Επενδυτικά προγράμματα πολιτών τρίτων χωρών
Τα επενδυτικά προγράμματα πολιτών τρίτων χωρών (αγγλικά: Immigrant investor programs ή IIPs) είναι πολιτικές που αναπτύσσονται από χώρες που επιδιώκουν να προσελκύσουν εύπορους κατοίκους τρίτων χωρών για να γίνουν κάτοικοι ή πολίτες των χωρών τους.[1][2]
Τα προγράμματα μπορούν να ταξινομηθούν σε δύο βασικές κατηγορίες[1][3][4]:
- Προγράμματα διαμονής με βάση τις επενδύσεις (IRPs), τα οποία συνδέονται με προσωρινά ή μόνιμα δικαιώματα διαμονής. Παρέχουν τη λεγόμενη "χρυσή βίζα".[5]
- Προγράμματα υπηκότητας βάσει επενδύσεων (ICPs), τα οποία παρέχουν στον αιτούντα πλήρη ιδιότητα μέλους. Παρέχουν το λεγόμενο "χρυσό διαβατήριο".[5]
Επίσης, υπάρχει το υβριδικό μοντέλο με άμεση δυνατότητα διαμονής ακολουθούμενη από ταχεία παροχή υπηκοότητας.
Οι υποψήφιοι των προγραμμάτων θα πρέπει συνήθως να πληρούν πολλαπλά κριτήρια για να είναι επιλέξιμοι για τα προγράμματα.[6][3] Oι επενδύσεις μπορούν να έχουν διαφορετικό ύψος (από 100.000 ευρώ έως 5.000.000 ευρώ)[7][6] και να είναι διαφόρων μορφών, συμπεριλαμβανομένων της συνεισφοράς σε κρατικά κεφάλαια, της αγοράς ακινήτων που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις (π.χ. συγκεκριμένα έργα που έχουν εγκριθεί από την κυβέρνηση), επένδυσης σε ειδικές επιχείρησεις (π.χ. συγκεκριμένη βιομηχανία) και δημιουργίας ενός καθορισμένου αριθμού θέσεων εργασίας.[2][3]
Ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός χωρών προσφέρει προγράμματα αυτού του είδους, με περίπου το ένα τέταρτο όλων των χωρών να εκδίδουν βίζες από το 2015.[1]
Ευρωπαϊκό πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Προγράμματα χορήγησης άδειας διαμονής σε επενδυτές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το 2007, τα περισσότερα κράτη-μέλη λόγω της οικονομικής κρίσης άρχισαν να εισάγουν επενδυτικά προγράμματα για την προσέλκηση επενδύσεων στη χώρα τους. Το 2019, συνολικά 20 κράτη-μέλη προσέφεραν προγράμματα για επενδυτές. Παρόλο που το είδος και το ποσό επένδυσης διαφέρουν ανάμεσα στις χώρες, υπάρχουν κάποιες βασικές επενδυτικές επιλογές, όπως επενδύσεις κεφαλαίου, επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία, επενδύσεις σε κρατικά ομόλογα, δωρεές ή επιχορηγήσεις δραστηριότητας που συμβάλλουν στο δημόσιο συμφέρον, και εφάπαξ συνεισφορές στον κρατικό προϋπολογισμό. Το εύρος του ποσού κυμαίνεται από 100.000 έως 5 εκ. ευρώ. Επιπλέον, μπορεί να απαιτείται και χρηματοπιστωτική επένδυση, όπως η συνεισφορά στην οικονομία της χώρας και η δημιουργία θέσεων εργασίας. Οι διαδικασίες και οι όροι που συνδέονται με τη φυσική παρούσια διαφέρουν ανάλογα με τη χώρα.[2]
Προγράμματα χορήγησης ιθαγένειας σε επενδυτές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όλα τα ευρωπαϊκά κράτη διαθέτουν δικές τους διαδικασίες πολιτογράφησης. Τα κράτη-μέλη μπορούν, σε ατομική βάση, να χορηγούν την ιθαγένεια για λόγους "εθνικού συμφέροντος". Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει εξαιρετικά επιτεύγματα στον χώρο του πολιτισμού, επιστήμης ή αθλητισμού. Σε κάποιες χώρες το εθνικό συμφέρον εξισώνεται με το οικονομικό ή το εμπορικό συμφέρον.[2]
Οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες που παρέχουν ιθαγένεια στο πλαίσιο των επενδυτικών προγραμμάτων στη χώρα τους είναι η Βουλγαρία, η Κύπρος και η Μάλτα, οι οποίες εισήγαγαν το 2005, 2007 και 2009 αντίστοιχα προγράμματα αυτού του τύπου. Συγκεκριμένα, στη Βουλγαρία απαιτείται συνολική επένδυση ύψους 1 εκ. ευρώ. Στην Κύπρο απαιτείται ελάχιστη επένδυση 2 εκ. ευρώ μαζί με κυριότητα επί ακινήτου στη χώρα. Στη Μάλτα είναι απαραίτητη η κατάθεση 650.000 ευρώ σε εθνικό επενδυτικό ταμείο, καθώς και επένδυση ύψους 150.000 ευρώ και κυριότητα επί ακινήτου ή μίσθωση ακινήτου στη χώρα. Στην Κύπρο και στη Μάλτα απαιτούνται επιπλέον επενδύσεις για τα μέλη της οικογένειας. Στις επενδυτικές επιλογές περιλαμβάνονται επενδύσεις κεφαλαίου, επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία, επενδύσεις σε κρατικά ομόλογα, και εφάπαξ συνεισφορές στον κρατικό προϋπολογισμό. Η διαμονή στη χώρα δεν είναι απαραίτητη.[2] [8]
Ελληνικό πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Χώρα | Αριθμός |
|---|---|
| Κίνα | 5.927
|
| Τουρκία | 524
|
| Ρωσία | 322
|
| Λίβανος | 178
|
| Αίγυπτος | 166
|
| Ιράν | 136
|
| Ιράκ | 94
|
| Ιορδανία | 66
|
| Ουκρανία | 56
|
| Συρία | 56
|
| Λοιπές χώρες | 486
|
| Σύνολο | 8.011
|
| Έτος | Αριθμός |
|---|---|
| 2014 | 364
|
| 2015 | 772
|
| 2016 | 1.255
|
| 2017 | 2.213
|
| 2018 | 4.104
|
| 2019 | 7.608
|
| 2020 | 8.011
|
To 2014, η Ελλάδα εισήγαγε τη δυνατότητα απόκτησης άδειας διαμονής στη χώρα για επενδυτικές δραστηριότητες από πολίτες τρίτων χωρών.[10] Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, οι πολίτες αυτοί έχουν δύο δυνατότητες: την απόκτηση θεώρησης μακράς διαρκείας (Visa D) και την απόκτηση μόνιμης άδειας διαμονής. Στη πρώτη περίπτωση επιτρέπεται η είσοδος και διαμονή πολιτών τρίτων χωρών για διάστημα από 90 έως 365 μέρες. Στη δεύτερη περίπτωση χορηγείται η δυνατότητα νόμιμης διαμονής πολιτών τρίτων χωρών εντός της ελληνικής επικράτειας, ενώ τα δικαιώματα εξαρτώνται από τον τύπο άδειας που χορηγείται. Μόνιμη άδεια διαμονής μπορούν να αποκτήσουν πολίτες τρίτων χωρών που σκοπεύουν να πραγματοποιήσουν επενδύσεις στη χώρα, είτε ατομικά (μαζί με τα μέλη της οικογένειάς τους), είτε ως στελέχη εταιρειών. Η διάρκεια είναι πενταετής με ισόχρονη ανανέωση υπό την προϋπόθεση ότι ο δικαιούχος διατηρεί την ιδιότητά του.[11]
Ως προς τις επενδύσεις, δεν υπάρχουν περιορισμοί σχετικά με τον κλάδο δραστηριότητας ή τον τόπο εγκατάστασης του επενδυτικού σχεδίου. Το ελάχιστο ύψος της επένδυσης είναι 250.000 ευρώ, προερχόμενο από ίδια κεφάλαια. Ο αριθμός των αδειών για στελέχη εξαρτάται από το ύψος της επένδυσης. Ο μέγιστος αριθμός αδειών που δίνεται είναι 10 άδειες, με μέγιστο ποσό επένδυσης 40 εκ. ευρώ.[11]
Από το 2014 έως το 2019, υπολογίζεται ότι εισέρευσαν στη χώρα περίπου 2 δις ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού. Η συντριπτική πλειονότητα των επενδυτών απόκτησε ακίνητα αξίας 300.000-350.000 ευρώ κατά μέσον όρο. Μέσα στο 2020 εκδόθηκαν συνολικά 8.011 νέες άδειες.[9] Οι περισσότεροι επενδυτές ήταν Κινέζοι αγοραστές κατοικιών, οι οποίοι έλαβαν το 70% των αδειών, με το ποσοστό αυτό κάθε χρόνο να αυξάνεται. Έπονταν οι Τούρκοι και Ρώσοι επενδυτές-αγοραστές ακινήτων.[10][9]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Džankić, Jelena. «Immigrant investor programmes in the European Union (EU)» (PDF). cadmus.eui.eu. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Προγράμματα χορήγησης ιθαγένειας και άδειας διαμονής σε επενδυτές στην Ευρωπαϊκή Ένωση». eur-lex.europa.eu. 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2021.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Factual analysis of Member States Investors' Schemes granting citizenship or residence to third country nationals investing in the said Member State» (PDF). ec.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2021.
- ↑ «Report on Investor Citizenship and Residence Schemes in the EU» (PDF). ec.europa.eu. 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2021.
- ↑ 5,0 5,1 «Investor Citizenship Schemes». European Commission - European Commission (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2021.
- ↑ 6,0 6,1 Parker, Owen. 2016. “Commercializing Citizenship in Crisis EU: The case of Immigrant Investor Programmes.” Journal of Common Market Studies, doi: 10.1111/jcms.12462.
- ↑ Džankić, Jelena. 2015. “Investment-based citizenship and residence programmes in the EU.” EUDO/RSCAS Working Paper 2015/08. Florence: EUI.
- ↑ John, Alex. «Garantin.com». https://garantin.com/. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2021.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 «Άδειες Διαμονής - Enterprise Greece - Προσέλκυση - Προώθηση Επενδύσεων & Προώθηση Εξαγωγών». www.enterprisegreece.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2021.
- ↑ 10,0 10,1 Ρουσάνογλου, Νίκος. «Επενδύσεις 2 δισ. ευρώ έφερε η «χρυσή βίζα» | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2021.
- ↑ 11,0 11,1 «Άδεια διαμονής για επενδυτική δραστηριότητα» (PDF). enterprisegreece.gov.gr. 2017. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2021.