Ντέμπορα Μούντι
| Ντέμπορα Μούντι | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1586[1][2] |
| Θάνατος | 1659 |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | γαιοκτήμων |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Sir Henry Moody, 1st Baronet |
| Γονείς | Walter Dunch και Deborah Pilkington |
Η Ντέμπορα Μούντι (Deborah Moody, το γένος Dunch, 1586 - ~ 1659) ήταν Αγγλίδα αποικίστρια της Αμερικής που εκδιώχθηκε για τις θρησκευτικές της πεποιθήσεις καθώς ήταν Αναβαπτίστρια. Την χαρακτήρισαν «επικίνδυνη γυναίκα» και τελικά την αφόρισαν αφού αρνήθηκε να αλλάξει τις θρησκευτικές της πεποιθήσεις. Το 1645 ίδρυσε το Γκρέιβσεντ στο σημερινό Μπρούκλιν, τη μοναδική αγγλική αποικία στην τότε ελεγχόμενη από τους Ολλανδούς περιοχή της Νέας Ολλανδίας (σημερινή Νέα Υόρκη) και έγiνε η πρώτη γυναίκα γαιοκτήμονας και η πρώτη γυναίκα που ίδρυσε καταυλισμό στην Αμερική.[3][4] Το Γκρέιβστεντ ιδρύθηκε με πολύ προοδευτικές βάσεις για την εποχή καθώς χαρακτηρίζονταν από θρησκευτική ανοχή και ήταν μία από τις πρώτες πόλεις που είχε ορθολογικό αστικό σχεδιασμό που στηρίζονταν στo σύστημα πλέγματος (grid system).[5] Το σύστημα αυτό ακολούθησε η πόλη καθώς αναπτύσσονταν και τελικά έγινε η σημερινή Νέα Υόρκη.[5]
Η ζωή της[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ντέμπορα Ντάντς γεννήθηκε το 1586 στην Αγγλία σε πλούσια και προνομιούχα οικογένεια. Ο πατέρας της ήταν μέλος του Κοινοβουλίου και διευθυντής του Βασιλικού Νομισματοκοπείου[4] και ο παπούς της από την πλευρά της μητέρας της ήταν επίσκοπος του Ντάραμ.[5][6] Παντρεύτηκε τον Χένρι Μουρ που λίγο μετά τον γάμο τους χρίστηκε ιππότης. Έτσι η Ντέμπορα Νταντς έγινε Λαίδη Ντέμπορα Μούντι.
Μετά τον θάνατο του άντρα της το 1629 η Μούντι βρέθηκε αντμέτωπη με τα τεράστια χρέη του άντρα της και αναγκάστηκε να πουλήσει μεγάλο μέρος της περιουσίας της.[4] Έπειτα μετακόμισε στο Λονδίνο όπου άρχισε να συναστρέφεται αναβαπτιστές, γεγονός που της προκάλεσε πολλά προβλήματα και κάποια στιγμή μάλιστα την οδήγησε στο δικαστήριο.[4][5][7]
Το ταξίδι της στην Αμερική και η δίωξή της[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1639, στην προχωρημένη για την εποχή της ηλικία 50 ετών, αποφάσισε να εγκαταλείψει την Αγγλία και να πάει στη Μασαχουσέτη όπου ήταν κυβερνήτης ο φιλος της Τζον Γουίνθροπ ελπίζοντας να γίνει δεκτή στην Εκκλησία του Σάλεμ καθώς η Νέα Αγγλία τότε ήταν προσφιλής προορισμός για τους απανταχού θρησκευτικούς αποστάτες.[5] Δεν γνώριζε όμως πως η συγκυρία ήταν εχθρική προς τις γυναίκες μεταρρυθμίστριες καθώς δύο μόλις χρόνια πριν είχε προηγηθεί η δίωξη, ο αφορισμός και η εξορία μίας άλλης μεταρρυθμίστριας, της Αν Χάτσινσον. Έτσι το 1643 ο αιδεσιμότατος Χιου Πίτερ, που είχε λάβει μέρος στη δίκη της Αν Χάτσινσον ως κατήγορος, οδήγησε και την Ντέμπορα Μούντι στο δικαστήριο με την κατηγορία ότι «διασπείρει θρησκευτική αποστασία».[5] Ο ηγέτης των Πουριτανών Τζον Έντεκοτ την αποκάλεσε «επικίνδυνη γυναίκα»[5], ένας χαρακτηρισμός που εκείνη την εποχή μπορούσε να οδηγήσει μία γυναίκα ακόμα και στον θάνατο[4]. Ακόμα και ο φίλος της Τζον Γουίνθροπ (που άλλωστε είχε πρωτοστατήσει στη δίωξη της Αν Χάτσινσον) στράφηκε εναντίον της. Τελικά η Ντέμπορα Μούντι, όπως και η Αν Χάτσινσον, βρέθηκε αντιμέτωπη με το δίλημμα να αλλάξει τις θρησκευτικές της πεποιθήσεις ή να εξορισθεί και επέλεξε το δεύτερο.
Η ίδρυση του Γκρέιβσεντ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά την καταδίκη της αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Πουριτανή Νέα Αγγλία και με μία ομάδα οπαδών της ταξίδεψε στη ελεγχόμενη απο τους Ολανδούς περιοχή της Νέας Ολλανδίας που ήταν πιο ανεκτική στα θρησκευτικά ζητήματα. Εκεί ίδρυσε το 1643 το Γκρέιβσεντ και έγινε η πρώτη γυναίκα που ίδρυσε αποικία στην Αμερικη η οποία μάλιστα ήταν και η πρώτη φορά που ιδρύθηκε αγγλική αποικία σε ολλανδικά ελεγχόμενο έδαφος.[3][5]
Στη νέα αυτή πόλη επικρατούσε θρησκευτική ανοχή και ιδρύθηκε με το σύστημα της αυτοδιοίκησης με αποτέλεσμα να μην μπορεί να επέμβει η Εκκλησία. Η Μούντι ήθελε η γη να μοιραστεί εξίσου και δίκαια σε κάθε κάτοικο και γι΄αυτό πριν να την διανείμει τη χώρισε σε ίσα τετράγωνα δημιουργώντας το πρώτο αστικό πλέγμα που προηγείται χρονικά εκείνου της Νέας Υόρκης πάνω από 150 χρόνια. Η γη μοιράστηκε σε κάθε αρχηγό οικογένειας εξισου και όχι αναλογικά με τον πλούτο της κάθε οικογένειας όπως συνηθίζονταν την εποχή εκείνη.[4] Η Μούντι δημιούργησε μια δημοτική κυβέρνηση και ίδρυσε σχολείο και εκκλησία.[8] Φρόντισε επίσης και για τα δημόσια αγαθά της πόλης και επέβαλλε φόρο σε κάθε κάτοικο τα έσοδα του οποίου χρηματοδοτούσαν τα δημόσια έργα. Για την προστασία επίσης από τους λύκους που ήταν υπαρκτός και σημαντικός κίνδυνος στην περιοχή έδινε αμοιβή σε όποιον σκότωνε έναν. Η Ντέμπορα Μούντι απέκτησε μεγάλη φήμη λόγω του πολιτικού της έργου και είχε ενεργό δράση στη διοίκηση του Γκρέιβσεντ ακόμα και μετά τον ορισμό διοικητή το 1647.[5]
Η στάση της υπερ της θρησκευτικής ανοχής ήταν τόσο ισχυρή ώστε δεν δίστασε κάποια στιγμή να έρθει αντιμέτωπη με όλους τους κατοίκους του Γκρέιβσεντ όταν εκείνοι επιχείρησαν να επαναστατήσουν ενάντια σε εκείνους που τους είχαν χαρίσει τη θρησκευτική ανεξαρτησία και τη γη που απολάμβαναν. Επίσης το 1657 έκανε δεκτούς τους πρώτους Κουακέρους που έφτασαν στη Νέα Ολλανδία παρά το γεγονός πως αυτό δυσαρεστούσε τους Ολλανδούς. Ως η μοναδικη αγγλική αποκία εν μέσω ολλανδικά ελεγχόμενου εδάφους η θέση του Γκρέιβσεντ ήταν εξαιρετικά δύσκολη ειδικά μετά τον πόλεμο που είχε ξεσπάσει το 1652 μεταξύ Αγγλίας και Ολλανδίας. Η Μούντι όμως δεν δίστασε να δεχτεί τους Κουακέρους και οργάνωσε μάλιστα και την πρώτη τους συνάντηση σε αμερικάνικο έδαφος στο σπίτι της.[8]
Ο θάνατός της και η κληρονομιά της[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ντέμπορα Μούντι έζησε στο Γκρέιβσεντ μέχρι τον θάνατό της το 1659.[9] Ο αστικός σχεδιασμός που δημιούργησε στο Μπρούκλιν είναι ορατός μέχρι σήμερα και εξακολουθεί να χρησιμοποιείται.[4][5] Η κεντρική πλατεία του Γκρέισβεντ έχει ονομαστεί Ντέμπορα Μούντι προς τιμήν της.[9]
Βλέπε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αν Χάτσινσον, θρησκευτική μεταρρυθμιστρια που ίδρυσε το Πόρτσμουθ και εκδιώχθηκε για τις θρησκευτικές της απόψεις.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 «Lady Deborah Moody». αναμνηστική πλακέτα. 5073.
- ↑ 2,0 2,1 «Moody, Lady Deborah (1586–1659?), English colonist and early proponent of religious liberty» 27 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 Waisman, Charlotte S. (2008). Her story : a timeline of the women who changed America (1st ed έκδοση). New York: HarperCollins. ISBN 978-0-06-124651-7. 159822114.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 «Lady Deborah Moody, the Dangerous Woman Who Started a Colonial Town». www.mentalfloss.com (στα Αγγλικά). 3 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2020.
- ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 «Meet Lady Deborah Moody, The 'Dangerous Woman' Who Founded Gravesend, Brooklyn». All That's Interesting (στα Αγγλικά). 4 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2020.
- ↑ Cooper, Victor H. (1995). A dangerous woman : New York's first lady liberty : the life and times of Lady Deborah Moody (1586-1659?) : her search for freedom of religion in colonial America. Bowie, MD: Heritage Books. ISBN 0-7884-0303-6. 33919407.
- ↑ «Lady Deborah Moody | The National Society of Colonial Dames in the State of New York». web.archive.org. 29 Απριλίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2020.
- ↑ 8,0 8,1 Hubbartt, William S. «Lady Deborah Moody – History of American Women» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2020.
- ↑ 9,0 9,1 Schettino, Alysson (2017). "New World, New Netherland, New York Αρχειοθετήθηκε 2021-02-24 στο Wayback Machine." (PDF). New York Historical Society, σελ. 40-41.