Ασσίζες της Ρωμανίας
The Ασσίζες της Ρωμανίας (γαλλικά: Assises de Romanie), επίσημα το Βιβλίο των Φόρων και των Καταστατικών της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας (Bενετικά: Libro de le Usanze e Statuti de lo Imperio de Romania),[1] είναι μία συλλογή νόμων, που συντάχθηκε στο πριγκιπάτο της Αχαΐας, η οποία έγινε ο κώδικας κοινού δικαίου των κρατών της Φραγκικής Ελλάδας τον 13ο–15ο αι. και συνεχίστηκε σε περιστασιακή χρήση στα Ενετικά Επτάνησα μέχρι τον 18ο αι.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η συλλογή περιλαμβάνει έναν πρόλογο και 219 ρήτρες. [2] Η παραδοσιακή ιστορία της προέλευσης του κώδικα, που αναφέρεται στον πρόλογο, είναι ότι ο πρώτος Λατίνος αυτοκράτορας, ο Βαλδουίνος Α΄, τον βάσισε στις Ασσίζες της Ιερουσαλήμ, αλλά αυτό αμφισβητείται.[2] [3] Η παρούσα συλλογή συντάχθηκε στην πραγματικότητα στον Φραγκικό Μωριά (το ριγκιπάτο της Αχαΐας) μεταξύ 1333 και 1346 και βασίζεται σε μία ποικιλία νομικών παραδόσεων.[1] Οι Aσσίζες της Ιερουσαλήμ χρησιμοποιήθηκαν στο βαθμό που, σύμφωνα με τα λόγια του μεσαιωνιστή Ντέιβιντ Τζάκομπυ, «[εκεί] οι Λατίνοι αντιμετώπισαν πολιτικές και στρατιωτικές συνθήκες παρόμοιες με εκείνες του Μωριά και βρίσκονταν σε μία ενεργή κατάσταση διαρκούς πολέμου», αλλά η μωραΐτικη συλλογή ενσωματώνει επίσης φεουδαρχικά έθιμα εισηγμένα από τους Σταυροφόρους απευθείας από τη Δυτική Ευρώπη, νομοθεσία από τη Γαλλία και τους Ανδεγαυούς της Νάπολης, το Βυζαντινό δίκαιο σε θέματα κληρονομιάς και αγροτικού δικαίου (ιδίως όσον αφορά τους παροίκους), καθώς και νόμους και δικαστικές αποφάσεις από τη Λατινική Αυτοκρατορία και το πριγκιπάτο της Αχαΐας. [4][5]
Λόγω της πολιτικής υπεροχής της Αχαΐας, οι Ασσίζες υιοθετήθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος της Φραγκικής Ελλάδας και επιβίωσαν περισσότερο στις Βενετικές κτήσεις στα Ιόνια Νησιά, όπου κατά καιρούς χρησιμοποιούνταν μέχρι τη διάλυση της Βενετικής Δημοκρατίας από τον Ναπολέοντα Α΄ το 1797. Πράγματι, σήμερα οι Aσσίζες σώζονται μόνο σε Βενετικές μεταφράσεις που χρονολογούνται από το 1423 έως τα μέσα του 18ου αι. [1]
Εκδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα διάφορα χειρόγραφα των Ασσιζών δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά από τον Πάολο Καντσιάνι το 1785: [6]
- Canciani, Paolo, επιμ. (1785). Liber Consuetudinum imperii Romaniae, in Venetorum et Francorum ditionem redacti, concinnatus in usum Principatus Achajae a Serenissima Republica Veneta. Barbarorum leges antiquae. III. Venice. σελίδες 495–534.
Υπάρχουν επίσης τρεις κριτικές εκδόσεις με γαλλικές, αγγλικές και ιταλικές μεταφράσεις αντίστοιχα:
- Recoura, Georges, επιμ. (1930). Les Assises de Romanie: éd. critique avec une introd. et des notes. Paris: H. Champion.
- Topping, Peter W., επιμ. (1949). Feudal Institutions as Revealed in the Assizes of Romania: The Law Code of Frankish Greece; Translation of the Text of the Assizes with a Commentary on Feudal Institutions in Greece and Medieval Europe. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
- Parmeggiani, Antonella, επιμ. (1998). Libro dele Uxanze e statuti delo imperio de Romania. Spoleto: Centro italiano di studi sull'alto Medioevo. ISBN 9788879881401.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Setton (1975), σσ. 154–155
- ↑ 2,0 2,1 «Assizes of Romania». Fordham University. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2013.
- ↑ Bon (1969), σσ. 18 σημ. 5, 84–85
- ↑ Jacoby (1989), pp. 191–192
- ↑ Για τις ρυθμίσεις των Ασσιζών ιδιαίτερα σχετικά με το Μωριά, πρβλ. Setton (1975), σσ. 31–33
- ↑ Bon (1969), p. 18
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- (Γαλλικά) Bon, Antoine (1969). La Morée franque. Recherches historiques, topographiques et archéologiques sur la principauté d'Achaïe. Παρίσι: De Boccard. OCLC 869621129.
- Jacoby, David (1971). La féodalité en Grèce médiévale: Les "Assises de Romanie", sources, application et diffusion (στα Γαλλικά). Paris & The Hague: Mouton & Co.
- Jacoby, David (1989). "Social Evolution in Latin Greece". In Setton, Kenneth M.; Hazard, Harry W.; Zacour, Norman P. (eds.). A History of the Crusades, Volume VI: The Impact of the Crusades on Europe. Madison and London: University of Wisconsin Press. pp. 175–221. ISBN 0-299-10740-X.
- Setton, Kenneth M. (1976). The Papacy and the Levant (1204–1571), Volume I: The Thirteenth and Fourteenth Centuries. Philadelphia: The American Philosophical Society. ISBN 0-87169-114-0.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- «Aχαΐα: Nομικό σύστημα και απονομή δικαιοσύνης». Η Φραγκοκρατία στον ελλαδικό χώρο. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2022.