Θηριόποδα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Θηριόποδα
Απολίθωμα τυραννόσαυρου ρεξ
Απολίθωμα τυραννόσαυρου ρεξ
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Ερπετά (Reptilia)
Υπερτάξη: Δεινόσαυροι (Dinosauria)
Τάξη: Σαυρίσχια (Saurischia)

Τα θηριόποδα (Theropoda) ήταν ομάδα δεινοσαύρων που ήταν κυρίως σαρκοφάγοι. Τρέφονταν με νεκρά ζώα ή κυνηγούσαν (σε ομάδες ή ατομικά) τα θηράματα τους μέχρι θανάτου. Τα θηριόποδα είναι πρόγονοι των σύγχρονων πτηνών. Τα μεγαλύτερα θηριόποδα αναπτύχθηκαν κυρίως την Κρητιδική Περίοδο.

Ταξινόμηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θηριόποδα γενικότερα θεωρούνται οι δίποδοι σαυρίσχιοι δεινόσαυροι που συνήθως έχουν τρια δάκτυλα στο κάθε πόδι και μπροστινό άκρο. H βασική μεγάλη κατηγορία είναι τα νεοθηριόποδα. Άλλες κατηγορίες πιο πρώιμων ειδών των οποίων η ταξινόμηση είναι αβέβαιη είναι η οικογένεια Ερρερασαυρίδια , και τα γένη Ηωράπτορ, Ηωδρομέυς, Δαιμονόσαυρος και Τάγουα.[1]

Καρνόσαυροι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπήρχαν μεγαλόσωμα θηριόποδα (Καρνόσαυροι) που τα περισσότερα κυνηγούσαν ατομικά και ήταν εξοπλισμένα με τεράστιες σιαγόνες που μπορούσαν να καταβροχθίσουν έναν άνθρωπο. Διέθεταν κυρτά πριονωτά δόντια μήκους πάνω από 18 εκ. με τα οποία ξέσκιζαν τις σάρκες της λείας τους. Αυτά τα ζώα κυμαίνονταν σε μήκος από 6-15 μ. ενώ το βάρος τους έφτανε τους 6,5 τόνους. Οι Καρνόσαυροι έζησαν από την Πρώιμη Ιουρασική περίοδο έως την Ύστερη Κρητιδική περίοδο πριν από 208-65 εκατομ. χρόνια. Κυρια χαρακτηριστικά τους ήταν το μεγάλο κεφάλι, ο κοντός μυώδης λαιμός, τα ισχυρά πίσω άκρα και η δύσκαμπτη δυνατή ουρά με την οποία κρατούσαν ισορροπία. Απολιθώματα τους έχουν βρεθεί σε όλα τα μέρη του κόσμου.

Δεινονυχόσαυροι, μικρά θηριόποδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μοντέλο απεικόνισης ποδιού Δεινονυχόσαυρου (έμφαση στο γαμψό νύχι)

Υπήρχαν επίσης και μικρόσωμα θηριόποδα (Δεινονυχόσαυροι,μικρά θηριόποδα) με μέγεθος από 40 εκ. εως 4 μέτρα διέθεταν γαμψά νύχια για να γαντζώνονται πάνω στο θύμα τους και να ξεσκίζουν τη σάρκα του. Έζησαν κατά την Κρητιδική περίοδο πριν από 144-65 εκατομ. χρόνια. Κύρια χαρακτηριστικά τους ήταν το γαμψό δρεπανοφόρο νύχι στα πίσω πόδια και η πολύ μακριά και λεπτή ουρά η οποία χρησιμοποιούνταν ως πηδάλιο για να στρέφουν το σώμα τους όταν έτρεχαν με μεγάλες ταχύτητες. Τα γαμψά νύχια στα πίσω άκρα χρησιμοποιούνταν όταν το θηριόποδο ορμούσε στο θύμα του και τα έχωνε στη σάρκα του καθώς ταυτόχρονα κρέμονταν από πάνω του μέχρι αυτό να πέσει νεκρό. Λόγω του μικρού μεγέθους τους και των ισχυρών πίσω άκρων τα ζώα αυτά ήταν εξαιρετικά γρήγορα και ευκίνητα.

Νωδά θηριόποδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απεικόνιση Νωδού θηριόποδου

Τα Νωδά θηριόποδα έζησαν κατά την Ύστερη Κρητιδική περίοδο πριν από 97-65 εκατομ. χρόνια. Αναπτύχθηκαν στα εδάφη της σημερινής Ασίας, Β. Αμερικής και Αφρικής. Αυτα τα ζώα είχαν μήκος ως και 4 μ. και ζύγιζαν μέχρι και 1,5 τόνους. Έμοιαζαν πολύ με τις σημερινές στρουθοκαμήλους. Διέθεταν ράμφος χωρίς δόντια σε αντίθεση με τους Δεινονυχόσαυρους. Το μικρό τους κεφάλι βρισκόταν αρκετά πιο ψηλά από το σώμα και ενωνόταν με αυτό με μακρύ λαιμό σαν σωλήνα. Τα πανίσχυρα μυώδη πίσω άκρα τους και το αεροδυναμικό τους σώμα τους έδινε την δυνατότητα να τρέχουν γρηγορότερα από οποιοδήποτε άλλο ερπετό με ταχύτητες μεχρι και 50-70 χλμ. την ωρα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Theropoda». ucmp.berkeley.edu. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2021.