Μαρτίνα Ναβρατίλοβα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μαρτίνα Ναβρατίλοβα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Martina Navrátilová (Τσεχικά)
Προφορά
Γέννηση18  Οκτωβρίου 1956[1][2][3]
Πράγα[4][5][6]
ΚατοικίαΣαρασότα
Ρέβνιτσε
Nokomis
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από 1981)[4][7]
Τσεχία (από 2008)
Ύψος173 cm Edit this on Wikidata
Βάρος65 kg Edit this on Wikidata
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΤσεχικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΤσεχικά[8]
Αγγλικά[9][8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααθλήτρια της αντισφαίρισης (1975–2006)[1]
αυτοβιογράφος[10]
μυθιστοριογράφος
συγγραφέας
Περίοδος ακμής1975 - 2006
Οικογένεια
ΣύζυγοςΓούλια Λεμίγκοβα (από 2014)[11]
ΣύντροφοςRita Mae Brown
Judy Nelson (1983–1991)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρόεδρος (1979–1980, Ένωση Αντισφαίρισης Γυναικών)[10]
πρόεδρος (1994–1995, Ένωση Αντισφαίρισης Γυναικών)[10]
Βραβεύσειςμετάλλιο Αξίας της Δημοκρατίας της Τσεχίας (1998)[12]
Βραβείο Πριγκίπισσα της Αστουρίας για τον αθλητισμό (1994)
BBC 100 Women (2013)
Διεθνής Αίθουσα Φήμης της Αντισφαίρισης (2000)[13]
Αθλητής της Χρονιάς του Ασοσιέιτεντ Πρες (1983)
Αθλητής της Χρονιάς του Ασοσιέιτεντ Πρες (1986)
BBC 100 Women[14]
Αργυρό αναμνηστικό μετάλλιο της Τσεχικής Βουλής (13  Ιουνίου 2023)[15][16]
Philippe Chatrier Award (2009)[17]
βραβείο Μεγάλων Μεταναστών (2008)[18]
GLAAD Stephen F. Kolzak Award (2007)
Ιστότοπος
www.martinanavratilova.com
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Μαρτίνα Ναβρατίλοβα (τσεχικά: Martina Navrátilová, γεννημένη ως Μαρτίνα Σουμπέρτοβα, Martina Šubertová, 18 Οκτωβρίου 1956) είναι παλαίμαχη Τσέχα αθλήτρια της αντισφαίρισης.

Η Ναβρατίλοβα ήταν Νο. 1 συνολικά 332 εβδομάδες στο μονό και για 237 εβδομάδες στο διπλό, το οποίο αποτελεί ρεκόρ, και είναι η μόνη αθλήτρια η οποία βρισκόταν στη θέση Νο. 1 για περισσότερες από 200 εβδομάδες στο διπλό και στο μόνο. Κέρδισε 18 τίτλους Γκραντ Σλαμ, 31 κύριους τίτλους στο διπλό γυναικών (ρεκόρ) και 10 κύριους τίτλους στο μικτό διπλό. Έφτασε στον τελικό του Γουίμπλεντον 12 φορές, συμπεριλαμβανομένων εννέα συνεχόμενων φορών από το 1982 μέχρι το 1990, ενώ το έχει κερδίσει εννέα φορές (ρεκόρ), οι έξι συνεχόμενες.[19] Στο διπλό γυναικών, η Ναβρατίλοβα μαζί με την Παλ Σίβερ κέρδισαν 109 συνεχόμενους αγώνες και κατέκτησαν όλους τους κύριους τίτλους- Γκραντ Σλαμ- το 1984. Η Ναβρατίλοβα είναι μια από τις μόλις έξι γυναίκες που έχουν γκραντ σλαμ καριέρας στο μονό, διπλό γυναικών και στο μικτό διπλό, μια διάκριση που μοιράζεται με την Μάργκαρετ Κουρτ και την Ντόρις Χαρτ. Η Ναβρατίλοβα κέρδισε τον τελευταίο της μεγάλο τίτλο το 2006, στο μικρό του Αμερικανικού Όπεν, σε ηλικία 50 ετών. Το 2005, το περιοδικό Tennis την επέλεξε ως τη σπουδαιότερη γυναίκα τενίστρια για το διάστημα 1965-2005.

Αρχικά από την Τσεχοσλοβακία, της αφαιρέθηκε η υπηκοότητα[20] όταν το 1975, σε ηλικία 18 ετών, αιτήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες την παροχή πολιτικού ασύλου και της δόθηκε άδεια προσωρινής παραμονής.[21] Τότε, η Αθλητική Ομοσπονδία της Τσεχοσλοβακίας είπε στη Ναβρατίλοβα ότι είχε αμερικανοποιηθεί και ότι έπρεπε να επιστρέψει στο σχολείο και να ασχοληθεί δευτερευόντως με την αντισφαίριση.[22] Η Ναβρατίλοβα πολιτογραφήθηκε στις ΗΠΑ το 1981 και τις 9 Ιανουαρίου 2008 απέκτησε την Τσεχική υπηκοότητα.[23]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ναβρατίλοβα γεννήθηκε Μαρτίνα Σουμπέρτοβα στη Πράγα, Τσεχοσλοβακία. Οι γονείς της χώρισαν όταν τριών, και η μητέρα της, γυμνάστρια, τενίστρια και δασκάλα του σκι,[24] μετακόμισε με την οικογένεια στο Ρέβνιτσε.[25] Το 1962, η μητέρα της Γιάνα παντρεύτηκε τον Μίροσλαβ Ναβράτιλ, ο οποίος έγινε ο πρώτος της προπονητής στο τένις. Η Μαρτίνα πήρε το όνομα του πατριού της, και έτσι έγινε η Μαρτίνα Ναβρατίλοβα. Η Μαρτίνα έχει μια αδελφή και ένα ετεροθαλή αδελφό.

Η Ναβρατίλοβα άρχισε να παίζει κανονικά τένις σε ηλικία 7.[25] Το 1972, σε ηλικία 15 ετών, κέρδισε το εθνικό πρωτάθλημα αντισφαίρισης της Τσεχοσλοβακίας. Το 1973, έφτασε στα προημιτελικά του γαλλικού όπεν, όπου έχασε από την Ιβόν Γκούλακονγκ. Το 1975, η Ναβρατίλοβα έφτασε μέχρι τον τελικό δύο μεγάλων τουρνουά, στο αυστραλιανό Όπεν, όπου έχασε από την Ιβόν Γκούλακονγκ, και στο γαλλικό όπεν από την Κρις Έβερτ. Μετά την ήττα από την Έβερτ στα ημιτελικά του αμερικανικού όπεν, η 18χρονη Ναβρατίλοβα απευθύνθηκε στην υπηρεσία μετανάστευσης και πολιτογράφησης στην Νέα Υόρκη και τους ενημέρωσε ότι ήθελε να απομακρυνθεί από την κομμουνιστική Τσεχοσλοβακία. Εντός ενός μηνός, έλαβε τη πράσινη κάρτα και το 1981 έγινε πολίτης των Ηνωμένων Πολιτειών.[21] Το 1975, η Ναβρατίλοβα μαζί με το τότε Νο. 1 Κρις Έβερτ, κατέκτησαν το διπλό στο γαλλικό όπεν, ο οποίος ήταν ο πρώτος μεγάλος τίτλος της Μαρτίνα.

Η Ναβρατίλοβα το 2006

Η Ναβρατίλοβα κέρδισε τον πρώτο κύριο τίτλο στο μόνο στο Γουίμπλεντον το 1978, όταν νίκησε την Έβερτ στα τρία σετ στον τελικό, και αναρριχήθηκε στη θέση Νο. 1 για πρώτη φορά στην καριέρα, αν και η Έβερτ στο τέλος της χρονιάς διατήρησε τη θέση Νο. 1. Υπερασπίστηκε επιτυχώς τον τίτλο στο Γουίμπλεντον το 1979, νικώντας ξανά την Έβερτ στον τελικό και στο τέλος της χρονιάς η Ναβρατίλοβα ήταν το Νο. 1. Το 1981, η Ναβρατίλοβα κέρδισε τον τρίτο της μεγάλο τίτλο, στο Αυστραλιανό όπεν, ενώ έφτασε στον τελικό του αμερικανικού όπεν. Το 1982 κατέκτησε το Γουίμπλεντον και το γαλλικό όπεν.

Μετά την ήττα της στον τέταρτο γύρο του πρώτο μεγάλου τουρνουά του 1983, του γαλλικού όπεν, κατέκτησε τους υπόλοιπους τρεις μεγάλους τίτλους (το αυστραλιανό όπεν διεξαγόταν τότε Δεκέμβριο). Η ήττα της στο γαλλικό όπεν ήταν η μόνη ήττα της Ναβρατίλοβα εκείνη τη χρονιά, στην οποία είχε ρεκόρ 86-1. Το ποσοστό νικών της ήταν το καλύτερο στο μετά το 1968 επαγγελματικό τένις. Το 1982, 1983 και 1984, η Ναβρατίλοβα έχασε συνολικά έξι παιχνίδια. Το 1984 κατέκτησε και το γαλλικό όπεν, και έτσι ήταν κάτοχος ταυτοχρόνως και των τεσσάρων μεγάλων τίτλων.[26] Στο αυστραλιανό όπεν το 1984 αποκλείστηκε στον ημιτελικό από την Χελένα Σούκοβα και έτσι δεν κατάφερε να κατακτήσει όλους τους μεγάλους τίτλους της χρονιάς, ενώ τερματίστηκε και το σερί των 74 νικών (ρεκόρ για επαγγελματία παίχτη).[27] Από το 1982 μέχρι το 1990 έφτασε στον τελικό του Γουίμπλετον εννέα συνεχόμενες φορές, την περίοδο 1983-1987 έφτασε στον τελικό του αμερικανικού όπεν πέντε συνεχόμενες φορές και στον τελικό του γαλλικού όπεν πέντε φορές στα έξι χρόνια από το 1982 μέχρι το 1987.[28]

Η δεκαεφτάχρονη Γερμανή Στέφι Γκραφ αναδείχθηκε το 1987, όταν κέρδισε τη Ναβρατίλοβα στον τελικό του γαλλικού όπεν. Η Ναβρατίλοβα κέρδισε τη Γκραφ στους τελικούς του Γούιμπλεντον και του Αμερικανικού όπεν. Το 1988 όμως η Γκραφ κατέκτησε και τους τέσσερις μεγάλους τίτλους. Ο τελευταίος μεγάλος τίτλος για τη Ναβρατίλοβα στο μονό ήταν το Γουίμπλετον του 1990.

Το 2003, κέρδισε το μικτό διπλό τίτλο στο Αυστραλιανό όπεν και στο Γουίμπλετον, μαζί με τον Λεάντερ Παές. Έτσι, σε ηλικία 46 ετών και 8 μηνών, έγινε ο γηραιότερος πρωταθλητής τένις όλων των εποχών. Με τη νίκη της στο αυστραλιανό όπεν, έγινε η τρίτη αθλήτρια στην ιστορία του αθλήματος που ολοκλήρωσε το «boxed set» των μεγάλων τίτλων σε μονό, διπλό και μικτό διπλό σε όλα τα μεγάλα τουρνουά.

Τις 6 Ιουλίου 2006, η Ναβρατίλοβα έπαιξε το τελευταίο παιχνίδι της καριέρας στο Γουίμπλετον, χάνοντας στον τρίτο γύρο του διπλού μικτού, ενώ ολοκλήρωσε την καριέρα της κατακτώντας με τον Μπομπ Μπρίαν στο μικτό διπλό τίτλο στο Αμερικανικό Όπεν του 2006, λίγες εβδομάδες πριν τα 50 γενέθλιά της.

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1985, η Ναβρατιλοβα δημοσίευσε την αυτοβιογραφία της, μαζί με τον αθλητικογράφο των New York Times Τζορτζ Βέσκι, με τίτλο Martina στις ΗΠΑ και Being Myself στον υπόλοιπο κόσμο.[29] Επίσης, έχει γράψει έναν οδηγό για την αντισφαίριση και τρία μυθιστορήματα μυστηρίου, μαζί με τον Λιζ Νικλς.

Το 1981, λίγο αφότου έγινε πολίτης των Ηνωμένων Πολιτειών, η Ναβρατίλοβα ανέφερε σε μια συνέντευξη στο New York Daily News ότι ήταν αμφισεξουαλική και είχε ερωτική σχέση με την Ρίτα Μάε Μπράουν,[30] αλλά ζήτησε να μη δημοσιευθεί στο άρθρο μέχρι να είναι έτοιμη να το ανακοινώσει δημοσίως.[31] Όμως, η New York Daily News δημοσίευσε το άρθρο στις 30 Ιουλίου 1981.[32][33] Η Ναβρατίλοβα και η Νάνσι Λίμπερμαν, η οποία τότε ήταν η σύντροφός της, ανακοίνωσε σε συνέντευξη ότι ήταν αμφισεξουαλική. Από τότε αναφέρει ότι είναι λεσβία.[34] Από το 1984 μέχρι το 1991 είχε σχέση με τη Τζούντι Νίλσον.[35] Τις 6 Σεπτεμβρίου 2014, η Ναβρατίλοβα αρραβωνιάστηκε τη σύντροφό της Γιούλια Λεμίγκοβα στο αμερικανικό όπεν..[36] Παντρεύτηκαν στη Νέα Υόρκη τις 15 Δεκεμβρίου 2014.[37]

Στατιστικά καριέρας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μαρτίνα Ναβρατίλοβα έχει κατακτήσει 18 Γκραν Σλαμ σε 32 τελικούς στο μονό γυναικών:

Θέση Έτος Τουρνουά Επιφάνεια Αντίπαλος Σκορ
Δεύτερη 1975 Αυστραλιανό Όπεν Γρασίδι ιβόν Γκούλακονγκ 3–6, 2–6
Δεύτερη 1975 Γαλλικό όπεν Χώμα Κρις Έβερτ 6–2, 2–6, 1–6
Νικήτρια 1978 Γουίμπλεντον (1) Γρασίδι Κρις Έβερτ 2–6, 6–4, 7–5
Νικήτρια 1979 Γουίμπλεντον (2) Γρασίδι Κρις Έβερτ 6–4, 6–4
Δεύτερη 1981 Αμερικανικό Όπεν Σκληρή Τρέισι Ώστιν 6–1, 6–7(4–7), 6–7(1–7)
Νικήτρια 1981 Αυστραλιανό όπεν (1) Γρασίδι Κρις Έβερτ 6–7(4–7), 6–4, 7–5
Νικήτρια 1982 Γαλλικό όπεν (1) Χώμα Αντρέα Τζέγκερ 7–6(8–6), 6–1
Νικήτρια 1982 Γουίμπλεντον (3) Γρασίδι Κρις Έβερτ 6–1, 3–6, 6–2
Δεύτερη 1982 Αυστραλιανό όπεν Γρασίδι Κρις Έβερτ 3–6, 6–2, 3–6
Νικήτρια 1983 Γουίμπλεντον (4) Γρασίδι Αντρέα Τζέγκερ 6–0, 6–3
Νικήτρια 1983 US Open (1) Σκληρή Κρις Έβερτ 6–1, 6–3
Νικήτρια 1983 Αυστραλιανό όπεν (2) Γρασίδι Κάθι Τζόρνταν 6–2, 7–6(7–5)
Νικήτρια 1984 Γαλλικό όπεν (2) Χώμα Κρις Έβερτ 6–3, 6–1
Νικήτρια 1984 Γουίμπλεντον (5) Γρασίδι Κρις Έβερτ 7–6(7–5), 6–2
Νικήτρια 1984 US Open (2) Σκληρή Κρις Έβερτ 4–6, 6–4, 6–4
Δεύτερη 1985 Γαλλικό όπεν Χώμα Κρις Έβερτ 3–6, 7–6(7–4), 5–7
Νικήτρια 1985 Γουίμπλεντον (6) Γρασίδι Κρις Έβερτ 4–6, 6–3, 6–2
Δεύτερη 1985 US Open Σκληρή Χάνα Μαντλίκοβα 6–7(3–7), 6–1, 6–7(2–7)
Νικήτρια 1985 Αυστραλιανό όπεν (3) Γρασίδι Κρις Έβερτ 6–2, 4–6, 6–2
Δεύτερη 1986 Γαλλικό όπεν Χώμα Κρις Έβερτ 6–2, 3–6, 3–6
Νικήτρια 1986 Γουίμπλεντον (7) Γρασίδι Χάνα Μαντλίκοβα 7–6(7–1), 6–3
Νικήτρια 1986 US Open (3) Σκληρή Χελένα Σούκοβα 6–3, 6–2
Δεύτερη 1987 Αυστραλιανό όπεν Γρασίδι Χάνα Μαντλίκοβα 5–7, 6–7(1–7)
Δεύτερη 1987 Γαλλικό όπεν Χώμα Στέφι Γκραφ 4–6, 6–4, 6–8
Νικήτρια 1987 Γουίμπλεντον (8) Γρασίδι Στέφι Γκραφ 7–5, 6–3
Νικήτρια 1987 US Open (4) Σκληρή Στέφι Γκραφ 7–6(7–4), 6–1
Δεύτερη 1988 Γουίμπλετον Γρασίδι Στέφι Γκραφ 7–5, 2–6, 1–6
Δεύτερη 1989 Γουίμπλετον Γρασίδι Στέφι Γκραφ 2–6, 7–6(7–1), 1–6
Δεύτερη 1989 US Open Σκληρή Στέφι Γκραφ 6–3, 5–7, 1–6
Νικήτρια 1990 Γουίμπλεντον (9) Γρασίδι Ζίνα Γκάρισον 6–4, 6–1
Δεύτερη 1991 US Open Σκληρή Μόνικα Σέλες 6–7(1–7), 1–6
Δεύτερη 1994 Γουίμπλετον Γρασίδι Κοντσίτα Μαρτίνεθ 4–6, 6–3, 3–6

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Lance Tingay: «100 years of Wimbledon» (Αγγλικά) Guinness Superlatives. London Borough of Enfield. 1977. σελ. 214.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm0623146. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Martina-Navratilova. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 Bud Collins: «The Bud Collins History of Tennis» (Αγγλικά) New Chapter Press. Νέα Υόρκη. 2010. σελ. 617. ISBN-13 978-0-942257-70-0.
  5. ITF website.
  6. WTA website.
  7. «Evidence zájmových osob StB». Records of persons of interest.
  8. 8,0 8,1 CONOR.SI. 43647587.
  9. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12016194j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  10. 10,0 10,1 10,2 «Who's who» (Βρετανικά αγγλικά, Αγγλικά) A & C Black. U29217.
  11. «Navratilova wins most hard-fought love game» (Αγγλικά) Times Newspapers. Λονδίνο. 17  Δεκεμβρίου 2014. σελ. 62.
  12. «Medaile Za zásluhy». Správa Pražského hradu. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2023.
  13. martina-navratilova.
  14. www.bbc.com/news/world-24579511. Ανακτήθηκε στις 18  Δεκεμβρίου 2022.
  15. «Tenistka Navrátilová převzala Stříbrnou medaili předsedy Senátu». Γερουσία του Κοινοβουλίου της Τσεχικής Δημοκρατίας. 13  Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2023.
  16. www.senat.cz/cinnost/pametni_medaile/index.php. Ανακτήθηκε στις 2  Οκτωβρίου 2023.
  17. www.itftennis.com/en/about-us/itf-events/itf-world-champions-awards/chatrier-award/. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2023.
  18. www.carnegie.org/awards/great-immigrants/2008-great-immigrants/.
  19. Lincicome, Bernie (8 Ιουλίου 1990). «A Natural Ninth For Navratilova». The Chicago Tribune. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2014. 
  20. Justin McCurry (11 Μαρτίου 2008). «Navratilova Czechs in with homeland | World news». theguardian.com. Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2013. 
  21. 21,0 21,1 «40 Important Women's Moments: 1975, Martina Defects to the West». WTA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2016. 
  22. "Martina Defects for Love Set", St. Petersburg Independent, September 8, 1975, page 1-C.
  23. Tim Reid (March 12, 2008). «Martina Navratilova gets passport on rebound». The Times (United Kingdom). http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/us_and_americas/article3528622.ece. 
  24. Woolum, Janet (1998). Outstanding Women Athletes: Who They Are and How They Influenced Sports In America. Greenwood. σελ. 198. ISBN 978-1573561204. 
  25. 25,0 25,1 Schwartz, Larry. «Martina was alone on top». ESPN.com. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2014. 
  26. «Martina was alone on top». ESPN. 
  27. «Upset Snaps Navratilova's Streak». The New York Times. 
  28. «WTA Records». Tennis Bios. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2016. 
  29. Vecsey, George; Navratilova, Martina (1985). Martina. New York: Knopf. ISBN 0-394-53640-1. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  30. Sachs, Andrea (18 Μαρτίου 2008). «Rita Mae Brown: Loves Cats, Hates Marriage». Time. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2014. 
  31. Kaki Flynn (12 Απριλίου 2005). «Athlete, Author, Activist». Outsports. 
  32. Tignor, Steve (29 Απριλίου 2013). «Martina's Moment». Tennis.com. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2014. 
  33. «Martina Fears Avon's Call If She Talks». New York Daily News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2014. 
  34. Howard, Johnette (2005). The Rivals: Chris Evert vs. Martina Navratilova Their Epic Duels and Extraordinary Friendship. Crown Archetype. σελ. 181. ISBN 978-0767918848. 
  35. Reed, Susan (8 Ιουλίου 1991). «Love Match No More». People. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2014. 
  36. «The Sweet Story Behind Martina Navratilova's Marriage Proposal». People. 
  37. «Martina Navratilova Marries Julia Lemigova». People. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]