Σαμαρσκίτης
 Σαμαρσκίτης. Προέλευση: Βόρεια Καρολίνα, ΗΠΑ | |
| Γενικά | |
|---|---|
| Κατηγορία | Οξείδια |
| Χημικός τύπος | (Y, Ce, U, Fe)3(Nb, Ta, Ti)5O16 |
| Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά | |
| Πυκνότητα | 4,3 - 5,8 gr/cm3[1] |
| Χρώμα | Μέλαν, μελανοκάστανο |
| Σύστημα κρυστάλλωσης | Ρομβικό |
| Κρύσταλλοι | Αδροί, πλακώδεις ή επιμηκυσμένοι με πυραμιδοειδή απόληξη |
| Υφή | Συμπαγής, κοκκώδης |
| Διδυμία | - |
| Σκληρότητα | 5 - 6 |
| Σχισμός | Ασαφής {010 |
| Θραύση | Κογχοειδής |
| Λάμψη | Υαλώδης έως ρητινώδης, ενίοτε υπομεταλλική |
| Γραμμή κόνεως | Βαθέως καστανέρυθρη, καστανοκίτρινη, γκρίζα σε εξαλλοιωμένο δείγμα |
| Πλεοχρωισμός | Όχι (ισότροπος) |
| Διαφάνεια | Αδιαφανής. Ημιδιαφανής σε λεπτές τομές |
| Παρατηρήσεις | Ραδιενεργός |
Ο σαμαρσκίτης (αγγλ. samarskite), ορθότερα σαμαρσκίτης - Υ είναι ορυκτό οξείδιο των σπανίων γαιών. Κύρια συστατικά του είναι συνήθως το ύττριο, ο σίδηρος, το νιόβιο και το ταντάλιο, ανευρίσκονται όμως και ουράνιο, θόριο, σαμάριο, ασβέστιο, τιτάνιο, δημήτριο, δυσπρόσιο, ζιρκόνιο, λανθάνιο και, ως υποκατάστατο του υττρίου, υττέρβιο (οπότε και χαρακτηρίζεται ως "σαμαρσκίτης - Yb)[2]. Οφείλει το όνομά του στον συνταγματάρχη Vasilii Yefrafovich von Samarski-Bykhovets (1803-1870), Αρχηγό του Επιτελείου του Σώματος Ρώσων Μηχανικών Μεταλλείων.
Είναι σχετικά κοινό, αλλά όχι σε αφθονία, σε γρανίτες σχηματισμένους ύστερα από μαγματικές διεισδύσεις αλλά σε σχετικά μεγάλα βάθη, ώστε η ψύξη να πραγματοποιηθεί με βραδείς ρυθμούς.
Ορυκτά με τα οποία σχετίζεται είναι ο κολουμβίτης, ο ευξενίτης το ζιρκόνιο, ο μοναζίτης, ο ουρανινίτης, ο μαγνητίτης, η βήρυλλος, το τοπάζιο, οι γρανάτες, ο μοσχοβίτης, ο βιοτίτης και το ρουτίλιο.
Απαντά στην περιοχή Ίλμεν των νότιων Ουραλίων (Ρωσία), στη Νορβηγία (περιοχές Iveland και Setesdal), στην περιοχή Minas Gerais στη Βραζιλία, στη Μαδαγασκάρη, την περιοχή Κιβού του Ζαΐρ, στην Ισικάβα της Ιαπωνίας και τις ΗΠΑ (Πολιτείες Αριζόνα, Αλάσκα, Κοννέκτικατ, Αϊντάχο, Νέο Μεξικό Βόρεια Καρολίνα, Καλιφόρνια και, ιδιαίτερα, Κολοράντο).
Εκτός από την εξαγωγή σπανίων γαιών, ο σαμαρσκίτης χρησιμοποιήθηκε και ως ημιπολύτιμος λίθος. Η χρήση του, ωστόσο, σε αυτό τον τομέα είναι ιδιαίτερα περιορισμένη, καθώς τα περισσότερα αξιόλογα δείγματά του είναι ασθενώς ή ισχυρώς ραδιενεργά.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1-4437-4224-4
- Frederick H. Pough, Roger Tory Peterson, Jeffrey (PHT) Scovil, A Field Guide to Rocks and Minerals, Houghton Mifflin Harcourt, 1988 ISBN 0-395-91096-X
- Walter Schumann, R. Bradshaw, K. A. G. Mills, Handbook of Rocks, Minerals and Gemstones, Houghton Mifflin Harcourt, 1993 ISBN 0-395-51137-2