Οι τρεις μορφές κυριαρχίας
Ο Μαξ Βέμπερ ξεχώρισε τρεις κατηγορίες πολιτικής κυριαρχίας και εξουσίας:
- Χαρισματική κυριαρχία (Οικογενειακή Θρησκευτική),
- Παραδοσιακή κυριαρχία (πατριάρχες,πατριμοναλισμός,Φεουδαρχία)
- κυριαρχία του νόμου (σύγχρονη νομοθεσία και κράτος, γραφειοκρατεία).
Αυτοί οι τρεις τύποι κυριαρχίας ανήκουν σε μια εξελικτική ιεραρχία.
Ένα κράτος εξελίσσεται από την χαρισματική κυριαρχία , στην παραδοσιακή κυριαρχία , και τελικά μετατρέπεται σε κράτος νόμιμης εξουσίας το οποίο είναι χαρακτηριστικό της σύγχρονης δημοκρατίας.
Χαρισματική κυριαρχία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η χαρισματική κυριαρχία ανάγεται στην προσωπική γοητεία και και στη δύναμη της προσωπικότητας ενός ατόμου[1]. Ο Βέμπερ σε ένα σεμινάριο την περιέγραψε ως «εξουσία αυτού που διαθέτει το χάρισμα». Την ξεχώρισε από τις άλλες μορφές κυριαρχίας υποστηρίζοντας ότι «οι άνθρωποι δεν τον υπακούουν λόγω της παράδοσης ή του αναστήματος, αλλά επειδή πιστεύουν σε αυτόν»[2]. Αυτή η μορφή κυριαρχίας συναντάται σε δικτατορίες όπου κάποιος ασκεί τον έλεγχο μέσω της προσωπικής του δημοτικότητας. Πολλά κράτη που βασίστηκαν σε αυτή τη μορφή κυριαρχίας δεν επιβίωσαν μετά το θάνατο ή την πτώση του «χαρισματικού» αρχηγού τους.
Παραδοσιακή κυριαρχία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην παραδοσιακή κυριαρχία, η νομιμότητα της εξουσίας προέρχεται από την παράδοση. Ο Βέμπερ την περιέγραψε ως «κυριαρχία του παντοτινού παρελθόντος» και την προσδιόρισε ως πηγή εξουσίας των μοναρχιών[2].
Κυριαρχία του νόμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην κυριαρχία του νόμου ένας άνθρωπος ή ένας θεσμός ασκεί την εξουσία μέσω της νομιμότητας. Ο Βέμπερ προσδιόρισε τους «νόμους»[2] ως το επίκεντρο αυτής της μορφής εξουσίας. Οι σύγχρονες δημοκρατίες είναι παραδείγματα της κυριαρχίας του νόμου. Οι άνθρωποι υπακούουν σε αυτή τη μορφή κυριαρχίας επειδή δημιουργείται η αίσθηση ότι είναι για το καλό τους και για το καλό της κοινωνίας.
Γενικά συμπεράσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Βέμπερ υποστήριξε ότι η κυριαρχία του νόμου είναι η πιο προοδευτική και πως αναπόφευκτα οι άλλες δυο μορφές κυριαρχίας εξελίσσονται σταδιακά σε αυτή τη μορφή. Στη θρησκεία μπορούμε να βρούμε ένα παράδειγμα των τριών μορφών: κληρικοί (παράδοση), Χριστός (χάρισμα), Ρωμαιοκαθολική εκκλησία (νόμος). Ο Βέμπερ πίστευε ότι κάθε ιστορική σχέση μεταξύ αρχόντων και υπηκόων μπορεί να αναλυθεί μέσω της τριμερούς κατανομής των μορφών κυριαρχίας.
 
|
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Tripartite_classification_of_authority της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες). |
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Charismatic Leadership (Weber)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Politics as a Vocation». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2009.