Συζήτηση:Συκούντα Λέσβου

Σχόλιο 15-3-2021

Κατάσταση:	νέα κοινοποίηση

Ιστορικά για τήν Συκούντα Ιστορικά για τήν Συκούντα

Η αρχαία κώμη με το όνομα «Συκούς» αναφέρεται σε κτηματολόγιο του 3ου μ.Χ. αι. Ίσως να μην ήταν στη θέση που βρίσκεται το σημερινό χωριό, αλλά κάπου στον κάμπο.

Πολλοί πιστεύουν ότι το όνομα «Συκούντα» έχει σχέση με την καλλιέργεια των σύκων ( ένα από τα προϊόντα που παράγει, μετά το λάδι). Ίσως όμως να προέρχεται από τη λατινική λέξη «Σεκούντα» που σημαίνει δεύτερη (εννοείται χώρα), ως καταγεγραμμένη δεύτερη μετά την χώρα της Μυτιλήνης.

Επί τουρκοκρατίας αναφέρεται ότι η Συκούντα ήταν η δεύτερη σε πληθυσμό χώρα , μετά τη Μυτιλήνη έως το 1783. Όταν βρισκόταν στη Μυτιλήνη ο Σουλτάνος, διόρισε με φιρμάνι ως Κουμαντάντη τον Σπαχήν, ο οποίος είχε επιδείξει πολλές ανδραγαθίες κατά την πολιορκία του φρουρίου της Μυτιλήνης. Το φιρμάνι ανέφερε, ότι το αξίωμα του Σπαχή θα μεταβιβάζεται διαδοχικά στους απογόνους του, όπως και μεταβιβαζόταν μέχρι το1783. Ο Σπαχής είχε το κονάκι του στη Συκούντα, ως πρωτεύουσα της ομώνυμης χώρας.

Η Αγιάσος τότε ήταν το μικρότερο χωριό της χώρας Συκούντας. Μια φορά ο Σπαχής επισκέφτηκε τη Αγιάσο και μετάνιωσε, γιατί. το άλογό του δυσκολευόταν να προχωρήσει στο δρόμο της Καρύνης και αυτός δυσκολευόταν να κρατηθεί στη ράχη του αλόγου. Όταν τελικά έφτασε , ρώτησε γιατί το μικρό αυτό χωριό έχει μεγάλη εκκλησία. Η απάντηση που πήρε ήταν ότι στο μέρος αυτό δεν υπήρχε χωριό, αλλά μόνο η εκκλησία της Παναγίας και ότι τα σπίτια που υπήρχαν ανήκαν κι αυτά στην εκκλησία, γι’ αυτό και το σύνολο λέγεται «Αγία Σιών», όπως και την εικόνα της Παναγίας. Τότε εκείνος έφυγε λέγοντας ότι δεν ανακατεύεται με τις εκκλησιές και ότι ο τόπος αυτός δεν ήταν για άλογα.

Ο Σπαχής όχι μόνο δεν επισκέφτηκε ο ίδιος δεύτερη φορά την Αγιάσο, αλλά ούτε κανένας δικός του διάδοχος σε όλα τα χρόνια των δεινών, τα οποία στην ιστορία της Αγιάσου λέγονται «χρόνια της αφάνειας».

Στις αρχές Ιανουαρίου του 1701, ο χωροφύλακας που επισκεπτόταν κάθε λίγο τα χωριά της χώρας Σκούντας για να ενημερώσει τον Κουμαντάντη, όταν έφτασε στην Αγιάσο κατευθείαν από την Σκούντα και συνάντησε ένα Δημογέροντα, του είπε ότι ο Κουμαντάντης Μουσταφά-αγάς αρρώστησε βαριά και είναι στο κονάκι του ξαπλωμένος και αναίσθητος

Ο Δημογέροντας μόλις το άκουσε κάλεσε και τους άλλους τρεις συναδέλφους του και τους είπε πως θα έπρεπε να πάνε στη Συκούντα να επισκεφτούν τον άρρωστο Κουμαντάντη και να του ευχηθούν περαστικά. Όλοι συμφώνησαν και έφυγαν για τη Συκούντα, αφού πήραν μαζί τους διάφορα δώρα, αλλά και αγίασμα από την Ζωοδόχο Πηγή, λάδι από το καντήλι και συνάλειμμα από το εικόνισμα της Παναγίας.

Όταν έφτασαν στο κονάκι ο Κουμαντάντης τους δέχτηκε χωρίς διατυπώσεις και μάλιστα δέχτηκε να τον ραντίσουν με το αγίασμα, να τον θυμιάσουν με το συνάλειμμα και να τον αλείψουν με το λάδι από το καντήλι της Παναγίας. Αμέσως ο Κουμαντάντης ανακουφίστηκε και ανασηκώθηκε. Ευχαριστημένος που θεραπεύτηκε, υποσχέθηκε πως θα πήγαινε στην Αγιάσο να τους ξεπληρώσει τη χάρη που του έκαναν, καθώς κανείς άλλος χριστιανός δεν είχε δείξει ενδιαφέρον για την υγεία του.

Μετά από λίγο καιρό επισκέφτηκε την Αγιάσο για να τους ανταποδώσει το καλό που του έκαναν, φέρνοντας μαζί του ένα φιρμάνι από το Σουλτάνο, το οποίο απάλλασσε τους κατοίκους αλλά και τους απογόνους τους από κάθε είδους φορολογία προς το κράτος και τη Δημογεροντία της Μυτιλήνης.

Οι χριστιανοί όλων των γύρω χωριών, όταν έμαθαν ότι οι κάτοικοι της Αγιάσου έχουν στα χέρια τους το βασιλικό φιρμάνι της ασυδοσίας (δηλαδή της απαλλαγής από τη φορολογία) με όσα προνόμια αυτό συνεπαγόταν, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το συμφέρον τους ήταν να φύγουν απ’ τα χωριά τους, να μετοικίσουν στην Αγιάσο και να γίνουν πολίτες της. Η μετοίκιση αυτή δεν ήταν εύκολη, αλλά με την πάροδο του χρόνου, βρέθηκαν οι πρωτοπόροι ,τους οποίους ακολούθησαν αμέσως κι άλλοι.

Η Αγιάσος σταδιακά έγινε το μεγαλύτερο χωριό της «χώρας Συκούντας». Η αγροτική περιφέρεια της Αγιάσου επεκτάθηκε σε μεγάλη ακτίνα εξαιτίας της συγχώνευσης των αγροτικών περιφερειών των χωριών που εγκαταλείφθηκαν και σταδιακά εξαφανίστηκαν.

Η «χώρα της Σκούντας» με ενέργειες του Κουμαντάντη μετονομάστηκε σε χώρα Αγιάσου. Επειδή συχνά διασαλευόταν η τάξη, ο Πασάς, ο Ναζίρης μαζί και ο Κουμαντάντης της Σκούντας ενέργησαν στην Κων/πόλη και διορίστηκε στην Αγιάσο μόνιμος Ζαμπίτης και χωροφύλακας .

Γύρω στο 1783 καταργήθηκε η θέση του Σπαχή της Σκούντας , αφού από χρόνια υπήρχε ο Ζαμπίτης της Αγιάσου και η «χώρα της Σκούντας» είχε μετονομαστεί σε «χώρα Αγιάσου».

Γύρω στο 1900 το χωριό είχε 20 χριστιανικές οικογένειες και αρκετές τουρκικές . Οι Τούρκοι κατά το έτος 1923 κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών έφυγαν στη Μ.Ασία εγκαταλείποντας Τέμενος , σχολείο σπίτια και αγροτική περιουσία που περιήλθε στα ανταλλάξιμα κτήματα που διαχειρίζεται η εθνική τράπεζα Αναρτήθηκε από Unknown στις 2:52 π.μ. Αποστολή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου BlogThis!Μοιραστείτε το στο TwitterΜοιραστείτε το στο FacebookΚοινοποίηση στο Pinterest 1 σχόλιο:

   ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΛΑΝΗΣ18 Σεπτεμβρίου 2015 - 12:53 μ.μ.

   Αυτό το κείμενο είναι τμήμα από σχολική εργασία του γιου μου του Γιάννη,που είχε γράψει με τη βοήθεια της γυναίκας μου. Χαίρομαι που δημοσιεύτηκε και γίνεται γνωστή η ιστορία του χωριού,δεν ξέρω πως βρέθηκε στα χέρια σου, καλό θα ήταν να δημοσιευτεί ολόκληρο το κείμενο, όπου αναφέρονται στοιχεία και για την Σκάλα Συκούντας κ.ά. Αν θες μπορω να στα δώσω. Αναφορά:  2.84.64.156 08:46, 15 Μαρτίου 2021 (UTC)