Αντουάν Τόμσον ντ'Αμπαντί
| Αντουάν Τόμσον ντ'Αμπαντί | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Antoine d'Abbadie (Γαλλικά) και Anton Abadia (Βασκικά) |
| Γέννηση | 3 Ιανουαρίου 1810[1][2][3] Δουβλίνο[4][5] |
| Θάνατος | 19 Μαρτίου 1897[1][2][3] Παρίσι[6] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γαλλία |
| Θρησκεία | Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ιρλανδικά Γαλλικά[7] Βασκική γλώσσα[8] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | εξερευνητής[8] νομισματολόγος φυσικός χαρτογράφος[9] αρχαιολόγος πολιτικός συγγραφέας αστρονόμος[10][8] |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Βιρζινί Βενσάν ντε Σαιν-Μπονέτ |
| Γονείς | Αρνώ-Μισέλ ντ'Αμπαντί ντ'Αράστ |
| Αδέλφια | Σαρλ ντ'Αμπαντί ντ'Αράστ Αρνώ-Μισέλ ντ'Αμπαντί |
| Οικογένεια | d:Q124367016 |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Δήμαρχος του Ανταΐ (1871–1875)[11] πρόεδρος (Ιανουάριος 1892 – Δεκέμβριος 1892, Γαλλική Ακαδημία Επιστημών)[12] |
| Βραβεύσεις | Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής Χρυσό Μετάλλιο των Εξερευνήσεων (1850)[13] |
| Συνεργάτης | Αρνώ-Μισέλ ντ'Αμπαντί |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Αντουάν Τόμσον ντ'Αμπαντί ντ'Αράστ (γαλλικά: Antoine Thomson d'Abbadie d'Arrast, 3 Ιανουαρίου 1810 – 19 Μαρτίου 1897)[14] ήταν ιρλανδικής καταγωγής Γάλλος εξερευνητής, γεωγράφος, εθνολόγος, γλωσσολόγος και αστρονόμος που διακρίθηκε για τα ταξίδια του στην Αιθιοπία[σημ. 1] κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Ήταν ο μεγαλύτερος αδερφός του Αρνώ Μισέλ ντ'Αμπαντί, μαζί με τον οποίο ταξίδεψε.[15]
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο ντ'Αράστ γεννήθηκε ως Βρετανός υπήκοος, στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας, από μια εν μέρει βασκική οικογένεια ευγενών της γαλλικής επαρχίας Σούλε. Ο πατέρας του, Μισέλ Αμπαντί, γεννήθηκε στο Αράστ-Λαρεμπιέ και η μητέρα του ήταν Ιρλανδή. Ο παππούς του Ζαν-Πιέρ ήταν κληρικός και συμβολαιογράφος στο Σούλε. Η οικογένεια μετακόμισε στη Γαλλία το 1818 όπου τα αδέρφια έλαβαν προσεκτική επιστημονική εκπαίδευση.[14] Το 1827, Αντουάν έλαβε πτυχίο στην Τουλούζη. [16] Το 1829, ξεκίνησε τις σπουδές του στο Παρίσι, όπου σπούδασε νομικά.[16]
Παντρεύτηκε τη Βιρζινί Βενσάν ντε Σαιν-Μπονέ στις 21 Φεβρουαρίου 1859,[16] και εγκαταστάθηκε στο Ανταΐ όπου αγόρασε 250 εκτάρια για να χτίσει ένα κάστρο και υπήρξε δήμαρχος της πόλης από το 1871 έως το 1875.
Ο Αμπαντί ήταν ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής, τίτλο τον οποίο έλαβε στις 27 Σεπτεμβρίου 1850,[16][17] και μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών. Πέθανε το 1897 και κληροδότησε την περιουσία του και το κάστρο Αμπαντί στο Ανταΐ, αποδίδοντας 40.000 φράγκα ετησίως, στην Ακαδημία Επιστημών, υπό την προϋπόθεση ότι θα παραχθεί κατάλογος με μισό εκατομμύριο αστέρια μέσα σε πενήντα χρόνια.[18]
Έρευνα και εξερευνήσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1835 η Γαλλική Ακαδημία έστειλε τον Αντουάν σε επιστημονική αποστολή στη Βραζιλία, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν αργότερα (1873)[14] με τίτλο Observations relatives à la physique du globe faites au Brésil et en Éthiope. Το 1837 μαζί με τον αδελφό του ξεκίνησαν για την Αιθιοπία φτάνοντας στη Μασάουα τον Φεβρουάριο του 1838.[14] Ταξίδεψαν σε όλη την Αιθιοπία, φτάνοντας νότια ως το Βασίλειο του Κάφα, άλλοτε μαζί και άλλοτε χωριστά. Εκτός από τις σπουδές του στις επιστήμες, εμβάθυνε στην πολιτική διαμάχη ασκώντας επιρροή υπέρ της Γαλλίας και των Καθολικών ιεραποστόλων.[19] Τα δύο αδέρφια επέστρεψαν στη Γαλλία το 1848 με σημειώσεις για τη γεωγραφία, τη γεωλογία, την αρχαιολογία και τη φυσική ιστορία της περιοχής.[18]
Ο Αντουάν ενεπλάκη σε διάφορες διαμάχες που αφορούσαν τόσο τα γεωγραφικά του αποτελέσματα όσο και τις πολιτικές του διαμάχες. Δέχτηκε ιδιαίτερη επίθεση από τον Τσαρλς Τίλστον Μπέκε, ο οποίος αμφισβήτησε την αληθοφάνειά του, ειδικά σε σχέση με το ταξίδι στην Κάνα. Αλλά ο χρόνος και οι έρευνες των επόμενων εξερευνητών έδειξαν ότι ο Αμπαντί ήταν αρκετά αξιόπιστος ως προς τα γεγονότα του, αν και λάθος στον ισχυρισμό του - που αμφισβητήθηκε έντονα από τον Μπέκε - ότι ο Γαλάζιος Νείλος ήταν ο κύριος ποταμός. Τα τοπογραφικά αποτελέσματα των εξερευνήσεών του δημοσιεύτηκαν στο Παρίσι μεταξύ 1860 και 1873[14] στη Géodésie d'Éthiopie, γεμάτα από πολύτιμες πληροφορίες και εικονογραφημένα από δέκα χάρτες. Από την Géographie de l'Éthiopie (Παρίσι, 1890)[14] εκδόθηκε μόνο ένας τόμος. Στο Un Catalog raisonné de manuscrits éthiopiens (Παρίσι, 1859) υπάρχει περιγραφή 234 αιθιοπικών χειρογράφων που συνέλεξε ο Αντουάν.[14] Συνέταξε επίσης διάφορα λεξιλόγια, συμπεριλαμβανομένου ενός Dictionnaire de la langue amariñña (Παρίσι, 1881) και ετοίμασε μια έκδοση του Ποιμένα, με τη λατινική έκδοση, το 1860. Δημοσίευσε πολυάριθμες εργασίες που αφορούσαν τη γεωγραφία της Αιθιοπίας, αιθιοπικά νομίσματα και αρχαίες επιγραφές. Με τον τίτλο Reconnaissances magnétiques δημοσίευσε το 1890 έναν απολογισμό των μαγνητικών του παρατηρήσεων[20] που έκανε κατά τη διάρκεια πολλών ταξιδιών στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Λεβάντε. Ο γενικός απολογισμός των ταξιδιών των δύο αδελφών δημοσιεύτηκε από τον Αρνώ το 1868 με τον τίτλο Douze ans dans la Haute Ethiopie.[18]
Ο Αντουάν ήταν υπεύθυνος για τον εξορθολογισμό των τεχνικών στη γεωδαισία, μαζί με την επινόηση ενός νέου θεοδόλιχου για τη μέτρηση των γωνιών.
Κάστρο Αμπαντία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Αμπαντί έδωσε στο κάστρο το όνομα Αμπαντία, το οποίο είναι το όνομα που χρησιμοποιείται ακόμα στα βασκικά. Ωστόσο, στα γαλλικά αναφέρεται συνήθως ως Chateau d'Abbadie ή Domaine d'Abbadia, και μερικές φορές αποκαλείται le Chateau d'Antoine d'Abbadie.
Το κάστρο χτίστηκε μεταξύ 1864 και 1879 σε έναν βράχο δίπλα στον Ατλαντικό Ωκεανό και σχεδιάστηκε από τον Εζέν Βιολέ-λε-Ντυκ σε νεογοτθικό ύφος. Θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα παραδείγματα της Γαλλικής Γοτθικής Αρχιτεκτονικής Αναγέννησης.[20] Χωρίζεται σε τρία μέρη: το αστεροσκοπείο και τη βιβλιοθήκη, το παρεκκλήσι και τους χώρους διαβίωσης.
Το κάστρο εξακολουθεί να ανήκει στην Ακαδημία Επιστημών στην οποία κληροδοτήθηκε το 1895 με την προϋπόθεση ότι θα δημιουργήσει έναν κατάλογο με μισό εκατομμύριο αστέρια μέσα σε πενήντα χρόνια, [19] με το έργο να εκτελείται από μέλη θρησκευτικών ταγμάτων.[19]
Το κάστρο χαρακτηρίστηκε ως προστατευόμενο ιστορικό μνημείο από τη Γαλλία το 1984. Το μεγαλύτερο μέρος της ιδιοκτησίας του κάστρου ανήκει πλέον στην Υπηρεσία Προστασίας των Παράκτιων Περιοχών και το διαχειρίζεται η πόλη Ανταΐ.
Βραβεύσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Αντουάν έλαβε τον βαθμό της Γαλλικής Λεγεώνας της Τιμής στις 27 Σεπτεμβρίου 1850 με το παράσημο του ιππότη.[16] Ήταν μέλος του Γραφείου των Συντεταγμένων και επίσης της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών.[16] Και τα δύο αδέρφια έλαβαν το μεγάλο μετάλλιο της Γεωγραφικής Εταιρείας του Παρισιού [16] το 1850.
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υποσημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb13509769h. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 3,0 3,1 3,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. abbadie-antoine-thompson-d-.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ www
.chateau-abbadia .fr /decouvrir. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2021. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb13509769h. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 8,0 8,1 8,2 www
.academie-sciences .fr /fr /Musees /le-chateau-observatoire-d-antoine-d-abbadie-a-hendaye .html. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2021. - ↑ www
.chateau-abbadia .fr /decouvrir. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2021. - ↑ Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2019.
- ↑ hendayebidassoa
.canalblog .com /archives /2014 /02 /11 /29183384 .html. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2022. - ↑ Γαλλική Ακαδημία Επιστημών. www
.academie-sciences .fr /archivage _site /academie /membre /. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2022. - ↑ «GRANDE MÉDAILLE D’OR DES EXPLORATIONS ET VOYAGES DE DÉCOUVERTE». Εταιρεία Γεωγραφίας. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2020.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 Hoiberg 2010, σελ. 8
- ↑ Thorne 1984, σελ. 1
- ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 16,5 16,6 Debus και άλλοι 1968, σελ. 400
- ↑ Anon 2014
- ↑ 18,0 18,1 18,2 Keltie 1911.
- ↑ 19,0 19,1 19,2 Shahan 1907
- ↑ 20,0 20,1 Delpech 2014, σελ. 1
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Anon (2014). «Dossier». Le Site du Ministére de la Culture et de la Communication (στα Γαλλικά). France. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2022.
- Debus, Allen G.; Calinger, Ronald S.; Collins, Edward J. και άλλοι., επιμ. (1968). «D'Abbadie, Antoine Thomas». World Who's Who in Science: A Biographical Dictionary of Notable Scientists From Antiquity to the Present. Chicago, Illinois: The A. N. Marquis Company. ISBN 0-8379-1001-3. https://archive.org/details/worldwhoswhoinsc0000unse.
- Delpech, Viviane (2014). «The Château d'Abbadia (Pays Basque, France): Antoine d'Abbadie's Romantic and Political Utopia» (PDF). The New Strawberry Hill Press. σελίδες 1–25. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 13 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2022.
- Hoiberg, Dale H., επιμ. (2010). «Abbadie, Antoine-Thomson d'; and Abbadie, Arnaud-Michel d'». Encyclopædia Britannica. I: A-Ak – Bayes (15th έκδοση). Chicago, Illinois: Encyclopædia Britannica, Inc.. ISBN 978-1-59339-837-8. https://archive.org/details/newencyclopaedia2009ency.
- Το παρόν λήμμα ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Keltie, John Scott (1911) «Abbadie, Antoine Thomson D' and Arnaud Michel D'» στο: Chisholm, Hugh, επιμ. Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 1 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 9
- Shahan, Thomas Joseph (1907). «Antoine d'Abbadie». Στο: Herbermann, Charles George; Pace, Edward A.; Pallen, Condé Bénoist και άλλοι, επιμ. The Catholic Encyclopedia: An International Work of Reference on the Constitution, Doctrine, Discipline, and History of the Catholic Church. New York, NY: The Encyclopedia Press, Inc.. – Antoine d'Abbadie
- Thorne, John, επιμ. (1984). «Abbadie, Antoine Thomson d'». Chambers Biographical Dictionary (Revised έκδοση). Chambers. ISBN 0-550-18022-2.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]