Εμποτισμένη ξυλεία

Εμποτισμένη ξυλεία είναι η ξυλεία, είτε στρογγυλή είτε πριστή (πριονισμένη), που έχει προστατευτεί με συντηρητικές χημικές ουσίες δηλ. εμποτιστικά σκευάσματα, σε κλειστό κλίβανο υπό υψηλή πίεση (συνήθως 6-12 ατμόσφαιρες). Αναπτύχθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα ως προϊόν τεχνολογίας μέσω της εκτεταμένης έρευνας στην επιστήμη ξύλου.

Εξωτερικό δάπεδο, πέργκολα και παγκάκια από εμποτισμένη ξυλεία με οργανικά σκευάσματα.

Γενικά

Η ξυλεία αυτή είναι συνήθως από κωνοφόρα είδη, λ.χ. πεύκο, έλατο ή ερυθρελάτη, που μετά την εφαρμογή του συντηρητικού βαθιά μέσα στη μάζα του ξύλου προστατεύεται από τους μύκητες και τα ξυλοφάγα έντομα. Προτιμούνται τα πεύκα λόγω του μεγάλου πορώδους που έχουν και της ευκολίας εμποτισμού.

Για να επιτευχθεί βέλτιστο αποτέλεσμα, η ξυλεία ελαφρώς ξηραμένη (20-25%) τοποθετείται σε ένα κλειστό οριζόντιο κύλινδρο και έπειτα ο αέρας έλκεται έξω από τον κύλινδρο (υπό κενό) και έξω από τα ξυλώδη κύτταρα. Στη συνέχεια, το συντηρητικό εισάγεται και το περιεχόμενο του κυλίνδρου εμποτισμού τίθεται υπό πίεση. Το συντηρητικό εισέρχεται βαθιά μέσα στα κύτταρα του ξύλου. Στο τέλος υφίσταται ένα τελικό κενό, και η ξυλεία πρέπει οπωσδήποτε να παραμείνει ένα εύλογο χρονικό διάστημα (περίπου 4 εβδομάδες) για φυσική ξήρανση σε στέγαστρα.

Ξύλινοι στρωτήρες τρένων πριν τον εμποτισμό (δεξιά) και μετά τον εμποτισμό τους με κρεόζωτο (αριστερά), σε σκούρο μαύρο χρώμα. Η μεταφορά τους γίνεται με βαγόνια.

Κίνδυνοι

Ο εμποτισμός κρύβει αρκετούς κινδύνους για τον άνθρωπο, τα ζώα και το φυσικό περιβάλλον,, αλλά είναι μία τεχνολογία που γίνεται. Σε αντίθετη περίπτωση, θα είχαμε καταναλώσει πολύ περισσότερη ξυλεία από τα δάση του πλανήτη.

Η χρήση και ο τεμαχισμός της εμποτισμένης ξυλείας πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός (βλ. μάσκα, γάντια). Η ξυλεία αυτή πρέπει να τυγχάνει ειδικούς χειρισμούς μετά το πέρας της χρήσης της.

Εφαρμογές

Σήμερα εμποτισμένη ξυλεία χρησιμοποιείται, αρκετά συχνά, στις ξυλοκατασκευές εξωτερικού χώρου. Στην ελληνική αγορά κυριαρχούν τα εμποτιστικά σκευάσματα που έχουν ως βάση το χαλκό (Cu). Υπάρχουν παγκοσμίως τρεις (3) διακριτές κατηγορίες: τα ελαιώδη (βλ. πισσέλαιο), τα οργανικά και τα υδατοδιαλυτά (βλ. εμποτιστικά χαλκού με πράσινο χρώμα). Στην Ελλάδα, οι στύλοι ΔΕΗ και ΟΤΕ εμποτίζονται με πισσέλαιο, και έχουν χρώμα σκούρο καφέ προς μαύρο.

Στην αγορά χρησιμοποιούμε επίσης εμποτισμένη ξυλεία σε στρωτήρες τρένων, σε ξυλεία για θερμοκήπια και περιφράξεις, σε πάγκους, κιόσκια, τραπεζόπαγκους και πολύ συχνά σε ζαρντινιέρες, υποστυλώματα και πασσάλους και σε κατασκευές στον αγροτικό τομέα. Απαραίτητη είναι επίσης η χρήση κατάλληλης εμποτισμένης ξυλείας σε στοές μεταλλείων, πεζογέφυρες, μπάρες ασφαλείας, πασσαλώσεις και περιφράξεις.