Μετάβαση στο περιεχόμενο

Παναγιώτης Μπενάκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Παναγιώτης Μπενάκης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Παναγιώτης Μπενάκης (Ελληνικά)
Γέννηση1700 (περίπου)
Καλαμάτα
Θάνατος1771
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεπαναστάτης
Οικογένεια
ΤέκναΆννα Μπενάκη
Λιμπεράκης Μπενάκης
ΓονείςΜπένος Ψάλτης και Σταθούλα Γερακάρη
ΟικογένειαΟικογένεια Μπενάκη

Ο Παναγιώτης Μπενάκης (1700 - 1771) ήταν πρόκριτος της Καλαμάτας κατά την ορλωφική επανάσταση, της οποίας και υπήρξε θερμός υποστηρικτής.

Γεννήθηκε στην Καλαμάτα και ήταν γιος του Μπένου Ψάλτη και της Σταθούλας Γερακάρη, κόρης του περιλάλητου Λιβέριου Γερακάρη.[1] Ασχολήθηκε με το εμπόριο και απέκτησε τεράστια περιουσία έχοντας χιλιάδες στρέμματα στην κατοχή του. Σε σύντομο μάλιστα χρονικό διάστημα αναδείχθηκε σε έναν από τους ισχυρότερους προκρίτους της Πελοποννήσου, αλλά και ευνοούμενους των Τούρκων από τις μεγάλες γενναιοδωρίες του στους εκάστοτε πασάδες. Μάλιστα σύμφωνα με το έθιμο να προστρέχουν οι πρόκριτοι με τον ερχομό του κάθε πασά προσφέροντας εκούσιο φόρο με τη διαβεβαίωση υποταγής παρουσιαζόταν και ο Μπενάκης τα δώρα του οποίου αναδείκνυαν την φτώχεια των άλλων[2]. Παρά ταύτα η εύνοια αυτή ενεργούσε και ως ασφαλής προστασία για τους Έλληνες, υπερασπιζόμενοι από τον Μπενάκη.

Το 1767 ήρθε σε επαφή με τον Γεώργιο Παπαζώλη προκειμένου να οργανώσει εξέγερση των Ελλήνων.[3] Στη φιλοδοξία του να ανακτήσει τον τίτλο του παππού του υιοθέτησε τις προτροπές του Παπαζώλη μετατρέποντας το σπίτι του σε μυστικό κέντρο συναντήσεων με πολλούς άλλους επισκόπους και προκρίτους της Πελοποννήσου, (όπως οι μητροπολίτες: Κορίνθου Μακάριος, Παλαιών Πατρών, Λακεδαιμονίας Ανανίας, ο πρώην Πατρών και πρόεδρος Κερνίκης και Καλαβρύτων Δανιήλ, οι προεστοί Σπάρτης Ιωάννης Μελιτάκης και Ιωάννης Καφετζής, Κορίνθου Γεωργαντάς και Σπυρίδων Νοταράς, Πατρών Ιωάννης Πώλος κ.ά.[4]) που φέρονταν στο τέλος να συνομολόγησαν και να υπέγραψαν συνθήκη συμμετοχής στην εξέγερση υποσχόμενοι ότι θα μπορούσαν να παρατάξουν 100.000 αγωνιστές, εφόσον θα τους δίνονταν όπλα και θα κατέπλεαν προηγουμένως ρωσικά πλοία στις ακτές της Πελοποννήσου (απαιτητικός όρος των Μανιατών)[5].

Όταν τελικά τρία χρόνια αργότερα, το 1770 ξέσπασε η Ορλωφική επανάσταση με δικά του χρήματα δημιούργησε και συντήρησε σώμα πολιτοφυλακής εκ Μανιατών, για την ασφάλεια δήθεν της Καλαμάτας, το οποίο και έλαβε μέρος στην εξέγερση, παραμένοντας ο ίδιος λόγω ηλικίας στην Καλαμάτα. Μετά όμως τη δραματική καταστολή της εξέγερσης επιβιβάστηκε σε ρωσικό πλοίο και κατέφυγε στη Νάξο, ενώ την οικογένειά του την είχε στείλει στα Κύθηρα.

Απεβίωσε σε ηλικία 70 περίπου ετών στο Λιβόρνο το 1771. Έχει υποστηριχθεί ότι ο θάνατος του οφειλόταν σε δηλητηρίαση. πιθανώς λόγω ραδιουργιών Ρώσων αξιωματούχων, οι οποίοι φοβούνταν ότι θα αποκάλυπτε λάθη που διέπραξαν στα Ορλωφικά[1][6]. Κάτι τέτοιο όμως δεν τεκμηριώνεται με βάση τα διαθέσιμα ιστορικά στοιχεία.

  1. 1,0 1,1 Βιογραφικό Μπενάκη Αρχειοθετήθηκε 2009-08-26 στο Wayback Machine., απο την ιστοσελίδα Mani.org.gr
  2. Κ. Σάθας "Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα - Ιστορία των Ελλήνων από την Άλωση ως το 21" τομ.4 Εκδ. Νέα Σύνορα - Α. Α. Λιβάνη Αθήνα 1995, τ.3ος, σ.138
  3. Βιογραφικό Μπενάκη Αρχειοθετήθηκε 2011-07-21 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα του δήμου Νέστορος
  4. Κ. Παπαρρηγόπουλος "Ιστορία του Ελληνικού Έθνους" τ.6ος, σ.610
  5. Αναφέρθηκε ότι στην υποσχετική συνθήκη εκείνη κάποιες υπογραφές προκρίτων και επισκόπων είχαν πλαστογραφηθεί από τον Μπενάκη και τον Παπαζώλη, (που πιθανώς δεν παρευρίσκονταν στη σύνταξή της, αλλά είχαν ακούσει προηγουμένως τις θέσεις τους).
  6. Βιογραφικό Μπενάκη Αρχειοθετήθηκε 2015-12-07 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα ekt.gr