Δολοφόνος ή Ντετέκτιβ
| Δολοφόνος ή ντετέκτιβ; (Scandal Sheet) | |
|---|---|
 | |
| Σκηνοθεσία | Φιλ Κάρλσον |
| Παραγωγή | Έντουαρντ Σμολ |
| Πρωταγωνιστές | Μπρόντερικ Κρόφορντ, Ντόνα Ριντ, Τζον Ντέρεκ, Ρόουζμαρι ΝτεΚαμπ, Χένρι Ο Νιλ, Χάρι Μόργκαν και Τζέρντρουντ Άστορ |
| Μουσική | Τζορτζ Ντάνινγκ |
| Φωτογραφία | Μπαρνέτ Γκάφεϊ |
| Μοντάζ | Τζερόμ Τομς |
| Εταιρεία παραγωγής | Columbia Pictures |
| Διανομή | Columbia Pictures |
| Πρώτη προβολή | 1952 |
| Διάρκεια | 82 λεπτά |
| Προέλευση | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Γλώσσα | Αγγλικά |
| δεδομένα () | |
Το Δολοφόνος ή ντετέκτιβ; (Πρωτότυπος τίτλος: Scandal Sheet) είναι Αμερικανικό φιλμ νουάρ του 1952 σε σκηνοθεσία Φιλ Κάρλσον και σενάριο των Γιουτζίν Λινγκ, Τζέιμς Πόου, Τεντ Σέρντεμαν βασισμένο στο μυθιστόρημα του Σάμιουελ Φούλερ "The dark page" του 1944. Πρωταγωνιστούν οι Μπρόντερικ Κρόφορντ, Τζον Ντέρεκ και Ντόνα Ριντ.
Πλοκή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά από την κατακόρυφη πτώση της κυκλοφορίας της, οι μέτοχοι της εφημερίδας "New York Express" προσλαμβάνουν τον κυνικό αμοραλιστή και φιλόδοξο δημοσιογράφο Μαρκ Τσάπμαν και του αναθέτουν να κάνει τα πάντα ώστε η εφημερίδα να αρχίσει να ανεβαίνει σε κυκλοφορία, υποσχόμενοι μάλιστα στον Τσάπμαν να του δώσουν ένα μεγάλο μπόνους σε περίπτωση που η κυκλοφορία της εφημερίδας φτάσει τα 750.000 φύλλα ημερησίως.
Ο νέος διευθυντής σύνταξης προκειμένου να επιτύχει το στόχο του δεν διστάζει να μετατρέψει την άλλοτε σοβαρή εφημερίδα σε μια σκανδαλοθηρική κίτρινη φυλλάδα γεμάτη κουτσομπολιά και φρέσκο αίμα από τα άφθονα καθημερινά εγκλήματα που μαστίζουν την Αμερικανική μεγαλούπολη. Ο Τσάπμαν, καταφέρνει πολύ σύντομα να ανεβάσει την κυκλοφορία της εφημερίδας με τη βοήθεια του δαιμόνιου ρεπόρτερ του Στηβ Μακλίρι, αν και δέχεται επικρίσεις από τους μετόχους για το είδος της δημοσιογραφίας που ασκεί, καθώς αυτοί διαπιστώνουν ότι η εφημερίδα έχει χάσει την αίγλη της.
Κατά την διάρκεια μιας χοροεσπερίδας όπου ο Τσάπμαν είναι καλεσμένος, θα κάνει την εμφάνιση της η σύζυγος του Τσάπμαν, Σάρλοτ Γκραντ την οποία πριν από χρόνια την είχε εγκαταλείψει. Η Σάρλοτ απειλεί να πει σε όλους ποιος είναι και τι έχει κάνει σε αυτήν, συμπεριλαμβανομένης της προσπάθειας του Τσάπμαν να την οδηγήσει στην αυτοκτονία. Οι δύο τους αρχίζουν να λογομαχούν έντονα, μέχρι την στιγμή όπου η σύζυγός του κάνει πίσω και χτυπά κατά λάθος σε ένα σίδερο με αποτέλεσμα να πεθάνει ακαριαία.
Ο Τσάπμαν πανικοβάλλεται και φροντίζει να το κάνει να φανεί σαν ατύχημα και εξαφανίζει κάθε στοιχείο που θα μπορούσε να τον συνδέσει με αυτήν. Από το πορτοφόλι της, ανακτά τα χρήματα και μια απόδειξη ενός ενεχυροδανειστή. Όταν όμως ο Μακλίρι ανακαλύπτει ότι δεν είναι ατύχημα και ότι επρόκειτο για δολοφονία, ο Τσάπμαν ευρισκόμενος σε αδιέξοδο δεν θα διστάσει να δεχτεί την έρευνα του Μακλίρι για τον δολοφόνο, σκεπτόμενος ότι το θέμα θα μπορούσε να πουλήσει φύλλα και ότι έχουν εξαφανιστεί όλα τα στοιχεία που τον συνδέουν με τον θάνατο της Σάρλοτ.
Καθώς ο Μακλίρι συνεργάζεται ενώνεται με την δημοσιογράφο Τζούλι Αλίσον, και αρχίζουν να ψάχνουν βαθύτερα, η θηλιά αρχίζει να σφίγγει γύρω από το λαιμό του Τσάπμαν. Ο Τσάπμαν πηγαίνει στο Bowery για να εξαργυρώσει την απόδειξη του ενεχυροδανειστή. Προτού μπορέσει να το κάνει όμως, ο Τσάρλι Μπαρνς, πρώην δημοσιογράφος που κέρδισε το Βραβείο Πούλιτζερ για την Express, ο οποίος έγινε αλκοολικός, πέφτει πάνω του. Ο Τσάπμαν δίνει στον Μπάρνς μετρητά και κατά λάθος μαζί με τα χρήματα του δίνει την απόδειξη. Ο Μπαρνς στην συνέχεια πηγαίνει στον ενεχυροδανειστή όπου ανακαλύπτει την βαλίτσα της νεκρής γυναίκας, στην οποία βρίσκει μια φωτογραφία του Τσάπμαν μαζί με την σύζυγό του.
Τότε ο Μπαρνς καταλαβαίνει ότι ο Τσάπμαν είναι ο δολοφόνος. Τηλεφωνεί στην Τζούλι και τον Μακλίρι για να τους πει τι βρήκε, αλλά ο Μακλίρι πιστεύει ότι ο Μπαρνς είναι μεθυσμένος και ότι πρόκειται για μια ψεύτικη ιστορία. Αυτό θυμώνει τον Μπαρνς και τους λέει ότι πρόκειται να μεταφέρει τα στοιχεία σε μια ανταγωνίστρια εφημερίδα, την Daily Leader. Εν τω μεταξύ ο Τσάπμαν μαθαίνει ότι Μπαρνς θα πάει στην Daily Leader, τον περιμένει κοντά στα κεντρικά γραφεία της εφημερίδας, όπου στη συνέχεια τον σκοτώνει για να μην αποκαλύψει την αλήθεια.
Ο Μακλίρι και η Αλίσον στην προσπάθεια τους να βρούνε τον δολοφόνο αποφασίζουν να κάνουν ένα ταξίδι στο Κονέκτικατ για να βρουν τον δικαστή Χάκερ που πάντρεψε την δολοφονημένη Σάρλοτ Γκραντ με τον άνδρα που απεικονίζεται σε μια φωτογραφία που βρέθηκε μέσα στη βαλίτσα. Τελικά καταφέρνουν και εντοπίζουν τον δικαστή Χάκερ, όπου τον πηγαίνουν στην εφημερίδα Express, ο οποίος αναγνωρίζει τον Τσάπμαν ως τον γαμπρό, αλλά με διαφορετικό όνομα, αυτό του Τζορτζ Γκραντ, Ο Τσάπμαν τότε τραβά ένα πιστόλι για να μπορέσει να διαφύγει, αλλά επεμβαίνει η αστυνομία και μετά από ανταλλαγή πυροβολισμών ο Μαρκ Τσάπμαν πέφτει νεκρός.
Διανομή ρόλων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μπρόντερικ Κρόφορντ ως Μαρκ Τσάπμαν/ Τζορτζ Γκραντ
- Ντόνα Ριντ ως Τζούλι Αλίσον
- Τζον Ντέρεκ ως Στηβ Μακλίρι
- Ροζμάρυ ΝτεΣαμπ ως Σάρλοτ Γκραντ
- Χένρι ΌΝιλ ως Τσάρλι Μπαρνς
- Χάρρυ Μόργκαν ως Μπιντλ
- Τζέιμς Μίλικαν ως αστυνόμος Ντέιβις
- Γκριφ Μπάρνετ ως δικαστής Ελρόι Χάκερ
- Τζόναθαν Χέιλ ως Φρανκ Μάντισον
- Στρόδερ Μάρτιν ως μπεκρής
- Γκάρι Οούεν ως μπεκρής
Παραγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα δικαιώματα του μυθιστόρηματος του Σαμ Φιούλερ πωλήθηκαν για 15.000 $ στον Χάουαρντ Χοκς κατά τη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου πολέμου. Μετά τον πόλεμο ο Φούλερ έγραψε μαζί με τον Σίντνεϊ Μπούτσμαν ένα σενάριο, το οποίο στη συνέχεια ο Χοκς πούλησε στον Έντουαρντ Σμαλ για 100.000 δολάρια.[1] [2] Για τον πρωταγωνιστικό ρόλο είχε αρχικά το προβάδισμα ο Τζον Πέιν,[3] και στη συνέχεια ο Ντένις Ό Κιφ και ο Όρσον Γούελς.
Κριτικές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο κριτικός του κινηματογράφου Bosley Crowther ήταν χλιαρός για την ταινία, γράφοντας: «Οι αδίστακτοι δημοσιογράφοι των ταμπλόιντ, όπως φαίνεται από τα δροσερά μάτια των σεναριογράφων του Χόλυγουντ (που φυσικά ανατριχιάζουν, προκαλώντας τους σοκ σε κάτι τέτοιο), δίνεται με μια άλλη επίδειξη στην ταινία της Κολούμπια, ένα μελόδραμα που τελικά κατέληξε στην Paramount χθες. Αλλά εκτός από μια σκληρή συζήτηση σχετικά με την έντονη επιθυμία του κοινού για συγκινήσεις και ρίγη και μερικές αμφίβολες συμβουλές για τις τεχνικές των ταμπλόιντ, δεν υπάρχει τίποτα πολύ συγκλονιστικό σε αυτήν την ταινία ... Το ηθικό όλων αυτών των θλιβερών ανοησιών, θα συγκεντρώναμε, σημαίνει ότι η διαφθορά γεννά την διαφθορά."[4]
Ο κριτικός Ντένις Σβαρτς χαρακτήρισε την ταινία ως "σκληρό θρίλερ φιλμ νουάρ" και του άρεσε η φωτογραφία, γράφοντας: "Η ασπρόμαυρη φωτογραφία του Burnett Guffey είναι γεμάτη με την ατμόσφαιρα της Νέας Υόρκης και την ενέργεια ένος ανεμοστρόβιλου που βουίζει γύρω από μια αίθουσα τύπου."[5]
Διατήρηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Αρχείο Κινηματογράφου της Ακαδημίας διατηρούσε την ταινία ως το 1997. [6]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Hedda Hopper (September 21, 1948). «Anne Baxter Named 'Bitter Victory' Star». Los Angeles Times: σελ. 19.
- ↑ Hedda Hopper (June 26, 1948). «Looking at Hollywood». Los Angeles Times: σελ. 8.
- ↑ Hedda Hopper (May 21, 1948). «Looking at Hollywood,». Chicago Daily Tribune: σελ. A6.
- ↑ Crowther, Bosley (January 17, 1952). «film review». The New York Times. https://movies.nytimes.com/movie/review?res=9F00E2D81F3BE23BBC4F52DFB7668389649EDE. Ανακτήθηκε στις August 10, 2013.
- ↑ Schwartz, Dennis (February 14, 2005). «film review». Ozus' World Movie Reviews. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-10-06. https://web.archive.org/web/20091006154121/http://www.sover.net/~ozus/scandalsheet.htm. Ανακτήθηκε στις August 10, 2013.
- ↑ «Preserved Projects». Academy Film Archive.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δολοφόνος ή Ντετέκτιβ στην IMDb (Αγγλικά)
- Δολοφόνος ή Ντετέκτιβ στο AllMovie (Αγγλικά)
- Δολοφόνος ή Ντετέκτιβ στο Rotten Tomatoes (Αγγλικά)
- Δολοφόνος ή Ντετέκτιβ στο TCMDB (Αγγλικά)
- Δολοφόνος ή Ντετέκτιβ στο Cine.gr (αρχειοθετημένος)
- Δολοφόνος ή Ντετέκτιβ στο Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου
- Το trailer της ταινίας στο YouTube
