Πονηρό πνεύμα (θεατρικό έργο)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πονηρό πνεύμα
ΣυγγραφέαςΝόελ Κάουαρντ
Μορφήθεατρικό έργο
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Tο Πονηρό πνεύμα (αγγλικός τίτλος: Blithe Spirit) είναι κωμωδία του Άγγλου θεατρικού συγγραφέα Νόελ Κάουαρντ που γράφτηκε το 1940. Ο τίτλος είναι εμπνευσμένος από ποίημα του Πέρσι Σέλλεϋ.

Το έργο, που ανέβηκε για πρώτη φορά το 1941 εν μέσω του Β' Παγκοσμίου πολέμου, επικρίθηκε σκληρά καθώς απεικόνιζε ένα σοβαρό θέμα όπως ο θάνατος με ελάχιστο σεβασμό. Το κοινό ενδιαφέρθηκε ελάχιστα για αυτές τις κριτικές και έκρινε την επιτυχία: η κωμωδία παρέμεινε στη σκηνή για 1997 παραστάσεις, ρεκόρ για ένα μη μουσικό έργο στο Λονδίνο που ξεπέρασε μόνο η Ποντικοπαγίδα το 1957, και συνεχίζει να ανεβαίνει έως την εποχή μας.[1]

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1940, μετά την καταστροφή του γραφείου και του σπιτιού του στο Λονδίνο από τους βομβαρδισμούς, ο συγγραφέας έκανε σύντομες διακοπές με την ηθοποιό Τζόις Κάρεϊ στην Ουαλία και έγραψε το έργο μέσα σε μόλις έξι ημέρες. Στην αυτοβιογραφία του ο Κάουαρντ αναφέρει ότι ήξερε ότι στη Βρετανία εν καιρώ πολέμου, με τη συνεχή παρουσία του θανάτου, θα υπήρχε κάποια αντίρρηση για μια κωμωδία για φαντάσματα, αλλά πίστευε ότι, παρά τα ερείπια και τα θύματα, η ζωή συνεχίζεται.[2]

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σκηνή από παράσταση

Ο Τσαρλς Κόντομιν είναι ένας επιτυχημένος μυθιστοριογράφος. Στην αρχή του έργου, ενώ ντύνεται για δείπνο, αυτός και η δεύτερη σύζυγός του, η Ρουθ, συζητούν για την πρώτη του σύζυγο, την Ελβίρα, η οποία πέθανε νέα, επτά χρόνια νωρίτερα. Μεταξύ των καλεσμένων του δείπνου των Κόντομιν είναι μια εκκεντρική πνευματίστρια, ​​η κυρία Αρκάτι, την οποία ο Τσαρλς έχει προσκαλέσει για να αντλήσει υλικό για τον αποκρυφισμό για το επόμενο βιβλίο του. Έχει κανονίσει να κάνει μια πνευματιστική συνεδρία μετά το δείπνο. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, άθελα, το μέντιουμ προσελκύει το φάντασμα της Ελβίρας. [3]

Η πνευματίστρια φεύγει, αγνοώντας τι έχει κάνει. Μόνο ο Τσαρλς μπορεί να δει ή να ακούσει την Ελβίρα και η Ρουθ δεν πιστεύει ότι η Ελβίρα υπάρχει, μέχρι που βλέπει ένα αιωρούμενο βάζο στον αέρα. Η απόκοσμη Ελβίρα κάνει συνεχείς και όλο και πιο απελπισμένες προσπάθειες να διαλύσει τον τωρινό γάμο του Τσαρλς. Ο Τσαρλς την κατηγορεί ότι είναι «ανεύθυνη και ηθικά ασταθής». Τελικά χαλάει τα φρένα του αυτοκινήτου του με την ελπίδα να τον σκοτώσει, έτσι ώστε να ενωθεί μαζί της στον κόσμο των πνευμάτων, αλλά είναι η Ρουθ και όχι ο Τσαρλς που το οδηγεί και σκοτώνεται.

Το φάντασμα της Ρουθ επιστρέφει αμέσως για να εκδικηθεί την Ελβίρα, και παρόλο που ο Τσαρλς δεν μπορεί να δει αρχικά τη Ρουθ, μπορεί να δει ότι κάποιος κυνηγά και βασανίζει την Ελβίρα και ότι το σπίτι του είναι σε αναστάτωση. Καλεί πάλι την κυρία Αρκάτι για να διώξει τα δύο πνεύματα, αλλά αντί να τα διώξει, άθελά της πάλι εμφανίζει και τη Ρουθ. Καθώς και οι δύο νεκρές του γυναίκες είναι πλέον πλήρως ορατές, και καμία από τις δύο σε καλή διάθεση, ο Τσαρλς, μαζί με το μέντιουμ κάνουν συνεδρίες προσπαθώντας να τις ξορκίσουν. Μόνο όταν η κυρία Αρκάτι καταλαβαίνει ότι η υπηρέτρια, η Έντιθ, είναι μέντιουμ και άθελά της ήταν ο αγωγός μέσω του οποίου κλήθηκε η Ελβίρα, καταφέρνει να εξαφανίσει τα δύο φαντάσματα.  [4]

Ο Τσαρλς μένει φαινομενικά σε ησυχία, αλλά η κυρία Αρκάτι, του λέει ότι τα φαντάσματα μπορεί να είναι ακόμα γύρω αόρατα και τον προειδοποιεί ότι πρέπει να φύγει μακριά το συντομότερο δυνατό. Ο Τσαρλς αποχαιρετά τις εξαφανισμένες συζύγους του και φεύγει αμέσως. Τα αόρατα πνεύματα πετούν πράγματα και καταστρέφουν το δωμάτιο μόλις φεύγει. [5]

Διασκευές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έργο διασκευάστηκε για τον κινηματογράφο το 1947 σε παραγωγή του ίδιου του Κάουαρντ και σκηνοθεσία Ντέιβιντ Λιν με πρωταγωνιστή τον Ρεξ Χάρισον. [6]Ακολούθησε μια δεύτερη κινηματογραφική εκδοχή το 2023 με τον Νταν Στήβενς. [7]Διασκευάστηκε επίσης σε μιούζικαλ με τίτλο High Spirits το 1964, για την τηλεόραση και το ραδιόφωνο.

Μετάφραση στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πονηρό πνεύμα, μτφ: Έρι Κύργια [8]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

«Πονηρό πνεύμα» του Νόελ Κάουαρντ – Σκηνοθεσία: Γιάννης Χουβαρδάς | Κτήριο Τσίλλερ - Κεντρική Σκηνή

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]