Αστεροσκοπείο Κούφνερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 48°12′45.90″N 16°17′28.50″E / 48.2127500°N 16.2912500°E / 48.2127500; 16.2912500

Αστεροσκοπείο Κούφνερ
Χάρτης
Είδοςαστεροσκοπείο
ΔιεύθυνσηJohann Staud-Straße 10 και Johann-Staud-Straße 10[1]
Γεωγραφικές συντεταγμένες48°12′46″N 16°17′29″E
Διοικητική υπαγωγήΒιέννη[2] και Όττακρινγκ[1]
ΤοποθεσίαΒιέννη
ΧώραΑυστρία[1][2]
Προστασίαπροστατευόμενο μνημείο[1]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα
Το κεντρικό κτήριο του αστεροσκοπείου Κούφνερ με τον τρούλο του τηλεσκοπίου.

Το αστεροσκοπείο Κούφνερ είναι ένα από τα δύο δημόσια αστρονομικά παρατηρητήρια εξοπλισμένα με τηλεσκόπιο, που βρίσκονται στην πρωτεύουσα της Αυστρίας, τη Βιέννη.[3] Βρίσκεται στα δυτικά της συνοικίας Όττακρινγκ της πόλης, στην πλαγιά του Γκαλίτσινμπεργκ σε υψόμετρο 302 μέτρων. Αρχικά ήταν ιδιωτικό ερευνητικό ίδρυμα, και κατόπιν μετατράπηκε σε εκπαιδευτική αστρονομική εγκατάσταση μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς τα κτήρια και τα φώτα της πόλης είχαν αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό, που παρεμπόδιζαν σοβαρά τις επιστημονικές παρατηρήσεις της νύχτας. Σήμερα τα κύρια καθήκοντα του αστεροσκοπείου συνίστανται στη δημόσια εκπαίδευση για την αστρονομία, τη λειτουργία και διατήρηση του ιστορικού εξοπλισμού και μικρά έργα στην επιστημονική αστρονομία.

Το αστεροσκοπείο ήταν γνωστό για την εργασία του στη φωτομετρία, που διεξήγαγε ο αστρονόμος Καρλ Σβάρτσιλντ, τους καταλόγους των αστεριών και τον προσδιορισμό των αποστάσεων από άλλα αστέρια.[4] Το αστεροσκοπείο διαθέτει πολλά αστρονομικά όργανα ιστορικού ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένου ενός αξιοσημείωτου ηλιόμετρου και ενός μεγάλου μεσημβρινού κύκλου, καθώς και ενός κατακόρυφου κύκλου.[4]

Οι πρώτες παρατηρήσεις του αστεροσκοπείου έγιναν το 1886.[4]

Επιστημονικά επιτεύγματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αστεροσκοπείο Κούφνερ το 1891, αμέσως μετά την επέκτασή του.
Σύγχρονη αστροφωτογραφία του φεγγαριού με το διαθλαστικό τηλεσκόπιο του Κούφνερ (διάμετρος 27 εκατοστά ~ 10,6 ίντσες).

Το αστεροσκοπείο Κούφνερ κατασκευάστηκε από το 1884-1886 σύμφωνα με τα σχέδια του Φραντς Ρίττερ φον Νόιμαν.[5] Αρχικά ήταν ένα ιδιωτικό ερευνητικό ίδρυμα. Ο επικεφαλής της δυναστείας ζυθοποιίας Κούφνερ από το Λούντενμπουργκ, Μόριτς φον Κούφνερ χρηματοδότησε την κατασκευή του (συμπεριλαμβανομένων των επεκτάσεων που κατασκευάστηκαν το 1889-1890), τον εξοπλισμό και επίσης τη λειτουργία του.

Κατά τη διάρκεια των ετών, που οδήγησαν στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, το αστεροσκοπείο έγινε ένας από τους σημαντικότερους χώρους αστρονομίας στην Αυστροουγγρική μοναρχία και δημιούργησε μια σημαντική διεθνή φήμη. Ο Καρλ Βίλχελμ Βιρτς, ο Λεό Άντον Καρλ ντε Μπαλ, ο Σάμουελ Όπενχαϊμ και κυρίως ο Καρλ Σβάρτσιλντ υπηρέτησαν για ένα διάστημα στη διάρκεια της καριέρας τους εδώ. Όταν υπηρετούσε ως βοηθός στο αστεροσκοπείο Κούφνερ, ο Σβάρτσιλντ – ο οποίος αργότερα θα γινόταν ο «παππούς της θεωρίας της μαύρης τρύπας» και επίσης διατύπωσε πρώτος την ακτίνα Σβάρτσιλντ – ανέπτυξε έναν τύπο που επέτρεπε τον υπολογισμό της σχέσης μεταξύ της έντασης των ασθενών αστρονομικών πηγών φωτός, του χρόνου έκθεσης και του βαθμού αδιαφάνειας, που δημιουργείται σε φωτογραφικά διαλύματα.

Ο Σβάρτσιλντ έχει διακριθεί για το έργο του στην προώθηση της φωτογραφικής φωτομετρίας.[6]

Παρακμή και επαναλειτουργία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οικονομική κατάσταση της δυναστείας των Κούφνερ επιδεινώθηκε με την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Το αστεροσκοπείο έκλεισε το 1915 και, μετά από αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες, άνοιξε ξανά μόλις το 1947. Το δημοτικό συμβούλιο της Βιέννης απέκτησε την εγκατάσταση το 1987 και ξεκίνησε μια ολική ανακαίνιση, που διήρκεσε από το 1989 έως το 1995 όταν άνοιξε ξανά για το κοινό υπό τη διεύθυνση του δημοτικού γυμνασίου Όττακρινγκ ως ίδρυμα για τη δημόσια εκπαίδευση, ένα Volkssternwarte.

Ιστορικός εξοπλισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αστεροσκοπείο Κούφνερ διατηρεί τέσσερα σημαντικά κομμάτια εξοπλισμού παρατήρησης από τα τέλη του 19ου αιώνα σε λειτουργική κατάσταση: α. το 270 mm διοπτρικό τηλεσκόπιο, κατασκευασμένο το 1884, στο οποίο προστέθηκε το 1890 ένας αστρογράφος των 156 mm (που χρησιμοποιείται τώρα με σύγχρονες συσκευές απεικόνισης CCD), β. ο μεσημβρινός κύκλος των 132 mm, το μεγαλύτερο όργανο διέλευσης μεσημβρινών της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, γ. το βοηθητικό του όργανο κάθετου κύκλου, ένα από τα λίγα που υπάρχουν ακόμα στα ευρωπαϊκά αστεροσκοπεία και το 217/3000 mm ηλιόμετρο, το μεγαλύτερο του τύπου του, που κατασκευάστηκε ποτέ.[7]

Το ηλιόμετρο σχεδιάστηκε για τη μέτρηση μικροσκοπικών αποστάσεων και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη μέτρηση της απόστασης από άλλα αστέρια με τριγωνομετρική παράλλαξη.[4] Το όργανο εγκαταστάθηκε το 1896, και μέχρι το 1910 είχε υπολογίσει 16 αποστάσεις παράλλαξης από άλλα αστέρια, από τις μόλις 108 συνολικά γνωστές στην επιστήμη εκείνη την εποχή.[4]

Ο μεσημβρινός κύκλος (δηλ. όργανο τύπου διέλευσης) μπορεί να καταγράψει τις θέσεις των αστεριών στον ουρανό και επίσης να χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό μιας τοπικής ώρας. Ο τύπος του οργάνου ήταν πολύ σημαντικός στα παλιά αστεροσκοπεία και είχε να κάνει με τον χρόνο, τη γεωγραφία της Γης και τη θέση των πραγμάτων στον ουρανό.

Το μεγάλο διαθλαστικό τηλεσκόπιο είναι ένα διπλό τηλεσκόπιο, και κατασκευάστηκε από τον Ρέπσολντ και επίσης τον Στάινχαϊλ. Τοποθετήθηκε στο αστεροσκοπείο το 1886.[4]

Το διπλό διαθλαστικό τηλεσκόπιο του Κούφνερ.

Το αστεροσκοπείο έχει επίσης μερικά άλλα αστρονομικά όργανα και ένα ρολόι εκκρεμές No.18. [8] Το ρολόι χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με άλλα αστρονομικά όργανα. [8]

Τρέχουσα έρευνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αστεροσκοπείο Κούφνερ, 2008.

Εκτός από τη λειτουργία του ως επιστημονικού μουσείου και τη συνεχιζόμενη αποστολή του σχετικά με την εκλαΐκευση της αστρονομίας, το αστεροσκοπείο Κούφνερ χρησιμεύει ως ο εθνικός οικοδεσπότης της Αυστρίας για τη βάση δεδομένων INES (Διεθνής εξερευνητής υπεριώδους ακτινοβολίας νέων εξαγόμενων φασμάτων). Φιλοξένησε τη συνάντηση για τους αστεροειδείς και τους κομήτες στην Ευρώπη (MACE) το 2006, [9] και το Ευρωπαϊκό Συμπόσιο DARKSKY, μια εκδήλωση του κινήματος του σκοτεινού ουρανού, το 2008. Ο σημερινός διευθυντής είναι ο Αυστριακός φυσικός και συγγραφέας Βέρνερ Γκρούμπερ.

Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχέδιο του 1886 για το αστεροσκοπείο: Αυτό το σχέδιο σε τομή δείχνει πώς οι πυλώνες των οργάνων έχουν τις δικές τους βάσεις θεμελίωσης σε σύγκριση με τους τοίχους του κτηρίου.
Εσωτερικό του θόλου του ηλιόμετρου.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Wiki Loves Monuments monuments database. 18  Αυγούστου 2017. tools.wmflabs.org/heritage/api/api.php?action=search&format=json&srcountry=at&srlanguage=de&srid=41669.
  2. 2,0 2,1 (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 44573. Ανακτήθηκε στις 31  Ιουλίου 2018.
  3. «Kuffner Observatory». vienna.info (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2023. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Habison, Peter (1998). «Astrometry and early astrophysics at Kuffner Observatory in the late 19th century». Acta Historica Astronomiae 3: 93–94. ISSN 0003-2670. Bibcode1998AcHA....3...93H. 
  5. «UNESCO Astronomy and World Heritage Webportal - Places connected to the Sky». www3.astronomicalheritage.net. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2023. 
  6. Hearnshaw, J. B. (2 Μαΐου 1996). The Measurement of Starlight: Two Centuries of Astronomical Photometry (στα Αγγλικά). Cambridge University Press. σελ. 148. ISBN 9780521403931. Schwarzschild Refractor kuffner. 
  7. Habison P.: Astrometry and early astrophysics at Kuffner Observatory in the late 19th century. In: Peter Brosche, Wolfgang R. Dick, Oliver Schwarz, Roland Wielen (Eds.): The Message of the Angles - Astrometry from 1798 to 1998. Proceedings of the International Spring Meeting of the Astronomische Gesellschaft, Gotha, May 11–15, 1998. (Acta Historica Astronomiae Vol. 3), p. 93-94
  8. 8,0 8,1 «UNESCO Astronomy and World Heritage Webportal - Places connected to the Sky». www3.astronomicalheritage.net. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2019. 
  9. MACE 2006 website

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]