Νικόλαος Γερακάρης

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Νικόλαος Γερακάρης, γεννήθηκε το 1782, και πέθανε στις 23 Φεβρουαρίου 1842 στην Καρύταινα Γορτυνίας. Καταγόταν από «επιφανή Κεφαλονίτικην οικογένεια, με ρίζες βυζαντινές», και ήταν «εις εκ των αρχηγών των Επτανησίων» κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821.[1] Σύζυγός του ήταν η Ασπασία Χριστοδούλου Κρητικού με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά, τον Τηλέμαχο (1838-1900, δικηγόρο και δικαστή),τον Ευστάθιο (1839-1902, δικηγόρο και έπαρχο και Υποθηκοφύλακα Πατρών), τον Σπυρίδωνα (1840-1921, δικηγόρο Πατρών και μετέπειτα δικηγόρο Κερκύρας) και τον Στέφανο (1841, Στρατιωτικό)

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νικόλαος Γερακάρης καταγόταν από την Κεφαλλονιά ή «κατ´ άλλους από τη Ζάκυνθο, γι΄ αυτό και τον θεωρούν αρχηγό των Επτανησίων Φιλικών» που κατοικούσαν στην Πάτρα.[2] Η κεφαλλονίτικη καταγωγή του αμφισβητήθηκε «λόγω σύγχυσης με τον Ζακυνθινό κλάδο της οικογένειας Γερακάρη».[3] Ήταν απόγονος οικογένειας ευγενών που είχαν εγκατασταθεί στην Κεφαλονιά πριν το 1262 «οπότε και εμφανίζονται ως γαιοκτήμονες».[3] Πρόγονός του συμμετείχε στο Συμβούλιο Προκρίτων και ο παππούς του «διετέλεσε δημόσιος νοτάριος»[3] του νησιού. Γεννήθηκε στο Κάστρο του Αγ. Γεωργίου στις 10 Αυγούστου 1782, γιος του Ευσταθίου Γερακάρη και της Σπεράντζας Αναστασίου Σαλομόν και είχε δύο αδελφές την Αννέτα και την Παρασκευή. Βαπτίστηκε στις 29 Ιουνίου 1787.Αν και αναφέρεται ότι είχε σπουδάσει νομικά, είναι μάλλον λανθασμένο. Σπούδασε ιατρική στην Πάντοβα της Ιταλίας και «εκεί έγινε μέλος των Carbonari»,[3] αν και ο εγγονός του Νίκος Τηλέμ. Γερακάρης, αναφέρει την Πίζα ως τόπο σπουδών του. Όπως πολλοί άλλοι Κεφαλονίτες είχε εγκατασταθεί στην Πάτρα, από το 1818, όπου είχε φαρμακείο, πιθανόν στον ίδιο χώρο με το σπίτι του που βρισκόταν στην πλατεία Αγ. Γεωργίου ανάμεσα στις σημερινές οδούς Σισίνη και Αγ. Γεωργίου.

Δράση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προεπαναστατικά χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέλος της Φιλικής Εταιρείας από το 1819, το 1820 «πούλησε την ακίνητη περιουσία του με σκοπό να συμμετάσχει στον Αγώνα»,[3] γεγονός που μαρτυρείται σε συμβόλαια της «5ης, 9ης Ιανουαρίου και 20ης Μαρτίου 1820 του συμβολαιογράφου Σπ. Καρούζου»[3]

Επανάσταση του 1821[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν από τους πρώτους που ετέθη επικεφαλής των οπλισμένων Επτανησίων που κατοικούσαν στη Πάτρα, το απόγευμα της 23 Μαρτίου 1821 και κατευθύνθηκαν στο Τάσι, όπου είχαν αρχίσει οι αψιμαχίες με τους Τούρκους. Ο Γερακάρης ειδοποίησε τους προεστούς σε περιοχές έξω από την Πάτρα για την έναρξη της Επανάστασης, οι οποίοι «μαθαίνοντας τα γεγονότα που είχαν διαδραματισθεί, έσπευσαν να μπούνε στην Πάτρα, παίρνοντας μαζί τους, όσους οπλοφόρους μπορούσαν»[4] και ήταν αυτός που μαζί με τον Παναγιώτη Καρατζά, άνθρωπο του Ι. Παπαδιαμαντόπουλου και τον « Ευάγγελο Λιβαδά, έμπορο»[5] «οργάνωσαν την άμυνα των Ελλήνων εναντίον των τουρκικών επιθέσεων».[5] Ο Γερακάρης είχε την ιδέα να σκορπίσει ανθρώπους σε διάφορα σημεία της πόλης τη νύχτα «φωνάζοντας αλέρτα», για να πιστέψουν οι αποκλεισμένοι στο φρούριο Τούρκοι ότι υπάρχει πλήθος επαναστατών στην πόλη και να μην προσπαθήσουν να επιχειρήσουν έξοδο μέσα στη νύχτα. [6] Έδωσαν έτσι χρόνο στους Πατρινούς «να απομακρύνουν τις οικογένειές τους και τα πράγματά τους».[7] Το φαρμακείο του, στην πλατεία Αγ. Γεωργίου, ήταν ανοικτό για τους πληγωμένους της εξέγερσης. Προμήθευσε με φάρμακα το «συσταθέν νοσοκομείο του Αγώνος»[6] το οποίο αν και λειτούργησε «μόνο 11μέρες»[2] ήταν «ευρύχωρον μέ όλα τα χρειώδη δια τους πληγωμένους και ασθενείς»[2] ενώ τελικά ολόκληρο το φαρμακείο του «διετέθη για τον αγώνα».[6] Μετά τη σφαγή και την καταστροφή της Πάτρας το 1821 πήγε στη Στερεά Ελλάδα. Ήταν παρών στο «στρατόπεδο πολιορκίας Πατρών το θέρος και το φθινόπωρο του 1821»[6] στη μάχη του Λάλα, «επικεφαλής αγήματος Επτανησίων».[8] Συμμετείχε στη σημαντική μάχη του Ληνού του Χουσεΐν Αγά κοντά στη Μονή Γηροκομείου στις 6 ή 8 Αυγούστου 1821 μαζί με τους Παναγιώτη Καρατζά, Θεόδωρο Γρίβα, Ανδρέα Λόντο και άλλους, όπου κατάφεραν «να τρέψουν σε φυγή τον στρατό του Γιουσούφ που αναγκάστηκε έτσι να εγκαταλείψει στους Έλληνες τη σημαντική θέση της Μονής του Γηροκομείου» [9] Το σώμα Επτανησίων που διατηρούσε μαζί με τον Γ. Αθανασιάδη πολέμησε και εκτός Πατρών «στη Ναύπακτο, Τριπολιτσά και στην εκστρατεία του Γ. Καραϊσκάκη στην Αθήνα».[10] Ο Γερακάρης «στις παραμονές της εξέγερσης του 1821, ως Φιλικός»[2] βοηθάει στην απελευθέρωση «του μεταφερόμενου από Φωκίδος εις Ιωάννινα Παν.Λιδωρίκην»[6] ενώ έκρυψε και προστάτεψε τον Μακρυγιάννη κατά την έναρξη της Επανάστασης, όταν βρισκόταν στη Πάτρα με μυστική αποστολή από τη Φιλική Εταιρεία Άρτας. «Σύρε πες του Γερακάρη» παρακάλεσε ο Μακρυγιάννης τον υπηρέτη του Πρόξενου της Ρωσίας Ι. Βλασσόπουλου, στο υπόγειο του οποίου ήταν κρυμμένος και ο Γερακάρης ανταποκρίθηκε αμέσως στο αίτημά του Μακρυγιάννη, όχι μόνο να τον φυγαδεύσει με ασφάλεια, αλλά να τον φέρει και σε επαφή με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο,[11] που «στην Πάτρα φιλοξενήθηκε στο σπίτι του Ν. Γερακάρη».[12] Το 1822 διορίστηκε Γενικός Αστυνόμος αλλά με την κάθοδο του Δράμαλη συμμετείχε ξανά στον ένοπλο αγώνα. Από το 1824 και για τρία χρόνια επέδειξε έντονη κοινωνική δραστηριότητα. Την 1η Αυγούστου 1824 ιδρύει την Φιλανθρωπική Εταιρία στο Ναύπλιο, μέλη της ιδρυτικά εκτός του Ν.Γερακάρη, ήσαν ο Ιωάννης Θεοτόκης, Νικ.Φλογαΐτης, Θ.Νέγρης, Εμμ.Καλέργης, Ν.Θησεύς, Παναγ.Αναγνωστόπουλος, Δημ. Δεσύλλας, Δημ. Γουζέλης, Γ.Γλαράκης, Νικ.Καλέργης, Ν.Νικητόπουλος, Θ.Βαλιάνος. Στις 14 Μαΐου 1826 διορίστηκε Διευθυντής του Κρατικού Νοσοκομείου Ναυπλίου, τον Ιούνιο του 1826 «συνεισφέρει 1224 γρόσια»[13] στον έρανο της Φιλανθρωπικής Εταιρείας και τον Ιούλιο του 1826 εξοπλίζει «με δικά του έξοδα στρατιωτικό σώμα Επτανησίων με σκοπό να ενισχύσει τους υπερασπιστές της Ακρόπολης των Αθηνών»[14] Στις 10 Μαΐου 1838 του «παραχωρήθηκε άδεια για την άσκηση δικηγορίας στην Πάτρα».[15] Ο Γερακάρης ήταν ένας από τους έξι ανθρώπους (Μακρυγιάννης, Γερακάρης, Βλασσόπουλος, Ρηγόπουλος, Γιαγτζής και Ανδρούτσος) «που έζησαν το πρελούδιο της Επανάστασης», [16] αλλά εκτός από τις μάχες που συμμετείχε, επέδειξε και μεγάλη διοικητική και δικαστική δραστηριότητα. Επί Καποδίστρια υπηρέτησε σε θέσεις κλειδιά, αφού ήταν άνθρωπος με ιταλική παιδεία και «οπαδός ενός συστήματος φωτισμένης δεσποτείας».[17] Παρόλο που δεν ήταν καταρτισμένος νομικός, είχε υπηρετήσει σε πολλές θέσεις με «οιονεί δικαστικές αρμοδιότητες»[18] και είχε ενεργό συμμετοχή στον μηχανισμό απονομής δικαιοσύνης, τόσο κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, όσο και κατά τη διακυβέρνηση του Καποδίστρια, (όπως προκύπτει από τους Βρετανικούς καταλόγους των Υπηρετούντων Επτανησίων σε Κρατικές Θέσεις το 1829 και 1830),[19] αλλά και του ´Οθωνα. Ο Νικ.Γερακάρης έθεσε στον Καποδίστρια το ζήτημα της "αποκαταστάσεως των συναφίων" και μετά από οδηγίες του Κυβερνήτη τον Σεπτέμβριο του 1831 συντάσσει και στέλνει στον Καποδίστρια τον Διοργανισμό των συναφίων αποτελούμενο από 68 άρθρα. Παρασημοφορήθηκε «με το Μετάλλιο της Επανάστασης και τον Σταυρό του Σωτήρα»[20]

Βίλα Γερακάρη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1880 τα παιδιά του, 

Σπυρίδων και Στέφανος Γερακάρης αγόρασαν μια από τις πιο γοητευτικές αγροικίες της Κέρκυρας, έξοχο δείγμα επτανησιακού πολιτισμού, στην περιοχή Κοντόκαλι, που ονομάστηκε στη συνέχεια Βίλα Γερακάρη ή «Παυσίλυπον».[21][22]

Οδός Γερακάρη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχει στο κέντρο της Πάτρας, μικρή αδιέξοδη οδός με το όνομά του, μεταξύ των οδών Αράτου και Κολοκοτρώνη.[23]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Παλούκης, Δημήτρης Χρ. (2021). Μούλιας, Χρήστος, επιμ. Ψηφίδες Παλιγγενεσίας. Πάτρα: Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία Πελοποννήσου. σελ. 103. ISBN 978-618-85790-0-2. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Μαρασλής, Αλέκος (1978). Ιατρική και Γιατροί στην Πάτρα. Αθήνα. σελ. 56-58. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Αρναούτογλου, Ηλίας. «Νικόλαος Ε. Γερακάρης (1782-1842)» (PDF). Ακαδημία Αθηνών. σελίδες 49–50. 
  4. ↑ Θωμόπουλος, Στέφανος (1999). Ιστορία της πόλεως Πατρών. Β΄. Πάτρα: Αχαϊκές Εκδόσεις. σελ. 444. ISBN 960-7960-09-2. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. ΙΒ. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών. 1975. σελ. 86. ISBN 960-213-095-4. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Τριανταφύλλου, Κώστας (1995). Ιστορικό Λεξικό των Πατρών. Α΄ ('3η', 'Συμπληρωμένη' έκδοση). Πάτρα: Πέτρος Κούλης. σελ. 373-374. 
  7. ↑ Ψηφίδες Παλιγγενεσίας, σ.109
  8. ↑ Ηλίας Αρναούτογλου, σ.51
  9. ↑ Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, σ.178
  10. ↑ Ψηφίδες Παλιγγενεσιάς, σ.112
  11. ↑ Ψηφίδες Παλιγγενεσιάς, σ.105
  12. ↑ Ψηφίδες Παλιγγενεσιάς, σ.108
  13. ↑ Ηλίας Αρναούτογλου, σ. 55
  14. ↑ Ηλίας Αρναούτογλου, σ.55
  15. ↑ Ηλίας Αρναούτογλου, σ.60
  16. ↑ Ψηφίδες Παλιγγενεσίας, σ.113
  17. ↑ Ηλίας Αρναούτογλου, σ.49
  18. ↑ Ηλίας Αρναούτογλου, σ.60
  19. ↑ Ηλίας Αρναούτογλου, σ.55
  20. ↑ Ηλίας Αρναούτογλου, σ.60
  21. ↑ «Corfuland.gr - Ό,τι παίζει στην Κέρκυρα!». www.corfuland.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2022. 
  22. ↑ «Στο "Παυσίλυπο" της Κέρκυρας». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2019. 
  23. ↑ Καρατζάς, Διονύσης· Γκότση, Δήμητρα (1995). Οικονομόπουλος, Παναγιώτης, επιμ. Πάτρα ονομάτων επίσκεψις. Πάτρα: Εθνικός Κήρυξ Πατρών. σελ. 34. ISBN 960-220-719-1. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. ΙΒ. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών. 1975. ISBN 960-213-095-4.
  • Θωμόπουλος, Στέφανος (1999). Ιστορία της πόλεως Πατρών. Β΄. Πάτρα: Αχαϊκές Εκδόσεις. ISBN 960-7960-09-2.
  • Τριανταφύλλου, Κώστας (1995). Ιστορικό Λεξικό των Πατρών. Α΄ ('3η', 'Συμπληρωμένη' έκδοση). Πάτρα: Πέτρος Κούλης.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νικόλαος_Γερακάρης&oldid=10364472"