Ο φυσικώς χρεωστούμενος
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο όρος "φυσικῶς χρεωστούμενος" χρησιμοποιείται στο ρωμαϊκό δίκαιο και το βυζαντινό δίκαιο για να δηλώσει τον "δανειστή" που δεν μπορεί να ασκήσει αγωγή για να λάβει αυτό που τού οφείλεται . Για παράδειγμα, αυτός που δάνεισε άτομο υπεξούσιο ή ανήλικο ή παρανοϊκό (μαινόμενο) θεωρούταν "φυσικῶς χρεωστούμενος" (μόνον) και όχι "νομίμως χρεωστούμενος", διότι κατά Νόμον δεν μπορούσε να κινήσει αγωγή και να λάβει τα οφειλόμενα. Ενώ δηλαδή κατά φύση υπάρχει οφειλή, κατά νόμον δεν υπάρχει.
Πρόκειται δηλαδή για τον δανειστή "φυσικών ενοχών" (obligationes naturales). Η έννοια της "φυσικής ενοχής" επιζεί και στο σύγχρονο δίκαιο του Αστικού Κώδικα, στις περιπτώσεις των οφειλών από παίγνιο ή στοίχημα [1] ή από λαχείο που δεν συστάθηκε με νόμο [2].