Ασύμμετρη Διμεθυλυδραζίνη
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η ασύμμετρη Διμεθυλυδραζίνη (χημ., C2H8N2 , αγγλ. Unsymmetrical dimethylhydrazine, UDMH) είναι χημική ένωση που χρησιμοποιείται ως υπεργολικό συστατικό καυσίμων πυραύλων, συχνά σε συνδυασμό με το οξειδωτικό τετροξείδιο του διαζώτου και λιγότερο συχνά με IRFNA ή με υγρό οξυγόνο.
Η UDMH είναι ένα παράγωγο της υδραζίνης και λέγεται επίσης υδραζίνη, αφού ανήκει στην ίδια ομάδα με αυτήν. Ως καύσιμο περιγράφεται στην προδιαγραφή MIL-D-25064.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εφευρέθηκε την δεκαετία του 1950.
Φυσικές πηγές και συμπεριφορά στο φυσικό περιβάλλον
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δεν έχουν παρατηρηθεί φυσικές πηγές.
Παραγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παράγεται μέσα από καταλυτική αντίδραση της Διμεθυλαμίνης με Ammoniak.
Φυσικές και χημικές ιδιότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η UDMH είναι ένα τοξικό, πτητικό, υγροσκοπικό και διαφανές υγρό, με σημείο τήξης -57 °C, σημείο ζέσης 63 °C, πυκνότητα 0,793 gr/cm³. Εξατμίζεται γρήγορα και παράγει πυκνό ατμό.
Έχει αιχμηρή μυρωδιά αμμωνίας, κάπως σαν ψαρίλα, η οποία είναι χαρακτηριστική για τις οργανικές αμίνες. Επηρεάζει τα μάτια, το αναπνευστικό σύστημα και το δέρμα. Σε ισχυρές δόσεις δημιουργεί εγκαύματα.
Αν έρθει σε επαφή με τον αέρα παίρνει χρώμα κιτρινωπό και απορροφά οξυγόνο και διοξείδιο του άνθρακα.
Είναι διαλυτή σε νερό, αιθανόλη (οινόπνευμα) και κηροζίνη.
Σε συγκέντρωση μεταξύ 2,5% και 95% στον αέρα, οι ατμοί της είναι εύφλεκτοι. Δεν επηρεάζεται από κρούση ή κλονισμό.
Είναι τοξική ουσία και απορροφάται από το δέρμα.
Η UDMH είναι αποθηκεύσιμη και μπορεί μετά την τροφοδοσία να μείνει στο ντεπόζιτο για πολύ καιρό. Η UDMH είναι πιο ανθεκτική από την υδραζίνη, ειδικά σε ψηλές θερμοκρασίες.
Κίνδυνοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η UDMH είναι εκρηκτική, δηλητηριώδης, καυστική, καθώς και καρκινογόνος ουσία.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '80 παρουσιάστηκε ανησυχία για πιθανή μόλυνση από UDMH στα διάφορα τρόφιμα, ειδικά στο χυμό μήλων.
Χρήσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ως καύσιμο
Επειδή είναι ανθεκτική χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο της υδραζίνης ή και συμπληρωματικό της. Επειδή είναι αποθηκεύσιμη εφαρμόζεται ουσιαστικά σε όλους τους πυραύλους που καίνε υγρά καύσιμα και πρέπει να παραμένουν καιρό στο σιλό τους πριν από την εκτόξευση. Μόνο σε μερικές περιπτώσεις, π.χ. σε μηχανές ελιγμού που απαιτούν μεγαλύτερη προωθητική δύναμη αντ' αυτού χρησιμοποιείται μονομεθυλυδραζίνη. Χρησιμοποιείται σε πολλούς ευρωπαϊκούς, ρωσικούς, ινδικούς και κινεζικούς τύπους πυραύλων. Οι πύραυλοι τύπου Πρωτονίου, Τιτάν, GSLV και Δέλτα χρησιμοποιούν μίγμα ίσων μερών υδραζίνης και ασύμμετρης διμεθυλυδραζίνης, την Αεροζίνη 50.
Αλλες χρήσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Η UDMH χρησιμοποιείται επίσης ως πηγή αζώτου στην ατμιδική φάση της διεργασίας μεταλλοργανικής απόθεσης λεπτού φιλμ.
- Χρησιμοποιείται στην παραγωγή χρωστικών ουσιών, στην φαρμακοβιομηχανία και στην παραγωγή χημικών ινών.
- Επίσης ως φίλτρο απορροφήσεως διοξειδίου του άνθρακα και διοξειδίου του θείου.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- (Αγγλικά) ιστοσελίδα για πυραύλους