Αμαρυγκέας

Στην ελληνική μυθολογία ο Αμαρυγκέας (αρχ. ελλ. Αμαρυγκεύς, που ετυμολογείται από το ρήμα αμαρύσσω = γυαλίζω στον ήλιο, αστράφτω ως λεία επιφάνεια) ήταν κατά τον Ευστάθιο γιος του Αλέκτορα και της Διογενείας, εγγονός του Φόρβαντα του Θεσσαλού. Σύμφωνα όμως με τον Παυσανία ο Αμαρυγκέας ήταν γιος του Πιττύου από τη Θεσσαλία, ενώ σύμφωνα με άλλες δύο παραδόσεις ήταν γιος του Φυκτέα ή του Ονησιμάχου από τις Μυκήνες, και πήρε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο με 19 πλοία.

Ο Αμαρυγκέας, κατά την παράδοση που διασώζει ο Παυσανίας, έφθασε μαζί με τον πατέρα του Πίττυο στην Ήλιδα. Εκεί ο βασιλιάς της χώρας Αυγείας, γνωρίζοντας τη φήμη του Αμαρυγκέως ως τρανού και γενναίου πολεμιστή, τον δέχθηκε να εγκατασταθεί εκεί και του παρεχώρησε ένα μέρος της χώρας του, προκειμένου να τον έχει σύμμαχό του εναντίον του Ηρακλή (όπως και έγινε). Ο Αμαρυγκέας έγινε έτσι βασιλιάς τμήματος της Ήλιδας, στη Βουπρασία, κοντά στη σημερινή Μανωλάδα, και αρχηγέτης των Επειών. Σε ανάμνηση του ευχάριστου αυτού γεγονότος, οι γιοι του τέλεσαν αθλητικούς αγώνες κατά την ταφή του στη Βουπρασία, στους οποίους κατά την Ιλιάδα έλαβε μέρος και ο ομηρικός Νέστωρ, που τότε ήταν ακόμα νεαρός στην ηλικία. Συγκεκριμένα ο Νέστωρ αναθυμάται στον Αχιλλέα τη συμμετοχή του ως εξής: «Πού είναι η νιότη μου κι η ανδρειά που στο Βουπράσι εφάνη / σαν έθαπταν οι Επειοί τον μέγα πολεμάρχον / Αμαρυγκέα, κι έθεσαν αγώνα τα παιδιά του» (Ιλιάς, Ψ 629-631, μετάφραση Ι. Πολυλά).

Αντιθέτως, σύμφωνα με τον Εκαταίο, οι Επειοί και ο Αμαρυγκέας πολέμησαν μαζί με τον Ηρακλή και εναντίον του Αυγείου.

Ο Αμαρυγκέας απέκτησε δύο γιους, τον Διώρη και (κατά τον Απολλόδωρο) και τον Ιππόστρατο. Ωστόσο ο Ησίοδος υποστηρίζει ότι ο Ιππόστρατος ήταν εγγονός του Αμαρυγκέως και όχι γιος του. Ο Διώρης έγινε αρχηγός των Επειών στην εκστρατεία κατά της Τροίας, όπου ο Όμηρος στην Ιλιάδα τον αποκαλεί από τον πατέρα του «Αμαρυγκείδη» σε δύο διαφορετικά χωρία (Β 622, Δ 517). Εκεί όμως ο Διώρης σκοτώθηκε από τον Πείροο.

Πηγές

• Το ομώνυμο λήμμα στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 4, σσ. 667-668
• Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969, σελ. 128
• Κρουσίου: Λεξικόν Ομηρικόν, διασκευή από την έκτη γερμανική έκδ. υπό Ι. Πανταζίδου, έκδοση «Βιβλιεκδοτικά καταστήματα Αναστασίου Δ. Φέξη», Αθήνα 1901, σελ. 59