Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ρωσία)

Ο Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Ρωσική Ομοσπονδία είναι ένας αξιωματούχος^[1] που διορίζεται από την Κρατική Δούμα, την κάτω βουλή της Ομοσπονδιακής Συνέλευσης της Ρωσίας, για να εξετάζει καταγγελίες Ρώσων και ξένων πολιτών και απάτριδων στο έδαφος της Ρωσίας κατά αποφάσεων ή ενεργειών κρατικών φορέων και αξιωματούχων.

Ο θεσμός αυτός εισήχθη για πρώτη φορά με το Σύνταγμα του 1993, το οποίο ορίζει ότι ο Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διορίζεται από την Κρατική Δούμα και ενεργεί σύμφωνα με το ομοσπονδιακό συνταγματικό δίκαιο. Το εξουσιοδοτημένο πρόσωπο κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του είναι ανεξάρτητο και δεν λογοδοτεί σε κυβερνητικές υπηρεσίες και αξιωματούχους. Ένας θεσμός αυτού του τύπου που υπάρχει σε διάφορες χώρες ονομάζεται συλλογικά Διαμεσολαβητής, αν και οι επίσημοι τίτλοι της θέσης είναι διαφορετικοί στις διάφορες χώρες.

Απαιτήσεις υποψηφιότητας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη θέση του Επιτρόπου μπορεί να διοριστεί πολίτης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ηλικίας τουλάχιστον 35 ετών, ο οποίος έχει γνώσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών και εμπειρία στην προστασία τους. Ο Επίτροπος διορίζεται για θητεία πέντε ετών από τη στιγμή της ορκωμοσίας του.

Στόχοι δραστηριότητας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον ομοσπονδιακό συνταγματικό νόμο «Για τον Επίτροπο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», ο Επίτροπος προωθεί:

την αποκατάσταση των παραβιασμένων δικαιωμάτων,
τη βελτίωση της ρωσικής νομοθεσίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ευθυγράμμισή της με τις γενικά αναγνωρισμένες αρχές και κανόνες του διεθνούς δικαίου,
την ανάπτυξη της διεθνούς συνεργασίας για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
τη νομική εκπαίδευση σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες, τις μορφές και τις μεθόδους προστασίας τους.

Αποτελεσματικότητα του θεσμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν υπάρχουν ενιαία κριτήρια για την αποτελεσματικότητα του Διαμεσολαβητή. Ωστόσο, στις εκθέσεις του Διαμεσολαβητή δημοσιεύονται πληροφορίες σχετικά με το έργο που επιτελείται με τις καταγγελίες των πολιτών. Παράλληλα, ο σημαντικότερος δείκτης αποτελεσματικότητας είναι το ποσοστό των καταγγελιών, για τις οποίες ο Διαμεσολαβητής κατάφερε να αποκαταστήσει τα δικαιώματα του αιτούντος. Επιπλέον, σημαντικό είναι και το δικαίωμα του Διαμεσολαβητή να υποβάλει καταγγελία στο Συνταγματικό Δικαστήριο προς το συμφέρον του προσφεύγοντος. Το δικαίωμα αυτό δίνει (σε περίπτωση ικανοποίησης της καταγγελίας) τη δυνατότητα να κηρυχθούν αντισυνταγματικοί οι νόμοι που εφαρμόστηκαν στην περίπτωση του προσφεύγοντος, γεγονός που επιτρέπει την επανεξέταση των υποθέσεων στις οποίες εφαρμόστηκε αυτός ο αντισυνταγματικός νόμος (ακόμη και αν δεν απευθύνθηκαν στον Διαμεσολαβητή).

Περιστατικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 22 Ιουνίου 2018, ο ακτιβιστής Andrei Kiselyov προσήλθε στην αίθουσα υποδοχής του Γραφείου του Διαμεσολαβητή και οργάνωσε μια ενιαία πικετοφορία στην είσοδο για την υποστήριξη των συλληφθέντων κατηγορουμένων στην υπόθεση «Νέο μεγαλείο».^[2] Ένας υπάλληλος του Γραφείου του Διαμεσολαβητή κάλεσε τον Kiselyov σε μια ειδική αίθουσα για να γράψει μια αίτηση που απευθυνόταν στον Διαμεσολαβητή. Ο ακτιβιστής μπήκε εκεί με δύο δημοσιογράφους. Ο υπάλληλος του έδωσε ένα χαρτί και κάλεσε την αστυνομία. Οι αστυνομικοί οδήγησαν τον Kiselyov κατευθείαν στο αστυνομικό γραφείο παρουσία δημοσιογράφων. Εκεί, του συντάχθηκε πρωτόκολλο βάσει του άρθρου 20.2 του Κώδικα περί διοικητικών αδικημάτων για τη διεξαγωγή μη εξουσιοδοτημένης ενιαίας πικετοφορίας κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου της FIFA.

Λίστα των αξιωματούχων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πορτρέτο	Όνομα	Ανέλαβε καθήκοντα	Αποχώρησε	Πρόεδρος
1	Sergei Kovalyov	17 Ιανουαρίου 1994	10 Μαρτίου 1995	Μπόρις Γιέλτσιν (1991–1999)
2	Oleg Mironov	22 Μαΐου 1998	13 Φεβρουαρίου 2004	Μπόρις Γιέλτσιν (1991–1999)
2	Oleg Mironov	22 Μαΐου 1998	13 Φεβρουαρίου 2004	Βλαντίμιρ Πούτιν (2000–2008)
3	Vladimir Lukin	13 Φεβρουαρίου 2004	18 Μαρτίου 2014	Βλαντίμιρ Πούτιν (2000–2008)
				Ντμίτρι Μεντβέντεφ (2008–2012)
				Βλαντίμιρ Πούτιν (2012–)
4	Ella Pamfilova	18 Μαρτίου 2014	25 Μαρτίου 2016
5	Tatyana Moskalkova	25 Μαρτίου 2016	σήμερα

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ Уполномоченный по правам человека в Российской Федерации, Upolnomochennyi po pravam cheloveka v Rossiyskoi Federatsii
↑ «Полиция задерживает гражданского активиста в приемной Федерального омбудсмена России за одиночный пикет». Журнал «Европейский омбудсман» (στα Ρωσικά). 26 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2023.

[1] Уполномоченный по правам человека в Российской Федерации, Upolnomochennyi po pravam cheloveka v Rossiyskoi Federatsii

[2] «Полиция задерживает гражданского активиста в приемной Федерального омбудсмена России за одиночный пикет». Журнал «Европейский омбудсман» (στα Ρωσικά). 26 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2023.

[1]

[2]