Ανασιοναλισμός

Ανασιοναλισμός ή Ανεθνικισμός (Εσπεράντο: sennaciismo) είναι ένας όρος που προέρχεται από την κοινότητα των ομιλητών της Εσπεράντο. Υποδηλώνει κοσμοπολίτικες πολιτικές έννοιες που συνδυάζουν κάποιες ή όλες από τις παρακάτω τάσεις και ιδέες:

• ριζοσπαστικό αντιεθνικισμό,
• οικουμενισμό,
• "έναν-κόσμο-ισμό",
• αποδοχή της ιστορικής τάσης προς γλωσσολογική ομογενοποίηση σε παγκόσμια κλίμακα, και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και να επιδιώξουμε να επιταχύνουμε αυτήν την τάση,
• την ανάγκη για πολιτική εκπαίδευση και οργάνωση του παγκόσμιου προλεταριάτου σύμφωνα με αυτές τις ιδέες, και
• την χρησιμότητα της Εσπεράντο ως ενός οργάνου αυτού του είδους της πολιτικής εκπαίδευσης.

Αν και ως ιδέα συνελήφθη μέσα στην Παγκόσμια Ανεθνική Ένωση (SAT, Sennacieca Asocio Tutmonda), και προωθήθηκε από τον ιδρυτή της Εϋζέν Λαντί, ο ανεθνικισμός δεν υιοθετήθηκε απ' αυτόν τον οργανισμό ως επίσημη ιδεολογία του.

Ιστορία

Πρωτοπόροι

Οι Ανασιοναλιστικές ιδέες εμφανίστηκαν σε εμβρυακή μορφή στο σχέδιο για μια "Διεθνή Ομοσπονδία των Εσπεραντιστών Εργατών" που προτάθηκε για πρώτη φορά από την Ομοσπονδία των Βοημών Εσπεραντιστών Εργατών πριν από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι ιδέες αυτές, έχοντας κερδίσει μια δυναμική ως αποτέλεσμα του πολέμου, υπήρξαν στο επίκεντρο της σκέψης των ιδρυτών του SAT το 1921. Είναι πολύ εμφανείς στο έργο του Λαντί Πέραν της Ουδετερότητας! ("Away with Neutralism!"), το οποίον εμφανίστηκε για πρώτη φορά υπο το ψευδώνυμο "Sennaciulo" ("Ανεθνικός Άνθρωπος").

Τα πρώτα μέλη του SAT συχνά θεωρούσαν τον ανασιοναλισμό ως ένα είδος γενικής ιδεολογικής κατεύθυνσης του SAT που συμπεριλάμβανε τα πάντα, και τους άρεσε να αυτοαποκαλούνται "sennaciuloj" ("ανεθνικοί άνθρωποι"). Παρόλα αυτά, πριν από την δημοσίευση του Manifesto de la Sennaciistoj (" Μανιφέστου των Ανασιοναλιστών") του Λαντί ο "ανασιοναλισμός" ήταν ένας όρος που εφαρμόζονταν για να εκφράσει πολλές και μάλλον διαφορετικές ιδέες. Για πολλά μέλη του SAT που ασπάστηκαν το ανασιοναλισμό εκείνη την εποχή, σήμαινε απλά "(προλεταριακό) διεθνισμό συν Εσπεράντο" ή υποδήλωνε μια εργατική εκδοχή του homaranismo του Ζαμένχοφ.

Μια σύγκριση του ABC de Sennaciismo γραμμένη από τον Elsudo και δημοσιευμένη στο SAT, με το Manifesto de la Sennaciistoj ("Μανιφέστο των Ανασιοναλιστών") δείχνει πόσο μεγάλο κενό υπήρξε ανάμεσα στις διάφορες παραλλαγές του ανασιοναλισμού. Ο Elsudo σαφώς ορίζει τον SAT στο έργο του ως ένα "κίνημα του ανασιοναλισμού". Ο Έρνστ Ντρέζεν την εποχή που προκλήθηκε το σχίσμα στο κίνημα των Εσπεραντιστών εργατών του 1930, κατηγόρησε τον SAT όχι τόσο για τον "ανασιοναλισμό", κάτι που οι κομμουνιστές μέσα στο SAT είχαν από τα πριν υποστηρίξει καθώς το αντιλαμβάνονταν, αλλά για τον "ανασιοναλισμό τύπου Λαντί".

Σίγα σιγά, διαμορφώθηκε το περίγραμμα της έννοιας του ανασιοναλισμού σε άρθρα που δημοσίευσε ο Λαντί στα όργανα του SAT.

Μια πιο αυστηρή διαμόρφωση

Το 1928, ο Λαντί δημοσίευση μια μπροσούρα, με τον τίτλο La Laborista Esperantismo ("Εργατικός Εσπεραντισμός"), στην οποία αφιέρωσε ένα ολόκληρο κεφάλαιο για τον ορισμό του νέου όρου. Η ανασιοναλιστική τάση δεν είχε συναντήσει προηγουμένως καμία αντιπολίτευση στον μη κομματικό οργανισμό. Αλλά το 1929 ο SAT εισήλθε σε μια κρίση, και ο ανασιοναλισμός έγινε το κύριο επιχείρημα που χρησιμοποιήθηκε από την αντιπολίτευση για να επιτεθεί στην ηγεσία της οργάνωσης.

Αυτή η αντιπολιτευτική κίνηση ισχυρίστηκε ότι ο ανασιοναλισμός ήταν προ-ιμπεριαλιστικός και, ως τέτοιος, "αντεπαναστατικός". Η ξαφνική αυτή και μη αναμενόμενη επίθεση οδήγησε τον Λαντί να δημοσιεύσει ανώνυμα το 1931 μια μπροσούρα σε 3000 αντίγραφα με τίτλο: Manifesto de la Sennaciistoj, η οποία αργότερα μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, περιλαμβανομένης και της Γαλλικής έκδοσης που εμφανίστηκε σε 2000 αντίγραφα.

Ο ορισμός του Ανασιοναλισμού είχε δοθεί στο μανιφέστο ως εξής: "Αυτό που χαρακτηρίζει τον ανασιοναλισμό δεν είναι κυρίως ότι αναγνωρίζει του τεράστιου ρόλου της παραγωγής των τεχνουργημάτων στον κόσμο. Και είναι αυτή η δυνατότητα που έκανε τον άνθρωπο βασιλιά όλων των έμβιων όντων. Τα ανθρώπινα όντα προσαρμόζουν την φύση στις ανάγκες τους, ενώ τα ζώα θα πρέπει να προσαρμοστούν στη φύση. Για τον λόγο αυτόν οι Ανασιοναλιστές δεν αρνούνται την τεράστια δύναμη που ενυπάρχει στην ανθρώπινη θέληση. Δεν αμφιβάλλουν ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να απαλλαγούν από το βάρος τους ή να ξεφύγουν από την σκιά τους. Παρόλ΄αυτά, ο περιορισμένος χώρος στον οποίο ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να δράσει είναι σχετικά ευρύς. Η θέληση του μπορεί επομένως να γεννήσει μεγάλα έργα. Για τον λόγο αυτό πιστεύουμε ότι οι αναπόδραστοι νόμοι της ιστορίας είναι μόνον σχετικοί."

Η επόμενη παράθεση από το ίδιο έργο, που παρέχει μια πιο ακριβή κατανόηση του νέου αξιώματος, αποκηρύχθηκε στην εποχή της από Σταλινιστές διεθνιστές γιατί καθαρά ερχόταν σε αντίθεση με την τότε επικρατούσα θεωρία της "οικοδόμησης του Σοσιαλισμού σε μια χώρα": "Οι ανασιοναλιστές πολεμούν οτιδήποτε είναι εθνικό: εθνικές γλώσσες και κουλτούρες, εθνικά έθιμα και παραδόσεις. Γι'αυτούς, η Εσπεράντο είναι η πρωταρχική τους γλώσσα και θεωρούν τις εθνικές γλώσσες ως καθαρά βοηθητικές. Αρνούνται να συμμετάσχουν σε οποιοδήποτε εθνικό αγώνα και αναγνωρίζουν ως αναγκαίο και πρωτεύον για την εργατική τάξη μόνον την πάλη των τάξεων που έχει ως στόχο την εξαφάνιση των τάξεων, των εθνικοτήτων και όλων των μορφών της εκμετάλλευσης." (ibid.)

Καθώς το αιρετικό δόγμα που εκφράστηκε μ'αυτόν τον τρόπο συνάντησε την αντίδραση μέσα στο SAT, οι ανασιοναλιστές ενώθηκαν για την δημιουργία μιας φράξιας εκτός της οργάνωσης, την οποία εντούτοις συνέχισαν να υποστηρίζουν ένθερμα. Άρχισαν να δημοσιεύουν το Sennaciista Bulteno ("Δελτίο του Ανασιοναλισμού") σε μια αρκετά τακτική βάση.

Μετά τον θάνατο του Λαντί

Μετά τον θάνατο του Λαντί το 1947 και την μεταπολεμική επανίδρυση του SAT, οι ανασιοναλιστές αναβίωσαν την παράταξη τους εντός του SAT το 1948 υπό την προεδρία του R. Roberts. Οι ανασιοναλιστές στο SAT πρότεινα και χρηματοδότησαν δύο επανεκδόσεις του Μανιφέστο των Ανασιοναλιστών (1951 και 1971) και πολλά άλλα γραπτά Λαντί για τον ανασιοναλισμό.

Το 1978, το συνέδριο του SAT στην Lectoure πέρασε μια απόφαση over the objections of the anationalists, which declared, among other things: "Η διατήρηση της εθνικής γλώσσα και κουλτούρας είναι συνδεδεμένη με τον αγώνα για μια νέα κοινωνική τάξη, και ως τέτοια, είναι μέρος των γενικών προσπαθειών εκ μέρους των μελών του SAT για την επίτευξη της δικαιοσύνης και της ατομικής ελευθερίας."

Κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1980, όταν ο T. Burnell ήταν ο γραμματέας της Ανασιοναλιστικής Πτέρυγας, πέρασε μια Διακήρυξη του Ανασιοναλισμού, η οποία έδινε έμφαση στην πάλη των ανασιοναλιστών ενάντια στον εθνικισμό και για χάρη του γενικού ατομικού δικαιώματος του αυτο-προσδιορισμού περιλαμβάνοντας το δικαιώμα να ορίζει κάποιος την προσωπική του ταυτότητα ως μια άσκηση της ελεύθερης βούλησης. Η πτέρυγα παρέμεινε ενεργή, με εξαίρεση περιόδους αδράνειας στις δεκαετίες του 80 και του 90, κατά τις οποίες η συζήτηση γύρω από τον ανασιοναλισμό συνεχίστηκε αμείωτη στο Sennaciulo, το μηνιαίο όργανο του SAT.

Ο Ανασιοναλισμός σήμερα

Στο Συνέδριο του SAT στην Nagykanizsa (Ουγγαρία) το 2001, η Ανεθνική Πτέρυγα του SAT επανασυγκροτήθηκε ως αποτέλεσμα του ανανεωμένου ενδιαφέροντος για τον ανασιοναλισμό και άλλα σχετικά θέματα, που είχε διαπιστωθεί από τα πριν, όταν μια "ανασιοναλιστική" ηλεκτρονική λίστα αποστολής δημιουργήθηκε. Στην διάρκεια αυτής της συνάντησης μια ακόμα Διακήρυξη του Ανασιοναλισμού πέρασε, η οποία ήταν μια αναθεωρημένη έκδοση της προηγούμενης διακήρυξης.

Οι σημερινοί ενεργοί ανασιοναλιστές της παράταξης των Ανασιοναλιστών καλλιεργούν και αναπτύσσουν την τρέχουσα οικουμενική και (ριζοσπαστική) αντινασιοναλιστική σκέψη που έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τις προηγούμενες μορφές του ανασιοναλισμού. Ο προσανατολισμός τους είναι όχι και τόσο αυστηρά Λαντικός όπως αυτός των προηγούμενων γενεών των ανασιοναλιστών, και δεν επιδιώκουν να πετύχουν δογματική ομοιομορφία. Κάποια μέλη της παράταξης εργάζονται για να αντικρούσουν ιδεολογίες που έχουν αποκτήσει μεγάλη επιρροή εντός του ευρύτερου κινήματος των Εσπεραντιστών στις περασμένες δεκαετίες: ρατσισμός, εργαλειοποίηση της Εσπεράντο για χάριν διαφόρων πολιτικών οντοτήτων, διαφορισμός (εθνοπλουραλισμός), γλωσσικός εθνικισμός και πουρισμός (η αυτοαποκαλούμενη και "γλωσσική άμυνα").

Έξω από τη SAT και την Ανασιοναλιστική Φράξια υπάρχει επίσης ένας αριθμός Εσπεραντιστών που υιοθετούν σε διάφορους βαθμούς τις ανασιοναλιστικές ιδέες. Ο Ανασιοναλισμός γενικά δεν έχει διαδοθεί έξω από κοινότητα των ομιλητών της Εσπεράντο. Ο Λαντί δικαιολόγησε αυτή την επιλογή στο Κεφάλαιο 5 του La Laborista Esperantismo με την δήλωση ότι "η διάδοση του ανασιοναλισμού σ'αυτούς που διαφέρουν κατά την γλώσσα θα ήταν το ίδιο ανόητη όπως το να διδάξουμε λογοτεχνία σε αναλφάβητους". Αυτή η άποψη, εντούτοις, τροποποιήθηκε προϊόντος του χρόνου, καθώς οι μεταφράσεις του Manifesto de la Sennaciistoj σε εθνικές γλώσσες δημοσιεύθηκαν χάρη στην πεποίθηση ότι κάτι τέτοιο θα βοηθούσε στην εκλαΐκευση της Εσπεράντο. Το Manifesto, επιπλέον, καταλήγει με μια άμεση έκκληση προς τους μη-ομιλητές της Εσπεράντο: "Οι ανασιοναλιστές καλούν τους εργάτες όλου του κόσμου: Μάθετε Εσπεράντο! Εσπεραντιστές απεθνικοποιήστε τους εαυτούς σας!"

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Anationalist faction of SAT
• Anationalism, Cosmopolitanism, Antinationalism
• Manifesto of Non-Nationalists (excerpts) by E. Lanti
• The Anationalist Eugène Lanti by Toño del Barrio