Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ανάγλυφον Ερμού και Χαρίτων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ανάγλυφο Ερμού και Χαρίτων
Ο Ερμής και οι Χάριτες με παιδάκι γυμνό
ΟνομασίαΑνάγλυφο Ερμού και Χαρίτων
Είδοςανάγλυφο
Διαστάσεις39,5 x 40 έως 42,5 εκ.
ΜουσείοΜουσείο Ακρόπολης
Αριθμός καταλόγου702
Χάρτης
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Το ανάγλυφο Ο Ερμής και οι Χάριτες είναι αττικό ανάγλυφο. Ένα τμήμα του ανακαλύφτηκε το 1888, ενώ το δεύτερο και μεγαλύτερο τμήμα του βρέθηκε τον Ιανουάριο του 1889 στον ναό της Βραυρωνίας Αρτέμιδος στο νότιο τείχος της Ακρόπολης κοντά στα Προπύλαια. Φυλάσσεται στο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα με αριθμό καταχώρησης καταλόγου 702.

Είναι κατασκευασμένο από μάρμαρο Πεντέλης. Έχει διαστάσεις 39,5 εκατοστά ύψος, 40 έως 42,5 εκατοστά πλάτος. Έχει υποστεί φθορές και γι' αυτό λείπει το κεντρικό αέτωμα, ενώ το αριστερό χέρι και το δεξί πόδι του παιδιού έχουν χαθεί. Επίσης λείπει το κάτω μισό μέρος του προσώπου του Ερμή, και η επιφάνεια του όλου ανάγλυφου παρουσιάζει δορές σε διάφορα σημεία. Το ανάγλυφο παρουσιάζει πέντε πρόσωπα που βηματίζουν από δεξιά προς αριστερά. Οδηγός είναι ένας γεροδεμένος άνδρας σε κατατομή (προφίλ) που παίζει δίαυλο, ενώ βηματίζει με το δεξί πόδι μπροστά. Ο αυλητής είναι ντυμένος με μακρύ ιμάτιο. Τα μαλλιά του είναι χτενισμένα και πιασμένα σε μακρές πλεξούδες που τυλίγουν το κεφάλι του. Είναι βαμμένα με κόκκινο χρώμα. Τον ακολουθεί πομπή τριών γυναικών, η κάθε μια με το δεξί πόδι μπροστά και τα γόνατα λυγισμένα σαν σε αγώνα δρόμου. Εκτός από τα πέλματα και τα γόνατα που είναι σκαλισμένα σε κατατομή, τα υπόλοιπα μέρη του σώματος καθώς και τα πρόσωπα είναι στραμμένα προς τον θεατή. Η πρώτη γυναίκα κρατάει στο δεξί χέρι ένα φρούτο, και με το αριστερό της χέρι κρατάει τον δεξιό καρπό της επόμενης γυναίκας που την ακολουθεί. Τα χαρακτηριστικά επαναλαμβάνονται και στις επόμενες δύο γυναίκες, από τις οποίες η τελευταία κρατάει από το χέρι ένα μικρό παιδί. Οι γυναίκες είναι ντυμένες με χιτώνα και από πάνω κοντό ένδυμα. Από τα λίγα υπολείμματα χρώματος ζωγραφικής συμπεραίνουμε, ότι το ανάγλυφο ήταν διακοσμημένο ως εξής. Τα κενά ανάμεσα στους παριστάμενους χαρακτήρες είχε χρώμα βαθύ μπλε, τα μαλλιά του αυλητή και των δύο Χάριτων είχαν χρώμα ερυθρό, ενώ η πρώτη Χάρις ίσως να είχε μαλλιά χρώματος ξανθού, λευκοκίτρινου. Τα ενδύματα είχαν διάφορα απαλά χρώματα. Γενικά ο καλλιτέχνης είχε τρία ή τέσσερα χρώματα, τα οποία χρησιμοποίησε εναλλάξ για να αποδώσει την μεγαλύτερη δυνατή ποικιλία.

Η λατρεία των Χαρίτων στην Αθήνα ήταν πανάρχαια. Προς τιμή τους οι Αθηναίοι τελούσαν και μυστήρια, όπως μαρτυρεί ο Παυσανίας.[1] Μαζί με τις τρεις Χάριτες λατρευόταν και ο Ερμής όπως ξέρουμε από τον Αριστοφάνη[2] αλλά και από το χωρίο του Πλουτάρχου[3] Το ανάγλυφο παριστάνει τον Ερμή που οδηγεί τις τρεις Χάριτες, οι οποίες χορεύουν στους ήχους του αυλού του θεού. Αμφίβολη μένει η ερμηνεία του παιδιού, το οποίο μάλλον δεν είναι θνητός, αλλά κάποιος ήρωας, ή κάποια συγγενική θεότητα.

Ιστορική τοποθέτηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ανάγλυφο παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά της αρχαϊκής τέχνης.

  1. Παυσανίας Θ, 35
  2. «Αριστοφάνης, Θεσμοφοριάζουσες, στίχος 299». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  3. Πλούταρχος Ηθικ. 44