Πυθαγόρειο Γυμνάσιο Σάμου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Πυθαγόρειο Γυμνάσιο Σάμου ήταν εκπαιδευτικό ίδρυμα που ιδρύθηκε και λειτούργησε στη Σάμο από τα μέσα του 19ου αι.

Ίδρυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1852 η Συνέλευση αποφάσισε την ίδρυση ανώτερου από τα Σχολαρχεία εκπαιδευτικού ιδρύματος. Στα χρόνια της ηγεμονίας του Ιωάννη Γκίκα, το 1855 με διάταγμα αποφασίστηκε η ίδρυση του Πυθαγόρειου Γυμνασίου προς τιμήν του φιλοσόφου της Σάμου Πυθαγόρα. Οι πρώτοι δάσκαλοι που διορίστηκαν ήταν οι Λεόντιος Κληρίδης, Κύπριος, για τα ελληνικά μαθήματα, ο Γεράσιμος Ραζής για τα μαθηματικά, τη γεωγραφία και την ιστορία και ο Ιωάννης Ρωμανός από την Ιταλία διδάσκοντας Γαλλικά και Ιταλικά. Το σχολείο άρχισε να λειτουργεί στις 5 Σεπτεμβρίου 1855. [1] Από τα πρώτα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει ήταν ο περιορισμένος αριθμός των μαθητών που φυλοροούσε λόγω βιοποριστηκών αναγκών και η ανισότητα του επιπέδου τους. Επίσης η έλλειψη χρηματικών πόρων ήταν ένα ακόμα σημαντικό πρόβλημα.[2]όπως και η κινητικότητα του εκπαιδευτικού προσωπικού (παραιτήσεις, σπουδές στο εξωτερικό κλπ)[3] Από το 1860 αρχίσει να να οργανώνεται η βιβλιοθήκη του Γυμνασίου με συνεισφορές ντόπιων και ξένων.[4]Επί Ηγεμόνα Μιλτιάδη Αριστάρχη αναλαμβάνει διευθυντής ο φιλόλογος Κωνσταντίνος Κόντος.[5] Επί Ηγεμόνα Κωνσταντίνου Φωτιάδη τα γαλλικά και τα τουρκικά καθίστανται γλώσσες υποχρεωτικές, διότι όπως πίστευε ο Φωτιάδης θα συνέβαλε η εκμάθησή τους στην καλύτερη σταδιοδρομία τους μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.[6] Το 1875 έγινε πρόταση για σύσταση οικοτροφείου για τα άπορα αγόρια και κορίτσια που κατάγονταν από χωριά και φοιτούσαν στο Παρθεναγωγείο.[7] Στις αρχές της δεκαετίας του 1890 εντάσσονται νέα μαθήματα: γυμναστική, εμπορικά μαθήματα.[8] Το 1896 το Γυμνάσιο αναγνωρίστηκε ως ομοιόβαθμο με τα γυμνάσια της Ελλάδας και οι απόφοιτοί του είχαν τη δυνατότητα εγγραφής άνευ εξετάσεων στο Πανεπιστήμιο.[9]

Οι μαθητές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1855 έως το 1898 φοίτησαν 3031 μαθητές από τη Σάμο και 424 μαθητές από άλλες περιοχές: από την Αθήνα, Αϊδίνιο, Αίγιο, Αστυπάλαια, Άνδρο, Βόλο, Βάρνη, Βερολίνο, Ζαγορά, Κεφαλλονιά, Κρήτη,Κύπρο, Κήθυρα, Λάρισα, Κωνσταντινούπολη, Λέρο,Λήμνο, Λέσβο, Σμύρνη, Σύμη, Χίο, Χαλκίδα, Χάλκη, Ύδρα Τρίπολη, Τήλο, Σπάρτη, Ρόδο, Προύσα, Πέργαμο, Πειραιά, Πάτμο κλπ.[10]

Το κτίριο του Γυμνασίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επί ηγεμόνα Στέφανου Βογορίδη και αντιπρόσωπος αυτού ήταν ο Γαβριήλ Χριστίδης, οικοδομήθηκε κτίριο στο βόρειο μέρος των φυλακών προορισμένο για την τότε Κεντρική Σχολή και το οποίο αργότερα στέγασε το Πυθαγόρειο Γυμνάσιο.[11] Το 1882 αποφασίστηκε η θεμελίωση άλλου κτιρίου για τη στέγαση του γυμνασίου επειδή το προηγούμενο είχε κριθεί ακατάλληλο λόγω διαρρύθμισης και γειτνίασής του με το νεκροταφείο της πόλης. Σε οικόπεδο βόρεια του σημερινού Μουσείου της Σάμου χτίστηκε και λειτούργησε έως το 1934. Τη χρονιά εκείνη μετεγκαταστάθηκε σε νέο κτίριο στην περιοχή Γεφυράκι[12]

Μαθητική εφημερίδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το σχολικό έτος 1950-1951 άρχισε να εκδίδεται η μαθητική εφημερίδα Η Φωνή του Πυθαγορείου. Αν και φιλοδοξούσε να είναι δεκαπενθήμερη έκδοση τελικά η έκδοσή της ήταν ακανόνιστη. Τελευταίο φύλλο έχει εντοπιστεί στα 1963, χωρίς να ξέρουμε πως σταμάτησε τότε η έκδοσή της.[13] Η θεματολογία της εφημερίδας ήταν χρονογραφήματα από τη ζωή του σχολείου, μικρά δοκίμια, ιστορικές σελίδες, βιογραφίες μεγάλων προσωπικοτήτων, αθλητικά, ειδήσεις επιστημονικού ενδιαφέροντος, ανέκδοτα, γρίφοι.[14]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα, σελ.151
  2. Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα,, σελ.152
  3. Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα, σελ.154,156
  4. Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα, σελ.154
  5. Κώστας Πτίνης, Ηγεμόνες της Σάμου, Σάμος, σελ.57
  6. Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα, σελ.156
  7. Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα, σελ.157
  8. Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα, σελ.158-159
  9. Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα, σελ.159
  10. Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα, σελ.161-162
  11. Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα, σελ.164
  12. Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα, σελ.164-166
  13. Χρίστος Λάνδρος, «Φωνές των σχολείων στη δεκαετία του 1950. Η Φωνή των μαθητών του Πυθαγορείου Γυμνασίου», Απόπλους, έτος 22, τχ.52 (Φθινόπωρο 2011), σελ.412
  14. Χρίστος Λάνδρος, «Φωνές των σχολείων στη δεκαετία του 1950. Η Φωνή των μαθητών του Πυθαγορείου Γυμνασίου», Απόπλους, έτος 22, τχ.52 (Φθινόπωρο 2011), σελ.417

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Παύλος Διακογιάννης, Η παιδεία στη Σάμο. Από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Αθήνα,
  • Κώστας Πτίνης, Ηγεμόνες της Σάμου, Σάμος,
  • Χρίστος Λάνδρος, «Φωνές των σχολείων στη δεκαετία του 1950. Η Φωνή των μαθητών του Πυθαγορείου Γυμνασίου», Απόπλους, έτος 22, τχ.52 (Φθινόπωρο 2011), σελ.410-421