Σαπρόφυτα
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Σαπρόφυτα ή Σαπρότροφα χαρακτηρίζονται γενικά πάσης φύσεως μικροοργανισμοί ή φυτά που λαμβάνουν την τροφή τους (οργανικές ενώσεις) από νεκρούς ή θνήσκοντες ιστούς σε μορφή διαλύματος. Η σημασία αυτών των οργανισμών είναι πολύ μεγάλη όσον αφορά στη διάσπαση της νεκρικής οργανικής ύλης.
Ανάλογα με τον τρόπο λήψης - δημιουργίας των οργανικών ενώσεων, οι ζωντανοί οργανισμοί χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: αυτότροφοι οργανισμοί και ετερότροφοι οργανισμοί. Στους αυτότροφους οργανισμούς ανήκουν όλα τα πράσινα φυτά. Όσα φυτά δηλαδή περιέχουν χλωροφύλλη. Αυτοί συνθέτουν από μόνοι τους τις οργανικές ενώσεις με την βοήθεια του διοξειδίου του άνθρακα, του νερού και του φωτός. Στους ετερότροφους οργανισμούς ανήκουν, αντίθετα, όλα τα μη πράσινα φυτά και τα ζώα.
Οι ετερότροφοι οργανισμοί λαμβάνουν έτοιμες τις οργανικές ενώσεις από άλλους ζωντανούς οργανισμούς (παράσιτα) ή από νεκρούς ιστούς (σαπρόφυτα) ή απλώς καταναλώνουν άλλους οργανισμούς ως τροφή. Τα σαπρόφυτα διαχωρίζονται, ανάλογα με τον τρόπο λήψης των οργανικών ενώσεων, σε υποχρεωτικά σαπρόφυτα και σε προαιρετικά σαπρόφυτα Στην πρώτη περίπτωση γίνεται λόγος για σαπρόφυτα που λαμβάνουν τις οργανικές ενώσεις αποκλειστικά από νεκρούς ιστούς. Στην πλειοψηφία τους είναι ωφέλιμοι μικροοργανισμοί γιατί εκτός του ότι βοηθούν στην γονιμότητα του εδάφους (διασπούν τις οργανικές ουσίες, φυτικές και ζωικές), χρησιμοποιούνται στην παρασκευή φαρμάκων, οργανικών οξέων, αλκοολών.
Ορισμένα όμως υποχρεωτικά σαπρόφυτα είναι παθογόνοι παράγοντες και είναι αυτά που είναι υπεύθυνα για τις σήψεις γεωργικών προϊόντων, του ξύλου κ.α. Τα προαιρετικά σαπρόφυτα είναι ουσιαστικά κάποια παράσιτα τα οποία όμως στην διάρκεια του κύκλου ζωής τους μπορούν να ζήσουν για κάποιο διάστημα σαπροφυτικά.