Γενικές εκλογές στη Ζάμπια (2016)
Γενικές εκλογές διεξήχθησαν στη Ζάμπια στις 11 Αυγούστου 2016 για να εκλέξουν τον Πρόεδρο και την Εθνοσυνέλευση.[1][2] Ένα συνταγματικό δημοψήφισμα πραγματοποιήθηκε παράλληλα με τις εκλογές, με προτάσεις για την τροποποίηση του χάρτη των δικαιωμάτων και του Άρθρου 79.[3]
Ο πρόεδρος Έντγκαρ Λούνγκου, που είχε εκλεγεί προηγουμένως τον Ιανουάριο του 2015 προκειμένου να ολοκληρώσει τη θητεία του Μάικλ Σάτα, ο οποίος πέθανε εν ενεργεία, επανεξελέγη για μια πλήρη θητεία πέντε ετών, πετυχαίνοντας ποσοστό πάνω από το 50% + 1 των ψήφων, νικώντας τον ηγέτη της αντιπολίτευσης Χακάιντε Χιτσιλέμα. Το κόμμα του Λούνγκου Πατριωτικό Μέτωπο κατάφερε επίσης, να κερδίσει την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση, για πρώτη φορά, κερδίζοντας τις 80 από τις συνολικά 156 έδρες που αποφασίστηκαν στις εκλογές.[4] Ο Λούνγκου ορκίστηκε και ανέλαβε καθήκοντα στις 13 Σεπτεμβρίου 2016 σε τελετή στη Λουσάκα παρ' όλες τις αντιδράσεις.
Πλαίσιο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι προηγούμενες γενικές εκλογές , το 2011, είχαν ως αποτέλεσμα μια νίκη για το Πατριωτικό Μέτωπο (PF), του οποίου ο υποψήφιος Μάικλ Σάτα εξελέγη Πρόεδρος, με το PF να κερδίζει τις 61 από τις συνολικά 150 έδρες στην εθνοσυνέλευση.[5] Μετά τον θάνατο του Σάτα τον Οκτώβριο του 2014, πρόωρες προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν για την εκλογή διαδόχου για να ολοκληρωθεί το υπόλοιπο της πενταετούς περιόδου, και εξελέγη ο υποψήφιος του PF Έντγκαρ Λούνγκου.[6]
Εκλογικό σύστημα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αν και στο παρελθόν ο Πρόεδρος είχε εκλεγεί σε ένα μόνο γύρο της ψηφοφορίας με το πλειοψηφικό σύστημα, το 2015 η εθνοσυνέλευση ενέκρινε την τροποποίηση του συντάγματος για να διενεργούνται οι εκλογές σε δύο γύρους.[7] Η συνταγματική αλλαγή, επίσης, εισήγαγε την έννοια του συνυποψηφίου (υποψηφίου για τη θέση του αντιπροέδρου). Ο αντιπρόεδρος πλέον αποφασίστηκε να εκλέγεται και να αναλάβει τα καθήκοντά του άμεσα, εάν ο πρόεδρος έχει κριθεί ακατάλληλος για να κυβερνήσει.[8]
Υποψήφιοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Συνολικά εννέα υποψήφιοι μαζί με τους υποψηφίους αντιπροέδρους τους κατέθεσαν υποψηφιότητα για τις προεδρικές εκλογές. Επί συνόλου 46 κομμάτων, μόνο τα πέντε κατάφεραν να ανακοινώσουν τους υποψηφίους τους στην προθεσμία της 17ης Μαΐου 2016. Η προθεσμία παρατάθηκε για άλλη μία ημέρα και άλλα 4 κόμματα κατέβασαν έναν υποψήφιο.[9]
Ο αγώνας αποδείχθηκε αμφίρροπος, ανάμεσα στουςΈντγκαρ Λούνγκου από το Πατριωτικό Μέτωπο και Χακάιντε Χιτσιλέμα από το Ενωμένο Κόμμα για την Εθνική Ανάπτυξη. Και οι δύο ηγέτες αναμετρήθηκαν στις προεδρικές εκλογές του 2015 με τον Λούνγκου να αναδεικνύεται οριακά νικητής.
Διεξαγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Και οι δύο πλευρές αντήλλαξαν κατηγορίες για υποκίνηση βίας για πολιτικό όφελος, τ. Το κυβερνών Πατριωτικό Μέτωπο κατηγόρησε το Ενωμένο Κόμμα για την Εθνική Ανάπτυξη (UPND), για ηθική αυτουργία σε άσκοπη βία, και την εκτέλεση της Επιχείρησης "Καρπούζι" για να δημιουργήσει ένταση στη χώρα. Σε απάντηση, η UPND κατηγόρησε το Πατριωτικό Μέτωπο πολιτικοποίηση των φορέων του κράτους εναντίον τους.[10]
Συλλήψεις μελών της αντιπολίτευσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 20 Ιουλίου ο Τζέφρι Μπουάλια Μουάμπα , αντιπρόεδρος του UPND, συνελήφθη μαζί με αρκετούς αξιωματούχους του κόμματος, με την κατηγορία ότι προσπαθούσαν να ιδρύσουν ιδιωτική πολιτοφυλακή.[11] Η αστυνομία εισέβαλε στο σπίτι του και βρέθηκαν βόμβες μολότωφ, μαχαίρια και δόρατα. Η αντιπολίτευση αρνήθηκε τους ισχυρισμούς ότι τα όπλα είχαν τοποθετηθεί εκεί μετά τη σύλληψη.[12] Συνολικά 28 άτομα συνελήφθησαν κατά την επιδρομή.[13]
Ψηφοδέλτια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παρουσιάστηκε μεγάλη διαμάχη για την εκτύπωση των ψηφοδελτίων, τα οποία στο παρελθόν όλα τυπώνονταν στη Νότια Αφρική. Ωστόσο, η Εκλογική επιτροπή της Ζάμπιας ανέθεσε τις εκλογές με σύμβαση για το 2016 σε μια εταιρεία στο Ντουμπάι. Η σύμβαση ήταν σημαντικά πιο ακριβή και πολλά κόμματα της αντιπολίτευσης επέκριναν την κίνηση.[14]Η εκτύπωση ολοκληρώθηκε στις 20 Ιουλίου 2016 και τα ψηφοδέλτια μεταφέρθηκαν στη Ζάμπια, στις 28 Ιουλίου του 2016.[15]
Αποτελέσματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα αποτελέσματα που ανακοίνωσε η Εκλογική Επιτροπή στις 15 Αυγούστου έδειξε Έντγκαρ Lungu νίκη του στις προεδρικές εκλογές με ελαφρώς περισσότερο από το 50% των ψήφων, μπροστά από το μόνο σημαντικό ανταγωνιστή, Hakainde Hichilema, που έλαβε σχεδόν το 48%. Lungu τελειώσει μερικές χιλιάδες ψήφους πάνω από το όριο για μια ολοκληρωτική νίκη.[16]
Πρόεδρος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Υποψήφιος | Κόμμα | Ψήφοι | % |
|---|---|---|---|
| Έντγκαρ Λούνγκου | Πατριωτικό Μέτωπο | 1.860.877 | 50,35 |
| Χακάιντε Χιτσιλέμα | Ενωμένο Κόμμα για την Εθνική Ανάπτυξη | 1.760.347 | 47,63 |
| Έντιθ Νανάκουι | Φόρουμ για τη Δημοκρατία και την Ανάπτυξη | 24.149 | 0,65 |
| Άντιφορντ Μπάντα | Λαϊκή Συμμαχία για την Αλλαγή | 15.791 | 0,43 |
| Γουίντερ Καμπίμπα | Κόμμα Ουράνιο Τόξο | 9.504 | 0,26 |
| Σέβιορ Τσισίμπα | Ενωμένος Προοδευτικός Λαός | 9.221 | 0,25 |
| Τιλιεντζί Καούντα | Ενωμένο Εθνικό Κόμμα Της Ανεξαρτησίας | 8.928 | 0,24 |
| Πίτερ Σινκάμπα | Κόμμα Πρασίνων της Ζάμπιας | 4.515 | 0,12 |
| Μάξγουελ Μουάμπα | Λαϊκή Συνέλευση | 2.378 | 0,06 |
| Άκυρα/λευκά ψηφοδέλτια | 85.795 | – | |
| Συνολικά | 3.781.505 | 100 | |
| Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι/προσέλευση | 6.698.372 | 56,45 | |
| Πηγή: Εκλογική Επιτροπή της Ζάμπιας | |||
Εθνοσυνέλευση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Κόμμα | Ψήφοι | % | Έδρες | +/– |
|---|---|---|---|---|
| Πατριωτικό Μέτωπο | 1.537.946 | 42,01 | 80 | +20 |
| Ενωμένο Κόμμα για Εθνική Ανάπτυξη | 1.525.049 | 41,66 | 58 | +30 |
| Κίνημα για την Πολυκομματική Δημοκρατία | 99.356 | 2,71 | 3 | –52 |
| Φόρουμ για τη Δημοκρατία και την Ανάπτυξη | 79.489 | 2,17 | 1 | 0 |
| Κόμμα Ουράνιο Τόξο | 34.906 | 0,95 | 0 | Νέο |
| Κόμμα Εθνικής Αποκατάστασης | 10.887 | 0,30 | 0 | 0 |
| Συμμαχία για Δημοκρατία και Ανάπτυξη | 8.269 | 0,23 | 0 | –1 |
| Ενωμένο Δημοκρατικό Μέτωπο | 7.643 | 0,21 | 0 | Νέο |
| Ενωμένο Εθνικό Κόμμα Ανεξαρτησίας | 7.253 | 0,20 | 0 | 0 |
| Χρυσό Προοδευτικό Κόμμα | 1.461 | 0,04 | 0 | Νέο |
| Ριζοσπαστικό Επαναστατικό Κόμμα | 831 | 0,02 | 0 | Νέο |
| Κόμμα Πρασίνων της Ζάμπιας | 407 | 0,01 | 0 | Νέο |
| Ενωμένος Προοδευτικός Λαός | 333 | 0,01 | 0 | Νέο |
| Ανεξάρτητοι | 347.005 | 9,48 | 14 | +11 |
| Άκυρα/λευκά ψηφοδέλτια | 92.044 | – | – | – |
| Σύνολο | 3.752.879 | 100 | 156 | +6 |
| Εγγεγραμμένοι/συμμετοχή | 6.698.372 | 56,03 | – | – |
| Πηγή: Electoral Commission of Zambia, Daily Mail[νεκρός σύνδεσμος] | ||||
Αντιδράσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εγχώριες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Η αξιωματική αντιπολίτευση κατηγόρησε την εκλογική επιτροπή για συμμετοχή σε απάτη, καθώς καθυστέρησε σημαντικά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.[17]
Διεθνείς
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι παρατηρητές της ΕΕ επαίνεσαν τους κατοίκους της Ζάμπια για τη διεξαγωγή ειρηνικών εκλογών και θεώρησαν την εκλογική διαδικασία ελεύθερη και διαφανή, παρά τις κάποιες καθυστερήσεις. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατηγόρησε τα κρατικά μέσα ενημέρωσης ότι δεν τήρησαν τις ισορροπίες στα ρεπορτάζ τους.[18] Οι ΗΠΑ μέσω του κέντρου Κάρτερ έκαναν λόγο για τεταμένη ατμόσφαιρα, στην οποία διεξήχθησαν οι εκλογές. Η Αφρικανική Ένωση έκρινε ότι οι εκλογές έγιναν σε ειρηνικό κλίμα, ωστόσο επισκιάστηκαν από τη μεροληψία των ΜΜΕ προς το κυβερνών κόμμα.
Επακόλουθα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μέλη του PF κατέβηκαν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν την εκλογική νίκη του Λούνγκου,[19] ενώ ταραχές έλαβαν χώρα στις περισσότερες περιοχές της χώρας. Το UPND απέρριψε τα αποτελέσματα, λέγοντας ότι η εκλογική επιτροπή είχε συνωμοτήσει για να μετατρέψει το αποτέλεσμα υπέρ του Λούνγκου.[20] Το UPND προσέφυγε στο συνταγματικό δικαστήριο για την επανακαταμέτρηση των ψήφων στη Λουσάκα, αναφέροντας πολλές παρατυπίες στην πρωτεύουσα.[21]
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Zambia votes in presidential elections». BBC News. 20 Ιανουαρίου 2015.
- ↑ «Zambia sets presidential election to August 2016». Al Jazeera. 4 Ιανουαρίου 2016.
- ↑ «Government to hold Referendum along side the 2016 General Elections». Lusaka Times. 16 Μαρτίου 2015.
- ↑ «PF grabs 80 parliamentary seats». Daily Mail. 27 Αυγούστου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Last elections». IPU.
- ↑ «Ruling party candidate Edgar Lungu sworn in as new Zambian president».
- ↑ «Closely fought 2016 election would increase localised violence risks and put pressure on Zambia's austerity plans». IHS Jane's 360. 9 Δεκεμβρίου 2015.
- ↑ «Expectant mood as Zambians gear for general elections». The Herald. 4 Ιουλίου 2016.
- ↑ «Only 5 Parties to take party in the Presidential Elections as Frank Bwalya mocks Eric Chanda». Lusaka Times. 18 Μαΐου 2016.
- ↑ «Zambia's Lungu Issues Warning on Election-linked Violence». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ (www.dw.com), Deutsche Welle. «Zambian opposition leaders jailed as elections near». DW.COM.
- ↑ «Zambia police tear gas opposition leader Mwamba's home – BBC News» (στα Αγγλικά).
- ↑ «Zambia police arrest 28 in raid on opposition official's home». Reuters. 2016-07-20. http://www.reuters.com/article/us-zambia-politics-idUSKCN1001QS. Ανακτήθηκε στις 2016-08-06.
- ↑ «Printing of Zambia Ballots on Course, Electoral Commission Reports». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ Editor, Chief. «Zambia : Last batch of ballot papers transported to Dubai Airport».
- ↑ Mfula, Chris· Mapenzauswa, Stella (15 Αυγούστου 2016). «Zambian president Lungu re-elected in disputed vote». Reuters.
- ↑ AFP. «Zambia opposition leader angered by vote results delay». Times LIVE.
- ↑ «Election observers in Zambia report media 'biased' in vote». DW.COM. Deutsche Welle. 13 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2016.
- ↑ «Zambia President Re-Elected in Close Vote».
- ↑ «Zambia arrests 133 protesters after contested election».
- ↑ Bariyo, Nicholas (2016-08-20). «Zambian Opposition Goes to Court to Overturn Results of Presidential Election». Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. http://www.wsj.com/articles/zambian-opposition-goes-to-court-to-overturn-results-of-presidential-election-1471679851. Ανακτήθηκε στις 2016-08-21.