Θεοφύλακτος Β΄ της Νάπολης

Θεοφύλακτος Β΄ της Νάπολης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Theophilactus II (Λατινικά)
Γέννηση	8ος αιώνας
Θάνατος	801
Χώρα πολιτογράφησης	Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αριστοκράτης
Οικογένεια
Σύζυγος	Eupraxia of Naples
Τέκνα	Άνθιμος της Νεάπολης
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Δούκας της Νάπολης

Ο Θεοφύλακτος ήταν Βυζαντινός αξιωματούχος, δουξ της Νεάπολης την περίοδο 794 — 801.

Ο Θεοφύλακτος ήταν παντρεμένος με την Ευπραξία, κόρη του πρώην δουξ κι επισκόπου της Νάπολης Στέφανου. Όταν ο πεθερός του Στέφανος παραιτήθηκε από την κοσμική εξουσία το 767, αφιερωμένος πλήρως στη θρησκευτική ζωή, ο μεγαλύτερος γιος του Γρηγόριος έγινε ο νέος κυβερνήτης του Δουκάτου της Νάπολης. Όταν κι αυτός πέθανε χωρίς να αφήσει κληρονόμους το Μάρτιο του 794, η Νεαπολιτάνικη αριστοκρατία για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν μπορούσε να εκλέξει τον διάδοχό του. Όλο αυτό το διάστημα, το Δουκάτο κυβερνούσε ο Επίσκοπος Στέφανος Β'. Λίγους μήνες αργότερα επιτεύχθηκε συμφωνία και ο γαμπρός του επισκόπου Θεοφυλάκτος έγινε ο νέος κυβερνήτης της Νάπολης. Υποτίθεται ότι μια τόσο μεγάλη περίοδος επιλογής νέου δούκα οφειλόταν σε δύο λόγους: την επιθυμία του Στεφάνου Β ' να διατηρήσει την εξουσία επί της Νάπολης στην οικογένειά του και την πρόθεσή του να συνεχίσει να έχει πραγματική εξουσία επί του δουκάτου. Ως αποτέλεσμα, ο Θεοφυλάκτος έγινε δούξ μόνο αφού συμφώνησε να αναγνωρίσει τον πεθερό του ως συν-κυβερνήτη του. Παρόλο που το Δουκάτο της Νάπολης ήταν τότε μέρος των ιταλικών εδαφών του Βυζαντίου, η εκλογή νέου δούκα έγινε χωρίς διαβούλευση με την αυτοκρατορική αυλή στην Κωνσταντινούπολη. Η επίσημη έγκριση για τον Θεοφύλακτο στο αξίωμα από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο έγινε πολύ αργότερα. Στα πρώτα χρόνια, ο Θεοφύλακτος κυβέρνησε το Δουκάτο της Νάπολης μαζί με τον επίσκοπο Στέφανο Β', και όταν αυτός πέθανε το 799, άρχισε να κυβερνά μόνος του. Η δύναμη του Θεοφύλακτου επεκτάθηκε σε τμήμα της Καμπανίας με τις πόλεις της Νάπολης, της Κούμα, του Pozzuoli, του Σορέντο, της Γκαέτα και της Αμάλφης]

Μετά το θάνατο του Στεφάνου Β' , ξεκίνησαν προβλήματα στο Δουκάτο της Νάπολης, που προκλήθηκαν από διαφωνίες μεταξύ του δούκα και των κληρικών σχετικά με το ποιος θα ήταν ο διάδοχος του αποθανόντος επισκόπου. Ο Θεοφύλακτος σκόπευε να διαθέσει αυθαίρετα τον πλούτο της Ναπολιτανικής επισκοπής, και ως εκ τούτου καθυστέρησε με κάθε δυνατό τρόπο την εκλογή νέου επισκόπου. Απέρριψε όλους τους υποψηφίους για αυτήν τη θέση, τους οποίους πρότεινε ο κλήρος, και ο κλήρος δεν ήθελε να δεχτεί ως επισκόπους εκείνα τα άτομα που ο δούκας θα ήθελε να δει σε αυτήν την θέση. Ως αποτέλεσμα, η αντιπαράθεση μεταξύ του Θεοφύλακτου και του κλήρου οδήγησε σε εξέγερση. Θέλοντας να θέσει τέρμα στις ταραχές, ο Θεοφύλακτος και ο κλήρος στράφηκαν στη Δούκισσα Ευπραξία η οποία πρότεινε τον λαϊκό και χήρο Παύλο ως νέο επίσκοπο. Δεδομένου ότι ήταν γνωστός στους Ναπολιτάνους ως άνθρωπος μεγάλης ευσέβειας, όλοι συμφώνησαν να ανεγερθεί ο Παύλος στην επισκοπική θέση. Ο διορισμός επισκόπων σε άτομα που δεν ήταν κληρικοί ήταν κοινή πρακτική για το Βυζάντιο εκείνη την εποχή, αλλά δεν αντιστοιχούσε στα έθιμα που ενέκρινε η Αγία Έδρα. Ως εκ τούτου, ο Θεοφύλακτος έπρεπε να λάβει τη συγκατάθεσή του πάπα Λέοντα Γ΄. Το ίδιο και ο πάπας, επιθυμώντας να ενισχύσει τη σύνδεση της Ναπολιτανικής επισκοπής με τη Ρώμη, το Μάρτιο του 800 συμφώνησε στον Παύλο Γ΄ τον νεότερο να λάβει επισκοπική θέση.

Από τις δραστηριότητες εξωτερικής πολιτικής του Θεοφύλακτου είναι γνωστό για τη σύναψή του μιας νέας ειρηνευτικής συμφωνίας με τον πρίγκιπα του Μπενεβέντο και για διαπραγματεύσεις με τον Πάπα Ανδριανό Α΄ σχετικά με το καθεστώς της Τερρακίνα .

Σύμφωνα με σύγχρονους ιστορικούς ο Θεοφύλακτος είναι ο πρώτος από τους ηγέτες του Δουκάτου της Νάπολης, ο οποίος αντιμετώπισε επίθεση από τους Σαρακηνούς. Σε μια μάχη με αυτούς τους νέους εχθρούς, φέρεται να πέθανε τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο του 801. Στα γραπτά αυτών των συγγραφέων, δόθηκαν πολλές λεπτομέρειες σχετικά με το θάνατο του δούκα, αλλά επειδή αυτά τα γεγονότα δεν αναφέρονται σε μεσαιωνικές πηγές, θεωρούνται αναξιόπιστα. Ούτε στο Χρονικό των Δούκων του Μπενεβέντο, στο Σαλέρνο, στην Κάπουα και στη Νάπολη, ούτε στις Πράξεις των Επισκόπων της Νάπολης, δεν αναφέρονται οι περιστάσεις του θανάτου του Θεοφύλακτου. Τον Θεοφύλακτο διαδέχθηκε ο Άνθιμος, στενός συγγενής του προκατόχου του, πιθανώς ακόμη και γιος του.

Μετά το θάνατο του Θεοφύλακτου, η χήρα του Ευπραξία έγινε μοναχή και, με τη συγκατάθεση του Ναπολιτάνου Επισκόπου Παύλου Γ', χειροτονήθηκε μονή της μονής της Παναγίας που ιδρύθηκε από αυτήν νωρίτερα.