Μεσοθηλίωμα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μεσοθηλίωμα
Μαγνητική τομογραφία θώρακος όπου είναι εμφανές το κακοήθες μεσοθηλίωμα. Επεξήγηση: → όγκος ←, ✱ πλευριτική συλλογή, 1 & 3 πνεύμονες, 2 σπονδυλική στήλη, 4 πλευρές, 5 αορτή, 6 σπλήνας, 7 & 8 νεφροί, 9 ήπαρ.
ΣυνώνυμοΚακοήθες μεσοθηλίωμα
ΕιδικότηταΟγκολογία
ΣυμπτώματαΔύσπνοια, πρησμένη κοιλιά, πόνος στο θωρακικό τοίχωμα, βήχας, αίσθημα κόπωσης, απώλεια βάρους
ΕπιπλοκέςΥγρό γύρω από τον πνεύμονα
Συνήθης έναρξηΠροοδευτική ανάπτυξη
Αίτια~ 40 χρόνια μετά την έκθεση στον αμίαντο
Παράγοντες κινδύνουΓενετική προδιάθεση
Διαγνωστική μέθοδοςΑκτινοδιαγνωστική, εξετάζοντας υγρό που παράγεται από τον καρκίνο, βιοψία ιστού
ΠρόληψηΜειωμένη έκθεση στον αμίαντο
ΘεραπείαΧειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία, πλευρόδεση
ΠρόγνωσηΠοσοστό πενταετούς επιβίωσης ~8% (ΗΠΑ)
Νοσηρότητα60.800 (επηρεάστηκαν το 2015)
Θνησιμότητα32.400 (2015)
Ταξινόμηση

Το μεσοθηλίωμα είναι ένας πολύ σπάνιος τύπος καρκίνου.[1] Εμφανίζεται στο λεπτό στρώμα ιστού που καλύπτει πολλά από τα εσωτερικά όργανα (γνωστό ως μεσοθήλιο).[2] Η πιο κοινή περιοχή που επηρεάζεται είναι η επένδυση των πνευμόνων και του θωρακικού τοιχώματος (υπεζωκότας).[3][4] Λιγότερο συχνά μπορεί να επηρεαστεί η επένδυση της κοιλιάς (περιτόναιο) και σπάνια ο σάκος που περιβάλλει την καρδιά (περικάρδιο)[5] ή ο σάκος που περιβάλλει τους όρχεις (κολπικός χιτώνας).[3][6]

Περισσότερες από το 80% των περιπτώσεων μεσοθηλιώματος προκαλούνται από την έκθεση στον αμίαντο. Όσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος.[4] Από το 2013, περίπου 125 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν εκτεθεί στον αμίαντο κατά την εργασία.[7] Υψηλά ποσοστά ασθενειών εμφανίζονται σε άτομα που εξορύσσουν αμίαντο, παράγουν προϊόντα από αμίαντο, εργάζονται με προϊόντα αμιάντου, ζουν με εργάτες αμιάντου ή εργάζονται σε κτίρια που περιέχουν αμίαντο.[4]

Τα συμπτώματα του μεσοθηλιώματος μπορεί να περιλαμβάνουν δύσπνοια λόγω υγρού γύρω από τον πνεύμονα (πλευριτική συλλογή), πρησμένη κοιλιά, πόνο στο θωρακικό τοίχωμα, βήχα, αίσθημα κόπωσης και απώλεια βάρους.[3] Τα συμπτώματα αυτά συνήθως καθυστερούν να εμφανιστούν λόγω της αργής ανάπτυξης του καρκίνου.[8]

Η διάγνωση μπορεί να πραγματοποιηθεί με βάση τα ευρήματα της ακτινογραφίας θώρακα και της αξονικής τομογραφίας και επιβεβαιώνεται είτε με την εξέταση υγρού που παράγεται από τον καρκίνο (κυτταρολογία) είτε με βιοψία ιστού του καρκίνου.[9]

Η πρόληψη εστιάζει στη μείωση της έκθεσης στον αμίαντο.[10] Η θεραπεία συχνά περιλαμβάνει τη χειρουργική επέμβαση, την ακτινοθεραπεία και τη χημειοθεραπεία. Μια άλλη διαδικασία που χρησιμοποιείται, γνωστή ως πλευρόδεση, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποτρέψει τη συσσώρευση περισσότερου υγρού γύρω από τους πνεύμονες.[3] Η χημειοθεραπεία περιλαμβάνει συχνά τη χρήση φαρμάκων σισπλατίνη και πεμετρεξίδη.[8] Το ποσοστό των ανθρώπων που επιβιώνουν πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση είναι κατά μέσο όρο 8% στις Ηνωμένες Πολιτείες.[11]

Το 2015, περίπου 60.800 άτομα είχαν μεσοθηλίωμα και 32.000 πέθαναν από τη νόσο.[12][13] Τα ποσοστά εμφάνισης μεσοθηλιώματος ποικίλλουν σε διάφορες περιοχές του κόσμου, ανάλογα με τη χρήση του αμιάντου. Τα ποσοστά είναι υψηλότερα στην Αυστραλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο και χαμηλότερα στην Ιαπωνία. Η ασθένεια εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες παρά στις γυναίκες. Τα ποσοστά της νόσου έχουν αυξηθεί από τη δεκαετία του 1950, λόγω της αυξημένης χρήσης του αμιάντου. Η διάγνωση γίνεται συνήθως μετά την ηλικία των 65 ετών και οι περισσότεροι θάνατοι συμβαίνουν περίπου στην ηλικία των 70 ετών.[4]

Λόγοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εργασία με αμίαντο είναι ο πιο κοινός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη μεσοθηλιώματος.[14] Τα προκαταρκτικά δεδομένα εγείρουν επίσης ανησυχίες σχετικά με τους νανοσωλήνες άνθρακα.[15][16]

Αμίαντος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επίπτωση του μεσοθηλιώματος βρέθηκε να είναι υψηλότερη σε πληθυσμούς που ζουν κοντά σε φυσικά απαντώμενο αμίαντο.[17] Οι άνθρωποι μπορεί να εκτεθούν σε φυσικό αμίαντο σε περιοχές όπου γίνεται εξόρυξη ή κατασκευή δρόμων ή όταν τα πετρώματα που περιέχουν αμίαντο υπόκεινται σε φυσική αποσάθρωση. Μια άλλη συνήθης οδός μόλυνσης είναι μέσω του εδάφους που περιέχει αμίαντο, ο οποίος χρησιμοποιείται για το ασβέστωμα, το σοβάτισμα και τη στέγαση των σπιτιών στην Ελλάδα.[18] Στην κεντρική Καππαδοκία της Τουρκίας, το μεσοθηλίωμα ήταν υπεύθυνο για το 50% όλων των θανάτων σε τρία μικρά χωριά, Tuzkoy, Karain και Sarihidir. Αρχικά συσχετίστηκε με τον εριονίτη. Η περιβαλλοντική έκθεση στον αμίαντο έχει προκαλέσει μεσοθηλίωμα όχι μόνο στην Τουρκία, αλλά και στην Κορσική, την Ελλάδα, την Κύπρο, την Κίνα και την Καλιφόρνια.[19][20] Στην ορεινή πόλη Μέτζοβο στη βόρεια Ελλάδα, η έκθεση αυτή οδήγησε σε επίπτωση μεσοθηλιώματος περίπου 300 φορές υψηλότερη από την αναμενόμενη σε πληθυσμούς χωρίς αμίαντο και σχετίστηκε με πολύ συχνή ασβεστοποίηση του υπεζωκότα, γνωστή ως πνεύμονας του Μέτζοβο.[21]

Εριονίτης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο εριονίτης είναι ένα ορυκτό ζεόλιθος που έχει ιδιότητες παρόμοιες με τον αμίαντο και είναι γνωστό ότι προκαλεί μεσοθηλίωμα.[22][23][24] Μια λεπτομερής επιδημιολογική έρευνα έδειξε ότι η εριονίτιδα προκαλεί μεσοθηλίωμα κυρίως σε οικογένειες με γενετική προδιάθεση. Ο εριονίτης συναντάται σε κοιτάσματα στις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες, όπου χρησιμοποιείται ως χαλίκι για οδοστρώματα, και στην Τουρκία, όπου χρησιμοποιείται για την κατασκευή σπιτιών. Στην Τουρκία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Μεξικό, ο εριονίτης έχει συνδεθεί με μεσοθηλίωμα και ως εκ τούτου έχει χαρακτηριστεί ως "γνωστό καρκινογόνο για τον άνθρωπο" από τις ΗΠΑ Εθνικό Πρόγραμμα Τοξικολογίας.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Mesothelioma». NORD (National Organization for Rare Disorders) (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2022. 
  2. «Malignant Mesothelioma—Patient Version - National Cancer Institute». www.cancer.gov (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2022. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Malignant Mesothelioma Treatment (Adult) (PDQ®)–Patient Version - National Cancer Institute». www.cancer.gov (στα Αγγλικά). 23 Απριλίου 2005. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2022. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Robinson, Benjamin M. (2012-11). «Malignant pleural mesothelioma: an epidemiological perspective». Annals of Cardiothoracic Surgery 1 (4): 491–496. doi:10.3978/j.issn.2225-319X.2012.11.04. ISSN 2225-319X. PMID 23977542. PMC 3741803. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3741803/. 
  5. Sardar, Muhammad Rizwan; Kuntz, Catherine; Patel, Toralben; Saeed, Wajeeha; Gnall, Eric; Imaizumi, Shotaro; Lande, Leah (2012). «Primary pericardial mesothelioma unique case and literature review». Texas Heart Institute Journal 39 (2): 261–264. ISSN 1526-6702. PMID 22740748. PMC 3384041. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22740748/. 
  6. Panou, V.; Vyberg, M.; Weinreich, U. M.; Meristoudis, C.; Falkmer, U. G.; Røe, O. D. (2015-06). «The established and future biomarkers of malignant pleural mesothelioma». Cancer Treatment Reviews 41 (6): 486–495. doi:10.1016/j.ctrv.2015.05.001. ISSN 1532-1967. PMID 25979846. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25979846/. 
  7. Gulati, Mridu; Redlich, Carrie A. (2015-03). «Asbestosis and environmental causes of usual interstitial pneumonia». Current Opinion in Pulmonary Medicine 21 (2): 193–200. doi:10.1097/MCP.0000000000000144. ISSN 1531-6971. PMID 25621562. PMC 4472384. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25621562/. 
  8. 8,0 8,1 Kondola, Sanjana; Manners, David; Nowak, Anna K. (2016-06). «Malignant pleural mesothelioma: an update on diagnosis and treatment options». Therapeutic Advances in Respiratory Disease 10 (3): 275–288. doi:10.1177/1753465816628800. ISSN 1753-4666. PMID 26873306. PMC 5933604. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26873306/. 
  9. Kondola, Sanjana; Manners, David; Nowak, Anna K. (2016-06). «Malignant pleural mesothelioma: an update on diagnosis and treatment options». Therapeutic Advances in Respiratory Disease 10 (3): 275–288. doi:10.1177/1753465816628800. ISSN 1753-4666. PMID 26873306. PMC 5933604. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26873306/. 
  10. Schottenfeld, David· Jr, Joseph F. Fraumeni (24 Αυγούστου 2006). Cancer Epidemiology and Prevention. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-974797-9. 
  11. «SEER Cancer Statistics Review 1975-2011» (PDF). seer.cancer.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  12. GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators (2016-10-08). «Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015». Lancet (London, England) 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. ISSN 1474-547X. PMID 27733282. PMC 5055577. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27733282/. 
  13. GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators (2016-10-08). «Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015». Lancet (London, England) 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/S0140-6736(16)31012-1. ISSN 1474-547X. PMID 27733281. PMC 5388903. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27733281/. 
  14. «Mesothelioma - benign-fibrous». www.mountsinai.org. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2024. 
  15. «Study Says Carbon Nanotubes as Dangerous as Asbestos». www.scientificamerican.com. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2024. 
  16. «Malignant Mesothelioma and Its Non-Asbestos Causes». meridian.allenpress.com. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2024. 
  17. «What Is Mesothelioma?». mesotheliomaattorney.com. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2024. 
  18. «Asbestosis and environmental causes of usual interstitial pneumonia». www.ncbi.nlm.nih.gov. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2024. 
  19. «Environmental mesothelioma associated with tremolite asbestos: Lessons from the experiences of Turkey, Greece, Corsica, New Caledonia and Cyprus». www.sciencedirect.com. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2024. 
  20. «Erionite: An Emerging North American Hazard». blogs.cdc.gov. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2024. 
  21. «Mesothelioma in Cappadocian Villages». journals.sagepub.com. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2024. 
  22. «The established and future biomarkers of malignant pleural mesothelioma». www.cancertreatmentreviews.com. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2024. 
  23. «Fibrous Erionite - Association With Cancer». www.icliniq.com. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2024. 
  24. «Erionite». www.cancer.gov. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2024.