Πανταχηκίνητον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το πανταχηκίνητον είναι ένα πρωτογενές αφηρημένο στοιχείο που εισήγαγε ο Βενιαμίν ο Λέσβιος για την ερμηνεία των επιστημονικών παρατηρήσεων, όπως επίσης των φυσικών και μεταφυσικών φαινομένων.

Ορισμός και περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον ορισμό του, το Πανταχηκίνητον είναι ένα ρευστό, που ρέει ακατάπαυστα μεταξύ των σωμάτων και μέσα από αυτά. Ο Βενιαμίν ο Λέσβιος το προσδιορίζει ως εξής: «Είναι ρευστόν, ρέον ακαταπαύστως από σώματος εις σώμα και ότι η εισροή και εκροή αυτού είναι ανάλογος με τον σωρόν του σώματος, και ότι τούτο ρέον συνάγει μέθ' αυτού και τα σώματα και, ως θέλομεν ιδή εχομένως, η ενέργεια αυτού είναι ανάλογος με τη διαφοράν της θέσεως των μορίων του εισρέοντος και εκρέοντος ρευστού. Εις τούτο λοιπόν το ρευστόν δίδωμι όνομα Πανταχηκίνητον».

Το Πανταχηκίνητον αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της φυσικής του Βενιαμίν και ειδικότερα της μεταφυσικής του. Μέσα από το Πανταχηκίνητον προσπαθεί να γνωρίσει τον Θεό. Επεκτείνεται σε θέματα μεταφυσικής, θεωρώντας τα ως αποτέλεσμα των νόμων της φυσικής, καθώς θεωρεί ότι τα μεταφυσικά φαινόμενα είναι προεκτάσεις των φυσικών φαινομένων. Η γένεση της θεωρίας του προήλθε από τον σκεπτικισμό του απέναντι στα νευτώνεια αξιώματα και τον Αριστοτέλη. Το Πανταχηκίνητον αποτελεί ένα είδος αιθέρα και μέσω αυτού δημιουργείται μια μίξη φυσικών και μεταφυσικών φαινομένων. Τα σώματα αλληλεπιδρούν εξαιτίας του Πανταχηκινήτου, που ως ρευστό προκαλεί την αλληλοπληροφόρηση των σωμάτων. Όπως επισημαίνει ο ιστορικός των επιστημών Γιάννης Καράς, η θεωρία του Πανταχηκίνητου εντάσσεται στις γενικότερες προσπάθειες των λογίων της εποχής εκείνης να ερμηνεύσουν, ακολουθώντας την αρχαιοελληνική φυσικοφιλοσοφική σκέψη και τη σκέψη των συγχρόνων Γάλλων υλιστών φιλοσόφων, τον φυσικό κόσμο με στοιχεία υλικά και όχι υπερφυσικά.[1]

Ιδιότητες του Πανταχηκινήτου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Η εκροή και η εισροή του Πανταχηκινήτου είναι ανάλογη με τη μάζα του σώματος
  • Έχει φυσική σχέση με τη φύση και τη θέση των υλικών μορίων του κάθε σώματος
  • Κινείται αεννάως προς όλες τις διευθύνσεις
  • Ρέει και συμπαρασύρει τα σώματα
  • Το Πανταχηκίνητον ενεργεί όχι στα υλικά μόρια των σωμάτων, αλλά επί του Πανταχηκινήτου που εκρέει από αυτά
  • Η τροχιά του καμπυλώνεται στην παρουσία των υλικών σωμάτων με την κοιλότητα της καμπύλης προς την επιφάνεια του υλικού σώματος
  • Τα μόρια του Πανταχηκινήτου έχουν νότιο και βόρειο πόλο
  • Η ταχύτητα του είναι ίδια με του φωτός
  • Τα μόρια του Πανταχηκινήτου έχουν την ιδιότητα να πάλλονται και να κλονίζονται.

Φυσικά φαινόμενα και Πανταχηκίνητον[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αιτιολόγηση των φυσικών φαινομένων μέσω της θεωρίας του Πανταχηκινήτου βασίζεται σε μια δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ του εισρέοντος και εκρέοντος Πανταχηκίνητου σε ένα σώμα, όπου παρατηρείται μια διαφορετική δυναμική Πανταχηκίνητων ανάλογα με την κινητική κατάσταση των σωμάτων. Συνέπεια της θεωρίας είναι ότι πρέπει να σημειώνεται διαφορά στη θέση των μορίων του κάθε σώματος, ώστε σε κάθε εισροή ή εκροή ρευστού να σημειώνεται ομοιότητα, ανομοιότητα ή εναντίωση. Ο Βενιαμίν θεωρεί ότι το ηχογόνο (ήχος), το θερμογόνο (θερμότητα), το φωτογόνο (φως), ο ηλεκτρισμός και ο μαγνητισμός έχουν για τρόπο μετάδοσής τους το Πανταχηκίνητο. Συγκεκριμένα ο Βενιαμίν επεκτάθηκε στην ερμηνεία των παρακάτω φυσικών φαινομένων:

Βαρύτητα
Με το Πανταχηκίνητο η βαρύτητα παίρνει την έννοια της τάσης που συμπαρασύρει τα σώματα προς το κέντρο της γης λόγω της ιδιότητας του ρευστού αυτού. Το βάρος με την σειρά του ερμηνεύεται σαν η αντίσταση του σώματος κατά τον συμπαρασυρμό του από το Πανταχηκίνητον και είναι ανάλογο της μάζας.
Άνωση
Η εισροή και εκροή του Πανταχηκινήτου από ένα σώμα βυθισμένο σε υγρό επηρεάζεται από το Πανταχηκίνητον του υγρού αυτού.
Αδράνεια

Είναι η αντίσταση που παρουσιάζεται, όταν γίνεται προσπάθεια εμποδισμού της ευθυβολίας του εκ σώματος Πανταχηκινήτου.

Ύλη
Όταν τα σώματα αλληλοεπιδρούν, τότε θα πρέπει να σημειώνεται διαφορά στη θέση των μορίων τους, με αποτέλεσμα κατά την εκροή ή εισροή του Πανταχηκινήτου να σημειώνεται ομοιότητα, ανομοιότητα ή εναντίωση.
Μαγνητισμός
Το Πανταχηκίνητον ρέει από τους πόλους της γης σε καμπύλες γραμμές προς την επιφάνεια της. Το μαγνητικό ρευστό ταυτίζεται με το Πανταχηκίνητον, ενώ ο μαγνητισμός της γης παραλληλίζεται με τον κοινό μαγνήτη.
Ηλεκτρισμός
Ο ηλεκτρισμός παρομοιάζεται με τον μαγνητισμό. Όπως στο μαγνητικό ρευστό, έτσι και στο ηλεκτρικό ρευστό τα μόρια είτε απωθούν τα όμοιά τους, είτε έλκουν τα διαφορετικά τους.
Ηχογόνο
Όλα τα σώματα είναι ηχητικά, καθώς ο ήχος εκρέει από κάθε σώμα προς κάθε κατεύθυνση. Ο ήχος είναι μετάδοση του κλονισμού των μορίων του ηλεκτρικού ρευστού εκ του ηχόντος σώματος. Με τον ίδιο τρόπο εξηγεί και την αντανάκλαση του ήχου, την ηχώ και τους τόνους της μουσικής.
Θερμογόνο
Η θερμότητα ρέει από κάθε σώμα και η αντενέργεια μεταξύ του εισρέοντος θερμογόνου και του ήδη υπάρχοντος θερμογόνου στο σώμα προκαλεί τη ζέστη ή το ψύχος.
Οπτικά φαινόμενα
Το φως είναι το ρευστό εκείνο, που του αποδόθηκε η ονομασία φωτογόνο. Το φωτογόνο είναι εκείνο το ρευστό, που ρέει από τα αυτόφωτα ή μη σώματα, ευθεία προς πάσα κατεύθυνση, φτάνοντας στα μάτια μας και με τον τρόπο αυτό γίνεται η όραση του σώματος. Αν σε περίπτωση σταματήσει να ρέει το Πανταχηκίνητον θα υπάρξει σκοτάδι, αφού βλέπουμε χάρη στην εισροή και εκροή του Πανταχηκινήτου. Τα χρώματα με τη σειρά τους αποτελούν ιδιότητες του φωτογόνου.
Βόρειο Σέλας
Το Βόρειο Σέλας είναι αποτέλεσμα του ηλεκτρικού ρευστού. Το μαγνητικό ρευστό της Γης με πηγή τους Πόλους μαζί με το ηλεκτρικό ρευστό δημιουργούν το Πολικό Σέλας.

Μεταφυσική και Πανταχηκίνητον[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη μεταφυσική του ο Βενιαμίν Λέσβιος επηρεάστηκε από τον Αριστοτέλη και τον Τζον Λοκ.

Για τον Θεό σύμφωνα με τη θεωρία του αναφέρει, ότι δεν είναι συναΰδιος με την ύλη αλλά δημιουργός της ύλης εκ του μηδενός. Είναι παντοδύναμος, αλλά όχι μεγαλοδύναμος. Η ψυχή με τη σειρά της είναι ανεξάρτητη του σώματος.

Το Πανταχηκίνητον είναι το αίτιο όλων των αισθημάτων του ανθρώπου, καθότι ρέει στο νευρικό σύστημα και κατευθύνεται στον εγκέφαλο. Ανάλογα με την γωνία προσβολής και θέσης του σώματος προκαλούνται τα διάφορα αισθήματα. Με το Πανταχηκίνητον προσπαθεί να δώσει ερμηνεία της βασκανίας, ώστε να διαλύσει τις προκαταλήψεις.

Η θεωρία του Βενιαμίν δίνει επιστημονική απόδειξη περί της όμοιας φύσης του ηλεκτρισμού, του μαγνητισμού και του Φωτός, ενώ συμβάλλει στην κατανόηση των εννοιών της βαρύτητας, της θερμότητας, της ακουστικής και των οπτικών φαινομένων.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Γιάνης Καράς, «Η επιστημονική σκέψη στην περίοδο της νεοελληνικής αναγέννησης»,στο:Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών/Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, Ιστορία και φιλοσοφία των επιστημών στον Ελληνικό χώρο (17ος-19ος αι.), εκδ.Μεταίχμιο,Αθήνα, 2003, σελ.55-56

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Η Θεωρία του Πανταχηκινήτου του Βενιαμίν Λέσβιου, Ανδριώτης Ν. Αντώνης, Λέσχη Πλωμαρίου «Βενιαμίν ο Λέσβιος», Πλωμάρι, 2008
  • Αρχειακό υλικό Λέσχης Πλωμαρίου Βενιαμίν Λέσβιος στην Επίσημη Ιστοσελίδα της Λέσχης Πλωμαρίου Βενιαμίν ο Λέσβιος
  • Γιάνης Καράς, «Η επιστημονική σκέψη στην περίοδο της νεοελληνικής αναγέννησης»,στο:Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών/Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, Ιστορία και φιλοσοφία των επιστημών στον Ελληνικό χώρο (17ος-19ος αι.), εκδ.Μεταίχμιο,Αθήνα, 2003, σελ.45-101