Απλός έρπης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Απλός έρπης
Επιχείλιος έρπης του κάτω χείλους. Με το βέλος επισημαίνονται οι συρρέουσες φυσαλίδες.
ΕιδικότηταΛοιμωξιολογία
ΣυμπτώματαΦυσαλλίδες που σπάνε και σχηματίζουν μικρά έλκη, πυρετός, διόγκωση λεμφαδένων[1]
Διάρκεια2–4 εβδομάδες[1]
ΑίτιαΙός του απλού έρπητα μεταδιδόμενου με άμεση επαφή[1]
Παράγοντες κινδύνουΑνοσοκαταστολή, στρες, ηλιακό φως[2][3]
Διαγνωστική μέθοδοςΣτηρίζεται στα συμπτώματα, PCR, ιική καλλιέργεια[1][2]
Φαρμακευτική αγωγήΑκικλοβίρη, βαλασικλοβίρη, παρακεταμόλη (ακεταμινοφαίνη), τοπική εφαρμογή λιδοκαΐνης[1][2]
Νοσηρότητα60–95% (ενήλικες)[4]
Ταξινόμηση

Ο απλός έρπης είναι ιογενής λοίμωξη που προκαλείται από τον ιό του απλού έρπητα.[1] Οι λοιμώξεις κατηγοριοποιούνται με βάση το μέρος του σώματος που έχει μολυνθεί.[5] Ο επιχείλιος έρπης προσβάλει το πρόσωπο ή το στόμα.[5] Μπορεί να προκαλέσει μικρές φυσαλλίδες που συρρέουν ή να εμφανιστεί απλώς με πονόλαιμο.[2] [6] Ο έρπης των γεννητικών οργάνων, μπορεί να έχει ελάχιστα συμπτώματα ή να σχηματίσει φυσαλλίδες που σπάνε και σχηματίζουν μικρά έλκη.[1] Αυτά συνήθως επουλώνονται σε διάστημα δύο έως τεσσάρων εβδομάδων.[1] Μυρμήγκιασμα ή διαπεραστικός πόνος μπορεί να εμφανιστούν πριν τη δημιουργία των φυσαλλίδων.[1] Ο έρπης εμφανίζει περιοδικότητα, με περιόδους ενεργού νόσου που ακολουθούνται από περιόδους χωρίς συμπτώματα.[1] Το πρώτο επεισόδιο συνήθως είναι πιο σοβαρό και μπορεί να συνοδεύεται από πυρετό, μυϊκούς πόνους, πρησμένους λεμφαδένες και πονοκεφάλους.[1] Με την πάροδο του χρόνου, τα επεισόδια ενεργού νόσου μειώνονται σε συχνότητα και βαρύτητα.[1] Άλλες διαταραχές που προκαλούνται από τον απλό έρπητα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: την ερπητική παρωνυχία όταν αφορά τα δάχτυλα,[7] τον οφθαλμικό έρπητα,[8] την ερπητική εγκεφαλίτιδα[9] και τον νεογνικό έρπητα στην περίπτωση προσβολής νεογνού.[10]

Υπάρχουν δύο τύποι του ιού του απλού έρπητα, ο τύπος 1 (HSV-1) και ο τύπος 2 (HSV-2).[1] Ο HSV-1 προκαλεί συχνότερα λοιμώξεις γύρω από το στόμα, ενώ ο HSV-2 προκαλεί συχνότερα λοιμώξεις των γεννητικών οργάνων.[2] Μεταδίδονται με άμεση επαφή με τα σωματικά υγρά ή τις βλάβες ενός μολυσμένου ατόμου.[1] Η μετάδοση μπορεί να συμβεί ακόμα κι όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα.[1] Ο έρπης των γεννητικών οργάνων ταξινομείται ως σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη.[1] Μπορεί να μεταδοθεί σε βρέφος κατά τη διάρκεια του τοκετού.[1] Μετά τη μόλυνση, ο ιός μεταφέρεται κατά μήκος των αισθητήριων νεύρων στα σώματα των νευρικών κυττάρων, όπου παραμένουν δια βίου.[2] Αιτίες υποτροπής μπορεί να περιλαμβάνουν: μειωμένη ανοσοποιητική λειτουργία, στρες και έκθεση στο ηλιακό φως.[2] [3] Ο έρπης του στόματος και των γεννητικών οργάνων συνήθως διαγιγνώσκεται με βάση τα συμπτώματα που παρουσιάζονται.[2] Η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί με καλλιέργεια του ιού ή ανίχνευση DNA του έρπητα σε υγρό από τις φυσαλλίδες.[1] Ο έλεγχος του αίματος για αντισώματα έναντι του ιού μπορεί να επιβεβαιώσει μια προηγούμενη λοίμωξη, αλλά θα είναι αρνητικός σε νέες λοιμώξεις.[1]

Η πιο αποτελεσματική μέθοδος για την αποφυγή λοιμώξεων των γεννητικών οργάνων είναι η αποφυγή του κολπικού, του στοματικού και του πρωκτικού σεξ.[1] Η χρήση προφυλακτικού μειώνει τον κίνδυνο.[1] Η καθημερινή λήψη αντιιικών φαρμάκων από κάποιον που έχει τη λοίμωξη μπορεί επίσης να μειώσει την εξάπλωση.[1] Δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο[1] και από τη στιγμή που κάποιος μολυνθεί, δεν υπάρχει οριστική θεραπεία.[1] Η λήψη παρακεταμόλης (ακεταμινοφαίνης) και η χρήση τοπικά λιδοκαΐνης μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.[2] Οι θεραπείες με αντιιικά φάρμακα όπως η ακικλοβίρη ή η βαλασικλοβίρη μπορούν να μειώσουν τη βαρύτητα των συμπτωματικών επεισοδίων.[1] [2]

Τα ποσοστά λοίμωξης είτε με HSV-1 είτε με HSV-2 σε παγκόσμιο επίπεδο είναι μεταξύ 60% και 95% στους ενήλικες.[4] Η μόλυνση από HSV-1 συμβαίνει συνήθως κατά την παιδική ηλικία.[1] Τα ποσοστά και των δύο αυξάνονται με την πάροδο τη ηλικίας.[4] Το ποσοστό λοίμωξης με HSV-1 είναι μεταξύ 70% και 80% σε πληθυσμούς με χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο και 40% έως 60% σε πληθυσμούς με υψηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο.[4] Υπολογίζεται ότι 536 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως (16% του πληθυσμού) ζούσαν με τον HSV-2 το 2003, με τα μεγαλύτερα ποσοστά να αφορούν τις γυναίκες και άτομα που ζουν στον αναπτυσσόμενο κόσμο.[11] Οι περισσότεροι άνθρωποι με HSV-2 δεν γνωρίζουν ότι έχουν μολυνθεί.[1] Η ονομασία προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη ἕρπης<ἕρπω, και αναφέρεται στον τρόπο εξάπλωσης των φυσαλίδων.[12] Το όνομα δεν σχετίζεται με την ασυμπτωματική περίοδο της λοίμωξης.[13]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 «Genital Herpes – CDC Fact Sheet». cdc.gov. 8 Δεκεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014. 
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Balasubramaniam, R; Kuperstein, AS; Stoopler, ET (April 2014). «Update on oral herpes virus infections.». Dental Clinics of North America 58 (2): 265–80. doi:10.1016/j.cden.2013.12.001. PMID 24655522. 
  3. 3,0 3,1 Elad S; Zadik Y; Hewson I και άλλοι. (August 2010). «A systematic review of viral infections associated with oral involvement in cancer patients: a spotlight on Herpesviridea». Support Care Cancer 18 (8): 993–1006. doi:10.1007/s00520-010-0900-3. PMID 20544224. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 «Herpes simplex». Pediatr Rev 30 (4): 119–29; quiz 130. April 2009. doi:10.1542/pir.30-4-119. PMID 19339385. https://semanticscholar.org/paper/c6007147e5b196be342f5881d263149ae404a32f. Ανακτήθηκε στις 2020-07-11. 
  5. 5,0 5,1 James, William D.· Elston, Dirk (2020). «19. Viral diseases». Andrews' Diseases of the Skin: Clinical Dermatology (στα Αγγλικά) (13th έκδοση). Edinburgh: Elsevier. σελίδες 362–370. ISBN 978-0-323-54753-6. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2022. 
  6. Mosby (2013). Mosby's Medical Dictionary (9 έκδοση). Elsevier Health Sciences. σελίδες 836–37. ISBN 9780323112581. 
  7. Wu, IB; Schwartz, RA (March 2007). «Herpetic whitlow.». Cutis 79 (3): 193–06. PMID 17674583. 
  8. Rowe, AM; St Leger, AJ; Jeon, S; Dhaliwal, DK; Knickelbein, JE; Hendricks, RL (January 2013). «Herpes keratitis.». Progress in Retinal and Eye Research 32: 88–101. doi:10.1016/j.preteyeres.2012.08.002. PMID 22944008. 
  9. Steiner, I; Benninger, F (December 2013). «Update on herpes virus infections of the nervous system.». Current Neurology and Neuroscience Reports 13 (12): 414. doi:10.1007/s11910-013-0414-8. PMID 24142852. 
  10. Stephenson-Famy, A; Gardella, C (December 2014). «Herpes Simplex Virus Infection During Pregnancy.». Obstetrics and Gynecology Clinics of North America 41 (4): 601–14. doi:10.1016/j.ogc.2014.08.006. PMID 25454993. 
  11. Looker, KJ; Garnett, GP; Schmid, GP (October 2008). «An estimate of the global prevalence and incidence of herpes simplex virus type 2 infection.». Bulletin of the World Health Organization 86 (10): 805–12, A. doi:10.2471/blt.07.046128. PMID 18949218. 
  12. Beswick, TSL (1962). «The Origin and the Use of the Word Herpes». Med Hist 6 (3): 214–232. doi:10.1017/S002572730002737X. PMID 13868599. 
  13. Reese, Vail. «Countering Creeping Confusion: A Proposal to Re-Name Herpes Virus TAXONOMY». Online Journal of Community and Person-Centered Dermatology. Dr. David Elpern. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2018.