα εμπρός να γινόταν σε βάση απόλυτα δεδομένη και γνωστή. Η επιστήμη κινείται αποδεχόμενη τα κομματάκια γνώσης που έχει και ασφαλώς κανείς επιστήμονας δεν μπορεί να χαρακτηρίσει ότι αυτά αποτελούν την αντικειμενική πραγματικότητα για την οποία κάθε μέρα μαθαίνει νέα πράγματα.

Η διαφορά του λήμματος Θεός, συγκρίνεται μόνο με το λήμμα Επιστήμη. Το λήμμα Ψευδοθεός συγκρίνεται με το λήμμα Ψευδοεπιστήμη ή σε μια αντίστοιχη περίπτωση που έχει ξανασυζητηθεί, παρόμοιο θα ήταν να ενταχθεί κάθε θρησκευτικό πιστεύω μέσα στα λήμματα της μυθολογίας.

Οι ήρεμες και ουδέτερες περιγραφές όμως ουδέποτε ενοχλούν. Οι κατηγοριοποιήσεις είναι αυτές που εγείρουν προβληματισμούς. Ο όρος ψευδοεπιστήμη χρησιμοποιείται με αρνητικό περιεχόμενο τη στιγμή που μιλάμε και δημιουργεί συνειρμούς απουσίας εγκυρότητας και ίσως αξίας λόγου.

Περιέχει την ισχυρή και αρνητικά φορτισμένη λέξη Ψεύδος, που έρχεται σε αντίθεση με την κίνηση του κόσμου προς την αλήθεια.

Στην παρούσα φάση, θα μπορούσα να δεχτώ την ΒΠ και χωρίς την κατηορία Ψευδοεπιστήμες. Από κει και πέρα ας γίνει αυτό που θα πουν οι περισσότεροι.

Και η παρούσα συζήτηση όμως έχει από μόνη της ενδιαφέρον.

Papyrus 10:56, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Πρόταση

Κοιτάζοντας την αντίστοιχη αγγλική σελίδα συζήτησης en:Category:Pseudoscience, διαπίστωσα ότι, καταρχήν, έχει μια χειμαρρώδη σελίδα συζήτησης (με άλλα λόγια, δεν είναι παράξενο που προβληματιζόμαστε κι εδώ) και επίσης η επικεφαλίδα της είναι ιδιαίτερα διαλλακτική:

This category comprises articles pertaining to fields of endeavor or bodies of knowledge that are both claimed by their proponents to be supported by scientific principles and the scientific method, and alleged by their critics and the scientific community to be inconsistent with such principles and method. The term itself is contested by a number of different groups for a number of different reasons — see the main article for more information.

Φαίνεται λοιπόν ότι η Κατηγορία:Ψευδεπιστήμη (και όχι "ψευδοεπιστήμη, παρακαλώ, για να θίξω και ένα δευτερεύον ζήτημα γραμματικής) εξυπηρετεί το σκοπό να συγκεντρώνει θέματα για τα οποία υπάρχει ή υπήρξε επί μακρόν έριδα για το αν ανήκουν ή όχι στην επιστήμη. Επίσης, είναι σαφές ότι για να θεωρηθεί ένας τομέας ψευδεπιστημονικός πρέπει καταρχήν να ποζάρει ως επιστημονικός. Πρότασή μου, λοιπόν, είναι να έχουμε μια ανάλογη κατηγορία για όσα θέματα έχουν κατηγορηθεί ως ψευδεπιστημονικά από έναν ικανό αριθμό επιστημόνων (και όχι από μεμονωμένα άτομα, που θα μπορούσαν π.χ. να κατηγορήσουν αυθαίρετα την καθιερωμένη μηχανική ως ψευδεπιστημονική). Η χρησιμότητα μιας τέτοιας κατηγορίας θα είναι να δίνει στον αναγνώστη μια ιδέα για τους τομείς όπου υπάρχει διαμάχη. Τα επιμέρους άρθρα θα δίνουν περισσότερα στοιχεία σχετικά με τη διαμάχη και από τις δύο πλευρές.

Αυτό βέβαια θα έχει ως συνέπεια να εμφανίζεται στα άρθρα κάτω - κάτω η κατηγορία "Ψευδεπιστήμη" που δίνει από μόνη της μια αρνητική εικόνα. Ωστόσο, η εικόνα αυτή θα ισορροπείται αφενός από τις άλλες κατηγορίες στις οποίες θα ανήκει το άρθρο (π.χ. Εναλλακτική Ιατρική, Ιστορία, Φυσική κ.α.) και αφετέρου ο αναγνώστης θα μπορεί να μεταβεί στην κατηγορία και να διαβάσει τη διευκρίνιση στην εισαγωγή. --Diderot 13:08, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Συμφωνώ, αυτή περίπου ήταν και η δική μου ιδέα. --Λύκινος ♘ 13:26, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Αν πρόκειται για το οε, υπάρχουν στο λεξικό καταχωρισμένες και άλλες παρόμοιες λέξεις:

ψευδοεπής - ψευδοεργία κ.ά.

Επίσης στο λεξικό ΦΥΤΡΑΚΗ, υπάρχει έτσι ακριβώς:

ψευδοεπιστήμη = [<ψευδο- + επιστήμη]

(η) ουσ. σύνολο απόψεων για έναν τομέα που εσφαλμένα θεωρείται ότι στηρίζονται σε επιστημονικές μεθόδους ή εκφράζουν επιστημονικές αλήθειες.

Επίσης ως κατηγορία μπορεί να περιγραφεί με κάτι λιγότερο επισφαλές. Π.χ.:

• Αμφιλεγόμενα πεδία

• Αμφιλεγόμενες τεχνικές

• Αμφιλεγόμενοι τομείς

• Αμφιλεγόμενα γνωστικά πεδία

• Αμφιλεγόμενες γνωστικές περιοχές

• Αμφιλεγόμενες μεθοδολογίες

Papyrus 17:35, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Μου αρέσει ο τρόπος που καταλήγει (?) η κουβέντα. Συμφωνώ απόλυτα με την οπτική του Diderot και τις τελευταίες προτάσεις του Papyrus. Να γίνει έτσι. Gepsimos 19:04, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Δεν είμαι σίγουρος ότι είναι καλή ιδέα η μετονομασία, π.χ., σε "Αμφιλεγόμενα πεδία". Αμφιλεγόμενα από ποιούς; Και επί ποιάς βάσεως; Αν το "ψευδές" δίνει μια αρνητική αίσθηση στον όρο "ψευδοεπιστήμη", το "αμφιλεγόμενα" δεν δίνει σχεδόν καμία πληροφορία για τους λόγους της αμφισβήτησης. Επιπλέον, υπάρχουν κάποια κριτήρια για το τι συνιστά την επιστημονική μέθοδο πάνω στα οποία λίγο - πολύ συμφωνεί η πλειοψηφία της επιστημονικής κοινότητας, έστω κι αν μερικές φορές στην πράξη είναι δύσκολο να αποφασίσει κανείς αν εφαρμόζονται (διαφορετικοί κλάδοι έχουν διαφορετικές ερευνητικές συνήθειες). Μια κατηγορία "Ψευδεπιστήμη" υποδεικνύει στον αναγνώστη ότι αυτός και εκείνος ο κλάδος αμφισβητούνται επί τη βάσει της μη εφαρμογής της επιστημονικής μεθόδου και επιπρόσθετα ισχυρίζονται ότι την αποδέχονται. Μια κατηγορία "Αμφιλεγόμενα πεδία" θα έδινε την εντύπωση ότι η γνώση που περιέχεται σε αυτά τα πεδία είναι αμφίβολη - αλλά αυτό μπορεί να αφορά και κλάδους που δεν έχουν σχέση με την επιστήμη, όπως η θρησκευτική πίστη ή η εμπειρική γνώση. Αντίστροφα, κάποιος που δεν αποδέχεται την επιστημονική μέθοδο μπορεί να χαρακτηρίσει αμφίβολη την επιστημονική γνώση. --Diderot 19:08, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Το "αμφιλεγόμενος" αφήνει παράθυρο ουδετερότητας ενώ το Ψευδοεπιστήμη όχι. Το αμφιλεγόμενος προοιωνίζει διάλογο ενώ το Ψευδοεπιστήμη όχι.

Όπως θα είδες, τα παραπάνω, αποτελούν παραδείγματα. Υπάρχουν δεκάδες τίτλοι παρόμοιοι οπότε το πρόβλημα δεν το βλέπω: εκεί που θα έμπαινε το "Ψευδοεπιστήμη" θα μπει κάτι με τον όρο "αμφιλεγόμενο" και θα φαίνεται στο τέλος της σελίδας, στις κατηγορίες. Π.χ.:

Πεδία αμφιλεγόμενης επιστημονικής εγκυρότητας

Πεδία αμφιλεγόμενης επιστημονικότητας

Τεχνικές αμφιλεγόμενης επιστημονικότητας

Μεθοδολογίες αμφιλεγόμενης επιστημονικής αξιοπιστίας

και ένα σωρό άλλα.

Τέλος πάντων, πρόταση είναι, δεν αποφασίζω εγώ γι αυτό. Καλό είναι να ακουστούν και άλλες απόψεις.

Papyrus 20:24, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Πιστεύω πρώτα, για να είμαστε ξεκάθαροι από την δική μας πλευρά, ως editors, το πως χρωματίζουμε ένα άρθρο με κάποια κατηγορία, είτε αυτό λέγεται ψευδοεπιστήμη, είτε πρωτοεπιστήμη, είτε επιστήμη, πρέπει τα συγκεκριμένα λήμματα να υπάρχουν στην ΒΠ ώστε ο αναγνώστης να μπορεί να αντιλαμβάνεται τι όντως διαβάζει. Με βάση αυτό, διαφωνώ με τα "αμφιλεγόμενα πεδία" γιατί ο όρος δεν είναι ακριβής και μπορεί να μπλέξει τις ψευδοεπιστήμες με τις πρωτοεπιστήμες που για μένα προσωπικά υπάρχουν σημαντικές και ουσιαστικές διαφορές. Diderot, επειδή είμαι σε περίοδο εξεταστικής, ξεκίνησε αν θες το άρθρο για το λήμμα ψευδοεπιστήμη και σου υπόσχομαι να το βελτιώσω αργότερα, αν χρειαστεί. Για το γραμματικό μέρος της υπόθεσης, δεν ξέρω αν είναι δόκιμος ο όρος ψευδεπιστήμη, ούτε γνωρίζω το γραμματικό φαινόμενο που το "οε" γίνεται "ε" μεταξύ των 2 συνδετικών, αν και δεν μου χτυπάει άσχημα στο μάτι να σου πω την αλήθεια. Καλό θα ήταν να φτιάξεις και το ψευδεπιστήμη με redirect.Φοίβος Παναγόπουλος 21:33, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)

Παραεπιστήμες

θεωρώ πως μήτε προσβλητικό είναι ( όχι στον βαθμό του Ψευδοεπιστήμες τουλάχιστον) και κάνει έναν διαχωρισμό τον οποίο προσπαθείτε να αναδείξετε.--Kafrileontas 21:39, 8 Φεβρουαρίου 2006 (UTC)