Ζαν-Μισέλ Μπισμύτ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζαν-Μισέλ Μπισμύτ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jean-Michel Bismut (Γαλλικά)
Γέννηση26  Φεβρουαρίου 1948[1]
Λισαβόνα
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Πορτογαλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά
Εκπαίδευσηδιδακτορικό δίπλωμα
ΣπουδέςΠολυτεχνική Σχολή
Πανεπιστήμιο Πιερ και Μαρίας Κιουρί
Εθνική Ανώτατη Σχολή Μηχανικών Μεταλλειολόγων του Παρισιού
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Νότιου Παρισιού (από 1981)
Πανεπιστήμιο Παρί-Σακλαί[2]
ΣυγγενείςMagda Ericson (θεία)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Αμπέρ (1990)
βραβείο Σάο για τις μαθηματικές επιστήμες (2021)
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (13  Ιουλίου 1994)[3]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζαν-Μισέλ Μπισμύτ (Jean-Michel Bismut, γεννήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 1948) είναι Γάλλος μαθηματικός, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Paris-Sud από το 1981[4]. Η μαθηματική του πορεία καλύπτει δύο φαινομενικά διαφορετικούς κλάδους των μαθηματικών: τη θεωρία πιθανοτήτων και τη διαφορική γεωμετρία. Ιδέες από τις πιθανότητες παίζουν σημαντικό ρόλο στα έργα του για τη γεωμετρία.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αρχικό έργο του Μπισμύτ σχετίζεται με τις στοχαστικές διαφορικές εξισώσεις, τον στοχαστικό έλεγχο και τον λογισμό Μαλιαβίν, στον οποίο συνέβαλε θεμελιωδώς.

Ο Μπισμύτ έλαβε το 1973 τον τίτλο του διδάκτορα στα Μαθηματικά, από το Πανεπιστήμιο Paris-VI, με θέμα "Κυρτή ανάλυση[5] και πιθανότητες". Στη διατριβή του, ο Μπισμύτ καθιέρωσε μια στοχαστική εκδοχή της αρχής του μέγιστου του Ποντριάγκιν στη θεωρία ελέγχου, εισάγοντας και μελετώντας τις οπισθοδρομικές στοχαστικές διαφορικές εξισώσεις, οι οποίες αποτέλεσαν την αφετηρία μιας εντατικής έρευνας στη στοχαστική ανάλυση και αποτελούν σήμερα ένα σημαντικό εργαλείο στη Μαθηματική Χρηματοοικονομική [6][7].

Με τη χρήση του οιονεί αμετάβλητου του μέτρου Μπράουν, ο Μπισμύτ έδωσε μια νέα προσέγγιση στον λογισμό Μαλιαβίν και μια πιθανολογική απόδειξη του θεωρήματος του Χερμάντερ. Καθιέρωσε την περίφημη ολοκλήρωση κατά μέρη για την κίνηση Μπράουν σε πολλαπλές περιοχές.

Από το 1984 ο Μπισμύτ ασχολείται με τη διαφορική γεωμετρία. Βρήκε μια απόδειξη εξίσωσης θερμότητας για το θεώρημα του δείκτη Ατίγια-Σίνγκερ. Και καθιέρωσε μια τοπική εκδοχή του θεωρήματος δεικτών των οικογενειών Ατίγια-Σίνγκερ για τους τελεστές Ντιράκ, εισάγοντας την υπερσύνδεση Μπισμύτ, η οποία παίζει κομβικό ρόλο στις σύγχρονες πτυχές της θεωρίας δεικτών.

Ο Μπισμύτ-Φριντ ανέπτυξε τη θεωρία των μετρικών του Κουίλεν πάνω στην ομαλή δεσμίδα καθοριστικών γραμμών που συνδέεται με μια οικογένεια τελεστών Ντιράκ. Οι Μπισμύτ-Γκιλέ-Σουλέ έδωσαν ένα θεώρημα καμπυλότητας για τη μετρική Κουίλεν στον ολομορφικό προσδιοριστή μιας άμεσης εικόνας από μια ολομορφική κατάλληλη υποβύθιση. Αυτό και ο τύπος ενσωμάτωσης του Μπισμύτ-Λεμπό για τις αναλυτικές στροφές παίζουν καθοριστικό ρόλο στην απόδειξη του αριθμητικού θεωρήματος Ρίμαν-Ροχ στη θεωρία Αρακέλοφ, στην οποία η αναλυτική στροφή είναι ένα ουσιαστικό αναλυτικό συστατικό στον ορισμό της άμεσης εικόνας.

Ο Μπισμύτ έδωσε μια φυσική κατασκευή μιας θεωρίας Χοτζ, της οποίας η αντίστοιχη λαπλασιανή είναι ένας υποελλειπτικός τελεστής που ενεργεί στον ολικό χώρο της κοταγωνικής δέσμης μιας πολλαπλή του Ρίμαν. Αυτός ο τελεστής παρεμβάλλει τυπικά μεταξύ της κλασικής ελλειπτικής Λαπλασιανής στη βάση και του γεννήτορα της γεωδαισιακής ροής. Μια εντυπωσιακή εφαρμογή είναι οι ρητοί τύποι του Μπισμύτ για όλα τα τροχιακά ολοκληρώματα σε ημι-απλά στοιχεία οποιασδήποτε αναγωγικής ομάδας Lie.

Ήταν επισκέπτης υπότροφος στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών το καλοκαίρι του 1984[8].Το 1990 του απονεμήθηκε το βραβείο Αμπέρ της Ακαδημίας Επιστημών. Το 1991 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών. Το 2021 έλαβε το βραβείο Shaw Prize στα Μαθηματικά (από κοινού με τον Τζεφ Τσίγκερ)[9].

Το 1986 ήταν προσκεκλημένος ομιλητής στο τμήμα Γεωμετρίας του ICM στο Μπέρκλεϊ[10] και το 1998 ήταν ομιλητής ολομέλειας στο ICM στο Βερολίνο[11][12].

Ήταν μέλος της επιτροπής του μεταλλίου Φιλντς για το ICM 1990.[13] Από το 1999 έως το 2006, μέλος της εκτελεστικής επιτροπής (από το 2003 έως το 2006 ως αντιπρόεδρος) της Διεθνούς Μαθηματικής Ένωσης (IMU).[14] Ήταν συντάκτης του περιοδικού Inventiones Mathematicae από το 1989 έως το 1996 και διευθύνων συντάκτης από το 1996 έως το 2008. [15]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2014.
  2. www.nasonline.org/about-nas/events/annual-meeting/nas159/2021-ceremony.html.
  3. PREX9411369D.
  4. «Jean-Michel Bismut - archive.today». 
  5. «Κυρτή Ανάλυση - Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών» (PDF). 
  6. [Preface by Paul Malliavin, From probability to geometry (I). Volume in honor of the 60th birthday of Jean-Michel Bismut, Astérisque 327, (2009), xv--xvi]
  7. [The mathematical work of Jean-Michel Bismut: a brief summary, Astérisque 327, (2009), xxv--xxxvii]
  8. Institute for Advanced Study: A Community of Scholars
  9. Shaw Prize 2021
  10. Bismut, Jean-Michel (1986). «Index theorem and the heat equation» (PDF). Proceedings of the International Congress of Mathematicians. 1. σελίδες 491–504. 
  11. Bismut, Jean-Michel (1998). «Local index theory and higher analytic torsion». Doc. Math. (Bielefeld) Extra Vol. ICM Berlin, 1998, vol. I. σελίδες 143–162. 
  12. List of all ICM plenary and invited speakers since 1897
  13. «IMU Awards and Prizes: Selection Committees». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2017. 
  14. «IMU Executive Committees 1952-2014». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2017. 
  15. Inventiones mathematicae: EDITORIAL BOARD

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]