Οικογένεια Κόλλα
Η οικογένεια Κόλλα ήταν παλιά οικογένεια της Πάτρας, μέλη της οποίας διακρίθηκαν κυρίως ως σταφιδέμποροι.
Ο γενάρχης του πατρινού κλάδου ήταν ο Μιχαήλ Κόλλας, ο οποίος εγκαταστάθηκε, μαζί με τις δύο αδερφές του, στην Πάτρα το 1828. Ήταν χιώτικης καταγωγής αλλά εγκατέλειψε το νησί για να γλιτώσει από την σφαγή. Αρχικά κατέφυγε στη Ζάκυνθο αλλά τελικά επέλεξε για τόπο διαμονής την Πάτρα. Δημιούργησε εμπορικό σταφιδικό οίκο με υποκατάστημα στο Λονδίνο, τον οποίο συνέχισαν οι γιοί του, Δημήτριος & Ανδρέας, μετατρέποντας τον σε έναν από τους σημαντικότερους της Ελλάδας.
Υπό την καθοδήγηση αυτών και ειδικότερα του Ανδρέα, ο εμπορικός οίκος επεκτάθηκε στον τραπεζικό και εμποροκτηματικό κλάδο. Σε σύντομο χρονικό διάστημα δημιούργησαν μια τεράστια ακίνητη περιούσια, η οποία τους επέτρεπε ευχέρεια κινήσεων. Χαρακτηριστικό είναι ότι παρ' όλο που στην σταφιδική κρίση του 1893 όλοι οι πατρινοί εμπορικοί οίκοι, εκτός από των Φραγκόπουλων, είχαν πτωχεύσει, ο σταφιδικός οίκος των Κόλλα απέφυγε την καταστροφή επειδή εμπορευόταν κατά παραγγελία ή επί προμήθεια.[1] Η τραπεζική επιχείρηση των αδερφών Κόλλα υπήρχε μέχρι το 1950, στα γραφεία της, επί της Ρήγα Φεραίου.
Μέλη της οικογένειας αποτέλεσαν την κοινωνική ελίτ της Πάτρας και έπαιρναν μέρος σε κάθε επιχειρηματική, κοινωνική και αθλητική δραστηριότητα της πόλης. Χαρακτηριστικά, ο Μιχαήλ Κόλλας ήταν ένας από τους χρηματοδότες του δημοτικού θεάτρου Απόλλων ενώ ο γιος του Ανδρέας Κόλλας συμμετείχε στην επιτροπή ανέγερσης του Α΄ νεκροταφείου, ήταν ιδρυτικό μέλος της ασφαλιστικής εταιρείας Αστήρ και είχε διατελέσει πρόεδρος του πτωχοκομείου. Επίσης ο Δημήτριος Κόλλας ήταν διοικητικός παράγοντας της Παναχαϊκής, όντας μέλος του διοικητικού συμβουλίου την περίοδο 1904-1905 & 1908-1909. Οι Μιχαήλ, Φωκίων και Κωνσταντίνος Κόλλας ήταν ιδρυτικά μέλη του Tennis Club, το οποίο ιδρύθηκε το 1908 από ξένους κυρίως αφού ήταν οι μοναδικοί Έλληνες που συμμετείχαν σε αυτή την πρωτότυπη κίνηση για εκείνη την εποχή.[2] Αξιοσημείωτο είναι ότι στην έπαυλη τους στο Μπεγουλάκι διέθεταν τερέν τένις. Αξίζει να αναφερθεί και ο Σοφοκλής Κόλλας, ο οποίος είχε διατελέσει πρώτος πρόεδρος του Ν.Ο.Π. ενώ ασχολιόταν επαγγελματικά με το σκι, όντας ο πρώτος δάσκαλος του Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου Πάτρας.[3] Από τα παιδιά του Ανδρέα Κόλλα, μόνο ο Φωκίων και ο Μιχαήλ ασχολήθηκαν με τις επιχειρήσεις ενώ ο Κωνσταντίνος και ο Κίμων εισήλθαν στο διπλωματικό σώμα. Ο Φωκίων και ο Μιχαήλ δώρισαν στην δημοτική βιβλιοθήκη τις αποθήκες Κόλλα στην ακτή Όθωνος-Αμαλίας.[4] Μέλη της συνδέθηκαν με δεσμούς αίματος με τις οικογένειες Τοπάλη, Στάμου, Αργυγόπουλου, Μέγαρη κ.α.
Στο Α΄ νεκροταφείο Πατρών υπάρχει ακόμα και σήμερα ο οικογενειακός τάφος των Κόλλα, ο οποίος βρίσκεται στην αλέα των τραπεζιτών. Πρόκειται για έναν ναΐσκο ιωνικού ρυθμού υψωμένο σε κρηπίδωμα που εντυπωσιάζει για την κομψότητα του.[5] Εντυπωσιακή είναι και η έπαυλις Κόλλα στο Μπεγουλάκι, όπου παλιότερα υπήρχε τερέν τένις. Κατασκευάστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και παραπέμπει σε αγροτόσπιτα ιταλικής επαρχίας. Χαρακτηριστικοί είναι οι πυργίσκοι που υπάρχουν και που προσδίδουν γραφικότητα και κοσμοπολίτικη διάθεση.[6] Σήμερα, στη θέση της οικίας της οικογένειας στην Πλατεία Γεωργίου υπάρχει το εμπορικό κέντρο Κόλλα.
Το αρχείο της οικογένειας Κόλλα διασώθηκε από την Αναστασία Κολοκοτσά, γειτόνισσας των Κόλλα και σήμερα φυλάσσεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους.[7]
Μέλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Μιχαήλ Κόλλας, σταφιδέμπορος και γενάρχης του πατρινού κλάδου
- Ανδρέας Κόλλας, σταφιδέμπορος, σύζυγος Ελένης Μεγάρη και γιος του Μιχαήλ
- Κωνσταντίνος Κόλλας, διπλωμάτης και γιος του Ανδρέα
- Κίμων Κόλλας, διπλωμάτης και γιος του Ανδρέα
- Μιχαήλ Κόλλας, σταφιδέμπορος, τραπεζίτης, ευεργέτης δήμου Πατρέων και γιος του Ανδρέα
- Φωκίων Κόλλας, σταφιδέμπορος, τραπεζίτης, ευεργέτης δήμου Πατρέων και γιος του Ανδρέα
- Σοφία Κόλλα, σύζυγος του Γεωργίου Τοπάλη και κόρη του Ανδρέα
- Ιωάννης Τοπάλης, εφοπλιστής, πρόεδρος Ροταριανού Ομίλου Πατρών και γιος της Σοφίας
- Δημήτριος Κόλλας, σταφιδέμπορος, σύζυγος Νινέττας Ανδρέα Ρούφου και γιος του Μιχαήλ
- Ανθίππη Κόλλα, σύζυγος Διονύσιου Στάμου και κόρη[8] του Μιχαήλ
- Σοφία, σύζυγος Ράλλη Μακρυγιάννη και κόρη[8] της Ανθίππης
- Ευανθία Στάμου, σύζυγος[8] Δημητρίου Κρεμμύδη και κόρη της Ανθίππης
- Θεόδωρος Κρεμμύδης, έμπορος, πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αχαΐας και γιος[8] της Ευανθίας
- Σταμάτης Στάμος, σύζυγος Αγγέλικα Βλαχοπαπαδόπουλου και γιος της Ανθίππης
- Ελένη Στάμου, σύζυγος [8]του οικογενειακού αρχείου του Αλεξοπούλου Στάμου και κόρη του Σταμάτη
- Αγγελική Κόλλα, κόρη του Μιχαήλ
- Ισαβέλλα Κόλλα, κόρη του Μιχαήλ
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Χρήστος Μούλιας, Το λιμάνι της σταφίδας, Πάτρα 2000, σελ.257, ISBN 960-86814-0-5
- ↑ Η Πάτρα στις αρχές του 20ου αιώνα μέσα από το αρχείο της οικογένειας Μορφυ, Πάτρα 2002, σελ.71
- ↑ «Ορειβατικός σύλλογος Πατρών». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2007.
- ↑ Κώστας Τριανταφύλλου, Ιστορικό λεξικό των Πατρών, Πάτρα 1995, σελ.1026
- ↑ Γωγώ Καΐκα-Μαντανίκα, Η αστική τάξη στη γειτονιά των αγγέλων, Πάτρα 2004, σελ.38, ISBN 960-6628-00-0
- ↑ Μαρία Κακούρη-Βουδούρογλου, Πάτρα-Παλαιά σπίτια, κτίσματα και μνημεία, Αθήνα 2004, εκδ. Εστία, σελ.98
- ↑ Γενικά Αρχεία του Κράτους
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Κώστας Τριανταφύλλου, Το αρχείον των Βλαχοπαπαδόπουλων των Πατρών, Πάτρα 1983, σελ. 12 - 13