Δημοψήφισμα της Μπελίζ (2019)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ένα δημοψήφισμα για την εδαφική διαμάχη με τη Γουατεμάλα διεξήχθη στην Μπελίζ στις 8 Μαΐου 2019.[1] Οι ψηφοφόροι ρωτήθηκαν για το αν η χώρα τους θα έπρεπε να προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης προκειμένου να επιλυθεί η διαφορά με τη Γουατεμάλα.

Αρχικά η ψηφοφορία ήταν προγραμματισμένη για τις 10 Απριλίου ωστόσο με νομικά μέσα αναβλήθηκε η διαδικασία.[2][3] Όταν διενεργήθηκε το δημοψήφισμα, η πρόταση εγκρίθηκε με ποσοστό 55% των ψηφισάντων.

Πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δέσμευση να επιλυθεί η εδαφική διαμάχη Μπελίζ-Γουατεμάλας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης υπογράφηκε από τις κυβερνήσεις των δύο χωρών τον Δεκέμβριο του 2008. Δημοψήφισμα πραγματοποιήθηκε στη Γουατεμάλα σχετικά με την πρόταση στις 15 Απριλίου 2018. Όπως απαιτούσαν οι προηγούμενες συμφωνίες, έπρεπε να διεξαχθεί δημοψήφισμα στην Μπελίζ εντός έξι μηνών.[4][5] Ο Γουατεμαλανός αντιπρόεδρος, Ιάφεθ Καμπρέρα, δήλωσε ότι η Μπελίζ θα απαντήσει με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος εκεί, τον Μάιο του 2018, όμως η Μπελίζ κυκλοφόρησε μια δήλωση διαψεύδοντας την διεξαγωγή. Ειδικότερα, δήλωσε ότι μάλλον θα διεξαγάγει το δημοψήφισμα μετά την επαναληπτική διαδικασία εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια ακριβής και δίκαιη ψηφοφορία[6]

Καθυστέρηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το δημοψήφισμα αμφισβητήθηκε στο δικαστήριο από την αντιπολίτευση με το σκεπτικό ότι βασίστηκε στην Ειδική Συμφωνία του 2008 μεταξύ Μπελίζ και Γουατεμάλας, η οποία μπορούσε να οδηγήσει σε εδαφικές αλλαγές που δεν συνάδουν με το σύνταγμα της Μπελίζς. Αυτό οδήγησε στην έκδοση δικαστικής απόφασης από το Ανώτατο Δικαστήριο, καθυστερώντας το δημοψήφισμα.[7] Μετά την έκδοση της εντολής, η κυβέρνηση της Μπελίζ εισήγαγε νομοθεσία με την οποία πίστευε ότι θα αντιμετώπιζε την εντολή.[8] Όμως, το PUP ισχυρίστηκε ότι χρειαζόταν να αναθεωρηθεί το σύνταγμα, κάτι που απαιτούσε τα 2/3 της πλειοψηφίας, προτού διεξαχθεί το δημοψήφισμα.[9]

Η νέα νομοθεσία για το δημοψήφισμα της Μπελίζ εγκρίθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων στις 12 Απριλίου 2019 και από τη Γερουσία στις 15 Απριλίου.[10][11] Το κόμμα PUP αντιτάχθηκε στο νέο νομοσχέδιο για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, με το αιτιολογικό ότι βασίστηκε στην ειδική συμφωνία του 2008, για την οποία συνεχιζόταν ακόμα η δικαστική διαδικασία.[12]

Σε κοινή τους διακήρυξη με ημερομηνία έκδοσης στις 11 Απριλίου 2019, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες κάλεσαν την κυβέρνηση της Μπελίζ να διεξαγάγει το δημοψήφισμα το συντομότερο δυνατό.[13] Ο Πρόεδρος της Γουατεμάλας Τζίμι Μοράλες κάλεσε επίσης την κυβέρνηση να προχωρήσει αμέσως στη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος. Στο μεταξύ, ο Μοράλες προκάλεσε αντιδράσεις όταν στη διάρκεια επίσκεψής του σε σχολείο ζωγράφισε την Μπελίζ ως τμήμα της Γουατεμάλας.[14] Στις 15 Απριλίου 2019 πολεμικά πλοία της Γουατεμάλας εμπόδισαν την μπελιζιανή ακτοφυλακή από το να κάνει περιπολίες στον ποταμό Σαρστούν στα σύνορα των δύο χωρών.[15]

Η κυβέρνηση της Μπελίζ ζήτησε στις 15 Απριλίου 2019 την παύση της διαταγής ενόψει της προθεσμίας της 10ης Απριλίου για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος και τη θέσπιση νέου νομοσχεδίου για το δημοψήφισμα. Το δικαστήριο αρνήθηκε να ακυρώσει την εντολή πριν από την ουσιαστική ακρόαση,[16] και όρισε την 29η Απριλίου ως ημερομηνία ακρόασης.[17]

Διεξαγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ενωμένο Κόμμα του Λαού επέκρινε την κυβέρνηση για την έκδοση εισιτηρίων για λαχειοφόρο αγορά που κληρώθηκαν την ίδια μέρα με τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, κάνοντας λόγο για δωροδοκία.[18]

Αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επιλογή Ψήφοι %
Ναι 53.388 55,37
Όχι 43.029 44,63
Άκυρα/λευκά 702
Σύνολο 97.119 100
Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι/συμμετοχή 148.500 65,40
Πηγή: Elections & Boundaries Department Αρχειοθετήθηκε 2019-05-09 στο Wayback Machine.
Κατανομή ποσοστού
Ναι
  
55,37%
Όχι
  
44,63%


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Government announces new referendum date Breaking Belize News, 18 Απριλίου 2019
  2. «The Impact of the Delayed I.C.J. Referendum». Channel 5 Belize. 10 Απριλίου 2019. http://edition.channel5belize.com/archives/183514. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2019. 
  3. Belice define fecha para la consulta popular sobre el diferendo territorial Prensa Libre, 30 Απριλίου 2018
  4. «Guatemala avalará en las urnas el 15 de abril diferendo con Belice». Prensa-latina.cu. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2018. 
  5. «Guatemaltecos irán a las urnas en 2018 por el referéndum con Belice | Publinews». Publinews.gt. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2018. 
  6. «Belize Government rejects referendum date by Guatemala's Vice President» (στα αγγλικά). Belize News and Opinion on www.breakingbelizenews.com. 2018-04-16. https://www.breakingbelizenews.com/2018/04/16/belize-government-rejects-referendum-date-by-guatemalas-vice-president/. Ανακτήθηκε στις 2018-04-17. 
  7. Cayetano, Isani (9 Απριλίου 2019). «PM Barrow Dismisses Idea of a Mutual Decision to Delay I.C.J. Referendum». http://edition.channel5belize.com/archives/183423. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2019. 
  8. «P.U.P. Demands Order Papers for Friday's House Meeting». Channel 5 Belize. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2019. 
  9. «New Legislation to be Passed, but No New Referendum Date as Yet». Channel 5 Belize. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2019. 
  10. Ali, Marion (13 Απριλίου 2019). «Emotions Ran High During Debate Over ICJ Referendum». Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-09-05. https://web.archive.org/web/20190905032556/https://www.reporter.bz/2019/04/13/emotions-rnn-high-during-debate-over-icj-referendum/. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2019. 
  11. Sanchez, Jose. «Senate passes Belize Territorial Dispute Referendum Bill, 2019». Love FM. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2019. [νεκρός σύνδεσμος]
  12. «New Referendum Bill a concern for the PUP». Breaking Belize News. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2019. 
  13. Ramo, Wellington C. «ICJ referendum in Belize: Joint statement from EU, UK and US». Caribbean News Now. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2019. 
  14. «President Morales of Guatemala calls on Belize to conduct ICJ Referendum». Breaking Belize News. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2019. 
  15. «Guatemalan navy gunboats block Belize Coast Guard from accessing the Sarstoon river». Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2019. 
  16. «ICJ Referendum Injunction Courtroom Drama Continues». Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2019. 
  17. «Guatemalan navy gunboats block Belize Coast Guard from accessing the Sarstoon river». Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2019. 
  18. «PUP condemns Government's referendum corruption». Breaking Belize News. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2019.