Ραμόν ντελ Βάγιε-Ινκλάν
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Ραμόν ντελ Βάλιε-Ινκλάν | |
|---|---|
 | |
| Γέννηση | 28 Οκτωβρίου 1866[1][2][3] Βιλανόβα ντε Αρούσα |
| Θάνατος | 5 Ιανουαρίου 1936[1][4][5] Σαντιάγο δε Κομποστέλα |
| Αιτία θανάτου | καρκίνος της ουροδόχου κύστεως |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Τόπος ταφής | Cemetery of Boisaca |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ισπανία[6] |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο ντε Κομποστέλα |
| Ιδιότητα | ποιητής, συγγραφέας, θεατρικός συγγραφέας και μυθιστοριογράφος |
| Σύζυγος | Josefina Blanco (1907–1932) |
| Τέκνα | Jaime Valle-Inclán Blanco |
| Γονείς | Ραμόν ντελ Βάγιε |
| Συγγενείς | Javier Valle-Inclán Alsina (εγγονός) |
| Κίνημα | modernist literature |
| Είδος τέχνης | Esperpento, ποίηση και δραματουργία |
| Καλλιτεχνικά ρεύματα | modernist literature |
| Υπογραφή | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Ραμόν Μαρία ντελ Βάγιε-Ινκλάν (ισπανικά: Ramόn Maria del Valle-Inclan, 28 Οκτωβρίου 1866 – 5 Ιανουαρίου 1936) ήταν Ισπανός μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και ποιητής, κορυφαίος εκπρόσωπος της ανανεωτικής «Γενιάς του 1898» (ισπανικά: Generaciόn de 1898) στην πεζογραφία και δραματουργία της Ισπανίας και ένας από τους σημαντικότερους εκφραστές της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας του μοντερνιστικού κινήματος στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα.
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ραμόν ντελ Βάγιε-Ινκλάν γεννήθηκε στη Βιλανόβα ντε Αρόσα (Vilanova de Arosa) ή Βιγιανουέβα ντε Αρόσα (Villanueva de Arosa) της Γαλικίας στις 28 Οκτωβρίου του 1866. Ήλκε την καταγωγή του από οικογένεια μικροευγενών και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Σαν Χακόμπο ντε Κομποστέλα. Μετά τις σπουδές του εγκαταστάθηκε στη Μαδρίτη, όπου ασχολήθηκε για δύο περίπου χρόνια (1890 – 92) με τη δημοσιογραφία.
Ο Βάγιε-Ινκλάν ήταν φυσιογνωμία εκκεντρική ως άνθρωπος και ως λογοτέχνης. Είχε δημιουργήσει σκόπιμα γύρω από τον εαυτό του μιαν ιδιόρρυθμη εικόνα με μακριά μαλλιά και γενειάδα, μαύρο καπέλο και μακρύ μαύρο πανωφόρι, περπάτημα αριστοκράτη, διάγοντας ταυτόχρονα μποέμικη ζωή. Ήταν τακτικός θαμώνας στα φιλολογικά στέκια της Μαδρίτης, όπως στο διάσημο Καφέ Χιχόν (Café Gijon) ή τη Σοκολατερία Σαν Χινές (Chocolatería San Ginés), όπου διακήρυττε υπεροπτικά τις λογοτεχνικές προτιμήσεις του, απολαμβάνοντας ζεστή σοκολάτα και σπανιόλικους λουκουμάδες, τα «τσούρρος» (churros).
Η ζωή του ήταν μια συνεχής αναζήτηση της περιπέτειας: ταξίδι στο Μεξικό προς αναζήτηση καλύτερης τύχης (1892), επίσκεψη στην Αργεντινή ως ηθοποιός με έναν περιοδεύοντα θίασο, ανταποκριτής στο γαλλικό μέτωπο κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου (1916), διευθυντής της Ακαδημίας Καλών Τεχνών στη Ρώμη κλπ. Στον τομέα της πολιτικής, κυμάνθηκε από οπαδός της απόλυτης μοναρχίας (Καρλιστής) μέχρι τον αναρχισμό.
Ο Βάγιε-Ινκλάν πέθανε στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα (Santiago de Compostela) στις 5 Ιανουαρίου του 1936.
Λογοτεχνικός ανανεωτισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Βάγιε-Ινκλάν άφησε ανεξίτηλη σφραγίδα στα ισπανικά γράμματα με τις συνεχείς προσπάθειές του να ανανεωθεί η ασταθής λογοτεχνική παραγωγή της χώρας του με καινοτόμες αφηγηματικές, θεατρικές και ποιητικές παρεμβάσεις.
Στις παραδοσιακές «τερτούλιας» (tertulias) της Μαδρίτης, όπου συγκεντρώνονταν στα πιο γνωστά καφέ της πόλης, όπως στο Καφέ Κομερθιάλ (Café Comercial) στην Γκλοριέτα δε Μπιλμπάο και το Καφέ Χιχόν (Café Gijόn) στην Πασέο δε Ρεκολέτος, διανοούμενοι, συγγραφείς και καλλιτέχνες με κοινά ενδιαφέροντα και συζητούσαν για πολιτική, τέχνη και λογοτεχνία, ιδιόρρυθμη και ριζοσπαστική υπήρξε η στάση του Βάγιε-Ινκλάν, ο οποίος κατήγγειλε τη λογοτεχνία της παρακμής και το στυλιζαρισμένο ύφος, αναζητώντας νέες εκφραστικές μορφές γραψίματος.
Επηρεασμένος από τους συμβολιστές της μοντέρνας σχολής – τους «μοντερνίστας» - καταγγέλει το κοινωνικό κατεστημένο, την εκμετάλλευση των χωρικών της υπαίθρου, τον ταρτουφισμό και την επιφανειακή ηθική της καλής κοινωνίας.
Η αισθητική και οι αντιλήψεις του για το ωραίο βρίσκουν την έκφρασή τους στο καινούργιο είδος και ύφος των φαρσοκωμωδιών του, τις «esperpentos», όπου σατιρίζει με εξπρεσιονιστικό λόγο και γκροτέσκο γελοιογραφικό ύφος την κοινωνική κατάπτωση, τον επαρχιωτισμό της μπουρζουαζίας και την πολιτική διαφθορά της άρχουσας τάξης στην Ισπανία.
Λογοτεχνική παραγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο πλαίσιο των λογοτεχνικών πειραματισμών του, ο Βάγιε-Ινκλάν, που αποτελεί μεγάλη στροφή στο λογοτεχνικό τοπίο της Ισπανίας, ξεκινά το θεωρητικό οικοδόμημά των «esperpentos» και δημοσιεύει στα 1902 – 1905 τις Σονάτες: αναμνήσεις του μαρκήσιου ντε Μπραντομίν (Sonatas: Memorias del Marqués de Bradomín):ελλ. μτφ. - Μαρία Κ. Καλφούντζου, εκδ. "Ροές", 2008) που αποτελείται από τέσσερις νουβέλες σε ποιητική πρόζα, τις «Σονάτες» (Sonatas).
Καθεμία από τις σονάτες αυτές τιτλοφορείται με το όνομα μιας εποχής: η «Φθινοπωρινή σονάτα» (1902), με την ατμόσφαιρα της πατρίδας του της Γαλικίας, η «Σονάτα του καλοκαιριού» (1903), που ζωντανεύει την ατμόσφαιρα του Μεξικού, η «Σονάτα της άνοιξης» (1904), με αντανακλάσεις από την ιταλική αναγέννηση, και η «Σονάτα του χειμώνα» (1905), με φόντο τη Ναβάρρα του Δον Κάρλος.
Στον τομέα του μυθιστορήματος, γνωστότερα έργα του είναι: Σταυροφόροι της υπόθεσης (Los cruzados de la Causa. La guerra carlista} (1908 – 1909), Τύραννος Μπαντέρας (Tirano Banderas. Novela de tierra caliente) (1926), Η Ιβηρική αρένα (El ruedo ibérico), (1927 – 1936), Η αυλή των θαυμάτων (La corte de los milagros) (1927), Ζήτω ο αφέντης μου ! (Viva mi dueño!) (1928) κ. ά.
Ανάμεσα στα θεατρικά του έργα τα αξιολογότερα είναι τα δράματα: Η μυθιστορία των λύκων (Romance de lobos. Comedia bárbara dividida en tres jornadas) (1908), Μαρκησία Ροζαλίντα (La marquesa Rosalinda. Farsa sentimental y grotesca) (1913), «Θεϊκά λόγια (Divinas palabras) (1920) :ελλ. μτφ.Ιουλία Ιατρίδη, εκδ. "Δωδώνη" 1980 και Ερρίκος Μπελλιές, εκδ. "Ηριδανός", 2007), που αποτελεί και το αριστούργημά του, Τα φώτα της μποέμικης ζωής (Luces de Bohemia) (1920) καθώς και οι φαρσοκωμωδίες Τα κέρατα του Δον Φριολέρα (Los cuernos de Don Friolera) (1921): ελλ.μτφ. Νίκος Γκάτσος, εκδ. "Πατάκη", 2004) και Το κεφάλι του δράκου (La cabeza del dragón) (1904): ελλ. μτφ. Μαρία Χατζηεμμανουήλ, εκδ. "Λαγουδέρα", 2008)
Στο χώρο της ποίησης, τέλος, ο εκκεντρικός οίστρος του Βάγιε-Ινκλάν εκφράζεται με αρτιότητα και συναίσθημα στη συλλογή ποιημάτων του Η πίπα του Κιφ (La pipa de Kif) (1919).
Μνημείο Βάγιε-Ινκλάν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ένα περίτεχνο μπρούτζινο άγαλμα , αφιερωμένο στον Ισπανό δραματουργό Ραμόν ντελ Βάγιε-Ινκλάν, βρίσκεται στην κεντρική λεωφόρο της Μαδρίτης, Πασέο δε Ρεκολέτος (Paseo de Recoletos), όπου ο συγγραφέας απεικονίζεται με τη χαρακτηριστική γενειάδα του. Το έργο φιλοτεχνήθηκε από τον Ισπανό γλύπτη Φρανθίσκο Τολέδο Σάντσεθ (Francisco Toledo Sanchez, 1928 – 2004) και τοποθετήθηκε στη θέση αυτή το 1973.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- “501 Great Writers” (General Editor: Julian Patrick), Apple Press, London, 2009.
- John Russell Taylor: “The Penguin Dictionary of the Theatre”, Penguin Books Ltd, England, 1968.
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα, λήμμα «Βάλιε-Ινκλάν», τόμ. 13ος, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα, 1996.
- Εγκυκλοπαίδεια «ΔΟΜΗ», λήμμα «Βάλλιε-Ινκλάν, Ραμόν Μαρία ντελ», τόμ. 3ος, Εκδόσεις ΔΟΜΗ Α. Ε., Αθήναι.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2014.
- ↑ Itaú Cultural: (Πορτογαλικά) Enciclopédia Itaú Cultural. Itaú Cultural. Σάο Πάολο. pessoa402523/ramon-del-valle-inclan. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-85-7979-060-7.
- ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Ramon-Maria-del-Valle-Inclan. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11927496x. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6k938ck. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ datos
.gob .es /es /catalogo /e00123904-autores-espanoles-en-dominio-publico-fallecidos-desde-1900.