Ο γενικός κληρονόμος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο γενικός κληρονόμος
Εικονογράφηση του 1820
ΣυγγραφέαςΖαν-Φρανσουά Ρενιάρ
ΓλώσσαΓαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1708

Ο γενικός κληρονόμος (γαλλικός τίτλος: Le Legataire Universelle) είναι θεατρικό έργο σε πέντε πράξεις και σε στίχους του Ζαν-Φρανσουά Ρενιάρ που γράφτηκε το 1708. [1]

Το έργο αναφέρεται στα τεχνάσματα ενός νεαρού, με τη βοήθεια του υπηρέτη του, να καταστεί γενικός κληρονόμος του πλούσιου ηλικιωμένου θείου του. Δεν υπάρχει ιδιαίτερη δράση στο έργο, αλλά μια σειρά από ανατροπές σε ξέφρενο ρυθμό. Κάθε φορά, εμφανίζεται ένα εμπόδιο, το οποίο φαίνεται να ξεπερνιέται στο τέλος αρκετά εύκολα, όμως προκύπτει μια άλλη δυσκολία που πρέπει να επιλυθεί γρήγορα, το τέλος είναι λογικό. [2]

Ο Ζαν-Φρανσουά Ρενιάρ, ένας από τους πιο επιτυχημένους διαδόχους του Μολιέρου, του οποίου το πνεύμα και το ύφος μιμήθηκε ανοιχτά, παρατήρησε τα ήθη της γαλλικής κοινωνίας της εποχής του, τα οποία απεικόνισε με φινέτσα, επιλέγοντας πάντα να προτιμά το χιούμορ έναντι της ηθικής πρόθεσης. Τα έργα του είναι κωμωδίες σε καθαρό μπουρλέσκ, πρόδρομοι των έργων του Μαριβώ και του Μπωμαρσαί του 18ου αιώνα.[3]

Το έργο παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά το 1708 στην Κομεντί Φρανσαίζ και είχε μεγάλη επιτυχία. Θεωρείται γενικά το σημαντικότερο θεατρικό του συγγραφέα.

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην πρώτη πράξη, παρουσιάζεται ο Ζερόντ, ένας πλούσιος ηλικιωμένος άνδρας, που έχει έναν φτωχό ανιψιό, τον Εράστ, ερωτευμένο με τη νεαρή Ιζαμπέλ. Η μητέρα της συμφωνεί στον γάμο, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι ο Ζερόντ να κάνει τον Εράστ μοναδικό κληρονόμο του, γεγονός που επιδοκιμάζουν ο Κρισπέν, ο υπηρέτης του Εράστ, και η Λιζέτ, η υπηρέτρια του Ζερόντ, που αποτελούν ζευγάρι. Ο Ζερόντ συμπαθεί τον ανιψιό του, αλλά και ο ίδιος σχεδιάζει να παντρευτεί την Ιζαμπέλ, αγνοώντας τα συναισθήματα των δύο νέων.[4]

Στη δεύτερη πράξη, η μητέρα της Ιζαμπέλ είναι έτοιμη να συγκατατεθεί στον γάμο της κόρης της με τον Ζερόντ, αν και θα προτιμούσε τον Εράστ. Προέχει όμως το οικονομικό συμφέρον. Οι υπηρέτες και ο Εράστ εκμεταλλεύονται μερικά σημάδια ασθένειας του Ζερόντ για να τον πείσουν ότι ο γάμος θα ήταν επιβλαβής γι' αυτόν στην κατάστασή του. Ετοιμάζεται να κάνει τη διαθήκη του υπέρ του Εράστ, αλλά σκοπεύει να αφήσει δύο σημαντικά κληροδοτήματα σε δύο μακρινά μέλη της οικογένειάς του που δεν τα γνωρίζει.

Στην τρίτη πράξη, ο Κρισπέν μεταμφιέζεται εναλλάξ σε ανιψιό και ανιψιά του Ζερόντ: ο ανιψιός είναι βάναυσος και απειλεί τον θείο του και η ανιψιά τον προσβάλλει. Ο Ζερόντ λοιπόν αποφασίζει να αφήσει όλη του την περιουσία στον Εράστ. Δέχεται επίσης το γάμο του ανιψιού του και της Ιζαμπέλ. Όλα δείχνουν να πηγαίνουν καλά, οι συμβολαιογράφοι καλούνται για τη διαθήκη.[5]

Στην τέταρτη πράξη, ο Ζερόντ πέφτει σε κώμα και δεν φαίνεται ότι θα συνέλθει πριν πεθάνει. Ο Κρισπέν μεταμφιέζεται για να δεχθεί τους συμβολαιογράφους και τους υπαγορεύει μια διαθήκη, στην οποία δεν ξεχνά να αφήσει αρκετά στη Λιζέτ και στον εαυτό του. Ο Εράστ εξοργίζεται, αλλά δεν μπορεί να καταγγείλει την εξαπάτηση.

Στην πέμπτη πράξη, μια δραματική στροφή: ο Ζερόντ συνέρχεται από το κώμα. Αλλά είναι αποδυναμωμένος, γεγονός που επιτρέπει στους γύρω του να τον πείσουν ότι αυτός υπαγόρευσε τη διαθήκη, αλλά δεν το θυμάται πια. Είναι ιδιαίτερα δύσπιστος με τη γενναιοδωρία του προς τους δύο υπηρέτες, αλλά καταλήγει να το αποδεχθεί. Ο γάμος του Εράστ και της Ιζαμπέλ μπορεί επιτέλους να γίνει.[6]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]