Κοινωνική διαφοροποίηση

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η έννοια της Κοινωνικής Διαφοροποίησης βρίσκεται σε στενή σχέση με την αντίληψη της κοινωνίας ως συστήματος και με τις έννοιες της δομής και της λειτουργίας. Λέγοντας κοινωνική διαφοροποίηση εννοούμε την κατανομή των μελών ενός κοινωνικού συνόλου κατά θέσεις και ρόλους. Τα άτομα διαφοροποιούνται μεταξύ τους κοινωνικά ως κάτοχοι θέσεων και ως φορείς ρόλων.

Η κοινωνική διαφοροποίηση παρατηρείται σε όλα τα κοινωνικά σύνολα. Εμφανίζεται με διάφορους τρόπους και θεμελιώνεται σε διάφορα κάθε φορά κριτήρια. Η συνηθέστερη βάση διαφοροποίησης, που την συναντούμε σε όλες τις κοινωνίες, είναι τα βιολογικά χαρακτηριστικά του φύλου και της ηλικίας. Υπάρχουν θέσεις και ρόλοι που ανατίθενται αποκλειστικά σε άντρες ή σε γυναίκες. Η διαφοροποίηση κατά φύλα είναι εντονότερη στις αγροτικές κοινωνίες. Στις βιομηχανικές-αστικές κοινωνίες η σημασία του φύλου ως βάση διαφοροποίησης έχει σημαντικά περιοριστεί και τείνει να μειωθεί ακόμη περισσότερο. Όλες οι κοινωνίες διαφοροποιούν τα μέλη τους με βάση την ηλικία. Στις δικές μας κοινωνίες η συνηθέστερη διάκριση αυτού του είδους είναι μεταξύ ανηλίκων και ενηλίκων. Το αστικό δίκαιο περιλαμβάνει πληθώρα διατάξεων που ορίζουν θέσεις και ρόλους που δεν μπορούν να καταλάβουν οι ανήλικοι. Πολλές ιστορικές και σύγχρονες αρχαϊκές κοινωνίες χρησιμοποιούν την ηλικία ως βασικό στοιχείο οργάνωσης, κυρίως του ανδρικού πληθυσμού τους. Διαθέτουν ένα ηλικιακό σύστημα, σύμφωνα με το οποίο όλοι όσοι γεννιούνται στον ίδιο χρόνο ανήκουν για όλη τους τη ζωή στην ίδια κλάση ή ηλικιακή ομάδα, που πολλές φορές έχει το δικό της ξεχωριστό όνομα.

Οι θέσεις και οι ρόλοι καθορίζονται κατά ηλικίες και αναλαμβάνονται από τα μέλη της αντίστοιχης κάθε φορά κλάσης ή ηλικιακής ομάδας. Υπάρχουν όμως και άλλα κριτήρια διαφοροποίησης. Ο καταμερισμός της εργασίας, και στις βιομηχανικές κοινωνίες ο καταμερισμός των έργων, είναι μια μορφή διαφοροποίησης που ως βάση της έχει τη συμμετοχή και συμβολή των επιμέρους θέσεων και ρόλων στην παραγωγή ενός τελικού αποτελέσματος.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • ΤΣΑΟΎΣΗ, Δ.,Γ.,"Η ΚΟΙΝΩΝΊΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΏΠΟΥ",1985,GUTENBERG
  • Anthony, Giddens, "ΕΙΣΑΓΩΓΉ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΊΑ", Αθήνα, 1989