Καδινένια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η χημική δομή στο α-καδινένιο
Η χημική δομή στο β-καδινένιο

Τα καδινένια (αγγλ. cadinenes) είναι ομάδα ισομερών υδρογονανθράκων που απαντώνται σε μεγάλη ποικιλία φυτών τα οποία παράγουν αιθέρια έλαια. Η ιδιαίτερη αυτή ονομασία τους προέρχεται από το αντίστοιχο καδινένιο του άρκευθου Juniperus oxycedrus (κν. οξύκεδρος), το ξύλο του οποίου παράγει ένα έλαιο από το οποίο απομονώθηκαν για πρώτη φορά τα ισομερή καδινενίου.

Από χημική άποψη, τα καδινένια είναι δικυκλικά σεσκιτερπένια (σημ. αυτό σημαίνει ότι περιέχουν 15 άτομα άνθρακα σε δύο κυκλικές δομές). Ο όρος καδινένιο έχει χρησιμοποιηθεί μερικές φορές επίσης με ευρεία έννοια για να αναφέρεται σε οποιοδήποτε σεσκιτερπένιο με τον λεγόμενο σκελετό άνθρακα καδαλανίου (4-ισοπροπυλ-1,6-διμεθυλδεκαϋδροναφθαλίνιου).

Λόγω του μεγάλου αριθμού γνωστών ισομερών διπλού δεσμού και στερεοχημικών, αυτή η κατηγορία ενώσεων έχει υποδιαιρεθεί σε τέσσερις υποκατηγορίες με βάση τη σχετική στερεοχημεία στην ομάδα ισοπροπυλίου και στα δύο άτομα άνθρακα προγεφύρωσης.[1]

Η ονομασία καδινένιο χρησιμοποιείται πλέον σωστά μόνο για την πρώτη υποκατηγορία -βλ. παρακάτω- η οποία περιλαμβάνει τις ενώσεις που αρχικά απομονώθηκαν από το έλαιο του οξύκεδρου. Απεικονίζεται μόνο ένα εναντιομερές από κάθε υποκατηγορία, με τη γνώση ότι το άλλο εναντιομερές φέρει το ίδιο όνομα της υποκατηγορίας.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. A.-K. Borg-Karlson, T. Norin and A. Talvitie (1981). «Configurations and conformations of torreyol (δ-cadinol), α-cadinol, T-muurolol and T-cadinol». Tetrahedron 37 (2): 425–430. doi:10.1016/s0040-4020(01)92031-9.