Κτίριο Τέχνης και Αρχιτεκτονικής Γέιλ

Κτίριο Τέχνης και Αρχιτεκτονικής Γέιλ
Είδος	κτήριο
Γεωγραφικές συντεταγμένες	41°18′44″N 72°55′26″W
Διοικητική υπαγωγή	Νιου Χέιβεν
Χώρα	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Αρχιτέκτονας	Πωλ Ρούντολφ
	Πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Το Κτίριο Τέχνης και Αρχιτεκτονικής Γέιλ ή Κτίριο A & A (Yale Art and Architecture Building^[3]) γνωστό και ως Ρούντολφ Χολ (Rudolph Hall), γνωστό και ως είναι ένα από τα παλαιότερα και πιο γνωστά παραδείγματα της αρχιτεκτονικής των μπρουταλτιστών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το κτίριο στεγάζει την Σχολή Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Γέιλ (κάποτε στεγαζόταν επίσης η Σχολή Τέχνης) και βρίσκεται στο Nιού Χάβεν (New Haven) του Κονέκτικατ (Connecticut). Το Κτίριο Τέχνης και Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Γέιλ σχεδιάστηκε το 1963 από τον γνωστό αρχιτέκτονα του κινήματος του μοντερνισμού, που έπειτα έγινε πρύτανης της σχολής αρχιτεκτονικής το διάστημα 1958-1965, Πολ Ρούντολφ, με σκοπό να φιλοξενεί ένα συνδυασμένο πρόγραμμα σπουδών τέχνης και αρχιτεκτονικής, συμπεριλαμβανομένου του γραφικού σχεδιασμού και του πολεοδομικού σχεδιασμού. Προηγουμένως, όλα αυτά τα διαμερίσματα στεγαζόταν χωριστά στη Γκαλερί τέχνης Γέιλ, στο Γουέιρ Χολ (Weir Hall) και στο Στριτ Χολ (Street Hall) και στην οδό Τσάπελ (Chapel Street). Η ιδιαίτερη του θέση ως πελάτης αλλά και ως αρχιτέκτονας του έδωσε την ευκαιρία να διερευνήσει μια νέα καινοτόμα κατεύθυνση για την αρχιτεκτονική που εξακολουθεί να διχάζει τις γνώμες. Θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα έργα του,το οποίο έχει ανακαινιστεί πλήρως, επεκταθεί και αποκατασταθεί η κατασκευή σύμφωνα με την αρχική του πρόθεση το 1963, παρέχοντας χώρο για το τμήμα Ιστορίας της Τέχνης. Όταν το κτίριο εγκαινιάστηκε, εγκωμιάστηκε ευρέως από κριτικούς και ακαδημαϊκούς, και έλαβε πολλά βραβεία κύρους, συμπεριλαμβανομένου του Βραβείου Τιμής από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων. Ο κριτικός της αρχιτεκτονικής της Νέας Υόρκης, Άντα Λουίζ Χάξταμπλ (Ada Louise Huxtable), το ονόμασε "μια θεαματική εκστρατεία εξουσίας". Με την πάροδο του χρόνου, όμως, οι κριτικές στο κτίριο έγιναν πιο αρνητικές. Ο ιστορικός της αρχιτεκτονικής, Νικολάους Πέβσνερ (Nikolaus Pevsner), εξοργίστηκε από την καταπιεστική μνημειακότητά του.

Κατασκευή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σχεδιασμός του κτιρίου επηρεάστηκε από το κτίριο Λάρκιν (Larkin Building) του Φρανκ Λόυντ Ράιτ (Frank Lloyd Wright) στο Μπούφαλο (Buffalo) της Νέας Υόρκης και τα ύστερα κτίρια του Λε Κορμπιζιέ(Le Corbusier). Το συγκρότημα περιλαμβάνει πάνω από τριάντα επίπεδα στα επτά του κτίρια. Σχηματίζεται από διασταυρούμενους όγκους σφυρήλατου σκυροδέματος και καταλαμβάνει μια γωνιακή περιοχή πλαισιώνοντας τη νότια πλευρά του δρόμου. Στην βορεινή πλευρά ανοίγεται μια θέα από ένα σύνολο κτιρίων από κόκκινα τούβλα , χαρακτηριστικό για την περιοχή , καθώς επίσης γειτνιάζει και με ένα από τα πρώτα κτίριο του Λούις Καν (Louis Kahn).

Ενώ όμως τα παράθυρα από την πλευρά του δρόμου πλαισιώνουν το μοντέρνο έργο του Καν, ο Ρούντολφ έκανε μια αμφιλεγόμενη στροφή μακριά από τη λειτουργικότητα που χαρακτήριζε το σχέδιο του πρώτου. Το σύνολο των στοιχείων από λείο μπετόν και τα οριζόντια στοιχεία υαλοπετασμάτων διαμορφώνονται από μια σειρά από πύργους που προεξέχουν πάνω από την οροφή ακολοθούμενοι από μια σειρά από πυργίσκους.

Το σκυρόδεμα χυτεύθηκε επί τόπου χρησιμοποιώντας πτυχωτά ξύλινα καλούπια και σφυρηλατίθηκε για να τονιστεί το αδρανές υλικό. Οι επιφάνειες με κοκκώδη υφή παράγονται με τη χύτευση σκυροδέματος σε κατακόρυφους ξυλότυπους με ραβδώσεις, οι οποίες στη συνέχεια χάνονται και οι άκρες από σκυρόδεμα σφυρηλατούνται με το χέρι ώστε να τονιστεί η αδρή επιφάνεια, γεγονός που αποτελεί την αγαπημένη επεξεργασία του Ρούντολφ για εμφανές σκυρόδεμα. Αυτό συμβαίνει διότι εκτός από το ότι προσδίδει ενδιαφέρον σε μία επιφάνεια, ελέγχει τη χρώση και ελαχιστοποιεί τις κηλίδες που εμφανίζονται στο σκυρόδεμα.Τα έργα τέχνης, η περιορισμένη χρήση ζωντανών χρωμάτων - κυρίως το πορτοκαλί και έξυπνα ενσωματωμένα έπιπλα ενισχύουν την αρχιτεκτονική, η οποία έχει σκοπό να “ενθουσιάσει και να προκαλέσει τους κατοίκους”, λέει ο Ρούντολφ.

Aν και το μεγαλύτερο μέρος του κτιρίου αποτελείται από σκυρόδεμα , εντοπίζονται και άλλα δομικά υλικά, όπως το γυαλί και ο χάλυβας . Παρ' όλ' αυτά η δομή σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε ως ενιαία μάζα σκυροδέματος. Σε αντίθεση με τη συμβατική αντίληψη της εποχής οι κατακόρυφες αυλακώσεις καθιστούν τους τοίχους πιο ογκώδεις και εμβληματικούς , προτάσσοντας τα βαριά αδρανή και δημιουργώντας διακοπτόμενες γραμμικές σκιές.

Διαρρύθμιση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κύρια είσοδος είναι από πίσω, από τη πλευρά του δρόμου, προσπελαύνεται μέσω ενός μεταβατικού χώρου και ενός κλιμακοστασίου ανάμεσα σε δύο μπετονένιες κολώνες με το οποίο διεσδύουν βαθιά στη μάζα του κύριου όγκου . Τριάντα επτά αλλαγές στο επίπεδο φιλοξενούν λειτουργικές και κυκλοφοριακές περιοχές και, δεδομένου ότι τα τοιχώματα υποβαθμίζονται, αυτά καθορίζονται κυρίως από τα δαπέδα και οροφές. Ο Ρούντολφ, όπως και ο Λούις Καν, ασχολείται με τη μέθοδο και το φυσικό φωτισμό. Αυτό είναι σαφώς ένας σημαντικός παράγοντας στο σχεδιασμό του κτιρίου, καθώς συμβάλλει στον μεταβαλλόμενο χαρακτήρα και το πως επιδρά στην ψυχολογία ο χώρος. Εσωτερικά το κτίριο είναι οργανωμένο γύρω από έναν κεντρικό πυρήνα που ορίζεται από τέσσερις μεγάλες κολώνες σκυροδέματος που, όπως και οι εξωτερικοί πύργοι, είναι κοίλες για να φιλοξενήσουν μηχανικές εγκαταστάσεις. Σε δύο βυθισμένα επίπεδα, βασικά στούντιο σχεδιασμού και αίθουσες διδασκαλίας περικλείουν ένα κεντρικό αμφιθέατρο που αφορά μαθήματα περί κριτικής της αρχιτεκτονικής, θέμα κρίσιμο για την εκπαίδευση νέων αρχιτεκτόνων. Πάνω από αυτό, με τη δυνατότητα να κοιτάξει κανείς προς τα κάτω στην περιοχή ανάγνωσης, είναι ένας διώροφος κεντρικός εκθεσιακός χώρος, με διοικητικά γραφεία στον ημιώροφορο του. Μεταβαίνοντας από το τέταρτο επίπεδο, είναι ο πιο μεγαλοπρεπής χώρος: μια “αρχιτεκτονική ζώνη”σε πέντε επίπεδα, καθεμία από τις οποίες συνδέεται με μερικά σκαλοπάτια, ένα μεμονωμένο στοιχείο το οποίο όμως αποτελεί και τμήμα ενός μεγαλύτερου χώρου, πάνω από το οποίο υπάρχουν δύο παράλληλες ενδιάμεσες ζώνες , που συνδέονται με γεφυρώσεις . Μεταξύ των τεσσάρων κεντρικών πύργων, δύο φεγγίτες μεγαλώνουν σαν γιγαντιαίοι φωταγωγοί, εισάγωντας το φυσικό φως στο κέντρο του χώρου που τις δέχεται και στις τέσσερις πλευρές μέσω των περιμετρικών υαλοπινάκων. Τα στούντιο ζωγραφικής και γραφικής τέχνης βρίσκονται στα δύο πρώτα επίπεδα, με ανοιχτή βεράντα. Τέλος, υπάρχει ένα ρετιρέ διαμέρισμα για τους φιλοξενούμενους κριτικούς, που έχει επίσης τη δική του βεράντα.

Ο Ρούντολφ έχει επικριθεί για τις σοβαρές λειτουργικές ανεπάρκειες του κτιρίου: ότι έβαλε τις περιοχές που τον ενδιέφεραν λιγότερο στο υπόγειο, ότι οι ζωγράφοι είναι ενοχλημένοι από το νότιο φως · ότι οι γλύπτες βρίσκονται σε χώρους με χαμηλή οροφή που τους ομοιάζουν με σπηλιές και ότι οι καλύτεροι χώροι προορίζονται για την αρχιτεκτονική δραστηριότητα. Λειτουργικά, το κτίριο του Ρούντολφ είναι ένα πολιτικό και αρχιτεκτονικό ορόσημο, το οποίο από αρχιτεκτονικής άποψης τείνει να επεκταθεί πέρα από το δικό του αστικό πλαίσιο, δημιουργώντας έξυπνα μια γενική αστική κλίμακα και μια συγκεκριμένη εσωτερική κλίμακα, εναρμονισμένες μεταξύ τους .Το κτίριο του Ρούντολφ είναι πραγματικά σαν μια μικρή πόλη για εκείνον. Οι χώροι ρέουν μεταξύ τους και αλληλοσυνδέονται με περίπλοκο και εκπληκτικό τρόπο. Θυμίζει φρούριο ,εδραιώνει και ενισχύει τις εσωτερικές πτυχές των αρχιτεκτόνων και της αρχιτεκτονικής κουλτούρας γενικότερα. Είναι ένας τόπος που γυρίζει την πλάτη του στην πόλη και στο πανεπιστήμιο και προτείνει τον εαυτό του ως ένα όραμα για ένα τολμηρό, νέο μέλλον, μια απόλυτη απόρριψη της ψευδο-γοτθικής αρχιτεκτονικής του παρελθόντος του Yale και κατ 'επέκταση της επικρατούσας μέχρι τότε αρχιτεκτονικής φιλοσοφίας.

Ανακαίνιση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια μεγάλη πυρκαγιά τη νύχτα της 14ης Ιουνίου 1969, το κτίριο ήταν ο στόχος μιας πιθανολογούμενης εμπρηστικής επίθεσης από δυσαρεστημένο φοιτητή, που προκάλεσε εκτεταμένη ζημιά στους επάνω ορόφους και ζημιές από το νερό, ως αποτέλεσμα της καταπολέμησης της πυρκαγιάς, στους κάτω ορόφους. Μέχρι τη δεκαετία του 2000 το κτίριο είχε υποστεί αρκετές περαιτέρω ανακαινίσεις που έθεσαν σε κίνδυνο τον αρχικό σχεδιασμό του Ρούντολφ. Μια έρευνα έδειξε ότι το κτίριο δεν ήταν πλέον κατάλληλο για αυτό το σκοπό που είχε και δεν συμμορφώνεται με τους σύγχρονους κανονισμούς σε περίπτωση πυρκαγιάς και τις απαιτήσεις προσβασιμότητας. Το πανεπιστήμιο τότε ανέθεσε στην Γκουόθμι Σίγκελ και συνεργάτες (Gwathmey Siegel & Associates Architects, GSAA), μια επιχείρηση υπό την ηγεσία ενός πρώην σπουδαστή του Ρούντολφ, να αναλάβει το έργο ανακαίνισης και επέκτασης με κόστος ύψους 126 εκατομμυρίων δολαρίων προσδίδοντας στο κτίριο μεγαλύτερη αξία. Τα προηγούμενα σχέδια ανακαίνισης από Σκίντμορ, Όουινγκς και Μέριλ (Skidmore, Owings & Merrill), Ρίτσαρντ Μάιερ (Richard Meier) και Μπέγιερ Μπλάιντερ Μπέλ (Beyer Blinder Belle) τέθηκαν σε λειτουργία. Η ανακαίνιση έβλεπε ένα μεγάλο μέρος της αρχικής διάταξης του Ρούντολφ, αλλάζοντας την τοποθέτηση των ημιωρόφων, την τομή του χώρου και τη διπλή υάλωση. Συγκεκριμένα, αφαιρέθηκαν τα επίπεδα που προστέθηκαν στην ανακατασκευή του μετά την πυρκαγιά, εισάγοντας τα ακριβή τζάμια που είχαν σχεδιαστεί και αποκατέστησαν το σκυρόδεμα. Το πορτοκαλί (χρώμα της πάπρικας) και γκρίζο χρωματικό σχέδιο του Ρούντολφ τιμάται με την επανατοποθέτηση ενός έντονου πορτοκαλί χαλιού που διατρέχει το κτίριο και με την τοποθέτηση νέων επίπλων. Η Σχολή Τέχνης μετακόμισε στο δικό της κτίριο και το οικοδόμημα υπόκειται σε προσθήκη και ανακαίνιση με σκοπό την αποκατάστασή του σύμφωνα με το σχέδιο που αρχικά οραματίστηκε ο Ρούντολφ. Το καινούργιο κτίριο θα αποκαταστήσει το ρετιρέ στον τελευταίο όροφο, ένα αποσυναρμολογημένο σαλόνι σπουδαστών και τις κατεστραμμένες γέφυρες που θα συνδέονται με το νέο τμήμα ιστορίας της τέχνης.

Η προσθήκη του Κέντρου Τζέφρεϊ Λόρια (Jeffrey H. Loria) και της Βιβλιοθήκης Οικογενειακών Τεχνών του Ρόμπερτ Χάας (Robert B. Haas) παρέχει επιπλέον αίθουσες διδασκαλίας και γραφείων, δύο αίθουσες διαλέξεων, μια καφετέρια και μια βιβλιοθήκη στο ισόγειο για το τμήμα. Το κτίριο με επένδυση από ασβεστόλιθο και πάνελ ψευδαργύρου, προσκολλάται στη βορειοανατολική πρόσοψη του κτιρίου του Ρούντολφ, εμπεριέχοντας και μία από τις αρχικές προσόψεις από σκυρόδεμα.

Το κτίριο τέχνης και αρχιτεκτονικής του Γέιλ εγκαινιάστηκε ξανά ως Αίθουσα Ρούντολφ (Rudolph Hall) στον Νοέμβριο του 2008 - 45 χρόνια μετά τα εγκαίνια του αρχικού κτιρίου του Ρούντολφ . Το κτίριο μοιάζει περισσότερο με τον αρχικό εαυτό του τώρα από ό,τι όταν παρέστη.

Σκέψεις του αρχιτέκτονα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

"Οι εξωτερικές δυνάμεις υπαγορεύουν ότι το κτίριο αυτό αλλάζει τα δεδομένα και συνδέεται με το σύγχρονο κτίριο, καθώς επίσης υποδηλώνει ότι ανήκει στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ. Η εσωτερική δύναμη απαιτούσε ένα περιβάλλον κατάλληλο για πάντα διαφορετικές δραστηριότητες που θα έχουν μορφή και συνοχή από τους καθορισμένους χώρους . Καθώς περνούν τα χρόνια, ελπίζουμε ότι άλλα συμφέροντα και δραστηριότητες θα πραγματοποιηθούν μέσα στους χώρους, αλλά ο ίδιος ο χώρος θα παραμείνει ".

- Paul Rudolph. Η Αρχιτεκτονική του Paul Rudolph. Νέα Υόρκη: Εκδότες Praeger, 1970. ρ120.

"Ένα μικρό γραφείο δεν μπορεί να αναλάβει περισσότερα από 7 εκατομμύρια δολάρια αξίας δουλειά ετησίως ή ο ηγέτης του δεν είναι παρά ένας κριτικός των συντακτών του. Η αρχιτεκτονική είναι μια προσωπική προσπάθεια και όσο λιγότεροι άνθρωποι έρχονται ανάμεσα σε εσάς και το έργο σας τόσο καλύτερα. Αυτό απομακρύνει μερικούς ανθρώπους από την αρχιτεκτονική ... Η καρδιά μπορεί να “πέσει” για ένα κτίριο κατά τη διάρκεια της παραγωγής των σχεδίων του και μερικές φορές δεν θα αναγνωρίσετε το δικό σας κτίριο αν δεν το ακολουθήσετε με το πέρασμα του χρόνου . Αν ένας αρχιτέκτονας νοιάζεται αρκετά και ασκεί την αρχιτεκτονική ως τέχνη τότε πρέπει να ξεκινήσει από το σχεδιασμό · πρέπει να δημιουργεί αντί να κάνει παρατηρήσεις . Η κρίση του καλλιτέχνη είναι μάλλον φτωχή, αν δεν μπορεί αντικειμενικά να διαχωρίσει αυτό στο οποίο συμμετείχε με αυτό που ασκεί κριτική. Έτσι ο κριτικός απαιτεί και πάλι ένα συγκεκριμένο είδος νοοτροπίας ».

-Paul Rudolph .από τον Paul Heyer. Αρχιτέκτονες Αρχιτεκτονικής: Νέες κατευθύνσεις στην Αμερική. p303.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ ^1,0 ^1,1 (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 2495. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2018.
↑ www.nytimes.com/2008/08/28/arts/design/28yale.html.
↑ «Yale University Art and Architecture Building». docomomo-us.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2019.

Βιβλιογραφικές πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αρχιτεκτονική του Paul Rudolph. Νέα Υόρκη: Εκδότες Praeger
Αρχιτέκτονες Αρχιτεκτονικής: Νέες κατευθύνσεις στην Αμερική, Paul Heyer

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

[4e8565110cbeb6a1e6a9a66b9db874166b95a746-1] 1,0 ^1,1 (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 2495. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2018.

[5294e4a204cdbcb7dcc448acb05ea171708cbb6e-2] www.nytimes.com/2008/08/28/arts/design/28yale.html.

[3] «Yale University Art and Architecture Building». docomomo-us.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2019.

[1]

[2]

[3]