Γκουτνική γλώσσα
Η γκουτνική (σουηδικά: gutniska ή gutamål) είναι η αρχική γλώσσα που ομιλείται σε μέρη των νησιών Gotland και Fårö. Οι διαφορετικές διάλεκτοι της γκουτνικής, ενώ προέρχονται από την ποικιλία της παλαιάς γκουτνικής (σουηδικά: Forngutniska) που προέρχεται από την πρωτο-γερμανική, μερικές φορές θεωρούνται μέρος της σύγχρονης σουηδικής γλώσσας.
Η γκουτνική υπάρχει σε δύο παραλλαγές, την υπειρωτική γκουτνική (Storlandsgutamål ή Storlandsmål), που ομιλείται κυρίως στο νότιο και νοτιοανατολικό τμήμα της Gotland, όπου η διάλεκτος Lau έγινε η τυπική μορφή στο Κύριο Νησί (Lau Gutnish → Laumål) και την γκουτνική Fårö : Faroymal· σουηδικά: Fårömål), που ομιλείται στο νησί Fårö. Η UNESCO ορίζει τη γκουτνική ως μια «ορώς απειλούμενη γλώσσα» από το 2010.
Γίνονται σημαντικές προσπάθειες για την αναβίωση της παραδοσιακής εκδοχής της σύγχρονης γκουτνικής και η Gutamålsgillet, η γκουτνική γλωσσική συντεχνία, διοργανώνει μαθήματα και συναντήσεις για ομιλητές της παραδοσιακής γκουτνικής.
Παραδείγματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Nätt'l för manfolk u kungvall för kune.
Neie slags örtar för ymsedere.
Svalk di bei saudi, styrk di me dune
um däu jär djaupt i naudi nere!
Vävald pa raini, rindlaug i hagen
täusen sma kluckar gynnar ljaude.
Die aimar fran marki u rydmen av dagen
slucknar langum för livnes u daude.
— Gustaf Larsson, Um kvälden
Staingylpen gärdä bryllaup,
langhalu bigravdä läik,
tra torkä di däu sigderäivarä
va fyrä komst däu intä däit?
— Nach P.A. Säve, Staingylpen