Ημέρα της 20ής Ιουνίου 1792

Ημέρα της 20ής Ιουνίου 1792
Γαλλική επανάσταση
Ο Λαός εισβάλει στο παλάτι του Κεραμεικού στις 20 Ιουνίου 1792 (Jan Bulthuis, γύρω στο 1800, Μουσείο της Γαλλικής Επανάστασης).
Χρονολογία	20 Ιουνίου 1792
Τόπος	Παρίσι, Γαλλία

Η Ημέρα της 20ής Ιουνίου 1792 (Γαλλικά: La journée du 20 juin 1792) είναι μια επαναστατική ημέρα, στην περίοδο της Γαλλικής επανάστασης, κατά την οποία διοργανώθηκε μια λαϊκή διαδήλωση στο Παρίσι, με πρωτοβουλία των Γιρονδίνων την ημέρα της επετείου του όρκου του Σφαιριστηρίου. Εκείνη την ημέρα, ο παρισινός λαός εισέβαλε στο παλάτι του Κεραμεικού.

Ιστορικό

Μετά την κήρυξη πολέμου εναντίον της Αυστρίας και της Πρωσίας, ο φόβος που προκάλεσε η συμπεριφορά των στρατηγών, η αδράνεια του στρατού, η αποπομπή από τον Λουδοβίκο ΙΣΤ', στις 13 Ιουνίου, τριών Γιρονδίνων υπουργών, η άρνηση του βασιλιά να επικυρώσει τα διατάγματα της Νομοθετικής Συνέλευσης για τους ανυπότακτους ιερείς και για τη στρατοπέδευση κοντά στο Παρίσι Εθελοντών για την υπεράσπιση της πρωτεύουσας και τελικά ο σχηματισμός ενός νέου υπουργικού συμβουλίου από Φεγιαντίνους προανήγγειλαν μια αναμέτρηση δυνάμεων ανάμεσα στο βασιλιά και τον λαό.

Στις 16 Ιουνίου, ο στρατηγός Λα Φαγιέτ με επιστολή του προς τη Συνέλευση κατήγγειλε την αναρχία που είχε δημιουργηθεί, σύμφωνα με τον ίδιο, από τους Ιακωβίνους, αναφέροντας ότι «το γαλλικό σύνταγμα απειλείται από τις φατρίες του εσωτερικού, όπως και από τους εχθρούς του εξωτερικού» . Αντιμέτωποι με την απειλή ενός μοναρχικού ή στρατιωτικού πραξικοπήματος, οι Γιρονδίνοι προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν το λαϊκό κίνημα, παρά την αντίθετη άποψη του Ροβεσπιέρου και των πιο ενεργών μελών του παρισινού δημοκρατικού ρεύματος, οι οποίοι θεώρησαν την ενέργεια πρόωρη.

Τα γεγονότα της 20ής Ιουνίου 1792

Ημέρα της 20ής Ιουνίου 1792. Αντιπαράθεση μεταξύ των ανταρτών και του Λουδοβίκου ΙΣΤ'. Bouillon et Vérité, 1796.

Οι Γιρονδίνοι κατάλαβαν ότι τους χρειάζονταν μια «μέρα με ταραχές» για να εκφοβίσουν τους αντεπαναστάτες και να αναγκάσουν τον βασιλιά να ανακαλέσει τους υπουργούς του και να αποσύρει το βέτο του, έτσι αποφασίστηκε μια διαδήλωση.

Στις 20 Ιουνίου 1792, ημέρα της επετείου του όρκου του Σφαιριστηρίου, άνθρωποι των εργατικών προαστίων, οπλισμένοι με κοντάρια και σπάθες, πλαισιωμένοι από την Εθνοφρουρά και τους εκπροσώπους της, όπως ο ζυθοποιός Αντουάν Σαντέρ, 10 έως 20.000 διαδηλωτές σύμφωνα με τον Ρεντερέρ, με το πρόσχημα πως θα φυτέψουν ένα Δένδρο της Ελευθερίας και θα θα αποτίσουν φόρο τιμής στη Συνέλευση, μπήκαν στη Συνέλευση. Στη συνέχεια, το πλήθος εισέβαλε στο παρακείμενο παλάτι του Κεραμεικού, όπου κατοικούσε η βασιλική οικογένεια. Ο βασιλιάς, ήρεμος και θαρραλέος, παρουσιάστηκε αλλά αρνήθηκε να ανακαλέσει το βέτο του επικαλούμενος το νόμο και το σύνταγμα αλλά στριμώχτηκε και γελοιοποιήθηκε από ένα πλήθος μάλλον προκλητικά εύθυμο παρά εξαγριωμένο. Είπε πως είναι καλός πατριώτης και φόρεσε τον κόκκινο φρυγικό σκούφο, σύμβολο της Επανάστασης. Ύστερα του έδωσαν να πιει ένα ποτήρι κόκκινο κρασί στην υγεία του Έθνους και το έκανε. Του απευθύνθηκαν προσβλητικές φράσεις, όπως «Κύριε, είστε υποκριτής, μας εξαπατούσατε πάντα, μας εξαπατάτε ακόμα. Αλλά προσέξτε, το ποτήρι ξεχείλισε, οι άνθρωποι κουράστηκαν να βλέπουν το παιχνίδι σας» από τον Λουί Λεζάντρ.

Καρικατούρα του Λουδοβίκου ΙΣΤ', φορώντας τον φρυγικό σκούφο και πίνοντας στην υγεία του Έθνους (Ανώνυμος, 1792)

Ο δήμαρχος του Παρισιού Πετιόν και ο Γενικός επίτροπος της Κομμούνας Μανουέλ δεν έκαναν τίποτε για να εμποδίσουν τη διαδήλωση. Έφτασαν πολύ αργά στον Κεραμεικό, όταν ο βασιλιάς είχε υποστεί ήδη επί δύο ώρες την ταπεινωτική επίθεση των διαδηλωτών και τότε μόνο τον έσωσαν, αλλά η μοναρχία είχε εξευτελιστεί. Ο δήμαρχος Πετιόν ανέβηκε σε μια καρέκλα, μίλησε στο πλήθος και τους παρότρυνε να αποσυρθούν ήσυχα. Οι άνθρωποι υπάκουαν. Έτσι, οι διαδηλωτές, των οποίων μόνος στόχος ήταν να αποκτήσουν διατάγματα και υπουργούς, αποσύρθηκαν χωρίς να επιτύχουν την αποστολή τους.

Οι Ορεινοί, με συμβουλή του Ροβεσπιέρου, δεν πήραν μέρος σ'αυτή τη διαδήλωση. Δεν είχαν εμπιστοσύνη στους Γιρονδίνους και δεν ήθελαν να συμμετάσχουν σε μια απλή επίδειξη αλλά σε μια αποφασιστική πράξη.

Επακόλουθα της ημέρας της 20ής Ιουνίου 1792

Οι προσβολές προς τον βασιλιά αφύπνισαν τα μοναρχικά αισθήματα στις επαρχίες και ακόμη και σε μερικές εύπορες περιοχές του Παρισιού. Από πολλές περιοχές έφθασαν στη Συνέλευση απειλητικά ψηφίσματα κατά των Ιακωβίνων. Μοναρχικοί εξεγέρθηκαν στους νομούς Αρντές και Φινιστέρ.

Ο Λα Φαγιέτ άφησε το στράτευμά του, εμφανίστηκε στη Συνέλευση στις 28 Ιουνίου και την κάλεσε να διαλύσει τη λέσχη των Ιακωβίνων και να τιμωρήσει τους αυτουργούς των βιαιοπραγιών, επευφημούμενος από τους μοναρχικούς Φεγιαντίνους, και έθεσε τον εαυτό του στη διάθεση του βασιλιά. Οι Ιακωβίνοι τον χαρακτήρισαν «κακούργο, προδότη, εχθρό της πατρίδας». Ο κίνδυνος για μια στρατιωτική δικτατορία έκανε τους Γιρονδίνους να προσεγγίσουν προσωρινά τον Ροβεσπιέρο για τη σωτηρία της Επανάστασης.

Στην τρίτη γιορτή της ομοσπονδίας στις 14 Ιουλίου 1792, ο κόσμος δεν φώναξε «Ζήτω ο βασιλιάς!» αλλά «Ζήτω ο Πετιόν!». Ο Λα Φαγιέτ πρότεινε στον βασιλιά να μεταφερθεί υπό την προστασία του στην Κομπιένη, όπου είχε συγκεντρωμένα τα στρατεύματά του, αλλά ο τελευταίος αρνήθηκε.

Αντιμέτωπο με την επιδεινούμενη κατάσταση για τον βασιλιά, το περιβάλλον του ζήτησε κρυφά από τους εχθρούς να τρομοκρατήσουν τους Παρισινούς. Γάλλοι ευγενείς που είχαν μεταναστεύσει στα όμορα Γερμανικά πριγκιπάτα και μάχονταν για την αποκατάσταση της μοναρχίας στη Γαλλία, στις 25 Ιουλίου συνέταξαν το Μανιφέστο του Μπράουνσβαϊγκ, που κοινοποιήθηκε αρχές Αυγούστου στο Παρίσι, απειλούσε τους επαναστάτες, και οδήγησε στα βίαια γεγονότα της 10ης Αυγούστου 1792.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Η ημέρα της 20ής Ιουνίου 1792 στην ιστοσελίδα military.wikia (αγγλικά)