Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ατροφία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το ποντίκι δεξιά έχει ατροφία των μυών της ράχης

Ατροφία είναι η μερική ή πλήρης απώλεια ενός μέρους του σώματος. Οι αιτίες της ατροφίας περιλαμβάνουν μεταλλάξεις (που μπορούν να καταστρέψουν το γονίδιο για τη δημιουργία του οργάνου), κακή σίτιση, κακή κυκλοφορία, απώλεια ορμονικής υποστήριξης, απώλεια παροχής νεύρων στο όργανο στόχο, υπερβολικό ρυθμό απόπτωσης των κυττάρων και αχρησία ή έλλειψη άσκησης ή ασθένεια εγγενή στον ίδιο τον ιστό. Στην ιατρική πρακτική, ορμονικές και νευρικές εισροές που συντηρούν ένα όργανο ή μέρος του σώματος λέγεται ότι έχουν τροφικά αποτελέσματα. Η μειωμένη μυϊκή τροφική κατάσταση χαρακτηρίζεται ως ατροφία. Ατροφία είναι η μείωση του μεγέθους του κυττάρου, του οργάνου ή του ιστού, μετά την επίτευξη της φυσιολογικής ώριμης ανάπτυξής του. Αντίθετα, υποπλασία είναι η μείωση του μεγέθους ενός κυττάρου, οργάνου ή ιστού που δεν έχει επιτύχει φυσιολογική ωριμότητα.

Η ατροφία είναι η γενική φυσιολογική διαδικασία επαναρρόφησης και διάσπασης των ιστών, που περιλαμβάνει την απόπτωση. Όταν εμφανίζεται ως αποτέλεσμα ασθένειας ή απώλειας τροφικής υποστήριξης λόγω άλλων ασθενειών, ονομάζεται παθολογική ατροφία, αν και μπορεί να είναι μέρος της φυσιολογικής ανάπτυξης του σώματος και της ομοιόστασης επίσης.

Φυσιολογική ανάπτυξη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραδείγματα ατροφίας ως μέρος της φυσιολογικής ανάπτυξης περιλαμβάνουν τη συρρίκνωση του θύμου αδένα στην πρώιμη παιδική ηλικία και των αμυγδαλών στην εφηβεία. Στην τρίτη ηλικία παραδείγματα περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται σε, απώλεια δοντιών, μαλλιών, λέπτυνση του δέρματος που δημιουργεί ρυτίδες, εξασθένηση των μυών, απώλεια βάρους και υποτονική πνευματική δραστηριότητα.[1]

Η ατροφία μυών και οστών, με απώλεια μάζας και δύναμης, μπορεί να συμβεί μετά από παρατεταμένη ακινησία, όπως εκτεταμένο κλινοστατισμό ή τοποθέτηση ενός μέρος του σώματος σε γύψο. Αυτός ο τύπος ατροφίας μπορεί συνήθως να αντιστραφεί με άσκηση εκτός εάν είναι σοβαρός.

Υπάρχουν πολλές ασθένειες και καταστάσεις που προκαλούν ατροφία της μυϊκής μάζας. Για παράδειγμα, ασθένειες όπως ο καρκίνος και το AIDS προκαλούν ένα σύνδρομο απώλειας μάζας που ονομάζεται καχεξία, το οποίο είναι αξιοσημείωτο για τη σοβαρή μυϊκή ατροφία που παρατηρείται. Άλλα σύνδρομα ή καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν ατροφία των σκελετικών μυών είναι η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και η ηπατική νόσος.

Κατά τη διάρκεια της γήρανσης, παρατηρείται σταδιακή μείωση της ικανότητας διατήρησης της λειτουργίας και της μάζας των σκελετικών μυών. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται σαρκοπενία και μπορεί να διαφέρει από την ατροφία στην παθοφυσιολογία της. Αν και η ακριβής αιτία της σαρκοπενίας είναι άγνωστη, μπορεί να προκαλείται από συνδυασμό σταδιακής ανεπάρκειας στα δορυφορικά κύτταρα που βοηθούν στην αναγέννηση των σκελετικών μυϊκών ινών και μείωση της ευαισθησίας ή της διαθεσιμότητας κρίσιμων εκκρινόμενων αυξητικών παραγόντων που είναι απαραίτητοι για διατήρηση της μυϊκής μάζας και της επιβίωσης των δορυφορικών κυττάρων.[2]

Δυστροφίες, μυοσίτιδα και καταστάσεις κινητικού νευρώνα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παθολογική ατροφία των μυών μπορεί να συμβεί με ασθένειες των κινητικών νεύρων ή ασθένειες του ίδιου του μυϊκού ιστού. Παραδείγματα ατροφικών ασθενειών των νεύρων περιλαμβάνουν τη νόσο Σαρκό-Μαρί-Τουθ, την πολιομυελίτιδα, την αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS) και το σύνδρομο Γκιλαίν-Μπαρέ. Παραδείγματα ατροφικών μυϊκών ασθενειών περιλαμβάνουν τη μυϊκή δυστροφία, τη συγγενή μυοτονία και τη μυοτονική δυστροφία.

Οι αλλαγές στην έκφραση ισομορφής του καναλιού Na+ και η αυθόρμητη δραστηριότητα στους μυς που ονομάζεται μαρμαρυγή μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μυϊκή ατροφία.

Όταν το πρωτεύον νεύρο ενός άκρου έχει αποκοπεί το αποτέλεσμα είναι η πλήρης έλλειψη κινητικότητας και αίσθησης. Οι μύες σύντομα μαραζώνουν από την ατροφία.

Τα επινεφρίδια ατροφούν κατά την παρατεταμένη χρήση εξωγενών γλυκοκορτικοειδών όπως η πρεδνιζόνη. Ατροφία των μαστών μπορεί να συμβεί με παρατεταμένη μείωση των οιστρογόνων, όπως με τη νευρική ανορεξία ή την εμμηνόπαυση. Η ατροφία των όρχεων μπορεί να συμβεί με παρατεταμένη χρήση αρκετών εξωγενών στεροειδών φύλου (είτε ανδρογόνων είτε οιστρογόνων) για τη μείωση της έκκρισης γοναδοτροπίνης.

Στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, τα τοιχώματα του κόλπου γίνονται πιο λεπτά (ατροφική κολπίτιδα). Ο μηχανισμός για την πάθηση που σχετίζεται με την ηλικία δεν είναι ακόμη σαφής, αν και υπάρχουν θεωρίες ότι το αποτέλεσμα προκαλείται από μειώσεις στα επίπεδα οιστρογόνων.[3] Αυτή η ατροφία, και ταυτόχρονα αυτή των μαστών, συνάδει με τον ομοιοστατικό (φυσιολογική ανάπτυξη) ρόλο της ατροφίας γενικά, καθώς μετά την εμμηνόπαυση το σώμα δεν έχει περαιτέρω λειτουργική βιολογική ανάγκη να διατηρήσει το αναπαραγωγικό σύστημα το οποίο έχει σταματήσει οριστικά.

  1. W. T. Councilman (1913). «Chapter Two». Disease and Its Causes. New York Henry Holt and Company London Williams and Norgate The University Press, Cambridge, U.S.A. 
  2. Campellone, Joseph V. (22 Μαΐου 2007). «Muscle atrophy». MedlinePlus. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2007. 
  3. «Types of Atrophy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2007.