Κυριάκος Φλόκας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Κυριάκος ή Κύρ(γ)ιος Φλόκας[1] ήταν το πρόσωπο που σύμφωνα με την προφορική ιστορική παράδοση συνέβαλε καθοριστικά ώστε να χορηγηθεί το 1659 από τους Οθωμανούς, το προνομιακό καθεστώς στην περιοχή του Μετσόβου.

Σχετικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σχετικός θρύλος[2], αποδίδει την παραχώρηση των προνομίων του Μετσόβου στην εύνοια κάποιου μεγάλου βεζύρη προς τον Μετσοβίτη αρχιτσέλιγκα, σε ανταπόδοση του γεγονότος ότι τον φιλοξένησε και τον έκρυψε όταν είχε πέσει στη δυσμένεια του σουλτάνου[3] και κινδύνευε να εκτελεστεί. Συγκεκριμένα, ο υψηλόβαθμος Οθωμανός αξιωματούχος, ντυμένος με στολή κτηνοτρόφου, ακολουθούσε επί τρία χρόνια τα κοπάδια του Φλόκα στα χειμαδιά της Θεσσαλίας και τα θερινά βοσκοτόπια του Μετσόβου. Διαπιστώθηκε, ωστόσο, ότι είχε πέσει θύμα συκοφαντίας γι αυτό και ο Σουλτάνος τον αμνήστευσε, τον αναζήτησε και τον αποκατέστησε στην θέση του. Όταν αργότερα τον επισκέφτηκε μετά από πρόσκλησή του ο Φλόκας, του έδωσε άφθονα και πλούσια δώρα και τον εφοδίασε με σουλτανικό φιρμάνι, μέσω του οποίου παραχωρούνταν ειδικά προνόμια στο Μέτσοβο και τα όμορα προς αυτό χωριά[1].

Χωρίς να έχει τεκμηριωθεί ιστορικά η ύπαρξη του Κυριάκου Φλόκα και του συγκεκριμένου βεζύρη[4], η οικογένεια Φλόκα εμφανίζεται στις πηγές του Μετσόβου ως μία από τις ισχυρότερες του ανώτερου κοινωνικού στρώματος. Κατά την διάρκεια του 18ου αιώνα συναντάμε μέλη της να κατέχουν ηγετικές θέσεις, να χρηματοδοτούν κοινωφελή έργα και να δωρίζουν γαίες σε ναούς και μονές της περιοχής. Παράλληλα, η κεντρικότερη συνοικία του Μετσόβου, όπου σήμερα βρίσκεται η κεντρική πλατεία, έφερε παλιότερα την ονομασία ο «Μαχαλάς του Φλόκα».

Η εκκλησία του Μετσόβου τελεί κάθε χρόνο κατά την Κυριακή της Ορθοδοξίας μνημόσυνο προς τιμήν του. Το φιρμάνι και το πατριαρχικό σιγίλλιο με το οποίο από το 1659 το Μέτσοβο υπήχθη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, φυλάσσονται σε σιδερένιο κιβώτιο στο Αβερώφειο γραφείο του Μετσόβου.[5]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Λαμπρίδης, Ιω. (1888). «Πολιτική εξάρτησις και διοίκησις Μαλακάσιου». Παρνασσός (Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός) (8 (έτος Ι΄)): 380 - 381. http://pleias.lis.upatras.gr/index.php/parnassos/article/view/19582/19566. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2018. 
  2. Ζιάγκος, Νικ. Γ. (1974). Τουρκοκρατούμενη Ήπειρος. Τιμαριωτισμός, αστισμός, νεοελληνική αναγέννηση (1648 - 1820). Αθήνα. σελ. 132 - 133. 
  3. Ρωμαίος, Κώστας. ΕΛΛΑΣ. Λαογραφική και Γεωγραφική Εγκυκλοπαίδεια. Α2. Αθήναι: Εκδοτικός Οίκος Χρ. Γιοβάνης. σελ. 376. 
  4. Kukudes, Asterios I. (2003). The Vlachs. Metropolis and Diaspora. Thessaloniki: Zitros. σελ. 113. 
  5. Σκαφίδας Β.Κ. "Φλόκας Κυριακός", άρθρο στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Β. Σκαφιδάς, «Τα προνόμια του Μετσόβου», ΗΕ 1 (1952), σ. 657-660.
  • V. Diamandi, «Meţoviţeanul Floca şi privilegiile obţinute de el», Convorbiri literare (1910),σελ. 480-483.
  • Γ.Πλατάρης - Τζίμας, Κώδικας Διαθηκών, Μείζονες και ελάσσονες ευεργέτες του Μετσόβου, τόμ. Β΄, εκδ. Νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Ιωαννίνων και Δήμου Μετσόβου, Μέτσοβο/Αθήνα 2004, σελ 262-263.
  • Α. Βακαλόπουλος, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, τόμ. Β΄, Θεσσαλονίκη 1961, σελ. 340.
  • Γ. Πλατάρης, Κώδικας Χώρας Μετσόβου των ετών 1708-1907, Αθήνα 1982, σελ. 7, 11, 34, 40, 64, 66, 68, 72-73, 78, 81, 84, 92- 93, 103, 119, 155.