Μετάβαση στο περιεχόμενο

Εθνικό Τυπογραφείο της Κέρκυρας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ιδρύθηκε το 1797 μετά την πτώση της Βενετικής Δημοκρατίας. Πρώτος διευθυντής του ήταν ο H. Jouenne. Αρχικά είχε αποφασιστεί να ιδρυθούν τρία τυπογραφεία στους τρεις νομούς των Ιονίων Νήσων, όπως διοικητικά είχαν διαιρέσει τα Επτάνησα οι Γάλλοι, στο νομό Κερκύρας, Ιθάκης,[1] και Αιγαίου[2] αλλά λόγω οικονομικών δυσχερειών ιδρύθηκε μόνον ένα στην Κέρκυρα.

Ο χαρακτήρας του ήταν δημόσιος και αποτελούσε όργανο της πολιτικής εξουσίας, των εκάστοτε στρατευμάτων κατοχής όπως άλλωστε διαφαίνεται και από την εκδοτική του παραγωγή.[3] Στο τυπογραφείο αυτό τυπώθηκε το έτος 1800 ο «Θούριος» του Ρήγα Φεραίου, ενώ το πρώτο δημοσιευμένο έντυπο του τυπογραφείου αυτού ήταν προκήρυξη, η οποία ανήγγειλε ότι για πρώτη φορά ιδρύονταν τυπογραφείο στην Ελλάδα.Στα χρόνια από το 1799 που ξεκινά η ιστορία του τυπογραφείου έως και το 1817 που λήγει το νησί θα γνωρίσει τέσσερα διαφορετικά καθεστώτα. Αυτό αποτελεί και το λόγο που η εξέλιξη του τυπογραφικού ζητήματος στην Κέρκυρα δεν κατέληξε σε μια σταθερή και ομαλή κατάσταση όλα αυτά τα χρόνια παρά σε προσπάθειες συγκρότησης και αναβάθμισης. Ωστόσο, η τυπογραφική παραγωγή είναι αρκετά πλούσια σε βιβλία, εφημερίδες και φυλλάδια. Ήδη με την εγκατάσταση των Δημοκρατικών Γάλλων το 1798 στο νησί (1798-1799), έπειτα από την κατάληψη του νησιού από τα στρατεύματα του Ναπολέοντα, ξεκινά η διαδικασία ίδρυσης τυπογραφείου της οποίας τη διευθέτηση αναλαμβάνουν δυο μέλη της Amministratione Municipale, οι Nocca και Garazia. Οι προτάσεις που γίνονται για τη λειτουργία του είναι ή να την αναλάβει το ίδιο το κράτος και να πληρώνει τα έξοδα για υλικά και αμοιβές εργατών ή να ανατεθεί η λειτουργία του σε ιδιώτη. Με ασύμφορη οικονομικά την πρώτη πρόταση η διοίκηση καταλήγει στη δεύτερη επιλογή. Έτσι, η διοίκηση θα παράσχει στον εργολάβο τον εξοπλισμό και το χαρτί και ο ίδιος θα τυπώνει γι’ αυτή τα έντυπα που του ζητά. Πρώτος ενδιαφερόμενος φαίνεται να είναι ο Παύλος Καππάδοκας ο οποίος ζητά δοκιμαστική περίοδο ενός μήνα για να μάθει την τυπογραφική τέχνη, στο οποίο βρίσκει σύμφωνη τη διοίκηση. Οι διαδικασίες ξεκινούν και «η εγκατάσταση πρέπει να ολοκληρώνεται στις αρχές Μαΐου του 1798 και λίγο αργότερα η τυπογραφία θα αρχίσει τις εργασίες της. Ήδη, στις 8/19 Μαΐου αυτού του χρόνου έχουμε το πρώτο, βιβλιογραφικά διαπιστωμένο, έντυπο από τα πιεστήριά της, τη σχετική με τη σύστασή της προκήρυξη».[4]

Ιστορία της ελληνικής τυπογραφίας

  1. Ο νομός Ιθάκης ήταν η Κεφαλλονιά, που είχε ονομαστεί έτσι από τους Γάλλους για λόγους αισθητικούς και αρχαιολογικούς σύμφωνα με το πνεύμα της εποχής.
  2. Ο νομός του Αιγαίου ήταν η Ζάκυνθος, και ονομάστηκε έτσι από τους Γάλλους για συμβολικούς λόγους των επεκτατικών σχεδίων του Βοναπάτη προς την Ανατολή.
  3. Κ. Σπ. Στάϊκος, Τα τυπογραφεία της καθ΄ημάς ανατολής: Μοσχόπολη, Άγιον Όρος, Σμύρνη, Κέρκυρα,Ζάκυνθος, Χίος, Κυδωνιές στο: Κ. Σπ. Στάϊκος, Τρ. Ε. Σκλαβενίτης (επιμ.), Πεντακόσια χρόνια έντυπης παράδοσης του Νέου Ελληνισμού (1499-1999)-Οδηγός της έκθεσης, εκδ. Βουλή των Ελλήνων, Αθήνα, 2000, σελ. 43
  4. Βλ. Νεοφώτιστος Δημήτρης. Τα πρώτα Ελληνικά τυπογραφεία (1627-1827) ΜΕΡΟΣ ΙΙ . Ηλεκτρονικό περιοδικό Πολιτιστικής Αρθρογραφίας Διάβαση (http://diavasinet.gr/?p=1955 Αρχειοθετήθηκε 2013-11-10 στο Wayback Machine.)
  • Πέτρος Π. Τατάνης, επιμ. (1925). Μηνιαίος εικονογραφημένος Εθνικός κήρυξ, Έτος ΙΑ', τεύχος 5. Νέα Υόρκη: Enosis Publishing Company. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2010.