Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ο Κολυμβητής (ταινία, 1968)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Κολυμβητής
(The Swimmer)
ΣκηνοθεσίαΦρανκ Πέρι
ΠαραγωγήΦρανκ Πέρι
Ρότζερ Λιούις
ΣενάριοΈλενορ Πέρι
Βασισμένο σεThe Swimmer από τον Τζον Τσίβερ
ΠρωταγωνιστέςΜπαρτ Λάνκαστερ
Τζάνετ Λάνγκαρντ
Τζάνις Ρουλ
ΜουσικήΜάρβιν Χάμλις
ΤραγούδιΜάρβιν Χάμλις
ΦωτογραφίαΝτέιβιντ Λ. Κουέιντ
ΜοντάζΣίντνεϊ Κατζ
Καρλ Λέρνερ
Πατ Σόμερσετ
Εταιρεία παραγωγήςHorizon Pictures
ΔιανομήColumbia Pictures
Πρώτη προβολή1968
Κυκλοφορία15 Μαΐου 1968 (Νέα Υόρκη)
Διάρκεια95 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά

Το Ο Κολυμβητής (αγγλικά: The Swimmer) είναι μια αμερικανική σουρεαλιστική δραματική ταινία του 1968 με πρωταγωνιστή τον Μπαρτ Λάνκαστερ. [1] Την ταινία έγραψε και σκηνοθέτησε η ομάδα των Έλενορ Πέρι (διασκευή σεναρίου) και ο Φρανκ Πέρι (σκηνοθέτης) που ήταν υποψήφια για Όσκαρ. Η ιστορία βασίζεται στο διήγημα του 1964 "The Swimmer" του Τζον Τσίβερ, το οποίο εμφανίστηκε στο τεύχος του The New Yorker στις 18 Ιουλίου 1964. [2] Η ταινία διάρκειας 95 λεπτών προσθέτει νέους χαρακτήρες και σκηνές σύμφωνες με αυτές του αρχικού διηγήματος 12 σελίδων.

Σε ένα δάσος, που συνορεύει με ένα ευκατάστατο προάστιο στο Κονέκτικατ, ένας γυμνασμένος και μαυρισμένος από τον ήλιο Νεντ Μέριλ εμφανίζεται φορώντας μόνο ένα μαγιό. Περνάει από ένα πάρτι σε πισίνα που κάνουν μερικοί παλιοί του φίλοι και του προσφέρουν ένα κοκτέιλ ενώ εκείνοι αναρρώνουν από το μεθύσι του προηγούμενου βραδιού. Καθώς μοιράζονται ιστορίες, ο Νέντ συνειδητοποιεί ότι υπάρχει μια σειρά από πισίνες στις πίσω αυλές των σπιτιών που θα μπορούσαν να σχηματίσουν ένα «ποτάμι» το οποίο οδηγεί πίσω στο σπίτι του, δίνοντάς του την δυνατότητα να «κολυμπήσει μέχρι το σπίτι του». Ο Νεντ βουτάει στην πισίνα, βγαίνει στην άλλη άκρη και ξεκινά το ταξίδι του. Η συμπεριφορά του μπερδεύει τους φίλους του.

Καθώς ο Νεντ ταξιδεύει, συναναστρέφεται με άλλους γείτονες. Γνωρίζει την 20χρονη Τζούλι, η οποία συνήθιζε να φροντίζει τις κόρες του (για τις οποίες αναφέρει επανειλημμένα πως είναι «στο σπίτι παίζοντας τένις»), της αποκαλύπτει το σχέδιό του και εκείνη τον ακολουθεί. Χαλάνε ένα άλλο πάρτι σε πισίνα και πίνουν σαμπάνια. Ενώ συνομιλούν σε ένα άλσος με δέντρα, η Τζούλι αποκαλύπτει ότι ως μαθήτρια ήταν ερωτευμένη με τον Νεντ. Αφού εκείνη του αφηγείται δύο σεξουαλικά περιστατικά τα οποία έλαβαν χώρα στο χώρο εργασίας της, ο Νεντ αρχίζει να της μιλά για το πώς θα την προστατεύσει, κάνοντας σχέδια για τους δυο τους. Ταραγμένη από τις οικείες προσεγγίσεις του, η Τζούλι τρέχει μακριά.

Ο Νεντ συναντά ένα πλούσιο, ηλικιωμένο ζευγάρι, οι οποίοι είναι γυμνιστές και δεν ενοχλούνται από την εκκεντρική συμπεριφορά του αλλά και δεν εντυπωσιάζονται από τη σωματική του στάση. Στη συνέχεια συναντά τον Κέβιν, ένα μοναχικό νεαρό αγόρι, στο οποίο προσπαθεί να μάθει να κολυμπάει. Για αυτό χρησιμοποιούν μια εγκαταλελειμμένη, άδεια πισίνα, την οποία ο Νεντ παροτρύνει το αγόρι να φανταστεί γεμάτη νερό. Στο αγόρι αρχίζει να αρέσει αυτή η μέθοδος και σύντομα «κολυμπάει» το μήκος της άδειας πισίνας. Καθώς ο Νεντ φεύγει, κοιτάζει πίσω και βλέπει το αγόρι να αναπηδά στη σανίδα κατάδυσης πάνω από το βαθύ άκρο της άδειας πισίνας. Επιστρέφει βιαστικά για να τον βγάλει από εκεί και μετά φεύγει.

Ο Νεντ αποτυγχάνει να δημιουργήσει κάτι περισσότερο από μια επιφανειακή σύνδεση με τους ανθρώπους που συναντά, έχοντας πάθει εμμονή με το ταξίδι του και ενώ γίνεται όλο και πιο απομακρυσμένος από την πραγματικότητα. Η γειτονιά αποτελείται από επικριτικούς, καλοπροαίρετους ανθρώπους που σκοπεύουν να πάρουν το πάνω χέρι, καθώς τον Νεντ μπερδεύουν υπαινιγμοί που δείχνουν ότι η ζωή του μπορεί να μην είναι τόσο ατάραχη όσο πιστεύει.

Ο Νεντ πέφτει πάνω σε ένα άλλο πάρτι, του οποίου η οικοδέσποινα τον χαρακτηρίζει ως «παρείσακτο». Συναντά μια ενεργητική κοπέλα που ονομάζεται Τζόαν, η οποία δεν τον γνωρίζει. Ο Νεντ της ζητά να τον συνοδεύσει και η Τζόαν ενδιαφέρεται μέχρι που η ομιλία του γίνεται πιο φανταστική. Ένας φίλος την οδηγεί μακριά του. Ο Νεντ πηδά στην πισίνα, κάνοντας μια μεγάλη βουτιά που τραβάει την προσοχή των καλεσμένων. Όταν βγαίνει από το νερό, παρατηρεί ένα καροτσάκι χοτ-ντογκ που παλιά ήταν δικό του. Ο Νεντ τσακώνεται με τον ιδιοκτήτη του σπιτιού, που ισχυρίζεται πως αγόρασε το καροτσάκι σε ένα ξεπούλημα μεταχειρισμένων ειδών νοικοκυριού το οποίο είχε φιλανθρωπικό σκοπό.

Ο Νεντ εμφανίζεται στην πισίνα της αυλής της Σίρλεϊ Άμποτ, μιας ηθοποιού του θεάτρου με την οποία είχε μία εξωσυζυγική σχέση πριν από αρκετά χρόνια. Οι ζεστές αναμνήσεις του από την περίοδο που πέρασαν μαζί έρχονται σε αντίθεση με τη δική της εμπειρία, η οποία είναι «η άλλη γυναίκα». Ανίκανος να φέρει σε ισορροπία τα συναισθήματά του με τον πόνο τον οποίο προκάλεσε, ο Νεντ τσαλαβουτάει στο βαθύ άκρο της πισίνας.

Ο Νεντ τρέχει ξυπόλυτος δίπλα από έναν πολυσύχναστο αυτοκινητόδρομο και έπειτα φτάνει σε μια συνωστισμένη δημόσια πισίνα. Αφού ο θυρωρός του φέρεται υποτιμητικά, συναντά μια ομάδα ιδιοκτητών ντόπιων καταστημάτων που τον ρωτούν χλευαστικά «Πώς σου αρέσει το νερό μας;» Δείχνουν έκπληξη για την εμφάνισή του σε μια τέτοια πληβεία τοποθεσία και τον ρωτούν πότε θα τακτοποιήσει τους απλήρωτους λογαριασμούς του. Όταν μερικοί από αυτούς σχολάζουν πικρόχολα τα σνομπ γούστα της γυναίκας του και τα πρόσφατα προβλήματα από τις ανεξέλεγκτες κόρες του με το νόμο, ο Νεντ τρέπεται σε φυγή.

Οι ουρανοί σκοτεινιάζουν και αρχίζει να βρέχει. Εν μέσω μιας νεροποντής το ηλιοβασίλεμα, ο Νεντ τρέμοντας και κουτσαίνοντας, φτάνει σπίτι του. Το γήπεδο τένις όπου υποτίθεται ότι έπαιζαν οι κόρες του είναι ερειπωμένο και το σπίτι του είναι κλειδωμένο και έρημο, με πολλά τζάμια σπασμένα. Ανήσυχος, ο Νεντ προσπαθεί επανειλημμένα να ανοίξει την πόρτα, προτού κουλουριαστεί στο κατώφλι του σπιτιού μέσα στην καταιγίδα.

Ο Μπαρτ Λάνκαστερ στα γυρίσματα με την Μπάρμπαρα Λόντεν, πριν εκείνη αντικατασταθεί από την Τζάνις Ρουλ στον ρόλο της Σίρλεϊ Άμποτ


Η παραγωγή του Ο Κολυμβητής έγινε από τον Σαμ Σπίγκελ, ο οποίος έχει βραβευτεί τρεις φορές με Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, ο οποίος τελικά αφαίρεσε το όνομά του από την ταινία (αλλά το λογότυπο της εταιρείας του, Horizon Pictures, παρέμεινε). Γυρίστηκε σε μεγάλο βαθμό επί τόπου στο Γουέστπορτ του Κονέκτικατ, την γενέτειρα του σκηνοθέτη Φρανκ Πέρι. [3]

Παρόλο που ήταν εκπαιδευμένος αθλητής, ο Μπαρτ Λάνκαστερ είχε μια φοβία για το νερό και έλαβε μαθήματα κολύμβησης από τον πρώην Ολυμπιονίκη και προπονητή υδατοσφαίρισης Μπομπ Χορν για να προετοιμαστεί για την ταινία. [4]

Μετά την κύρια φωτογραφία από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο του 1966, ο Πέρι περίμενε να γυρίσει επιπλέον σκηνές μετάβασης, αλλά απολύθηκε από το Σπίγκελ. Οι παραγωγοί έφεραν τον νεαρό σκηνοθέτη Σίντνεϊ Πόλακ, φίλο του Λάνκαστερ και τον διευθυντή φωτογραφίας Μάικλ Νέμπια για τα γυρίσματα του Ιανουαρίου 1967 στην Καλιφόρνια. Ο Πόλακ φέρεται να τράβηξε πολλές μεταβάσεις και σκηνές, συμπεριλαμβανομένων σκηνών με την Κιμ Χάντερ να αντικαθιστά την Σάλι Γκρέισι, τον Τσαρλς Ντρέικ να αντικαθιστά τον Λάρι Χέινς, τον Μπέρνι Χάμιλτον να αντικαθιστά τον Μπίλι Ντι Γουίλιαμς και την Τζάνις Ρουλ να αντικαθιστά την Μπάρμπαρα Λόντεν. Σύμφωνα με την Έλενορ Πέρι, τόσο ο Σαμ Σπίγκελ όσο και ο Ελία Καζάν είχαν ενδιαφέρον να κάνουν τη σκηνή όπου ο Μέριλ επιτίθεται στην Άμποτ και στη συνέχεια ο καθένας κατηγόρησε τον άλλον για την αντικατάσταση της Λόντεν. Εκτός από τις παραπάνω σκηνές, ο Πόλακ και ο Νέμπια γύρισαν τη σκηνή με τον Λάνκαστερ και το άλογο καθώς και μερικές επαναλήψεις της σκηνής Άσμα Ασμάτων. Σύμφωνα με τον Λάνκαστερ, όταν η ταινία χρειαζόταν ακόμη μια επιπλέον ημέρα γυρισμάτων, πλήρωσε 10,000 δολάρια για αυτήν από την τσέπη του. [5]

Μουσική υπόκρουση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
The Swimmer
soundtrack από Μάρβιν Χάμλις
ΚυκλοφορίαΜάρτιος 2006
ΔισκογραφικήFilm Score Monthly

Η μουσική συντέθηκε από τον πρωτοεμφανιζόμενο συνθέτη σε ταινίες, τον 24χρονο [5] Μάρβιν Χάμλις, και ενορχήστρωσαν οι Λέο Σούκεν και Τζακ Χέις. Η μουσική έχει δραματικά περάσματα για μια μικρή ορχήστρα μαζί με έναν ποπ ήχο των μέσων της δεκαετίας του 1960. [6] Ο Χάμλιτς πήρε τη δουλειά αφού ο Σπίγκελ τον προσέλαβε για να παίξει πιάνο σε ένα από τα πάρτι του. [5] Το άλμπουμ soundtrack κυκλοφόρησε αρχικά ως LP από την CBS Records το 1968, ενώ η ολόκληρη μουσική της ταινίας κυκλοφόρησε το 2006 από την Film Score Monthly. [7]

Η αρχική ανταπόκριση στο box office για την ταινία ήταν «μουντή». [8] Ο κριτικός κινηματογράφου Ρότζερ Ίμπερτ αποκάλεσε το Ο Κολυμβητής ως «ένα παράξενο, στυλιζαρισμένο λαμπρό και ανησυχητικό έργο». [9] Ο Βίνσεντ Κάνμπι των New York Times έγραψε: «ακόμα και αν κυριολεκτική σε στυλ, η ταινία έχει το σχήμα μιας ψευδαίσθησης ανοιχτού τύπου. Είναι μια ζοφερή, ανησυχητική και μερικές φορές αστεία άποψη ενός πολύ μικρού, πολύ ιδιαίτερου τμήματος της μεγαλοαστικής τάξης στην Αμερική». [10] Το Variety έγραψε «πολλοί άνθρωποι δεν πρόκειται να καταλάβουν αυτήν την ταινία, πολλοί θα τη μισήσουν, άλλοι θα συγκινηθούν βαθιά. Οι επικριτές της θα είναι πολύ φωνητικοί, οι υποστηρικτές της δεν θα έχουν ισχυρά αντεπιχειρήματα.» [5]

Στον 21ο αιώνα, η κριτική ανταπόκριση έχει βελτιωθεί, με την ταινία να γίνεται καλτ. [11] [12] Στο Rotten Tomatoes, η ταινία έχει βαθμολογία αποδοχής 100%, με βάση αξιολογήσεων 26 κριτικών, με μέση βαθμολογία 7,8/10. [13]

Το Ο Κολυμβητής κυκλοφόρησε αρχικά σε DVD το 2003. [14] [11] Η εκδοχή που κυκλοφόρησε το 2003 θεωρήθηκε μια «ώμου μεταφορά ευρείας οθόνης... (με) μια σειρά από ατέλειες (συμπεριλαμβανομένης της αφθονίας κόκκων και βρωμιάς)», η ταινία πάσχει από «πραγματική έλλειψη λεπτομέρειας και αιματηρά χρώματα» και επικρίθηκε πως έχει λίγα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. [14] [11]

Το 2014, η Grindhouse Releasing/Box Office (σε συνεργασία με την Columbia) κυκλοφόρησε το Ο Κολυμβητής σε Blu-ray σε υψηλή ευκρίνεια. Η Eccentric Cinema επαίνεσε την εταιρεία, λέγοντας ότι «Η Grindhouse καθιερώθηκε ως η Criterion του ασυνήθιστου κινηματογράφου ... Πήραν έναν παλαιότερα σπάνιο και αρκετά σκοτεινό τίτλο και του έδωσαν την ειδική έκδοση που ονειρευόντουσαν από καιρό οι θαυμαστές του. Οι δύο δίσκοι DVD/Blu-ray είναι ελκυστικά συσκευασμένοι και είναι γεμισμένοι πλήρως με πρόσθετα, αλλά πρώτα από όλα: η ίδια η ταινία φαίνεται εκπληκτική σε μια νέα υψηλής ευκρίνειας μεταφορά, 1,85/16x9.» [15]

Τα πρόσθετα στην κυκλοφορία περιλαμβάνουν ένα ντοκιμαντέρ πέντε μερών, το The Story of the Swimmer, το οποίο περιλαμβάνει σχόλια από επιζώντες παραγωγούς και των ηθοποιών, συμπεριλαμβανομένων των Τζάνετ Λάντγκαρντ, Τζόαν Ρίβερς, Μαρτζ Τσάμπιον, πρώτου και δεύτερου βοηθού σκηνοθέτη Μάικλ Χέρτζμπεργκ και Τεντ Ζάκαρι, του Μπομπ Χορν, καθώς και της κόρης του Λάνκαστερ, Τζοάνα, και αρχειακών συνεντεύξεων του συνθέτη Μάρβιν Χάμλις και του μοντέρ Σίντνεϊ Κατς. [16] Ο κριτικός Τρόι Χάουαρθ της Eccentric Cinema παρατήρησε: «Είναι ένα λαμπρό έργο της μοντέρ/σκηνοθέτιδας Κρις Ίνις και σίγουρα ανεβάζει τον πήχη του τι μπορεί να περιμένει κανείς με τέτοιες αναδρομικές ταινίες». [15] Ο Μπράιαν Όντορφ του Blu-ray.com σχολίασε: «Το The Story of the Swimmer ...είναι ένα θαυματουργό ντοκιμαντέρ πέντε μερών από την Ίνις που αναλύει πλήρως την ταινία ... η ειλικρίνεια που παρουσιάζεται εδώ είναι εξαιρετική, δημιουργώντας μια καθηλωτική ιστορία μιας διελκυστίνδας του Χόλιγουντ...Είναι ένα εξαντλητικό ντοκιμαντέρ, αλλά δεν υπάρχει ποτέ μια βαρετή στιγμή.» [17]

Στην κυκλοφορία περιλαμβάνονται επίσης κομμένες σκηνές από την σεκάνς των τίτλων αρχής, εικονογραφημένα σενάρια του Φρανκ Πέρι, στιγμιότυπα παραγωγής (συμπεριλαμβανομένης της διαγραμμένης σκηνής της Λόντεν), τρέιλερ, τηλεοπτικά σποτ, ηχογράφηση του Σίβερ να διαβάζει το πρωτότυπο διήγημα, καθώς και ένα έγχρωμο φυλλάδιο 12 σελίδων με δοκίμια από τον σκηνοθέτη Στιούαρτ Γκόρντον και την Ίνις. [17] [16] [18] Το εξώφυλλο συνοδεύεται από νέο σχέδιο από τον εικονογράφο Γκλεν Όρμπικ. [19] Υπάρχει επίσης μια ξεχωριστή συνέντευξη του 2013 με την Τσάμπιον. [17] Η Διεθνής Ακαδημία Τύπου αναγνώρισε την αποκατάσταση του Ο Κολυμβητής από την Grindhouse Releasing με ένα Βραβείο Satellite το 2015 στην κατηγορία «Εξαιρετικό Συνολικό Blu-Ray/DVD». [20]

  1. Newell, C.H. (September 13, 2016). «The Swimmer: Decadence, Decay & The American Dream». Film Inquiry. https://www.filminquiry.com/the-swimmer-retrospective/. 
  2. "Film details" TCM.com
  3. "Notes" on TCM.com
  4. Randazzo, Michael (12 Ιανουαρίου 2019). «Passages: Bob Horn, U.S. Olympic and UCLA Men's Swimming and Water Polo Coach, Passes Away at 87». Swimming World. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Stafford, Jeff "The Swimmer" on TCM.com
  6. "Music" on TCM.com
  7. "The Swimmer (1968)" Film Score Monthly
  8. Hastings, Michael "Review" at Allmovie.com
  9. Ebert, Roger (2 Ιουλίου 1968). «The Swimmer movie review & film summary (1968)». Chicago Sun-Times. 
  10. Canby, Vincent (May 16, 1968). «Cross-County 'Swimmer': Burt Lancaster Stars in Cheever Story». The New York Times. https://www.nytimes.com/1968/05/16/archives/the-screen-crosscounty-swimmerburt-lancaster-stars-in-cheever-story.html. 
  11. 11,0 11,1 11,2 «The Swimmer (Grindhouse Releasing Blu-Ray/DVD combo pack review)». Schlockmania. 27 Μαρτίου 2014.  Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " Mania " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  12. Murray, Noel (31 Μαρτίου 2014). «Reviews: The Swimmer». The Dissolve. 
  13. «The Swimmer (1968)». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2020. 
  14. 14,0 14,1 Naugle, Patrick (29 Απριλίου 2003). «Review - The Swimmer». DVD Verdict. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2003. 
  15. 15,0 15,1 Howarth, Troy (April 4, 2014) "The Swimmer" (Blu-ray/DVD combo review) Eccentric Cinema
  16. 16,0 16,1 Dursin, Andy (March 24, 2014) "Aisle Seat 3–25: The Swimmer, Wolf of Wall Street". Film Score Monthly
  17. 17,0 17,1 17,2 Orndorf, Brian (March 24, 2014) "The Swimmer Blu-ray & DVD Combo Pack" review. Blu-ray.com
  18. Kastenhuber, Ken (April 10, 2014) "The Swimmer" (Blu-ray/DVD combo review), McBastard's Mausoleum
  19. McClannahan, Sean (April 4, 2014) "The Swimmer" (Blu-ray review) Agents of Geek
  20. "Current Nominees – 2014 Awards" International Press Academy

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]