Σριράτσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Σριράτσα (Sriracha, /sɪˈrætʃə/ sirr-ATCH-ə ή /sɪˈrɑːtʃə/ sirr-AH-chə ; ταϊλανδέζικα : ศรีราชา, προφέρεται [sǐːrāːtɕʰāː] ) είναι ένα είδος καυτής σάλτσας ή τσίλι σάλτσας που φτιάχνεται από πιπεριές τσίλι, αποσταγμένο ξύδι, τουρσί σκόρδου, ζάχαρη και αλάτι.[1][2]

Χρήση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Sriraja Paniche
Sriracha "Rooster Sauce"
Sriraja Panich chili sauce by Thai Theparos Food Products (left) and Tương Ớt Sriracha ("Rooster SauceΠρότυπο:-") by Huy Fong Foods (right)

Στην Ταϊλάνδη, η σριράτσα χρησιμοποιείται συχνά ως σάλτσα για τα θαλασσινά και τις ομελέτες. Στη βιετναμέζικη κουζίνα, η σριράτσα εμφανίζεται ως καρύκευμα για τα τηγανητά νουντλς, ως επικάλυψη για τα σπρινγκ ρολς και σε σάλτσες.[3]

Η σριράτσα τρώγεται επίσης με σούπες, αυγά και μπιφτέκια.[4] Μαρμελάδες, γλειφιτζούρια και κοκτέιλ φτιάχνονται με σριράτσα ενώ στο εμπόριο κυκλοφορούν πατατάκια με γεύση σριράτσα.[5]

Προέλευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σάλτσα παρασκευάστηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1940 από μια Ταϊλανδή γυναίκα με το όνομα Thanom Chakkapak στην πόλη Σρι Ράτσα της Ταϊλάνδης.[6] Η ίδια η σάλτσα σριράτσα μπορεί να είναι μια προσαρμογή μιας καντονέζικης σάλτσας σκόρδου με τσίλι που προέρχεται από την πόλη Σούντε της Κίνας. Στις αρχές της δεκαετίας του 1900, Καντονέζοι μετανάστες εγκαταστάθηκαν στη πόλη Σρι Ράτσα και η σάλτσα σκόρδου και τσίλι που έφτιαχναν, πωλούνταν στην Ταϊλάνδη για δεκαετίες προτού παραχθούν τα πρώτα μπουκάλια σριράτσα.[7][8]

Lakut Suwanprasop, son of La Orr Suwanprasop, and second-generation owner of his family business, holding a bottle of Gold Medal brand Sriracha sauce, with the brand name visible (Πρότυπο:Lang-th)

Ποικιλίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ταϊλάνδη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Sriracha-mayo sauce

Στην Ταϊλάνδη, η σάλτσα ονομάζεται πιο συχνά sot Siracha (ταϊλανδέζικα : ซอสศรีราชา) και μερικές φορές nam phrik Siracha (ταϊλανδέζικα : น้ำพริกศรีราชา). Η παραδοσιακή ταϊλανδέζικη σάλτσα σριράτσα τείνει να είναι πιο πικάντικη στη γεύση και πιο ρευστή στην υφή από τις μη ταϊλανδέζικες εκδοχές.[7]

Σε μια συνέντευξη στο περιοδικό Bon Appétit, ο διανομέας ασιατικών τροφίμων Eastland Food Corporation στις ΗΠΑ υποστήριξε ότι η ταϊλανδέζικη μάρκα καυτερής σάλτσας σριράτσα με τίτλο Panich, την οποία διανέμει η Eastland, είναι η αυθεντική «σάλτσα σριράτσα» και δημιουργήθηκε στην πόλη Σρι Ράτσα της Ταϊλάνδης τη δεκαετία του 1930 από τη συνταγή μιας νοικοκυράς με το όνομα Thanom Chakkapak.[7]

Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις ΗΠΑ, η σριράτσα συνδέεται με μια σάλτσα με βάση το jalapeño που παράγεται από την Huy Fong Foods[9] και μερικές φορές αναφέρεται ως «σάλτσα κόκορα» από την εικόνα ενός κόκορα στο μπουκάλι.[10][11] Άλλες παραλλαγές της σριράτσα έχουν εμφανιστεί στην αμερικανική αγορά, συμπεριλαμβανομένης μιας σριράτσα που ωριμάζει σε βαρέλια ουίσκι. Η σριράτσα της Huy Fong Foods παρήχθη για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 1980 για πιάτα που σερβίρονταν σε αμερικανικά εστιατόρια phở.[12][13]

Διάφορα εστιατόρια στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των Wendy's[14], Applebee's, P.F. Chang's[15], Jack in the Box, McDonald's, Subway, Taco Bell, White Castle, Gordon Biersch, Chick-fil-A, Firehouse Subs, Noodles & Company, Starbucks και Burger King έχουν ενσωματώσει τη σριράχα στα πιάτα τους, μερικές φορές αναμειγνύοντάς την με μαγιονέζα ή σε σάλτσες.[16][17][18][19][20]

Το 2022, η Huy Fong Foods σταμάτησε προσωρινά την παραγωγή της σάλτσας σριράτσα λόγω έλλειψης πιπεριών τσίλι, με αποτέλεσμα η τιμή να αυξηθεί στα 30 δολάρια το μπουκάλι ή και περισσότερο. Η διακοπή της παραγωγής διήρκεσε πάνω από ένα χρόνο.[21][22]

Στον λαϊκό πολιτισμό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το 2013, ο Αμερικανός σκηνοθέτης Γκρίφιν Χάμμοντ κυκλοφόρησε το Σριράτσα, ένα ντοκιμαντέρ για την προέλευση και την παραγωγή της σάλτσας σριράτσα.[23]
  • Το 2016 ο ράπερ Tech N9ne κυκλοφόρησε το τραγούδι Σριράτσα, στο οποίο συγκρίνει το ύφος της ρίμας του με το καρύκευμα.
  • Το 2017 το κορεάτικο τρίο Bang Chan, Changbin και Han έκανε το ντεμπούτο του στο συγκρότημα 3Racha, αντλώντας έμπνευση από την ομώνυμη σάλτσα. Τώρα, είναι μέλη του k-pop συγκροτήματος Stray Kids.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Lee, Jolie. «Why do we love Sriracha? Science!». USA TODAY (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  2. Sarah (17 Μαρτίου 2021). «What Is Sriracha?». CookThink (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  3. «How We Like Our Sriracha: Origin and Uses». The Spruce Eats (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  4. «Sriracha: How a sauce won over the US» (στα αγγλικά). BBC News. 2013-12-21. https://www.bbc.com/news/blogs-magazine-monitor-25455643. Ανακτήθηκε στις 2024-02-23. 
  5. http://webarchive.loc.gov/all/20121006015957/http://touch.latimes.com/#section/-1/article/p2p-75382624/
  6. Khaleeli, Homa (2014-10-02). «Hot right now: how Sriracha has become a must-have sauce» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2014/oct/02/sriracha-ketchup-kick-must-have-sauce. Ανακτήθηκε στις 2024-02-23. 
  7. 7,0 7,1 7,2 Nast, Condé (4 Μαρτίου 2013). «The Original Sriracha». Bon Appétit (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  8. Everything You Know About Sriracha is a Lie., https://www.youtube.com/watch?v=t8pacTAmaFA, ανακτήθηκε στις 2024-02-23 
  9. Edge, John T. (2009-05-20). «A Chili Sauce to Crow About» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2009/05/20/dining/20united.html. Ανακτήθηκε στις 2024-02-23. 
  10. «Sriracha hot sauce: Heated dispute». The Independent (στα Αγγλικά). 19 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  11. «A Rooster's Wake-Up Call: Food + Cooking : gourmet.com». web.archive.org. 2 Δεκεμβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. CS1 maint: Unfit url (link)
  12. Fanous, Angelina (6 Μαρτίου 2014). «Sriracha Aged in Whiskey Barrels Is Better Than the Original Sauce». Vice (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  13. «Foodie - Live a Delicious Life: Kitchen Tips, Culinary History, Restaurant Recs». Foodie (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  14. «Sriracha Bacon Fries». web.archive.org. 29 Νοεμβρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  15. «Sriracha Pizza & Wings | Domino's». web.archive.org. 2 Φεβρουαρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  16. «Subway's Sriracha Sauce Goes National». HuffPost (στα Αγγλικά). 7 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  17. «WHITE CASTLE INTRODUCES NEW FULL-FLAVORED SRIRACHA CHICKEN SLIDERS | News | White Castle». web.archive.org. 14 Ιουλίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. CS1 maint: Unfit url (link)
  18. «Sriracha Hot Sauce Catches Fire, Yet 'There's Only One Rooster' - Businessweek». web.archive.org. 23 Φεβρουαρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. CS1 maint: Unfit url (link)
  19. «Sriracha Hot Sauce Catches Fire, Yet 'There's Only One Rooster' - Businessweek». web.archive.org. 23 Φεβρουαρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. CS1 maint: Unfit url (link)
  20. «Taste-testing Taco Bell's new Sriracha Quesarito». Los Angeles Times (στα Αγγλικά). 25 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  21. «Bottles of Sriracha Are Selling for Over $30 as the Shortage Enters Its Second Year». Food & Wine (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  22. «There's a Sriracha hot sauce shortage—here's where to buy and substitutes to try». USA TODAY (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  23. Anderson, L. V. (2013-12-12). «This Sriracha Documentary Is More Like a Long Sriracha Commercial» (στα αγγλικά). Slate. ISSN 1091-2339. https://slate.com/culture/2013/12/sriracha-the-movie-griffin-hammonds-documentary-about-david-tran-reviewed.html. Ανακτήθηκε στις 2024-02-23. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Sriracha sauce στο Wikimedia Commons