Δυτική Σιβηρική Πεδιάδα
Η Δυτική Σιβηρική Πεδιάδα (ρωσικά: За́падно-Сиби́рская равни́на, Ζάπαντνο-Σιμπίρσκαγια ραβνίνα) είναι μια μεγάλη πεδιάδα που καταλαμβάνει το δυτικό τμήμα της Σιβηρίας. Οριοθετείται από τα Ουράλια στη Δύση και τον Ποταμό Γενισέι στην Ανατολή, και από τα όρη Αλτάι στα νοτιοανατολικά. Μεγάλο μέρος της πεδιάδας αποξηραίνεται ελλειπτικώς και αποτελείται από μερικούς από τους μεγαλύτερους βάλτους και μεγαλύτερες πλημμυρικές πεδιάδες στο κόσμο. Οι κύριες πόλεις μεταξύ άλλων είναι οι: Ομσκ, Νοβοσιμπίρσκ, Τομσκ και Τσελιαμπίνσκ.
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Δυτική Σιβηρική Πεδιάδα βρίσκεται ανατολικά των Ουραλίων και ανήκει κυρίως στη Ρωσία. Είναι μια από τις Μεγάλες Ρωσικές Περιοχές και περιγράφεται ως η μεγαλύτερη συνεχής πεδιάδα στον κόσμο. Πάνω από το 50% της πεδιάδας έχει υψόμετρο κάτω των 100 μέτρων[1]καλύπτοντας μια έκταση 2.6 με 2.7 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, περίπου το ένα τρίτο της Σιβηρίας.[2] Εκτείνεται σε μια έκταση 2.400 χιλιομέτρων από βορρά προς νότο (από τις ακτές του Αρκτικού Ωκεανού μέχρι τις πρόποδες των Αλταϊκών ορέων, και σε μια έκταση 1.900 χιλιομέτρων από δυτικά προς ανατολικά στα Ουράλια όρη μέχρι τον Ποταμό Γενισέι.
Η πεδιάδα έχει οκτώ διακριτές περιοχές βλάστησης: τούνδρα, δάσος-τούνδρα, βόρεια Τάιγκα, μεσαία τάιγκα, νότια τάιγκα, υποταϊγκαϊκό δάσος, δάσος-στέπα, και στέπα. Στην Δυτική Σιβηρική Πεδιάδα ζουν αρκετά είδη ζώων, τα οποία αυξάνονται από τουλάχιστον 107 στην ζώνη της τούνδρας σε 278 ή παραπάνω στο δάσος-στέπα. Ο μακρύς ποταμός Γενισέι κατευθύνεται προς τα βόρεια και εκβάλλει στον Αρκτικό Ωκεανό, όπου εκβάλλει πάνω από 20 εκατομμύρια λίτρα νερού στο στόμιο του. Μαζί με τον παραπόταμό του Αγγαρά, οι δύο ποταμοί διασχίζουν 5.530 χιλιόμετρα. Η κοιλάδα που σχηματίζεται από τον Γενισέι λειτουργεί ως μια τραχιά διαχωριστική γραμμή μεταξύ της δυτικής σιβηρικής πεδιάδας και του κεντρικού σιβηρικού οροπεδίου. Οι παγετώδεις αποθέσεις εκτείνονται τόσο νότια, μέχρι την συμβολή Ομπ-Ιρτίς, σχηματίζοντας περιστασιακούς χαμηλούς λόφους και κορυφογραμμές, αλλά διαφορετικά η πεδιάδα είναι εξαιρετικά επίπεδη και χωρίς αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά.
Οι χειμώνες στη δυτική Σιβηρική πεδιάδα είναι σκληροί και μακροπερίοδοι. Το κλίμα του μεγαλύτερου μέρους της πεδιάδας είναι υποαρκτικό και ηπειρωτικό. Δύο από τις μεγαλύτερες πόλεις στην πεδιάδα είναι το Σουργκούτ και το Νιζνιβάρταφσκ.
Γεωλογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η δυτική Σιβηρική πεδιάδα αποτελείται κυρίως από Καινοζωικές προσχωσιγενείς αποθέσεις και είναι εξαιρετικά επίπεδη. Μια άνοδος της στάθμης της θάλασσας κατά πενήντα φτάνει για να βυθιστεί όλη η γη ανάμεσα στις ακτές του Αρκτικού Ωκεανού και την συμβολή των Ομπ-Ιρτύς κοντά στο Χάντι-Μανσίσκ (βλ. Στενά Τουργκάι, Δυτική Σιβηρική Παγετώδης Λίμνη). Είναι μια περιοχή του φλοιού της γης που έχει υποστεί παρατεταμένη καθίζηση και αποτελείται από οριζόντιες αποθέσεις ακόμη και 65 εκατομμύρια χρόνια πριν. Πολλές από τις αποθέσεις στις πεδιάδες προκλήθηκαν από φράγματα πάγου που ανέστρεψαν την ροή των ποταμών Ομπ και Γενισέι, ανακατευθύνοντας την ροή τους προς την Κασπία Θάλασσα και ίσως προς την Αράλη. Είναι πολύ βαλτώδης περιοχή και τα εδάφη είναι ως επί το πλείστον τυρφώδη ιστοσολικά και ιστελικά (histels) στο άδενδρο βόρειο τμήμα.
Η πεδιάδα έχει τους μεγαλύτερους βάλτους στον κόσμο, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από εκτρεφόμενους τυρφώνες. Πιστεύεται ότι ο βάλτος Βασιουγκάν είναι ο μεγαλύτερος ενιαίος εκτρεφόμενος τυρφώνας με έκταση περίπου 51.600 τ.χλμ.
Στα νότια της πεδιάδας, όπου το μόνιμα παγωμένο έδαφος είναι σε μεγάλο βαθμό απών, υπάρχουν μεγάλα λιβάδια που είναι επέκταση της Καζακικής Στέπας που σχημάτιζε την αρχική βλάστηση, αν και μέχρι σήμερα το μεγαλύτερο μέρος έχει εκκαθαριστεί.
Μεγάλες περιοχές των πεδιάδων πλημμυρίζουν την άνοιξη και οι ελώδεις περιοχές κάνουν μεγάλο μέρος της περιοχής ακατάλληλο για γεωργική εκμετάλλευση. Οι κύριοι ποταμοί στη Δυτική Σιβηρική Πεδιάδα είναι οι Ιρτύς, Ομπ, Ναντίμ, Πουρ, Ταζ και Γενισέι. Υπάρχουν πολλές λίμνες και βάλτοι. Αυτή η περιοχή έχει μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ρωσίας κατά τις δεκαετίες του 1970 και 1980 παραγόταν από εκεί.[2]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Λεκάνη πετρελαίου της Δυτικής Σιβηρίας
- Πεδιάδα της Ανατολικής Ευρώπης, η άλλη μεγάλη πεδιάδα της Ρωσίας
- Ευρασιατική στέπα
- Νότια Σιβηρικά Όρη
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Russia». Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2006.
- ↑ 2,0 2,1 «Western Siberian Plain». Columbia Encyclopedia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2006.
|