Ακτινόμετρο
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Το Ακτινόμετρο είναι ειδικό όργανο (συσκευή) που ανήκει στα επίγεια Μετεωρολογικά όργανα με το οποίο επιτυγχάνεται ο προσδιορισμός της Άμεσης, της Διάχυτης και της Ολικής ακτινοβολίας του Ήλιου.
Τα κύρια μέρη των ακτινομέτρων είναι ένα θερμοηλεκτρικό ζεύγος, το οποίο αποτελεί και τον αισθητήρα του οργάνου (sensor), και ένα ευαίσθητο γαλβανόμετρο με το οποίο συνδέεται αυτό το ζεύγος.
Μέτρηση άμεσης ακτινοβολίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Άμεση ακτινοβολία Ηλίου ονομάζεται η προσπίπτουσα στη Γη, απαλλαγμένη από τη Διάχυτη.
Για τη μέτρηση της "Άμεσης ακτινοβολίας" του Ηλίου το θερμοηλεκτρικό ζεύγος του ακτινομέτρου βρίσκεται μέσα σε μεταλλικό σωλήνα και σε κατάλληλη θέση, κάθετα προς τον άξονα του σωλήνα. Ο μεν σωλήνας φέρεται επί μεταλλικής βάσης έτσι ώστε να είναι στρεπτός κατακόρυφα, πάνω ή κάτω, η δε μεταλλική βάση είναι και αυτή ομόκεντρα στρεπτή κατά το οριζόντιο επίπεδο (δεξιά ή αριστερά). Η όλη διάταξη μοιάζει σε μικρογραφία με αντιαεροπορικό πυροβόλο.
Με τη δυνατότητα αυτή περιστροφής καθ΄ ύψος και οριζόντια επιτυγχάνεται η σκόπευση του ήλιου με αποτέλεσμα το θερμοηλεκτρικό ζεύγος που είναι συνδεδεμένο με το γαλβανόμετρο να δέχεται μόνο την επίδραση δέσμης παράλληλων ακτίνων του ηλίου που διέρχονται από τον σωλήνα. Ο μεταλλικός σωλήνας χρησιμεύει για την προστασία της θερμοηλεκτρικής στήλης τόσο από την ακτινοβολία περιβάλλοντος (τη διάχυτη ακτινοβολία) όσο και από τους ανέμους.
Ειδικά το ακτινόμετρο που μετρά την "άμεση ακτινοβολία" επειδή σκοπεύει τον Ήλιο ονομάζεται και Πυρηλιόμετρο. Τέτοιο όργανο είναι και το Πυρηλιόμετρο Kipp and Zonnen ή Kipp-Zonnen του οποίου η χρήση είναι ευρύτατη
Μέτρηση διάχυτης ακτινοβολίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Διάχυτη ακτινοβολία Ηλίου χαρακτηρίζεται η προερχόμενη από τον περιβάλλοντα και μόνο χώρο.
Για τη μέτρηση της "Διάχυτης ακτινοβολίας" του Ηλίου χρησιμοποιείται Πυρηλιόμετρο με την προσθήκη μικρού δίσκου σκίασης σε κατάλληλη θέση (απόσταση) ώστε ν΄ ανακόπτωνται οι ακτίνες της άμεσης ακτινοβολίας του Ηλίου.
Επίσης η Διάχυτη ακτινοβολία μπορεί να προσδιορισθεί από την τιμή της "ολικής ακτινοβολίας" αν αφαιρεθεί η τιμή της "άμεσης ακτινοβολίας". Τέτοιο όργανο είναι και αυτό που κατασκευάστηκε σε ελληνικό Πνευματικό Ίδρυμα και έχει "πατεντάρει" το Υπουργείο Παιδείας".
Μέτρηση ολικής ακτινοβολίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ολική ακτινοβολία Ηλίου χαρακτηρίζεται το σύνολο της άμεσης και διάχυτης ακτινοβολίας του.
Για τη μέτρηση της "Ολικής ακτινοβολίας" του Ηλίου χρησιμοποιείται ακτινόμετρο του οποίου το θερμοηλεκτρικό στοιχείο είναι επίπεδο και οριζόντια (προς το έδαφος) και φέρεται εντός γυάλινης σφαίρας (για την προστασία από ανέμους). Τέτοιο ακτινόμετρο μέτρησης ολικής ακτινοβολίας είναι το ακτινόμετρο Epply, καθώς επίσης και το αντίστοιχο ολικής ακτινοβολίας Kipp-Zonnen.
Παρατηρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όλα τα παραπάνω όργανα δίδουν ενδείξεις (τιμές) τη στιγμή και μόνο της παρατήρησης. Για την αυτόνομη καταγραφή των ενδείξεων χρησιμοποιούνται ανάλογα οι ακτινογράφοι.