Αγά Χαν Δ΄
Ο πρίγκιπας Σαχ Καρίμ Αλ Χουσεϊνί (شاه كريم الحسيني Shāh Karĩm al-Ḥussaynĩ; 13 Δεκεμβρίου 1936 - 4 Φεβρουαρίου 2025),[20] γνωστός και με τον θρησκευτικό τίτλο "Mawlana Hazar Imam" ή κοινώς Ιμάμης στους Ισμαηλικούς Σιίτες και ως Αγά Χαν ο 4ος (آقا خان ή آغا خان) γενικότερα[21] , ήταν ο 49ος Ιμάμης των Νιζαριτών, ένα παρακλάδι του Ισμαηλισμού στο Σιιτικό Ισλάμ. Κατείχε αυτή τη θέση του Ιμάμη από τις 11 Ιουλίου του 1957,[22] όταν, σε ηλικία 20 ετών, διαδέχθηκε τον παππού του, τον Σερ Σουλτάν Μωάμεθ Σάχ Αγά Χαν Γ', έως τον θάνατό του το 2025. Ο Άγα Χαν ισχυρίζεται ότι είναι άμεσος γραμμικός απόγονος του ισλαμικού προφήτη Μωάμεθ μέσω του ξαδέλφου και του γαμπρού του Μωάμεθ, του Αλί,[23][24] που θεωρούνταν Ιμάμης στο Σιιτικό Ισλάμ και τη γυναίκα του Αλί, Φατιμά, κόρη του Μωάμεθ από τον πρώτο γάμο του.
Ο παππούς του, Αγά Χαν Γ', δηλώνει στα απομνημονεύματά του ότι οι Σιίτες είχαν «ανάγκη την Θεία καθοδήγηση»[25] μετά το θάνατο του Προφήτη του Ισλάμ. Αυτή η ανάγκη των Σιιτών εκδηλώθηκε στο σύστημα πεποιθήσεών τους για το Ίδρυμα του Ιμαμητικού. Έτσι, μετά το θάνατο του Προφήτη του Ισλάμ, οι Σιίτες ίδρυσαν το Ινστιτούτο του Ιμαμητικού. Σύμφωνα με τον Αγά Χαν Γ', όπως αναφέρεται στα απομνημονεύματά του, αυτός (ο Αγά Χαν) έχει πραγματική «Θεϊκή δύναμη, καθοδήγηση και ηγεσία (εξουσία)»[25]. Το Ίδρυμα του Ιμαμητικού συνεχίζει να υπάρχει μέχρι και σήμερα με τον Αγά Χαν Δ' ως τον 49ο Ιμάμη της Μουσουλμανικής Κοινότητας των Ισμαηλιτών. Ο Αγά Χαν ήταν μεγαλοπρεπής επιχειρηματίας με βρετανική και πορτογαλική υπηκοότητα,[26][27][28][29][30][31] καθώς και ιδιοκτήτης και κτηνοτρόφος αγωνιστικών αλόγων.[29][32]
Η καθαρή αξία του Αγά Χαν εκτιμάται σε 13 δισεκατομμύρια δολάρια.[33] Η Forbes περιγράφει τον Αγά Χαν ως έναν από τους δεκαπέντε πλουσιότερους γόνους βασιλικής οικογενείας του κόσμου. Επιπλέον, είναι κατά κάποιον τρόπο ξεχωριστός μεταξύ των πλουσιότερων βασιλέων καθώς δεν κυβερνά κάποια γεωγραφική περιοχή.[34] Μεταξύ των στόχων για των οποίων την επίτευξη προσπαθεί ο Αγά Χαν είναι η εξάλειψη της παγκόσμιας φτώχειας, την προώθηση και εφαρμογή του θρησκευτικού πλουραλισμού[35], την προώθηση του καθεστώτος των γυναικών, αλλά και η τιμή της ισλαμικής τέχνης και αρχιτεκτονικής.[36][37][38][39][40] Είναι ο ιδρυτής και πρόεδρος του Aga Khan Development Network, ενός από τα μεγαλύτερα ιδιωτικά δίκτυα ανάπτυξης στον κόσμο. Ο οργανισμός εργάζεται για τη βελτίωση του περιβάλλοντος, της υγείας, της εκπαίδευσης, της αρχιτεκτονικής, του πολιτισμού, της μικροχρηματοδότησης, της αγροτικής ανάπτυξης, της μείωσης των καταστροφών, της προώθησης των ιδιωτικών επιχειρήσεων και της αναζωογόνησης των ιστορικών πόλεων.[36][40][41][42][43]
Από την άνοδο του στο Ιμαμάτο των Νίζαρι Ισμαηλιτών το 1957, ο Αγά Χαν έχει εμπλακεί σε σύνθετες πολιτικές και οικονομικές αλλαγές που έχουν επηρεάσει τους οπαδούς του, συμπεριλαμβανομένης της ανεξαρτησίας των αφρικανικών χωρών από την αποικιοκρατία, την απέλαση των Ασιάτων από την Ουγκάντα, την ανεξαρτησία χωρών της Κεντρικής Ασίας όπως το Τατζικιστάν από την πρώην Σοβιετική Ένωση και η συνεχής αναταραχή στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Ο Αγά Χαν Δ' έγινε ο πρώτος ηγέτης της πίστης που μίλησε στην Κοινή Σύνοδο του Κοινοβουλίου του Καναδά στις 27 Φεβρουαρίου του 2014.[44]
Πρώτα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννημένος ως "Σαχ Καρίμ Αλ Χουσεϊνί", ο Αγά Χαν Δ' είναι ο μεγαλύτερος γιος του πρίγκιπα Αλί Χαν (1911-1960) με την πρώτη του γυναίκα, την πριγκίπισσα Tajuddawlah Aga Khan, πρώην Joan Yarde-Buller (1908-1997), η μεγαλύτερη κόρη του Βρετανού βαρόνου Churston Γ', μέλος της βρετανικής αριστοκρατίας.
Γεννημένος στη Γενεύη της Ελβετίας, στις 13 Δεκεμβρίου 1936, ο πρίγκιπας Καρίμ ανακηρύχθηκε υγιής παρά το ότι γεννήθηκε πρόωρα.[45] Ο αδελφός του Αγά Χαν, Amyn Aga Khan, γεννήθηκε λιγότερο από ένα χρόνο αργότερα. Οι γονείς τους χώρισαν το 1949, εν μέρει λόγω των εξωσυζυγικών σχέσεων του πρίγκιπα Άλι Χαν[46], και ο πρίγκιπας Άλι Χαν λίγο μετά παντρεύτηκε την Αμερικανίδα ηθοποιό Ρίτα Χέιγουορθ - με την οποία είχε μια κόρη, την πριγκίπισσα Γιασμίν Αγά Χαν, την ετεροθαλή αδελφή του Άγκα Χαν IV.
Ο Αγά Χαν Δ΄ είχε επίσης έναν αδελφό, τον Patrick Benjamin Guinness (1931–1965), από τον πρώτο γάμο της μητέρας του, καθώς ο Joan Yarde-Buller ήταν προηγουμένως παντρεμένος με τον Loel Guinness των τραπεζών Guinnesses.[47]
Ο πρίγκιπας Karim πέρασε την παιδική του ηλικία στο Ναϊρόμπι της Κένυας,[48] όπου η πρώιμη εκπαίδευσή του ήταν με ιδιωτική διδασκαλία. Ο παππούς του, Αγά Χαν Γ΄, προσέλαβε τον Mustafa Kamil, δάσκαλο από το Μουσουλμανικό Πανεπιστήμιο Aligarh, τόσο για τον πρίγκιπα Karim όσο και για τον πρίγκιπα Amyn. Ο Πρίγκιπας Κάριμ αργότερα παρακολούθησε το Ινστιτούτο Le Rosey στην Ελβετία, το πιο ακριβό οικοτροφείο στον κόσμο,[49] για εννέα χρόνια, όπου πάντα έπαιρνε, με τα λόγια του, «δίκαιους βαθμούς».[47] Ως νεαρός πρίγκιπας, ο Karim θα προτιμούσε να παρακολουθήσει το MIT και να σπουδάσει επιστήμη, αλλά ο παππούς του, Αγά Χαν Γ΄, άσκησε βέτο στην απόφαση και ο πρίγκιπας Karim παρακολούθησε το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, όπου εξελέγη μέλος του The Delphic Club. Εκεί φοίτησε στην ισλαμική ιστορία.[50]
Όταν ο παππούς του πέθανε, ο νεαρός πρίγκιπας ωθήθηκε στη θέση του Αγά Χαν Δ' και πήγε από το να μην είναι μόνο φοιτητής πανεπιστημίου αλλά και να αντικαταστήσει τον παππού του ως νέο ιμάμη του Νίζαρι. Είπε γι 'αυτό: "Εν νυκτί, ολόκληρη η ζωή μου άλλαξε εντελώς. Ξύπνησα με σοβαρές ευθύνες έναντι εκατομμυρίων άλλων ανθρώπων. Ήξερα ότι θα έπρεπε να εγκαταλείψω τις ελπίδες μου να σπουδάσω για διδακτορικό πάνω στην Ιστορία."[47] Ο Αγά Χαν Δ΄ αποφοίτησε από το Χάρβαρντ το 1959, δύο χρόνια αφού έγινε ο Ιμάμης του Νίζαρι, με πτυχίο Ιστορίας (με διακρίσεις Cum Laude) και την παράσημο H για το ποδόσφαιρο.[47]
Ο νεαρός Αγά Χαν Δ΄ ήταν ένας ανταγωνιστικός σκιέρ, και έκανε σκι για το Ιράν (εκείνη την εποχή με επικεφαλή τον Shah) στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1964.[47][51]
Απεβίωσε στις 4 Φεβρουαρίου 2025, σε ηλικία 88 ετών.[52]
Γάμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πρώτη σύζυγος του Aga Khan ήταν η πρώην Βρετανίδα και μοντέλο Sarah Frances Croker Poole, η οποία ανέλαβε το όνομα Begum Salimah Aga Khan όταν τον παντρεύτηκε. Η Sarah Frances ήταν διαζευγμένη, έχοντας προηγουμένως παντρευτεί τον Λόρδο James Charles Crichton-Stuart, γιο του John Crichton-Stuart, της 5ης Marquess του Bute. Οι γαμήλιες τελετές πραγματοποιήθηκαν στις 22 Οκτωβρίου του 1969 (αστικές) και στις 28 Οκτωβρίου 1969 (θρησκευτικές) στο σπίτι του Karim Αγά Χαν στο Παρίσι. Μέχρι το 1984, οι Αγά Χαν και Begum Salimah αποφάσισαν να ζήσουν ξεχωριστές ζωές.[53] Ωστόσο, ο γάμος τους δεν τελείωσε επίσημα με διαζύγιο μέχρι έντεκα χρόνια αργότερα, το 1995. Ο Άγκα Χαν και η Μπεγκμ Σαλίμα είχαν μια κόρη και δύο γιους μαζί:
- Zahra Aga Khan (18 Σεπτεμβρίου 1970)
- Rahim Aga Khan (12 Οκτωβρίου 1971)
- Hussain Aga Khan (10 Απριλίου 1974)
Ο Αγά Χαν Δ΄ παντρεύτηκε για δεύτερη φορά στις 30 Μαΐου του 1998 στο περιφραγμένο συγκρότημα και πύργο του, Αίγκλεμοντ, στο Gouvieux της Γαλλίας. Η νύφη ήταν η Gabriele Renate Thyssen, η οποία ανέλαβε το όνομα Begum Inaara Aga Khan στο γάμο της. Γεννημένη από Ρωμαιοκαθολικούς Γερμανούς επιχειρηματίες γονείς το 1963, η Gabriele ήταν είκοσι επτά ετών νεότερη από τον Αγά Χαν Δ΄. Ήταν επίσης διαζευγμένη, έχοντας προηγουμένως παντρευτεί τον πρίγκιπα Karl Emich του Leiningen, από τον οποίο είχε μια κόρη, την Τερέζα. Δύο χρόνια μετά το γάμο, ο Αγά Χαν Δ΄ έγινε ξανά πατέρας σε ηλικία 64 ετών, με τη γέννηση ενός γιου, του Άλυ Μωάμεθ, το 2000. Στις 8 Οκτωβρίου 2004, μετά από έξι χρόνια γάμου, έγινε μια ανακοίνωση ότι ο Αγά Χαν Δ΄ και η Begum Inaara ζητούσαν διαζύγιο.[54][55] Ωστόσο, μόλις το Σεπτέμβριο του 2011, επτά χρόνια αργότερα, επιτεύχθηκε διευθέτηση διαζυγίου μεταξύ τους στα γαλλικά δικαστήρια και το ποσό διακανονισμού διαζυγίου συμφωνήθηκε το Μάρτιο του 2014.[56]
Ανάληψη στο Νίζαρι Ισμαήλ Ιμαμάτ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά τον θάνατο του παππού του, ο Άγα Χαν Γ΄, ο Πρίγκιπας Κάριμ, σε ηλικία 20 ετών, έγινε ο 49ος Ιμάμης των Νίζαρι Ισμαήλ και ο Αγά Χαν Δ', παρακάμπτοντας τον πατέρα του, τον Πρίγκιπα Άλι Χαν, και τον θείο του, τον Πρίγκιπα Σανδριντν Αγά Χαν, που ήταν σε άμεση γραμμή στη διαδοχή. Στη διαθήκη του, ο Αγά Χαν Γ΄ εξήγησε τη λογική της επιλογής του μεγαλύτερου εγγονού του ως διαδόχου του (που σηματοδότησε τη δεύτερη φορά στην ιστορία της αλυσίδας του Ιμαμάτ Νίζαρι Ιμαμάτ, εγγονός του προηγούμενου Ιμάμη - αντί για έναν από τους γιους του προηγούμενου Ιμάμη - έγινε ο επόμενος Ιμάμης):
Λαμβάνοντας υπόψη τις θεμελιωδώς μεταβαλλόμενες συνθήκες στον κόσμο έχει προκαλέσει πολλές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένων των ανακαλύψεων της ατομικής επιστήμης, είμαι πεπεισμένος ότι είναι προς το συμφέρον της κοινότητας Νίζαρι Ισμαηλίτι να με αντικαταστήσει ένας νεαρός άνδρας, που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια και στη μέση της νέας εποχής, και που φέρνει μια νέα προοπτική για τη ζωή στο γραφείο του.[57]
Υπό το πρίσμα της θέλησης του παππού του, ο Αγά Χαν Δ΄ αναφέρεται μερικές φορές από τους Νίζαρη Ισμαηλ ως «ιμάμης της ατομικής εποχής».[58] Η διαθήκη του Αγά Χαν Γ΄ πρόσθεσε ότι ο επόμενος Αγά Χαν, τα πρώτα χρόνια του Ιμαμάτ του, θα πρέπει να κοιτάξει τη χήρα του Αγά Χαν Γ΄ για καθοδήγηση σχετικά με γενικά θέματα που αφορούν το Ιμαμάτ:
ΕΠΙΘΥΜΩ ότι ο διάδοχός μου, κατά τα πρώτα επτά χρόνια του Ιμαμάτ του, θα καθοδηγείται σε θέματα γενικής πολιτικής του Ιμαμάτ, από την εν λόγω σύζυγό μου, Υβέτ, κοινώς Yve Blanche Labrousse Om Habibeh, το ΕΠΟΜΕΝΟΣ ΑΓΑ ΧΑΝ, ο οποίος γνωρίζει πολλά χρόνια τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι οπαδοί μου, και με τη σοφή κρίση, έχω τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη.[59]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Who's who» (Βρετανικά αγγλικά, Αγγλικά) A & C Black. U5065.
- ↑ «Morreu Aga Khan, líder dos muçulmanos ismailitas». Público. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2025.
- ↑ «The Aga Khan’s Earthly Kingdom». 14 Ιανουαρίου 2013.
- ↑ «Horse Racing: Other leading owners». BBC Online. 4 Μαΐου 2003.
- ↑ «A very discreet divorce for the Aga Khan and his wife». The Daily Telegraph. 9 Οκτωβρίου 2004.
- ↑ «The Aga Khan, spiritual leader of Ismaili Muslims, dies aged 88». Al Jazeera English. 5 Φεβρουαρίου 2025.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo20221161516. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ «Conservation czar: The Aga Khan, spiritual leader of the tiny Ismaili community, is ploughing his riches into heritage conservation and restoration.». India Today. 21 Οκτωβρίου 2013.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo20221161516. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ 10,0 10,1 p4516.htm#i45160. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 «Kindred Britain»
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 12,7 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ 13,0 13,1 www
.indiatoday .in /india /story /bill-gates-melinda-padma-bhushan-india-foundation-social-work-237379-2015-01-25. - ↑ «SM LE ROI DECORE S.A. LE PRINCE AGHA KHAN DU GRAND CORDON DU OUISSAM AL-ARCH.». 27 Νοεμβρίου 1986.
- ↑ «History of honorary degrees». Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2019.
- ↑ «ENTIDADES ESTRANGEIRAS AGRACIADAS COM ORDENS PORTUGUESAS: KHAN Karim Aga (Príncipe)». Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2025.
- ↑ www
.ordens .presidencia .pt?idc=154. - ↑ «ENTIDADES ESTRANGEIRAS AGRACIADAS COM ORDENS PORTUGUESAS: KHAN Karim Aga (Príncipe)». Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2025.
- ↑ «L’Aga Khan, chef des chiites ismaéliens, Grand Croix de la Légion d’honneur». La Croix. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2024.
- ↑ "Aga Khan IV". Encyclopædia Britannica.
- ↑ "His Highness the Aga Khan"
- ↑ "World View – Aga Khan"
- ↑ Morris, H. S. (1958). "The Divine Kingship of the Aga Khan: A Study of Theocracy in East Africa". Southwestern Journal of Anthropology. 14 (4): 454–472.
- ↑ "The Aga Khan's Direct Descent From Prophet Muhammad: Historical Proof". Ismaili Gnosis Research Team.
- ↑ 25,0 25,1 Maugham Somerset W. (1954). The Memoirs Of Aga Khan (1954). σελ. 178
- ↑ "Portugal granted national citizenship to Prince Aga Khan". Observador.
- ↑ "Five Things To Know About The Aga Khan". Radio Free Europe Radio Liberty.
- ↑ Zachary, G. Pascal (9 Ιουλίου 2007). "The Aga Khan, a jet-setter who mixes business and Islam". The New York Times.
- ↑ 29,0 29,1 Minahan, James (1998). Miniature Empires: A Historical Dictionary of the Newly Independent States. Greenwood Press. σελ. 256.
- ↑ "Qatar Holding Seals Costa Smeralda Deal". ANSA.
- ↑ "Kabul This Spring?". Αρχειοθετήθηκε 2012-04-18 στο Wayback Machine. Conde Nast Digital.
- ↑ Wood, Greg (6 Οκτωβρίου 2008). "port Horse racing Zarkava's triumph brings a new high for Aga Khan". The Guardian. London.
- ↑ Reginato, James. "How the Fourth Aga Khan Balances Spiritual Muslim Leadership with a Multi-billionaire Lifestyle". Vanity Fair.
- ↑ Serafin, Tatiana (7 Ιουλίου 2010). "World's Richest Royals". Forbes.
- ↑ "Spiegel Interview with Aga Khan". Spiegel Online.
- ↑ 36,0 36,1 «Aga Khan joins prime minister's neighbourhood». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2021.
- ↑ (23 Νοεμβρίου 2008) Aga Khan holds up Canada as model for the world Αρχειοθετήθηκε 2016-02-14 στο Wayback Machine.
- ↑ «Pakistan Poverty Alleviation Fund». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2021.
- ↑ Husan, Ishrat. "Lessons for Poverty Reduction" (PDF).
- ↑ 40,0 40,1 Aga Khan Development Network
- ↑ "Towards A Happier State". The Telegraph. Calcutta, India.
- ↑ Tavernise, Sabrina (13 Νοεμβρίου 2009). "Afghan Enclave Seen as Model for Development". The New York Times.
- ↑ Blooming in Cairo
- ↑ Rizwan Mawani (3 Μαρτίου 2014). "A Relationship of Mutual Respect and Admiration: His Highness the Aga Khan Becomes First Faith Leader to Address Joint Session of Canadian Parliament". Huffington Post.
- ↑ Frischauer, Willi (1970). The Aga Khans. London: The Bodley Head Ltd.
- ↑ Harriman, Pamela (30 May 2005). "Lives and Loves: Pamela Harrima". The Scotsman, p. S2.
- ↑ 47,0 47,1 47,2 47,3 47,4 Ress, Paul Evan (10 August 1964). "Prince Karim Aga Khan". Sports Illustrated.
- ↑ G. Pascal Zachary, "Do Business and Islam Mix? Ask Him"
- ↑ Ram, Vidya. "In Pictures: Europe's Most Expensive Boarding Schools". Forbes.
- ↑ Mann, Anthony. "The Quiet Prince of Islam". Sunday Telegraph.
- ↑ "Iran Alpine Skiing at the 1964 Innsbruck Winter Games". sports-reference.com
- ↑ «Aga Khan, leader to millions of Ismaili Muslims, dead at 88».
- ↑ Hollingsworth, Mark (March 2011). "Aga in Waiting" (PDF). ES Magazine.
- ↑ «Princess Inaara Foundation». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαΐου 2006. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2021.
- ↑ Leppard, David; Winnett, Robert (21 Νοεμβρίου 2004). "Aga Khan faces the $1 billion divorce". Αρχειοθετήθηκε 2007-03-20 στο Wayback Machine. The Sunday Times.
- ↑ "AP: Aga Khan divorces German princess after dispute". yahoo.com.
- ↑ "Aly Khān's Son, 20, New Aga Khan", The New York Times, 13 July 1957, p. 1
- ↑ Thobani, Akbarali (1993). Islam's Quiet Revolutionary: The Story of Aga Khan the Fourth. Vantage Press.
- ↑ van Grondelle, Marco. "The Shi'a Imami (Nizari) Ismailis and British Foreign- and Colonial Policy" (PDF). Self.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Aga Khan IV στο Wikimedia Commons