Έλενα Τσιτρόνοβα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έλενα Τσιτρόνοβα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Helena Citrónová (Σλοβακικά)[1]
Γέννηση6 Αυγούστου 1922 (1922-08-06)
Humenné[1]
Θάνατος4 Ιουνίου 2007 (84 ετών)
Ισραήλ
Χώρα πολιτογράφησηςΤσεχοσλοβακία (1922–1992)
Σλοβακία (1993–2007)
Ισραήλ (άγνωστη τιμή–2007)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταcontemporary witness

Η Έλενα Τσιτρόνοβα (σλοβάκικα: Helena Citrónová) (6 Αυγούστου 1922 - 4 Ιουνίου 2007 ) ήταν Εβραία επιζήσασα του Ολοκαυτώματος ως έγκλειστη στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Οι εμπειρίες της δημοσιεύτηκαν αρκετές δεκαετίες αργότερα.

Η Έλενα σε ηλικία 20 ετών ως Εβραία στάλθηκε από τη Σλοβακία στο στρατόπεδο εξόντωσης του Άουσβιτς μαζί με άλλες άλλες γυναίκες στις 26 Μαρτίου 1942. Βρισκόταν σε ένα από τα πρώτα τρένα μεταφοράς Εβραίων από τη Σλοβακία σε στρατόπεδα εξόντωσης. Αφού κρίθηκε κατάλληλη για εργασία, στάλθηκε για εργασία στις αποθήκες Kanada. Στο μέρος αυτό γινόταν η ταξινόμηση και συλλογή της περιουσίας των δολοφονημένων φυλακισμένων, για να παραδοθεί κατόπιν στην γερμανική κυβέρνηση.[2]

Εκεί τράβηξε την προσοχή ενός νεαρού φρουρού, του 20χρονου SS-Unterscharführer (Δεκανέα) Φραντς Βουνς από την Αυστρία που έφτασε στο Άουσβιτς στις αρχές του 1942.

Στις 21 Μαρτίου, την πρώτη μέρα που άρχισε η Έλενα να εργάζεται στις αποθήκες, της ανατέθηκε να τραγουδήσει στη γιορτή των γενεθλίων του Βουνς.

Ο Βουνς μετά από εκείνη τη μέρα άρχισε να την αναζητά στο στρατόπεδο συγκέντρωσης ακόμα και αφήνοντας της γράμματα για να της εκφράσει των έρωτα του. Αν και στην αρχή η Έλενα δεν ήθελε καμία σχέση μαζί του τελικά ενέδωσε βρίσκοντας κάποιον να της παρέχει βοήθεια.[3]

Η αδερφή της, Ροζίνκα, η οποία ήταν δέκα χρόνια μεγαλύτερη από αυτήν, κατέφτασε στο Μπιρκενάου μήνες μετά από αυτήν με τη μικρή της κόρη και έναν γιο που ήταν βρέφος.

Η τριμελής οικογένεια προοριζόταν να θανατωθεί άμεσα στους θαλάμους αερίων. Τελικά η Έλενα έδωσε το όνομα της αδερφής της στον Βουνς ώστε να σωθεί από το θάνατο. Ο Βουνς ήταν σε θέση να την σώσει με την πρόφαση πως θα έπρεπε επειγόντως να δουλέψει στις αποθήκες διασυλλογής αντικειμένων. Δυστυχώς όμως δεν υπήρχε τρόπος σωτηρίας των δύο παιδιών στο Μπιρκενάου και τελικά δολοφονήθηκαν στους θαλάμους αερίων.[4]

Ο Βουνς αργότερα παρείχε στην Έλενα και στην αδελφή της τρόφιμα, ρούχα και προστασία. Αυτή η απαγορευμένη σχέση μεταξύ Εβραίων φυλακισμένων γυναικών και αξιωματικού των SS έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή και των τριών και διήρκεσε για περίοδο δύο ετών.[5]Αυτή η σχέση με έναν αξιωματικό των SS στο Άουσβιτς την άφησε αργότερα με μια πικρή γεύση, αλλά ήταν αυτή που της έσωσε τη ζωή.

Στις 18 Ιουλίου 1944, ο Bουνς καταδικάστηκε σε απομόνωση πέντε εβδομάδων από τα SS για κλοπή μερικών μικρών αντικειμένων.[6]

Μετά την απελευθέρωση του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς από τον Κόκκινο στρατό τον Ιανουάριο του 1945, η Έλενα και η αδελφή της κατέφυγαν στη Σλοβακία με τα πόδια. Σύμφωνα με τη μαρτυρία της, αυτή και η αδερφή της κατάφεραν να γλιτώσουν από μια απόπειρα βιασμού από τους Σοβιετικούς στρατιώτες δείχνοντας τους το τατουάζ με τον αριθμό ταυτοποιώντας έτσι ότι ήταν κρατούμενες Εβραίες του στρατοπέδου συγκέντρωσης.[7]

Λίγο πριν την απελευθέρωση του στρατοπέδου, ο Βουνς της είχε δώσει ένα χαρτί με τη διεύθυνση του σπιτιού του για να έχει ένα ασφαλές μέρος αλλά εκείνη το πέταξε.[2]

Το 1948 μετανάστευσε στο Ισραήλ όπου παντρεύτηκε. Ο Φραντς Βουνς δεν συνελήφθη στο τέλος του πολέμου και κατάφερε να δραπετεύσει στην Αυστρία, όπου την αναζήτησε μάταια. Το 1971, συνελήφθη για τα εγκλήματα που διέπραξε στο Άουσβιτς. Κατηγορήθηκε για συμμετοχή σε μαζικές δολοφονίες στο στρατόπεδο εξόντωσης και επίσης για τη δολοφονία ενός νεαρού Έλληνα Εβραίου στις 7 Οκτωβρίου 1944 κατά τη διάρκεια της εξέγερσης των Ζοντερκομάντο το 1944. Η δίκη του στη Βιέννη διήρκεσε μέχρι τα μέσα του 1972 και η Έλενα κλήθηκε μάρτυρας. Κατά τη διάρκεια της δίκης περιέγραψε για πρώτη φορά δημοσίως την ερωτική σχέση που είχε με τον κατηγορούμενο και το γεγονός πως έσωσε τη ζωή της ίδιας και της αδελφής της στο Άουσβιτς.[8]Ο Βουνς τελικά απελευθερώθηκε παρά τις τεράστιες ενδείξεις ενοχής του στις 27 Ιουνίου 1972 αφού αθωώθηκε λόγω του καταστατικού των περιορισμών και πέθανε το 2009.[9]Δεν ξαναβρέθηκαν ποτέ μετά τη δίκη του.

Ο ιστορικός Λόρενς Ρις χρόνια αργότερα πήρε συνέντευξη από την ίδια για τα βιώματα της στο Ολοκαύτωμα συμμετέχοντας σε ένα ντοκιμαντέρ του BBC με τίτλο Auschwitz: The Nazis and the ‘Final Solution’.[10]Πέθανε στο Ισραήλ το 2007.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 1223868222. Ανακτήθηκε στις 16  Φεβρουαρίου 2023.
  2. 2,0 2,1 Rees, Laurence, 1957-. Aousvits, hoi Nazí kai hē "telikē lysē". Athēna. ISBN 978-960-16-1942-2. 947157082. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  3. «Auschwitz: Inside the Nazi State . About . Transcripts | PBS». www.pbs.org. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2020. 
  4. «Auschwitz: Inside the Nazi State . Auschwitz 1940-1945 . Corruption | PBS». www.pbs.org. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2020. 
  5. Morris, Heather. Study guide : the tattooist of Auschwitz. [United States]. ISBN 978-1-0804-3588-3. 1125345267. 
  6. Gutman, Israel.· Berenbaum, Michael, 1945- (1994). Anatomy of the Auschwitz death camp. Bloomington: Published in association with the United States Holocaust Memorial Museum, Washington, D.C. by Indiana University Press. ISBN 0-253-32684-2. 29471119. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  7. Lombardo, Jennifer,. The horrors of Auschwitz. New York. ISBN 978-1-5345-6054-3. 956625709. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  8. «Institut für Konfliktforschung». www.ikf.ac.at. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2020. 
  9. «Wiener Auschwitz-Prozesse 1972: Wunsch & Graf». www.nachkriegsjustiz.at. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2020. 
  10. «Talking to Hitler's lost tribe». the Guardian (στα Αγγλικά). 23 Αυγούστου 2005. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2020.